Öldin - 01.11.1894, Blaðsíða 24

184
ÖLDIN.
og skyldi sjálfur kjósa sér laun fyrir. Ilann
bað leyfls til að senda dóttur sína, sem þá
var hans einbirni, til Stokkhólms, til þess
að hún yrði upp alin ásamt tignum meyj-
um við hirð drottningarinnar.”
“Það er mér að mestu ókunnugt.”
“Þegar hún var þrettán ára gömul,
var þessi unga hóndadóttir send til Stokk-
hólms, þar sem hégómagirni og auður föð-
ur hennar útvegaði henni uppeldi, miklu
æðra en stétt hennar hæfði. Iíann brann af
metorðagirnd og þcgar liann gat ekki
sjálfur náð skjaldarmerki, skýrskotaði hann
til binnar aðalbornu ættar dóttur sinnar,
því að fyrri kona Bertílu var foreldralaus
jungfrú af ættinni Stjamkross; var hún og
arflaus sakir Kylfustríðsins, enda vildu
hinir ríkilátu frændur hennar ekki við hana
kannast úr því hún gekk að eiga hinn auð-
uga bónda Bertilu. Þessi unga Emcret-
iana varð margt og mikið að þola sakir
spotts og öfundar jafnaldra hennar í Stolck-
hóimi; margar þeirra voru snauðari cn
liún og gátu illa unað því, að óaðalborin
mær sæti við hlið þcirra, sem jafnborin. En
^egurð hennar varjafn sjaldgjæf sem kvenn-
prýði hennar og gáfur. Áður en tvö ár
toru liðin, hafði hún til fulls numið alla
hæverskusiði hirðarinnar, en geymdi þó
Um ieið óspillt saldcysi iijartans úr óbreytta
líflnu. Þetta hátíða samband gæzku og
fegurðar minti marga gamla menn á ást-
úðlega konu í ungdæmi þeirra — Karenu
Mánadóttur.”*
Þegar hertoginn sagði þctta, liorfði
hann hvast framan í hinn unga fyrirliða.
En Bertel lét sér hvergi bregða ; allt þetta
var honum ókunnugt og óskiljanlegt.
“Nú vel,” mælti hertoginn eftir litla
þiign, “það leið ekki á löngu áður en menn
tóku eftir fríðleik þessum. Kom ungur
maður stórættaður, varð brátt ástfanginn
í þessari blómarós, sem ekki var þá nema
flmtán ára og svaraði honum á sama hátt
með innileik frumástanna. Þessi samdrátt-
ur duldist eklci lengi fólki hins tigna ung-
mennis. Stjórnvizkan varð hrædd, tign-
ardrambinu þótti sér vera misboðið, er
slík virðing var veitt svo smáættaðri stúlku.
Menn tóku því þau ráð saman, að hana
skyldi gifta fyrirliða af ótíginni ætt, en
frægum hreystimanni frá danska ófriðn-
um. Þessi ráðagerð kom liinum ungu
elskendum til eyrna. Vesælingar, þau
voru bæði svo ung, hann 17 en hún 15 ára,
bæði ókunnug reynslunni og unnust hug-
ástum. Skömmu síðar fór hinn ungi mað-
ur af landi burt til hersins á Póllandi, gjaf-
orð meyjarinnar fórst fyrir, og hún var
send með svívirðing heim til kotbæjanna
á Finnlandi. Viijið þér vita meira Bertel
lautenant ?”.
“Ég skil ekki, herra hej’togi hvað saga
systur minnár getur átt við.... ”
“... .hringinn, sem þér spyrjið um?
Verið þolinmóður. Þegar hinn ungi mað-
ur f'ór í lierinn og gekk að flnna unnustu
sína í síðasta sinni, gaf hún honum hring,
en ekki er mér kunnug hans fyrri saga;
var það mælt, að fjölkunnugir Finnar
iiefðu smíðað hann og fylgdi honum álög.
Lagði hún ríkt á við unnusta sinn að bera
jafnan hringinn á fingri sínum, þá er liann
kæmi í hættur og mannraunir, og mundi
hann þá aldrei verða sári særður. Tvisv-
ar gleymdist sú varúð, öðru sinni við
Dirschá....”
“Guð minn góður!”
Geðshræring Bertels var svo mikil, að
allur roði hvarf úr lcinnum hans, og stóð
hann nú náfölur eins og marmari.
“Ungi maður, nú vitið þér nokkuð af
þeim hlutum, sem yður ber að vita, en
ekki allt. Við höfum nú talað um systir
yðar, en nú víkur sögunniað yður sjálfum.
Ilans hátign, konungurinn, hafði í ráði að
veita yður skjaldarmerki, sem hreysti yðar
og framganga hafði unnið til. En hinn
gamli Aron Bertila hafði beiðst þess af
konungi, að hann sæi svo fyrir, að þér mætt-
uð vinna yður allan frama, en með engu
móti mælti hanu gera yöur að aðalsmauni,