Fylkir - 01.04.1921, Blaðsíða 60

60
enda hafa bændur nú taisverða skulda-byrði að bera eins og kauptnennirnir
síðan bændurnir gerðust sjáifir kaupmenn; auk þess mundi allur þorri vinnU'
fólks hér í bænum, einkum kvenfólkið, heidur sitja kyr á Akureyri og sveK*
í hei en taka lágu kaupi og fara út í sveit. Þær stúlkur og konur, sem e'ntl
sinni. hafa notið þeirrar sælu að kverka síld fyrir 2 til 3 kr. á klukkutímann’
þ. e. 30 til 60 krónur d sólarhring, IOOO krðnur á mánuði, 2000 krðnur
yllr tvo mánuOI. og Ieika sér svo hina 10 mánuðina á eftir, að vild, erU
ekki líklegar til þess að gera fjósverk, mjalta ær eða standa á engi vj
heyskap á sveitabæ, þó gott heimili væri, viðurgerningur góður og kaup1
lífvænlegt. Vinnufólkið, eins og peningabraskara, er farið að dreyma un1
stóriðnað og millióna fyrirtæki eins og bæar-rafveitan hér átti að verða s'
astliðið vor. Allir muna hvað menn ályktuðu á opinberum fundi 11. Þ- jj1'
með miklum atkvæða mun. Þá hafði bærinn hug og þrek til að taka miH'
króna lán til þess fyrirtækis, þó grundvöllurinn væri ekki sem beztur; s'n3
hefur fjárhagur bæarins versnað svo hann lætur sér lynda miklu minna »
ódýrara fyrirtæki, en alls ekki betur undirbúið né arðvænlegra fyrir baúnn’
Merkilegt að bæarstjórnin skyldi kaupa frá útlöndum miklu verri, vitlaus3^
og dýrari áætlanir og mælingar heldur en hún hafði þegar fengið og borga
fyrir, nema það sé vitleysan sem hún sækist mest eftir. Eg hef bent á sun>
vitleysurnar þó ekki nærri allar, ekki t. d. þær, sem einn háttvirtur enib®'4'®
maður sagði mér eftir svenska verkfræðingnum, t. d., að Öxnadalsá væri 3
eins Iítið vatnsmeiri en Qierá, að Hörgá væri óstíflandi nema þá þvert y ^
dalinn, að Fnjóská væri næstum halla Iaus, en að Goðafoss væri svo
gerður af skaparans hendi að þar þyrfti ekkert að gera, nema setja n' .
vélarnar. Þesskonar vizka er máske góð til að íhuga seint á kvöldin; en 'n f
ugg'r. stöðin við Glerárbrúna geti enn ollað bænum Akureyri n0'{*£Ur, a
úhyggju áður en hún er byggð og að ekki sé víst að einu sinni þúsund vef
manna fái atvinnu við hana, meir en 3 til 4 mánuði, þó hún verði byg»
næsta sumar.
Mér sýnist ekki ómögulegt, að svo geti farið, að engin raforkustöð ve
byggð hér næsta sumar, af því að ekkert peningalán fáist til 300 h£S'
tafl“
ziu"
hef'
stöðvarinnar, að skipaútgerð verði miklu minni en undanfarin ár, að ver'
verði lítil og óhagstæð, að enginn geti borgað það kaup, sem vinnufótk
ur vanizt og að bændur kæri sig ekki um síldarkonur og fiskimenn til n®
skapar, né til annarar sveitavinnu; svo að fjöldi verkafólks í þessum bie
öðrum kaupstöðum hér í grend verði atvinnulaus. Hvað á þá að gera?
Gefast upp og svelta í hel ? Dýrtíðarlán fæst ekki lengur, og eínart,e
hafa ekkert aflögu, — eða stökkva úr landi, ef efnin leyfa:
Eg held hvorugt sé nauðsynlegt. ^
Bærinn Akureyri getur veitt öllum verkamönnum, sem í honum búa ’
næga og lífvænlega atvinnu, ef verkamenn vilja vlnna hana fyrir það
Sem timarnir eða kringumstceðurnar leyfa; því margt og mikið þarf að (íe