Fylkir - 01.04.1921, Side 98

Q8
n. I. 25 kr. smálestin (sjá blaðið »FjaIlkonan«, Okt. og Nóv. 1894). Lgr jj
mennirnir í Reykjavík lögðu lítinn trúnað á það. Tvö ár í rennu hatn
Rvík boði mínu, að útvega henni áhöld til raflýsingar, með því að 11
Elliða-árnar, sem eg sagði að gætu nægt bænum til Ijósa, suðu og him ^
eins og hann var þá; en þá hafði Rvík aðeins 4 þús. íbúa. Málið log1*3 ^
útaf og fyrst 19—20 árum síðar, vöknuðu Reykvíkingar af svefni sínum ,j
það, að helztu verkfræðingar (slands fóru að rita um notkun vatnsaflsinS,.
raflýsingar, matsuðu og iðju. En í ritgerð, sem Jón þorláksson birtir í ^
réttu, haustið 1913 og í byrjun ársins 1914, segir hann, að lítið verði ur ^
magninu til húshitunar, þegar það eigi að keppa við kol, seld með þá S1 .
andi gangverði, n.l. 25 kr. smálestin (jafnvel 20 kr.) Vorið 1915, birtir O;
á sve‘tu
Hlíðdal, í Búnaðarriti Islands, 29. árg. 3. hefti, ritgerð um rafveitu
bítuI’’
bœ, og fullyrðir þar (bls. 169), að þrátt fyrir hina miklu þörf á betri upPm g.
verði óvíða unt að nota rafurmagnshitun vegna kostnaðarins. Þessi úrsk^
ur nefndra verkfræðinga hefur staðið óhaggaður síðan og þar með hefur jj
hitun með rafmagni verið svo gott sem dauðadœmd hér á íslandi. AnðN*
min er birtust sumarið 1915 í bæklingnum »RafIýsing og rafhitun *
eyrar«, fengu líkar undirtektir og erindi mitt í Reykjavík 20 árum 4
Helzti reikningsmaður hér í bænum þá, fullyrti að rafmagnshitun g*h e
kept við kol, seld á 25 kr. smálest, nema rafmagnið seldist á lh eyrir k^Vj
ódýrt gæti þ»ð e. „
eða sem svarar 37,50 kr., kw. árið (7500 kl.st.), en svo
riti^
orðið hér. Þýðingarlaust að minna á ritgerðir mínar í ýmsum blöðum, **■ j
»Dugnaður Akureyrar og snilli* og »Fylkir«. Þær voru orð fyrir dauf e^ft
ritgerð sinni »Vatnsorka á íslandi«, útg. í Fossanefndarálitinu 1919, seg*r
J 60
Þorláksson, verkiræðingur, 94. bls., — eftir að hafa sýnt reikningslega, »ð. ^
hitun með rafmagni sé 90 falt dýrari, en húshitun með kolum, miðandi
það gangverð, sem var á rafurmagni og kolum fyrir heimsófriðin, — af.
hafi verið »álit allra verkfræðinga og annara, sem vit höfðu á því máh,
hitun iveruherbergja með rafmagni, vœrl fjarstœða ein, sem engum 01 jj
væri eyðandi að«. Hinsvegar játar hann í sömu ritgerð (98. bls.), að elt* j
þýðingarmesta spor væri stígið í áttina til að bæta kjör almennings, ia’ ^
sveitum sem í kaupstöðum, ef unt væri að nota rafmagn til herbergjahiW ^
végna kostnaðarins. Eg hef bent á, bæði í fyrirléstrum og ritgerðinni ’ ^
hitun með rafmagni* (sjá 5. hefti Fylkis), að ályktanir J. Þ. verkfr. séu « Pe j.
efni algerlega rangar, vegna þess að tölurnar, sem hann reiknar með> tfr
hitamagn ofnkola, nýting hitans i stofu ofnum, verð rafmagnsins, ef al1 y
vatnsorku, eins ódýrt eins og hér er mögulegt, vœru rangar. Læt eý —
nægja að minna verkfræðinginn á það, að hitamagn kola er rnjög ^71 ^jtí'
aridí og alls ekki bundið við 7000 hitaeiningar í hverju kg., sem er , af
inagnið, er J. þ. telur vanalegast í ofnkolum; en er frá 3600—7600 hitaei,1,u1
í þýzkum kolum (sbr. Hiitte 458. bls. I. bd.) og eins að nýting hitaris i s