Lögrétta - 01.07.1933, Blaðsíða 42

Lögrétta - 01.07.1933, Blaðsíða 42
179 LÖGRJETTA 180 „Ávarp til fósturjarðarinnar úr framandi landi“, þar sem hann segir, að hvert sem leið sín eigi að liggja og ,,þó hann eigi bein að bera á blómum klæddri suðurströnd“, þá skuli hann ætíð muna ættland sitt. Kvæðið er aðeins tvö erindi og hið síðara svohljóð- andi: „I átthagana andinn leitar, þótt ei sje loðið þar til beitar, og forsælu þar finnur andinn, þótt fátækt sje um skógar högg. Sá er bestur sálar gróður, sem að vex í skauti móður. En rótarslitinn visnar vísir, þótt vökvist hreinni morgundögg". Þetta kvæði talar sínu máli, og vitnisburð- ur þess um hugarfar Gríms, þegar það er ort, verður ekki vefengdur. Nokkru síðar yrkir hann ættjarðar-vísurnar: „Hún er fög'- ur — með fanna kögur — um fjalla brún“ o. s. frv. Hann er hjer heima parta úr árun- um 1857, 1861, 1862 og 1866, og af kvæðum hans má ráða, að hann hafi þá ferðast tölu- vert um landið. Þá yrkir hann kvæðin „Á Sprengisandi“: Ríðum, ríðum, rekum yfir sandinn, og „Sólheimasandur“: Svo ríddu þá með mjer á Sólheimasand, bæði frá 1861 og bæði meðal alkunnustu söngljóða okkar enn í dag. í „Leiðslu“, sem er frá næsta ári á eftir, lýsir hann því, hve heillaður hann hafi orðið af huldukonunni undir Eyjafjalla- jökli, svo að hann geti engu öðru sint en söngum hennar. „Fossa og fanna skriður, fjallabunu niður, golu hjal við grundar blóm, brim og báru harmur, blíður fugla jarmur, alt i hennar heyrist róm“. Frá þessum árum eru líka víkivakakvæð- in: „Jólasumbl“: I heiðnum og í helgum sið, „Haugganga Hálfs konungs“: Finn jeg afl að farið er, — frægðar runnin sól, „Álfa- dans“: I tunglsljósi á ís yfir Tungufljót jeg reið; ennfremur „Skúlaskeið“, „Skúli fó- geti“, „Eiríkur formaður“ og „Goðmundur á Glæsisvöllum“. Alt eru þetta kvæði, sem sýna, að hugur mannsins, sem á æskuárun- um leitaði út á við og sóttist eftir frægð og frama erlendis, er nú að hverfa heim aftur, finnur til tómleika og leiðinda í glaumnum, sem hann fyr sóttist eftir, og finst nú að hann sje að visna þar eins og rótarslitinn vísir og að sálargróðurinn sje bestur í móð- urskautinu. „Undir Eyjafjalla — öldnum jökulskalla — vil jeg aldur ala minn“, segir hann í „Leiðslu“. Og í „Goðmundi á Glæsis- völlum“, sem er ort tveimur árum áður en hann fluttist heim, gerir hann loks til fulln- ustu upp reikningana. f ramma frá fornöld- inni lýsir hann því í þessu ógleymanlega kvæði, hvemig hann lítur á það líf, sem hann hafði valið sjer og kept að á æskuár- unum, og endar með því, að nú sje hann að sleppa þaðan „kalinn á hjarta“. Grímur kom til Reykjavíkur 26. júlí 1867 og settist þá að hjer. Hann hafði eignast Bessastaði við jarðaskifti rjett áður en hann fór frá Kaupmannahöfn, en þeir höfðu til þessa verið konungs eign, allt frá dögum Snorra Sturlusonar. Næsta vor byrjaði Grímur þar búskap, og tveimur árum síðar kvæntist hann Jakobínu Jónsdóttur prests Þorsteinssonar frá Reykjahlíð, og bjuggu þau síðan á Bessastöðum í fullan fjórðung aldar, en frægð Gríms sló á þeim árum nýjum bjarma yfir hið forna höfuðból. Ekki var hann þó talinn neinn framtaksmaður í búskapnum. En honum leið þar vel, og hann mun hafa unað þar vel hag sínum. Hann var höfðingi heim að sækja; var gest- kvæmt mjög hjá honum og gestrisni mikil að kunnugra sögn, og þá allt uppi látið, og þegar sent í kaupstaðinn, til Hafnarfjarðar, ef upp gekk eða á skorti. Eftir heimkomuna átti Grímur lengi sæti á Alþingi, alls yfir 20 ár, og framan af þingsetutíma sínum mun hann hafa haft þar töluverð áhrif. 1885 var hann forseti l'ingsins. Hann var íhaldsmaður, bæði í sjálfstæðismálum og fjármálum, og and- stæður Jóni Sigurðssyni meðan þeir voru saman á Alþingi. Hann varð og ekki vinsæll í hópi þingmanna, og gengu lengi sögur um það, hve óvægilega og að margra dómi ómaklega hann rjeðist á einstaka þingmenn, sem ekki voru færir um að mæta honum á því sviði, en hrökk til baka, ef harðlega var á móti tekið. Hef jeg heyrt þingmenn, sem honum voru samtíða, minnast á þetta,

x

Lögrétta

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lögrétta
https://timarit.is/publication/196

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.