Eimreiðin - 01.05.1907, Síða 63
143
múginn, lenda á, að hann sé þungskilinn. Þetta er oft sagt um menn,
sem alþýða ekki nennir að gera sér þá fyrirhöfn og ómak að reyna að
skilja. Því þeir hugsa öðruvísi en fólk flest, og fara sinna leiða, hvað
sem sagt er um þá. Það verður bezt til langframa.
í minningarritinu er fyrst laglegt kvæði til Gröndals eftir Sigurð
Kristjánsson, og hafa víst fáir vitað, að hann er skáld. Svo er stutt
æfisaga eftir Jón Jónsson sagnfræðing. Þá skáldskapur Gröndals eftir
Guðmund Finnbogason. Þá B. Gröndal og fornfræði eftir prófessor Finn
Jónsson. Þá Gröndal og náttúrufræðin eftir Helga Jónsson. Þá »Dálítið
um Gröndak eftir Þorstein Erlingsson. Allar ritgerðirnar eru vel samdar,
en mest er varið í það, sem Guðm. Finnbogason ritar um skáldskap og
kvæði Gröndals. Góðar ljósmyndir af Gröndal prýða þetta áttræðis-
afmælishefti, en það vantaði sjálfan hann til að yrkja um sig tólf álna
langt og tírætt kvæði, J. St.
ÓLAFUR DANÍELS.SON: REIKNINGSBÓK. Rvík 1906.
Kver þetta nær yfir fjórar aðalgreinar talnafræðinnar í heilu og
brotum, ásamt tugabrotum. Það er töluvert frábrugðið þeim kenslubókum
í þessari grein, er hingað til hefur verið völ á. Höf. lætur sér ekki
nægja að hrúga saman þurrum og byrjendum lítt skiljanlegum reglum
um það, hvernig reikna skuli, heldur gjörir hann sér far um að koma
nemendunum í skilning um undirstöðuatriði reikningsins og skýra fyrir
þeim, hversvegna á að reikna dæmið svona og ekki öðruvísi. Þetta er
mjög mikilsvert atriði, því að með þessari aðferð verður reikningsnámið
miklum mun auðveldara og skemtilegra en ella. Dæmin í bókinni eru
oftast heppilega valin og vel til þess fallin að þroska skilning nemend-
anna. Að öllu samtöldu er þetta bezta reikningsbókin, sem nú er til á
íslenzku, og ættu því allir að nota hana, er við reikningskenslu fást, eða
reikning vilja læra. J. E.
VALDIMAR BRIEM: KRISTIN BARNAFRÆÐI I LJÓÐUM. Rvík
1906.
Séra Vaidimar Briem hefir tekið sér fyrir hendur að semja nýja
»barnalærdómsbók í kristnum frseðum«. Hann. skiftir kveri þessu í tvo
kafla: Kristileg trúaratriði (bls. 1—41) og kristilegar lífsreglur (bls. 42
—71). Kaflar þessir eru að miklu leyti samhliða höfuðköflunum í kveri
Helga Hálfdánarsonar (trúarlærdómurinn og siðalærdómurinn), en þó er
þar nokkur mismunur bæði að efni og efnisskifting.
Kver þetta er í ljóðum, eins og flest, sem kemur frá hendi höf.
Ljóðin eru yfirleitt vel kveðin fræðiljóð, en jafnast auðvitað óvíða við
fegurstu sálma höf. sjálfs. Hann hefir og aðeins viljað snúa »kverinu«
í ljóð til þess, að börnunum veitti léttara að læra það utanbókar og orð
þess festust betur í minni þeirra.
Eigi virðist kver þetta vel fallið til þess að vera barnalærdómsbók
í kristnum fræðum. Og orsakir þess eru einkum tvær: Kenslubók í
ljóðum leiðir til utanbókarnáms. En allir eru sammála um það, að ein-
tómt utanbókarnám í kristnum fræðum er skaðlegt. Hin ástæðan er sú,
að efni kversins er eigi alveg samhljóða lútersku kirkjunni á íslandi. En
barnalærdómskver kirkjunnar verður auðvitað að vera í fuilu samræmi