Eimreiðin - 01.04.1919, Blaðsíða 43
cimreiðin] TÖFRATRÚ OG GALFRAOFSÓKNIR
107
■Galdramennirnir hjá Satan, en vísindamennirnir voru
beggja blands, fylgdu báðum og hvorugum. En það er
nauðsynlegt að hafa ofurlitla hugmynd um vísindalegu
töfrana, til þess að skilja hitt.
Vísindalegu töfrarnir eru spunnir saman úr ýmsum
þáttum. Áður heflr verið minst á babýlonsku vísindin,
Kaldeavísindin og persnesku tvíveldiskenninguna, sem varð
fyrir áhrif þaðan að hæstu og mögnuðustu uppsprettu
töfravísindanna. f*á áltu einnig Forn-Egyftar allmikið til
af slíkum vísindum og leyndardómum frá fornu fari. Og
ioks urðu ýms drög úr grísku heimspekinni nothæf í
þessa átt.
í Alexandríu í Egyftalandi var um alllangt skeið mið-
stöð allra vísinda í heiminum. Þangað streymdu vísinda-
menn úr öllum heiminum. Þar var safnað saman ritum
allra þjóða og tungumála i hið mikla bókasafn. Hér var
því tækifæri til þess að bræða saman allan þennan hræri-
graut alstaðar að, og sjóða upp úr öllu saman eitt heilt
og óslitið kerfi. Og það svikust visindamennirnir heldur
•ekki um. Þar var t. d. Philó, gyðinglegi spekingurinn
nafnfrægi, sem bræddi saman gyðingdóm og hellensk vís-
indi, og sýndi fram á, að í rauninni kendu þeir eitt og
hið sama, Plató og Móses! Hann var samtíðarmaður Jesú.
Hér í Alexandríu er því hin visindalega töfratrú grund-
völluð, og þar eru þau verk samin um það efni, sem
síðan er alla tíð vitnað í.
í endalok fornaldarinnar þagnar alt sjálfstætt visindalíf
í Evrópu. Kirkjan vann loks algerlega bug á heiðninni,
og heimspekisskólanum í Aþenu, síðasta vígi heiðninnar,
var lokað. En kirkjan var lengi vel mjög treg á að sam-
þykkja galdratrúna. Að vísu hafði fjöldi af beinum töfra-
kenningum komist inn í guðfræði kirkjunnar, eins og
síðar mun verða minst á, en það var óafvitandi. Þeirri
skoðun, sem haldið var fram í Ancyra (sjá áður), hélt
kirkjan, þrátt fyrir vaxandi trú manna á veruleika galdr-
anna og sambandi við illa anda. Og á tímum Karls
mikla tekur kirkjan beinlínis til strangra meðala, til þess
að liefta galdratrúna. Á sýnódus í Padeborn árið 785 er