Eimreiðin - 01.04.1919, Síða 45
eimreiðin] TÖFRATRÚ OG GALDRAOFSÓKNIR 109
Þá eru allir verndargripirnir, sem kirkjan seldi, beinir
löfragripir. Það voru smámyndir, sem kirkjan seldi, vígðir
og helgaðir, og áttu að vernda þann, sem bar þá á sér,
gegn allskonar árásum fjandans. Einkum var agnusdei
(guðs Iamb) mjög algengur verndargripur, og átti páfinn
sjálfur einkarétt á því að búa þau til. Helgra manna
bein og aðrar helgileifar voru og verndargripir ágætir, t. d.
«f greyptir voru í hringi. Alt voru þetta töfrar, en auð-
vitað hvítir töfrar!
Það er alls ekki tilgangurinn hér, að rekja neitt til
hlítar töfra kirkjunnar. En minnast verðúr ögn á lækn-
ingarnar. Það var trúin, að sjúkdómar væru allir illum
öndum að kenna, og það var því kirkjan, sem var sjálf-
kjörin til þess að lækna. Var það gert með særingum,
táknum og helgum dómum, svo sem sjá má af jarteina-
bókum bisk.upanna íslensku. Að vísu voru einstaka menn
að fást við lækningar, á líkamlegan hátt, en það þótti
mjög óguðlegt, og kirkjan leit illu hornauga til allra, sem
slíkt aðhöfðust.
f*að var í mörg horn að líta fyrir kirkjuna. Eitt var
það, að sjá um tíðarfarið og að engar landplágur gengju
yfir. Alt var þetta kent Satan og illum öndum, og kirkjan
átti því að varna því. Beitti kirkjan þar bannfæringum.
T. d. bannfærði páfinn 1542 halastjörnu, sem ógnaði
heiminum, og hún tók þá þegar að minka og var horfin
•eftir fáa daga. Sömuleiðis voru ýms kvikindi, er gerðu
skaða, bannfærð, og þótti gefast vel.
Allir þessir siðir urðu þó magnaðastir síðar en hér
ræðir um, þ. e. eftir að galdratrúin var farin að grípa
nm sig meira.
Kirkjan tók óhikað upp ýmsar venjur frá heiðnu þjóð-
unum, og má nefna þar ýmsa »guðsdóma«, eins og járn-
burð og »vatnsdóm«. Upphaflega voru þetta heiðnar
venjur, en kirkjan vígði þær guði og notaði. Járnburður-
inn var fólginn í því, að sá, sem vildi hreinsa sig af ein-
hverjum ósönnum áburði, fastaði fyrst og baðst fyrir, fékk
svo guðs líkama (altarissakramenti). Að því búnu var
járnbútur, sem vígður hafði verið, glóðhitaður, og átti sá