Tölvumál - 01.03.1998, Qupperneq 12

TÖLVUMÁL
tölvur frá Visa International auk
kerfanna í stórtölvu RB. Bilun í
einum þætti getur lamað kerfið að
hluta, en lýsir sér gagnvart kort-
hafa og söluaðila sem frosið kerfi
eða hrun í RB. Dæmi eru um að
nánast allir framantaldir þættir
hafi brugðist með einum eða öðr-
um hætti og stöðvað misstóran
hluta kerfisins um lengri eða
skemmri tíma. Eitt dæmi er um að
rafmagnsleysi eins mótalds í höf-
uðstöðvum verslunarkeðju hafi
nánast lamað kassakerfi hennar á
landsvísu heilan föstudag, en RB
að auðvitað kennt um. En vanda-
mál sem komið hafa upp innan
RB hafa að sjálfsögðu verið alvar-
legust og haft víðtækust áhrif.
Hvaö hefur veriö gert til
úrbóta
Síðustu mánuði hefur verið
unnið mikið starf við að bæta
Debetkortakerfið á ýmsum víg-
stöðvum í samstarfi RB, kortafyr-
irtækja, RÁS-þjónustu, Landssím-
ans og framleiðanda kassakerfa.
Helstu atriði þeirra úrbóta fel-
ast í því til dærnis, að innhringi-
samböndum og gagnanetssam-
böndum við heimildagjafakerfið
hefur verið stórfjölgað. Nú eru 36
símalínur frá almenna símakerf-
inu tengdar við heimildagjafa-
búnaðinn í stað 20 lína fyrir rúmu
ári. Gagnanetsamböndum hefur á
sama tíma verið fjölgað úr 4 í 10.
Ný útgáfa VAP heimildagjafabún-
aðarins var tekin í notkun á síðari
hluta árs 1997, en í henni eru nú-
tímalegar og hraðvirkar TCP/IP
tengingar við stórtölvu RB í stað
hægvirkra 3270 coax tenginga.
Þarna á milli eru því 58 samtíma-
tengingar í stað 2ja áður.
I stórtölvunni voru teknar í
notkun nýjar diskastæður, sem
reynslan hefur sýnt að hefur
ásamt upptöku á nýjum útgáfum
stjórnkerfa stórtölvu, stórbætt og
jafnað svartíma í kerfinu. Það hef-
ur haft góð áhrif á VAP-heimilda-
gjafabúnaðinn, sem var mjög við-
kvæmur fyrir sveiflukenndum og
löngum svartíma stórtölvunnar.
Síðast en ekki síst voru fest
kaup á nýrri og stærri stórtölvu,
sem juku afköst að mun og
minnkuðu líkur á vandræðum
sem oft hlutust af seinum vinnsl-
um í RB. Oft var það í kjölfar
vinnslurofa, sem jafnan urðu á
versta tíma t.d. um mánaðamót.
Reyndar er það nú svo að
breytingum fylgir ávallt áhætta og
hluti af erfiðleikum í RB má bein-
línis rekja til þeirra úrbóta sem
verið var að gera. Sem dæmi má
nefna að „böggur“ í aðkeyptu
gagnasafnskerfi kom frarn þegar
gagnagrunnsskrár voru fluttar á
nýja tegund diska. Afleiðingar
hans, sem komu fram viku síðar,
urðu þær að beinlínukerfi RB
stöðvuðust á versta tíma um mán-
aðamót og RB var óstarfhæf
klukkustundum saman. Þetta
breytir þó ekki þeirri staðreynd
að nýju diskarnir hafa haft mjög
góð áhrif til hins betra á öll kerfi
RB.
Rétt er að geta þess að unnið er
að því innan RB að setja upp svo-
kallað Sel, þar sem á að setja upp
varabúnað, aðra stórtölvu, sem
getur tekið við þegar aðaltölvan
bregst.
Afköst og færslutölur
Notkun Debetkorta hefur auk-
ist hraðar en bjartsýnustu spár
gerðu ráð fyrir. Mun fleiri kort
hafa verið gefin út og útbreiðsla
posa og kassakerfa er meiri en ráð
var fyrir gert. Við Islendingar eig-
um heimsmet í fjölda posa pr.
1000 íbúa í heiminum og eru aðr-
ar þjóðir vart hálfdrættingar á við
okkur. Við áttum heimsmet í
notkun tékka til skamms tíma, en
þegar Debetkortin komu til sög-
unnar og færslugjöld voru tekin
upp, þá minnkaði tékkanotkun
verulega eins og sjá má á með-
fylgjandi súluriti. Nú eru saman-
lagðar debetkortafærslur og tékka-
færslur aftur orðnar fleiri en
tékkafærslurnar urðu flestar árið
1993.
Álag af DK í RB
Á góðum degi eru gerðar allt
að tvær milljónir beinlínuaðgerða
í beinlínukerfum RB. Auk heimil-
dagjafakerfis DK er þar um að
ræða gjaldkerafgreiðslur, almenn-
ar fyrirspurnir bankamanna,
bankasímafyrirspurnir, milli-
færslur úr heima- og heimils-
bönkum sem og fýritækjatenging-
um ýmiskonar auk hraðbanka,
svo það helsta sé nefnt. Stærsti
dagur, sem sögur fara af hvað
varðar heimildargjafakerfi DK var
síðasta Þorláksmessa 23.12.97, en
þá voru um 70.000 heimildir
veittar. Eins og sjá má vegur þetta
ekki ýkja þungt hvað varðar álag
og aðgerðafjölda í heildarmagn-
inu, en þarna er um að ræða við-
kværnt kerfi, þar sem minnstu
hnökrar hafa samstundis áhrif á
nánast alla þjóðina. Hefur það
gert það að verkum að búið er að
skipa Reiknistofu bankanna á
bekk með almenningsveitum og
þvíumlíkum stofnunum, og það
þykir saga til næsta bæjar og
ástæða til fréttaflutnings þegar
illa gengur. Það er ekki eins frétt-
næmt þegar vel gengur. En þar
sem þetta er hlutverk , sem RB
tók að sér með glöðu geði og hef-
ur jafnan reynt að komast hjá því
að vera mikið í pressunni, þá þarf
þetta ekki að eiga illa við okkur.
Við höldum áfram að gera okkar
besta til að forðast sviðsljósið og
reynurn þessvegna með öllum
ráðum að halda kerfunum gang-
andi lrnökralausum. Vonandi
gengur það vel í framtíðinni, ekki
síst í þeim mörgu ólíku þáttum
sem mynda Debetkortakerfið,
jafnt innan Reiknistofu bankanna
sem utan hennar, sjö, níu, þrett-
án.
Kjartan Jóhannesson er
forstöðumaður á kerfissviði RB.
12- MARS 1998