Dagblaðið Vísir - DV - 12.12.1981, Blaðsíða 18

18
DAGBLAÐIÐ & VÍSIR. LAUGARDAGUR 12. DESEMBER 1981.
OPIÐ í DAG KL. 10-18
HTH B4Ð-
INNRÉTTING4R
Eigum til á lager HTH baóinnréttingar
úrfuru. Hagstættverö, stuttur
afgreióslutími.
A innréttingahúsiö
' Háteigsvegi 3 súni 27344
0HITACHI
RYKSUGUR
Verð kr. 1.295,-
og kr. 1.450,-
|Vilberg& Þorsteinni
I Laugavegi 80 símar 10259-126221
Karlarog
kvennamál
„Fréttir, sem varða stöðu kvenna
þykja ekki fréttir í hefðbundnum skiin-
ingi þess orðs. Fréttir eru pólitík,
sjávarútvegur, efnahags- og kjaramál.
Það sem konur fást við, þykir einfald-
lega ekki í frásögur færandi. Fréttirnar
endurspegla náttúrlega fyrst og fremst,
að karlmenn sitja á valdastólum í
þjóðfélaginu. Þeir ráða, þeir taka
afdrifaríkar ákvarðanir, þeir eru sér-
fræðingarnir, sem vita best, nema um
þau mál, sem konur hafa alla tið
sinnt.”
Þessi orð eru niðurstaða athugunar á
fréttaflutningi útvarpsins í eina viku í
haust, og komu fram í greinargerð
starfshóps á vegum Kvenréttindafélags
íslands, sem fjallar um konur i fjöl-
miðlum. Niðurstöður athugana á dag-
blöðum og fréttum sjónvarpsins eru í
mjög svipuðum dúr. Þær hafa vakið þó
nokkra athygli að undanförnu og er því
ekki úr vegi að greina frá þeim örlítið
„Kjósið konur"
Hugmyndin að slíkum starfshóp
mun hafa orðið til á síðasta aðalfundi
Kvenréttindafélagsins, en þá einsetti
félagið sér að berjast fyrir auknum hlut
kvenna í sveitar- og bæjarstjórnum á
íslandi, en sá hlutur er nú rúmlega 6%.
Markmið KRFÍ er að eftir næstu kosn-
ingar, þ.e. að vori, verði sá hlutur
20%. Félagið er með hitt og þetta á
prjónunum til að ná settu marki og
beinist verkið ekki síst að því einfald-
lega að vekja athygli á rýrri þátttöku
kvenna við stjórnvölinn og hvetja
konur til framsækni. Þegar hefur verið
gefinn út limmiðinn „Kjósið konur”,
sem einhverjir a.m.k. hafa veitt athygli
og bera jafnvel í barmi sér og skemmst
er að minnast ráðstefnu félagsins, Kon-
ur og Kosningar, sem haldinn var
mánudaginn 23.óvember sl.
Og starfshópurinn Konur í fjölmiðl-
um er annar liður í herferðinni ef óhætt
er að komast svo að orði. Stjórn KRFÍ
hóaði saman nokkrum konum sem
starfa og fól þeim að kanna hlut
kvenna, eða þá mynd, sem geftn er af
stöðu kvenna, i fjölmiðlunum. Hópn-
um var einnig falið að kanna leiðir til
að breyta þeirri mynd ef þörf þætti og
ryna sitt til að fá konur til að láta til sin
heyra — einnig ef þörf þætti.
„EfþörfþætU!"
Starfshópinn skipa þær Arnþrúður
Karlsdóttir, Ásdís Rafnar, Áslaug
Ragnars, Ásta Ragnheiður Jóhannes-
dóttir, Erna Indriðadóttir, Kristín Páls-
dóttir, Sigurveig Jónsdóttir og undirrit-
uð. Og sem sagt með þetta veganesti
Kvenréttindafélagsins lögðum við í
’ann. Byrjum á byrjuninni og könnum
hlut kvenna í biessuðum fjölmiðlunum.
Hver okkar tók að sér að lesa eða
hlusta vandlega i eina viku. , hver
okkar hafði sinn fjölmiðil til að kryfja.
Um var að ræða útvarp og sjónvarp, og
öll dagblöðin sem gefin eru út í Reykja-
vík, Alþýðublað, Dagblað, Morgun-
blað, Tíma, Þjóðvilja og Vísi. „Ef þörf
þætti” sagði stjórnin. Ef þörf þætti
skal kanna leiðir til að breyta þeirri
mynd sem fjölmiðlarnir gefa af
konum. Þörfin er svo sannarlega fyrir
hendi, svo mikið er víst og um það
hljóta allir að vera sammála.
„Fyrst og fremst
óvirktogtil skrauts"
Niðurstöður athugana okkar ber
allar að sama brunni. Sú mynd, sem
dregin er upp af konum í fjölmiðlun-
um, gefur ótvirætt í skyn, að þáttur
kvenna í lífi þjóðarinnar sé svo örlítill
að það taki því varla að greina frá
honum. Ég ætti e.t.v. fremur að skrifa
virkur þáttur kvenna, því raunar fer
þó nokkuð fyrir okkur i áhrifalausum
stöðum, eða eins og segir annars staðar
í niðurstöðunum: ,,sú mynd, sem dag-
blöð, sjónvarp, og útvarp gefa af þátt-
töku kvenna í stjórn, rekstri og lífi
þessa samfélags, gefur til kynna að
hlutverk kvenna sé fyrst og fremst
óvirkt og til skrauts”. Og þau mál, sem
varða konur — enn sem komið er — og
við leyfum okkur að kalla kvennamál
efni, eru meira og minna út undan. Þar
er ekki aðeins átt við þau störf, sem
konur leysa af hendi heldur einnig
baráttumál kvenna sérstaklega.
Tökum nokkur dæmi
Vinnubrögð okkar hópfélaganna
voru ekki nákvæmlega samræmd en þó
eru í könnununum fjölmörg atriði, sem
eru þeim öllum sameiginleg. Allar
okkar töldu t.d. viðtöl við konur og
karla. í þeirri skoðun sem gerð var á
Morgunbl. var gerður greinarmun-
Starfshópur á vegum
Kvenréttindafélags
íslands kannar nú Mut
kvenna ífjölmidlunum
— Sagtfrá og hugleitt
ur á hreinum og beinum viðtölum
annars vegar og fréttaviðtölum hins
vegar. Kom í Ijós að umgetna viku
(þ.e. 18.—23. október) voru alls 42
viðtöl i blaðinu, þar af 29 við karla og
13 konur. Viðtölin við karlana voru
vegna starfs þeirra á sviði stjórnmála,
lista, vísinda, o.s.frv. Aðeins tveir
þessara karla voru ekki atvinnugreindir
enda voru þeir tveir ekki af barnsaldri
og því enn í skóla. Af konunum 13,
sem talað var við, voru fimm í viðtali
vegna video-málsins svokallaða, þ.e.
sem áhorfendur. Aðeins nafn kvenn-
anna var gefið upp en ekki hvaða
störfum þær gegndu. (Kannski hafa
þær verið húsmæður en það er ekki
talið til atvinnugreina.). Ein kvenn-
anna, sem Morgunblaðið birti viðtal
við, var eiginkona stjórnmálamanns.
Þær sjö, sem enn eru ótaldar, voru í
viðtali vegna starfs síns eingöngu.
Þegar kom að fréttunum sjálfum,
var ástandið enn vera. Alla vikuna var
aðeins einu sinni leitað álits eða beðið
um upplýsingar frá konu, en sá siður
er algengur á öllum fréttastofum að
bera frétt undir sérfræðing eða starfs-
mann í grein, er viðkemur fréttinni.
Á öidum Ijósvakans
Þá tók ein okkar að sér að kanna
fréttir útvarpsins vikuna 19.—25. októ-
ber. Niðurstaðan varð sú, að á aðal-
fréttatimum útvarpsins þessa viku var
vitnað í 23 karlmenn og 3 konur.
Svipaða sögu var að segja um viðtöl.
Þesssa viku voru 25 viðtöl við karla og
3 við konur. Eitt viðtalanna var á aðal-
fréttatíma, við Vigdísi Finnbogadóttur,
hin tvö í morgunfréttum. Af þeim 25-
karla-viðtölum sem voru i fréttunum,
voru hins vegar 22 á aðaltíma. Þá segir
enn fremur í niðurstöðum: „Þessa
viku var varaformaður danska sósíal
istaflókksins staddir hér á landi. Ekki
þótti ástæða til að tala við þá konu.
Ekki þótti heldur ástæða til að fjalla
sérstaklega um landsfund Sambands
Alþýðuflokkskvenna, sem haldinn var
í vikunni, en þar var fjallað um hina
afskiptu konu. í fjögur-fréttum út-
varpsins var konum gert einna hæst
undir höfðu, enda eru fjögur-fréttir al-
mennt álitnar ruslakista fyrir fréttir
sem ekki eru taldar geta risið undir
nafni sem alvörufréttir. Þar var t.d.