Dagblaðið Vísir - DV - 18.03.1983, Síða 4

4
DV. FÖSTUDAGUR18. MARS1983
SÝRUFRAMLEIÐSLA
EYKST MEÐ VORINU
— afköst Áburðarverksmiðjunnar aukast og guli reykurinn hverfur
með nýju sýruverksmiðjunni
Stefnt er aö því aö ný sýruverk-
smiðja taki til starfa í Áburöarverk-
smiðju ríkisins í Gufunesi í maí næst-
komandi. í fyrstunni veröur sýru-
verksmiðjan keyrð til reynslu en
leysir síöan af gömlu sýruverksmiðj-
una.
Áburðarverksmiðja samanstendur
í raun af fimm verksmiðjum. I
vetnisverksmiðju og köfnunarefnis-
verksmiðju, tveim fyrstu hlekkjum
framleiöslukeðjunnar, er unniö vetni
og köfnunarefni úr vatni og
andrúmslofti. I ammoníakverk-
smiðjunni fæst samnefnt efni með
því að blanda saman vetninu og
köfnunarefninu. Ammoníakið er
síöan brennt og þannig fæst sýra.
Þetta er gert í sýruverksmiðjunni.
Loks er sýrunni blandað saman viö
ammoníak. Ur því fæst áburður.
Blöndunin fer fram í svokaliaðri
nítratverksmiðju. Þannig framleiðir
Áburöarverksmiðjan afurðir sínar
jmiKIMSIIiiU fli | III
Hæsti turninn á svæðinu er nýja sýruverksmiðjan.
úr vatni, korpu og andrúmsloftinu
fyrir ofan Gufunesiö. Ýmsum bæti-
efnum, svo sem kalki, er að vísu bætt
í vissar tegundir áburðar á lokastigi
framleiðslunnar.
Gamla sýruverksmiðjan hefur
ekki getaö framleitt nægilega mikið
til aö tíu ára gömul nítratverksmiöj-
an nýttist til fulls. Með reglulegu
millibili hefur þurft að stöðva nítrat-
verksmiðjuna meðan safnað væri
upp birgðum af sýru. Með nýju sýru-
verksmiðjunni situr hins vegar
ammoníakverksmiðjan eftir. Til aö
nýta afkastagetu nítratverksmiðj-
unnar til fulls þarf því aö auka inn-
flutningammoníaks. s
Aukin framleiðsla sýru og aukinn
innflutningur ammoníaks munu
valda því aö framleiðslugeta loka-
hlekksins, nítratverksmiðjunnar,
eykst úr 45 þúsund tonnum á ári í 70
þúsund tonn. Framleiöslugetan
eykst því um 25 þúsund tonn.
Byggingaframkvæmdir við nýju
sýruverksmiöjuna hófust fyrir ári.
Áætlaður byggingarkostnaður er um
níu milljónir dollara.
Með nýju verksmiðjunni mun guli
reykurinn, sem á góöviðrisdögum
hefur spillt útsýni höfuðborgarbúa til
Esjunnar, hverfa þegar úrelt tæki
gömlu verksmiöjunnar verða tekin
júr notkun.
-KMU.
Gervigrasið á
Laugardalsvöllinn:
Tíu milljón
kr. tollar
felldir niður
Forráðamenn Iþróttaráðs
Reykjavíkur gengu á fund Ragnars
Amalds fjármálaráöherra á dög-
unum til að fara fram á að ríkis-
stjórn tslands felldi niður tolla og
aðflutningsgjöld af gervigrasefn-
inu sem verður sett á Laugardals-
völIinníReykjavík.
— Ragnar tók mjög vel á móti
forráðamönnum ÍBR og sýndi mik-
inn skilning á málinu. Við höfumnú
fengið svar frá ríkisstjórn Islands,
þar sem tilkynnt hefur verið að
rikisstjómin hafi ákveðiö að fella
niður tolla og aöflutningsgjöld sem
em upp á kr. tíu milljónir, sagði
Sveinn Bjömsson, forseti Iþrótta-
sambands Islands.
Sveinn sagði að fyrirhugað hafi
verið að taka gervigrasvöllinn í
notkun í sumar en nú væri ljóst að
hann yröi ekki tekinn í notkun fyrr
en sumarið 1984. — Ástæöan fyrir
því er að grafa þarf upp mikinn
jarðveg þar sem völlurinn á að
vera og leggja þar gmnn. Jarö-
vegskannanir hafa sýnt að það þarf
að grafa allt niður á fimm metra
dýpi á sumum stööum og setja
síöanmöl ígmnninn, sagðiSveinn.
Sveinn sagði að við þessar fram-
kvæmdir á jarðveginum í Laugar-
dalnum, yrði grasvöllurinn ekki
tilbúinn fyrr en 1984. — Um leiö og
gervigrasvöllurinn verður tekinn í
notkun, verður gamli Melavöllur-
inn lagður niöur og flóðljósin sem
standa við hann verða þá flutt í
Laugardalinn og sett upp við gervi-
grasvöllinn, sagðiSveinn.
-SOS.
Landssöfnun SÁÁ:
Fær stuðning Sambandsins
Samband íslenskra samvinnufélaga
hefur fyrst stórfyrirtækja landsins
samþykkt gjafabréf SÁÁ. Erlendur
Einarsson forstjóri undirritaöi í vik-
unni tíu 18 þúsund króna gjafabréf að
upphæð krónur 180 þúsund alls.
Erlendur lét þau orð falla, við það
tækifæri, að hér væri á ferðinni merki-
legt átak og að Sambandi íslenskra
samvinnufélaga væri ljúft að styrkja
byggingu sjúkrastöövarSÁÁ.
Björgólfur Guðmundsson færði Er-
lendi þakkir og kvaðst meta stuðning
samvinnuhreyfingarinnar mikils.
Mörg fyrirtæki og stofnanir hafa
þegar samþykkt gjafabréf SÁÁ, eitt
eða fleiri. Leitað hefur verið til þeirra
með sex og átján þúsund króna gjafa-
bréf, sem fyrirtækin mega greiða með
fimm afborgunum á tímabilinu 5. júní
næstkomandi til 5. júní 1984.
Erlendur Einarsson sagðist vona að
framlag SIS væri fleiri fyrirtækjum
hvatning til að styðja vel við bak
þeirra sem legðu hart að sér til lausnar
áfengis- og vímuefnavandanum hér á
landi.
-PÁ.
Björgólfur Guðmundsson, formaöur
SÁÁ, veitti gjafabréfunum viðtöku úr
hendi Erlends Einarssonar, forstjóra
SÍS.
Svo mælir Svarthöfði Svo mælir Svarthöfði Svo mælir Svarthöfði
Barnsskórnir slitnir
Enn hefur verið sýnd íslensk kvik-
mynd, Húsið, og fær hina bestu
dóma, ekki aöeins hjá gagnrýnend-
um, heldur einnig hjá hinum al-
menna áhorfanda. Og kannski er
mest um vert að menn eru hættir að
horfa á íslenskar kvikmyndir sem
sérislenska framleiðslu, sem gera
eigi minni kröfur til en annarra,
þvert á móti líta menn á þessar
myndir sömu augum og erlendar.
Kvikmyndagerö er dýr atvinnu-
rekstur og krefst mikils fjármagns.
Þeir íslendingar, sem hafa lagt fjár-
muni sína undir, stunda því verulega
áhættusöm viðskipti, og má lítið út af
bregða til þess að illa fari. Styrkir til
kvikmyndagerðar hafa verið af mjög
skornum skammti, enda myndu allir
styrkir til lista veröa eins og upp i
nös á ketti ef kvikmynduð yrði stór-
mynd í litum t.d. á borð við Tomas A.
Becket eða Missing.
Því hefur verið haldið fram að
kvikmyndagerö væri í raun stórút-
gerð, líta mætti á hverja kvikmynd
sem útgerð eins togara og víst er um
það að ef útgerðin tekst, þá skilar
hún góðum hagnaöi, bæði til fram-
Ieíðenda og leikara.
íslensk kvikmyndagerð er búin að
slíta bamsskónum. Hingað til hafa
áhorfendur flykkst á myndir til þess
að sjá hinn sérstæða atburð, þegar
islenskt tal hljómar og kunnugleg
andlit úr hversdagslífinu eru komin
á tjald. En þegar leiknin er komin og
festa í kvikmyndagerðina, verður
hún aftur hversdagsleg og afi og
amma fást ekki lengur til þess að
fara á bió og þaö hættir að vera
snarpt umræðuefni í kaffiboðum og
kokkteil, hvort viökomandi hafi séð
Myndina. íslensk mynd er frétt, en
ekki stórfrétt, og hún er dæmd einsog
aðrar myndir.
Af blaðafregnum er ljóst að ís-
Ienskir kvikmyndahöfundar hafa
fengiö lofsverða dóma á erlendri
grund og kvikmyndir þeirra seljast
vel. Það er mikið ánægjuefni.
Og menn skulu átta sig á því að það
er hægt að selja meira en fisk og ál
úr landi. Kvikmyndagerð getur, ef
haldið er áfram á sömu braut, orðið
sæmilegur tekjuauki fyrir landið en
vitanlega ekki stórgróði.
En þótt kvikmyndagerð einkaaðila
hafi tekist vel, þá virðist vera ein-
hver stöönun hjá sjónvarpinu um
þáttagerð. Áð vísu vekja sérkenni-
legir innheimtuþættir sjónvarpsins
verðskuidaða athygli en aðrir þættir
eru staönaðir og þyrftu að koma til
nýjar hugmyndir og nýir menn.
Um nokkurt skeið hafa t.a.m. verið
gerðir þættir um merka menn, —
uppskriftin hefur vanalega verið
tveir stólar, blóm á milli og síðan
skotið lnn fjölskyldumyndum til þess
að draga úr einhæfni myndarinnar.
Þannig hafa þessir þættlr í raun
verið útvarpsþættir því að mögu-
leikar myndavélar hafa ekkert verið
nýttir. En þættirnir eru þó virðingar-
verð tilraun og ræður efalaust
nokkru að mjög takmarkað fjár-
magn er til þáttagerða, m.a. vegna
heimskulegrar verðlagningar á þjón-
ustu útvarps og sjónvarps.
Videotæknin hefur jafnframt
hleypt af stokkunum íslenskri þátta-
gerð fyrir þau tæki. Virðist þar að
vera að koma upp frjáls fjölmiðlun á
nýjan hátt, þegar sjálfstæðir aðilar
gera sjónvarpsþætti og selja til sýn-
ingar. Ekkert er eðiilegra en aö
haldið verði frekar út á þessa braut,
enda ósköp cðlilegt að sjónvarp og
einkaaðilar kaupi tilbúna þætti af ís-
lenskum aðilum eins og erlendum, ef
gæðin eru fullnægjandi.
Af einhverjum ástæðum hefur
rikisútvarpið þó ekki viljað fara inn
á þessa braut, annað hvort vegna
misskilinnar hagsmunagæslu gagn-
vart eigin starfsmönnum eða ein-
faldiega vegna þess að Útvarpsráð
vill ekki styðja hið frjálsa framtak í
þessum efnum. Það er þó mikill mis-
skilningur, hið frjálsa framtak hefur
sýnt hæfni sina í kvikmyndun á ís-
landi, ekki sist með sýningu á Húsinu
nú í Háskólabiói.
Svarthöfði.