Dagblaðið Vísir - DV - 10.10.1983, Blaðsíða 13

DV. MÁNUDAGUR10. OKT0BER1983.
13
*****
im:W
Btfrofðin er fákur ferðalanga nútímans, en hún er meira an það. Hún ar visbending um iifshættí húsbónda sins, fjárhag hans og fegurðarsmekk og reyndar stefnumörk íiífinu.
landbúnaöi, kyrkingi nýgræðings í at-
vinnulífinu, útlendri skuldabyröi og
annarri bölvun sem steöjar af fullum
krafti aö þessari veslings, ógæfusömu
smáþjóö.
En þó að Framsóknarflokkurinn
hafi valdið óbætanlegu tjóni á efna-
hag landsins og kjörum fólksins, þá er
hitt ennþá verra að hann hefur
upprætt hinn náttúrlega trúnað sem
veröur aö ríkja milli manna í þjóö-
félaginu. Hvar sem framsóknarfor-
kólfar hafa náö aö smeygja býfu milli
stafs og huröar hefur heiöarleikinn og
sanngimin gagnvart náunganum veriö
útlæg ger, en valdníðsla, pólitísk fyrir-
greiösla og hverskyns spilling hafin til
öndvegis.
Stóðhross
í skíðalöndum
Til þess aö mennirnir megi lifa
saman í landinu veröa þeir að sýna
hver öörum umburðarlyndi og fyrir-
gefa hinum ranglátu skaðræðisverk
þeirra. Hinir ranglátu veröa samt fyrst
að sýna merki iörunar, og sú stund
myndi aldrei fymast með íslenskri
þjóö ef formaður Framsóknar-
flokksins myndi stíga á stokk og mæla
fyrir sáttum á þann hátt að jafnvel
steinhjarta myndi bifast.
Steingrímur Hermannsson þarf á-
reiðanlega ekki að kviða því, aö
komast ekki upp i skiðalöndin þó aö
hann fækki við sig bifreiðum, því að
margur gildur búhöldur yrði þá til þess
aö ljá honum stdöalin stóöhross meö
öllum reiðtygjum, sem duga myndu
fullvel í vetrarslarki á öræfum, ekkert
síður en véldrifnir glæsifákar, banda-
rískir.
Baldur Hermannson,
blaðamaður.
Man nú enginn
01 af Thors?
aði gagnaðgerðir. Átök vora í uppsigl-
ingu.
Ölafi Thors kom ekki til hugar að
svipta verkalýðshreyfinguna samn-
ingsréttinum. Hann leitaði samninga
um sættir og frið.
Þegar framvarpið um launalækkun-
ina kom til síðustu umræðu í efri deild
Alþingis haustið 1963 samdi Olafur
Thors við verkalýðshreyfinguna.
Sáttagerðin hans fólst í því að hætta
við afgreiðslu frumvarpsins gegn því
að verkalýðshreyfingin gengi til samn-
ingaviðræðna.
Ölafur Thors bannaöi ekki samn-
inga. Hann bað um þá. Sá er munurínn
á Sjálfstæðisflokknum hans og Sjálf-
stæðisflokknumnú.
„Þetta var upphafíö..."
I ævisögu Olafs Thors segir
Matthías Johannessen m.a. um
þennan atburð: „Þetta var upphaf að
því sambandi milli rikisstjórnarinnar
og verkalýðshreyflngarlnnar, sem
var grundvöllur júni-samkomulagsins
1964 og að árangursríku vlðnámi
ríkisstjórnar Bjarna Benediktssonar
gegn hinu mikla efnahagsáfalli
áranna 1967—1968”. (II. bindi, bls.
314).
Stafnt til ófríöar
Einar Olgeirsson var einn þeirra
vina sem Olafur Thors eignaðist
meðal óvina sinna. I minningargrein
um Olaf sagði Einar Olgeirsson m.a.,
aö það hafi verið Olafi Thors mest að
skapi „að kveðja stjómmálavettvang-
inn eftlr 30 ára stríð sem foringi
flokks sins með sættlnnl vlð verka-
lýðshreyfinguna 9. nóv. 1963, er horfið
var frá hinum hörðu bardaga-
aðferðum, er kvelkt hefði bál efna-
hagslegrar borgarastyrjaldar að
nýju, og stefnt í átt til friðar.”
I hvaða átt stefnir Sjálfstæðisflokk-
urinn nú? I átt til friðar? I átt til
efnahagslegrar borgarastyrjaldar?
Sama hugsun — sami viiji
Svo náið var túnaðar- og vináttu-
sambandið milli Olafs Thors og and-
stæöinga hans að menn vita ekki með
vissu hvort framkvæði sáttastarfsins
kom frá honum eða þeim. Bjami
Benediktsson fullyrti að Eðvarð
Sigurðsson hefði átt hugmyndina. I
þingflokki Alþýðubandalagsins var
sagt að Olafur Thors hefði komið til
Eðvarðs. Síðar mundi Eðvarð ekki
sjálfur hvor þeirra Olafs var hinum
fyrri til. Eðvarð sagði:
„En við vorum báðir á lelðinni. Hlð
sama bjó í hugum beggja. Þegar við
hittumst í þinginu sagði annar það,
sem hinn hugsaðl...”
Skyldi Sjálfstæðisflokkurinn í dag
vera að segja það sem verkafólk er
aö hugsa? Ætli hiö sama búi nú í hug-
um beggja, Alberts og Bjöms Þór-
hallssonar?
Annað hijóö í framsókn
Þegar Olafur Thors kynnti sáttar-
gjörð sína á Alþingi þann 9.
nóvember 1963 talaði Olafur
Jóhannesson fyrir hönd Framsóknar-
flokksins. Olafur sagði:
„Vlð höfum vUjað fara samninga-
leiðina og lagt áherzlu á, að hún yrðl
valin. Við framsóknarmenn vUjum
því lýsa ánægju okkar yfir þvi, að nú
virðist horfa svo, að samningaleiðin
verði farin.”
Tuttugu ár era liðin síðan þetta var
sagt. Olafur Jóhannesson talar ekki
lengur fyrir Framsóknarflokkinn. Fer
Framsóknarflokkurinn nú samninga-
leiöina að verkalýðshreyfingunni?
20 árum síðar
Olafur Thors lét af embætti for-
sætisráðherra 5 dögum eftir friðar-
samningana við verkalýðs-
hreyfinguna — friðarsamningana sem
Matthías Johannessen segir í ævi-
sögunni aö hafi lagt grundvöllinn aö
árangursrikri samvinnu verkalýðs-
hreyfingarinnar og viðreisnarstjórn-
arinnar um margra ára skeið, m.a.
að júní-samkomulaginu 1964; þeim
sáttasigri sem m.a. færði fólkinu í
landinu mesta átak i húsnæðismálum
sem Islandssagan kann frá að greina.
I haust verða 20 ár liðin frá
þessum atburði. A því afmæli situr
Sjálfstæðisflokkurinn í ríkisstjóm
undir forsæti Steingríms Hermanns-
sonar. Hvenær sat formaður Fram-
sóknarflokksins í forsæti yfir Olafi
Thors?
Ríkisstjóm Steingríms Hermanns-
sonar hefur ekki bara bannað launa-
hækkanir og leyst upp kjara-
samninga. Hún hefur líka bannaö
mönnum samninga. Tekið samnings-
réttinn, sjálfan grundvöll allra sátta,
frá verkalýöshreyfingunni.
Tilboö ríkisstjórnarinnar á 20 ára
afmæli sáttasigurs Olafs Thors er:
„Við skulum skila ykkur samnings-
réttinum aftur ef þið lofið að nota
hann ekki. Við skulum afhenda ykkur
stjórnarskrárbundin mannréttindi ef
þið heitið að beita þeim ekki.”
Hvað skyidi
Matthías skrífa?
Er þetta tilboð ríkisstjómarinnar til
verkalýðshreyfingarinnar hugsaö af
hálfu Sjálfstæðisflokksins í minningu
Olafs Thors? Er þetta svarið sem
flokkurínn telur sér sæmandi aö
Steingrímur Hermannsson gefi fyrir
flokksins hönd á tuttugu ára afmæli
sáttanna frá haustinu 1963? Hvað
skyldi Matthias Johannessen skrifa í
leiöara Morgunblaösins þann 9.
nóvember 1983?
Sighvatur Björgvinsson,
fyrrv.
alþingismaður.