Dagblaðið Vísir - DV - 02.03.1984, Side 10
Útlönd Útlönd Útlönd Útlönd
Umsjón: Gunnlaugur A. Jónsson
DV. FOSTUDAGUR 2. MARS1984.
Hinir kristnu koma
f ram í dagsljósið
Menningarbyltingin hafði alvarlegar afleiðingar fyrir
hina kristnuíKína
„Meinngarbyltingin í Kína haföi
hörmulegar afleiðingar fyrir kristna
menn eins og raunar fyrir önnur
trúarbrögö. En öll sagan um
menningarbyltinguna hefur enn ekki
verið sögö,” sagöi Kínverjinn
Raymond Fung á ráöstefnu sem
sænska trúboðsráöið stóö nýveriö
fyrir í Stokkhólmi. Fung hefur
síðastliöin tvö ár starfaö hjá
Alkirkjuráðinu í Genf.
Fung segir aö menningarbylt-
ingunni sé nú eignað allt illt. En
jafnvel áöur en til hennar kom bjó
Kína viö mjög erfiöan efnahag og
hungur var útbreitt í landinu. Viö
þær aöstæöur var erfitt fyrir
kirkjuna aö starfa vegna þess aö
starfsmenn hennar voru í útlegö eöa
unnu í landbúnaði í sveitunum. Síðan
kom menningarbyltingin og gerði út
af við kirkju sem áður hafði veriö
mjög veikburða.
„Eg álít aö ekki hafi verið fyrir
hendi neitt eðlilegt kirkjulegt starf á
tímabilinu 1949 til 1966. Kirkjan var í
miklum öldudal og menningar-
byltingin batt enda á starf hennar,”
segir Raymond Fung.
I tengslum við menningar-
byltinguna 1966 og eftir þann tíma
byrjuöu kristnir menn aö koma
saman í hópum inni á heimilunum.
„Þaö er ekki vitað til þess að hinir
kristnu hafi komiö til samkomuhalds
reglulega á þessu tímabili nema í
tveimur tilfellum og þar var um að
ræöa aöventista og kóresku kirkjurn-
ar. En 1979 breyttust aðstæöumar og
hinir kristnu komu fram í dagsljósið
áný,”segú-Fung.
Hann segir einnig frá hinni svoköll-
uöu þríeinu hreyfingu í Kína. Þar eru
um 150 prestar og aðrir starfsmenn
kirkjunnar í stjórn, margir þeirra
meö rætur í KFUM og K. Auk þeirra
eru um fjögur þúsund prestar sem
bera ábyrgö á starfinu í um tvö
Mjög erfitt er að áætla fjölda hinna kristnu i Kina vegna þess að margir þeirra kjósa enn að iðka trú sina i heimahúsum sökum rótgróinnar vantrúar í garð stjórnvalda. Myndin er frá
fjölmennriguðsþjónustu er hópur íslendinga var viðstaddur árið 1981. D V-mynd: Magnús Karel.
Lagt út af Markúsarguðspjalli i kínverskum söfnuði. Myndina tók
fréttaritari DV er hann var á ferð i Kína 1981.
þúsund söfnuöum. Þríeina hreyfingin
hefur þaö að markmiði aö starfa
sjálfstætt, vera sjálfri sér nóg auk
þess sem hún vill starfa í trú-
mennsku viö kínverska samfélagið.
Hvaö varðar hina óskipulögðu
heimilissöfnuði segist Fung áætla aö
þeir séu á milli 40 þúsund og 60
þúsund. Þeir sem tilheyra þessum
DV-mynd: Magnús Karel.
söfnuðum eiga rætur aö rekja til
mjög ólíkra kristinna hefða eöa sér-
trúarhópa. Þá spennu sem ríkir á
milli heimilissafnaðanna og þríeinu
hreyfingarinnar skýrir Fung
þannig:
„I kommúnísku kerfi líðast engir
lausir þræöir. Allt veröur aö skipu-
leggjast.”
Han Wen Zhao heldur því fram aö
næstum allir mótmælendur starfi þó
innan opinbei'u kirknanna. Hann full-
yrðir aö gagnrýnin komi einkum frá
trúboöshreyfingum í Hong Kong.
Þeir útbreiði rangar upplýsingar um
kristninaíKína.
Han Wen Zhao er vonsvikinn út í
þessar trúboðshreyfingar sem vilja
ekki viöurkenna sjálfstæöi kínversku
kirkjunnar. Þaö er nefnilega mjög
þýöingarmikiö fyrir kristna Kín-
verja aö litið sé á trú þeirra sem inn-
lenda trú. Þar sem Kínverjar hafa
löngum verið neikvæöir í garö út-
lendra áhrifa hefur útlent svipmót
kirknanna veriö þeim til trafala.
Han Wen Zhao segir aö hinir
kristnu hafi í gegnum þjáningar
sínar á tímum menningarbylting-
arinnar áunniö sér viröingu og traust
þjóöarinnar. Þaö hafi orðið til þess
að nú loks sé litiö á kristindóminn
sem innlenda trú. Það hafi síöan
stuölaö aö hinum mikla vexti hans.
Þess vegna er Kínverjum svo um-
hugað um aö sjálfstæöi kirkju þeirra
sé viöhaldiö. Þeir óttast aö útlend
aðstoð og útlent starf á trúboðsakr-
inum muni þrátt fyrir góöan hug
aöeins spilla fyrir því trausti sem
kínversku kirkjunni hefur loks tekist
aö ávinna sér meðal þjóðarinnar.
I Hong Kong er því haldið fram aö
kristnir mótmælendur í Kína séu á
milli 30 og 50 milljónir taisins. Han
Wen Zhao álítur það fjarri öllum
sanni og telur þá ekki vera nema
tvær til þrjár milljónir. Þaö er þó erf-
itt fyrir hina opinberu og skipulögöu
kirkju aö gera sér grein fyrir
fjölda þeirra sem nú eins og áöur
kjósa aö iöka trú sína í litium hópum
í heimahúsum vegna rótgróinnar
vantrúar í garö stjórnvalda.
Mikil breyting á stöðu kristninnar í Kína:
Nú álítum við kristn-
ina vera innlenda trú
— segir Han Wen Zhao, einn af leiðtogum mótmælendakirkjunnar í Kína
Aðstæður hinna kristnu í Kína hafa
gjörbreyst á síöustu árum. Frá árinu
1979 hafa meira en eitt þúsund mót-
mælendakirkjur veriö opnaöar á
nýjan leik og meira en ein milljón
kínverskar biblíur hafa veriö prent-
aöar fyrir innlent fé.
Frá þessu skýröi Han Wen Zhao,
einn af leiötogum mótmælenda-
kirkjunnar í Kina, í samtali viö
fréttamann sænska kirkjublaösins
fyrir skömmu.
Han Wen Zhao skýrði meöal
annars frá nýjum lögum um trúar-
bragðafrelsi í Kína. I eldri lögunum
var kveöið á um aö kínverskir
þegnar hefðu leyfi til að hafa trúar-
brögö, þeir heföu leyfi til aö hafa
ekki trúarbrögö og þeir hefðu ieyfi til i
aö reka áróöur fyrir guðleysi. Ymsir |
voru óánægöir meö þessi lög og töldu
þau leifar frá tímum menningar-,
byltingarinnar. Leiötogar hinna
ýmsu trúarbragöa báru fram
mótmæli sín og árangurinn varö sá
að greinin um aö frjálst væri aö
flytja áróöur fyrir guöleysi var
þurrkuö út.
I nýju lögunum kemur fram and-
staða gegn ofbeldi og mismunun sem
iökendur trúarbragða hafa löngum
mátt sæta í Kína. I núgildandi lögum
segir meöal annars: „Þegnar
alþýðulýöveldisins Kína skulu njóta
trúarbragöafrelsis. Engar ríkis-
stofnanir, almenn samtök eöa
einstaklingar mega þvinga fólk til aö
trúa eöa trúa ekki einhverjum trúar-
brögðum og ekki heldur mismuna
borgurum ef þeir trúa eöa trúa ekki
einhverjum trúarbrögöum. ”
Aðstæður mótast því enn af því sem
gerðist eftir byltinguna 1949. Þá var
trúarbragöafrelsiö takmarkað viö
það að trúarbrögðin máttu ekki fá
pólitískar afleiöingar sem væru í
stríöi viö byltinguna. Þannig var
meöal annars barist gegn útlendum
áhrifum á trúarbrögðin.
Svipaöa hugsun er aö finna í nú-
gildandi lögum: „Ríkið ver löglega
trúariökun. Enginn má nota trúna til
aö leggja stund á gagnbyltingar-
starfsemi eða starfsemi sem raskar
hinni almennu skipan, skaöar heilsu
samfélagsþegnanna eða stendur í
veginum fyrir menntakerfinu. Engin
trúarstarfsemi má stjórnast af er-
lenduríki.”
Margir hinna kristnu tóku frá
byrjun jákvæða afstööu til baráttu
ríkisstjómarinnar gegn hungri og fá-
tækt. Margir þeirra láta líka í ljósi
þakklæti yfir þeim breytingum sem
oröið hafa. Hungurvofunni hefur
veriö bægt frá og allir fá nú nóg að
eta.
Vissulega voru margir hinna
kristnu andstæöingar hinna komm-
únísku leiðtoga af trúarlegum
ástæöum. Hinir kristnu máttu líka
ýmislegt þola sem geröi þá ekki sátt-
ari viö leiðtogana. Einkum á tímum
menningarbyltingarinnar gengu
hinir kristnu í gegnum miklar þján-
ingar. Þaö er því skiljanlegt aö
margir þeirra séu enn fullir vantrúar
Han Wen Zhao leggur áherslu á
nauðsyn þess að kínverska kirkj-
an haldi sjálfstæði sinu og að
útlend „hjálp" geti haft þveröfug
áhrif.
í garö stjórnvalda þrátt fyrir þær
breytingar sem oröið hafa. Þess
vegna vilja þeir ekki taka þátt í hinu
opinbera og skipulagða starfi
kirkjunnar heldur kjósa þeir aö
safnast í litlum hópum inni á heim-
ilunum eins og áöur.