Dagblaðið Vísir - DV - 08.04.1986, Blaðsíða 15

DV. ÞRIÐJUDAGUR 8. APRÍL1986.
15
Laun að verðleikum
Lengi býr að fyrstu gerð og mikil-
vægi góðra kennara fyrir börn
okkar verður seint þakkað meðal
þjóðarinnar.
Þekking okkar á eigin ritmáli var
vegvísir okkar til frelsis og sjálf-
stæðis. Á sama tíma var öðrum
nýlenduþjóðum hins menntaða,
vestræna heims skilað af sér í
ólæsi, menntunar- og þekkingar-
leysi á eigin verðmæti og getu.
Hér gerir fólk sér grein fyrir því
að heimur án menntunar er hlut-
skipti alltof margra þjóða og
stendur þeim fyrir þrifum.
Menntun er máttur og eina vopn
okkar í framtíðinni. Það er auðséð
að því minni menntun, sem þjóðir
hafa, því auðveldari bráð verða þær
hinum menntaðá heimi.
Kennarar
Laun kennara hafa farið sílækk-
andi undanfarin ár í samanburði
við aðra landsmenn.
Kennarar eru opinberir starfs-
menn og telja verður að þeir skili
8 stunda vinnudegi sem og aðrar
stéttir.
Hver kennari hefur 23-27 nem-
endur í bekk og kennir hann einn
nokkrar kennslugreinar alla vik-
una.
Laun kennara eru um 25 þúsund
krónur á mánuði eða um eitt þús-
und krónur á nemanda.
Segja má því að dagslaun kenn-
ara séu um kr. 1000 og til saman-
burðar má geta þess að margir
ráðamenn þjóðarinnar fara með um
KOLBRUN S.
INGOLFSDOTTIR
HUSMOÐIR A
SELTJARNARNESI
og yfir 20 þúsund krónur á dag á
ferðalögum erlendis og telja sig vel
þess virði.
Sem foreldri vildi ég mun frekar
borga kennara barna minna þessa
upphæð heldur en að rækta hin
dýru samskipti á erlendri grund
enda sendiráð til slíkra hluta.
Nýlega festi einn ráðherra sér
glæsivagn á 2,6 milljónir króna sem
þjóðin borgar auk aksturs, bensíns
og bílstjóra.
Ef við gerum ráð fyrir því að ráð-
herrann sitji í 4 ár í embætti gerir
fullt kaupverð bílsins um 1780
krónur á dag sem er um helmingi
hærri upphæð en laun kennara.
Þessi tvö opinberu dæmi eru ágæt
til viðmiðunar á því hvað sé hvers
virði innan stjórnsýslunnar.
lengur og stuðningur foreldra við
kennara er mikilvægur þáttur í
uppeldishlutverki heimila og skóla.
Foreldrar
Foreldrar hafa látið launamál
kennara nær afskiptalaus. Mennt-
unin er alfarið í höndum hins
opinbera sem í reynd er ekkert
annað en við sjálf.
Það er skylda okkar að sjá svo
um að börn okkar sæki skyldunám
sitt.
Hið opinbera
Menntun er dýr og sárgrætilegt
að vita til þess að börn okkar skuli
þurfa að hafa annars flokks
kennslu þegar nóg er til af kennur-
um.
Hér er kennaraháskóli, sem
mennta á kennara, en alltof margir
fara ekki til kennslu að loknu námi
a „Foreldrar geta tæplega setið hjá
^ miklu lengur og stuðningur foreldra
við kennara er mikilvægur þáttur í upp-
eldishlutverki heimila og skóla.“
Hinu opinbera er á móti skylt að
kenna börnum okkar hið lögskip-
aða námsefni en það er engin
skylda að „ófaglært" fólk sé ekki
gjaldgengt til kennslu í skólum
landsins.
Alþingismenn og ráðherrar eru
nær einvaldir í því hvernig mennt-
un barna okkar er háttað og hvaða
laun kennarar barna okkar fá.
Foreldrar ráða litlu þar um en
foreldrafélög skólanna ættu að
fjalla um launamál kennara og
setja fram skoðun sína á því hversu
mikils virði einn kennari er fyrir
25 börn.
Foreldrar geta tæplega setið hjá
vegna betri kjara annars staðar.
I fyrra var eytt í ferðalög erlend-
is á vegum hins opinbera upphæð
sem samsvárar árslaunum meira
en 100 kennara.
Reykjavíkurborg eyðir tugum
milljóna í afmælisárið sem lítið
mun skilja eftir sig.
Nær hefði verið að tölvuvæða
alla skóla borgarinnar fyrir af-
mælispeningana. Það væri varan-
leg gjöf til barna okkar til
framtíðarinnar.
Hvers eiga börn okkar að gjalda
miðað við kostnað á ýmsu innan
þjóðfélagsins sem stingur illa í
augu?
„Nær hefði verið að tölvuvæða
alla skóla borgarinnar fyrir af-
mælispeningana. Það væri
varanleg gjöf til barna okkar,
til framtíðarinnar."
Lágmarkslaun kennara verða að
vera um kr. 2500 á dag fyrir kennslu
í 25 manna bekk eða um kr. 100 á
barn (svipað og einn sígarettu-
pakki) ef vel á að standa að
menntun þjóðarinnar í framtíðinni.
Þjóðin verður að hafa efni á
þessu því menntun viðheldur frelsi
og þekkingu og hvaða foreldri vill
að börn þess og barnabörn séu verr
að sér en það sjálft?
Kolbrún S. Ingólfsdóttir
Á ári friðarins
í heimi vopna og víga
Sameinuðu þjóðirnar hafa
ákveðið að árið 1986 skuli vera ÁR
FRIÐARINS. Bandaríkjaforseti
hafnaði tilboði Mikhaíls Gor-
batsjovs um að leiðtogarnir hittist
í einhverri borg Vestur-Evrópu til
að semja um stöðvun kjamorku-
sprenginga. Bandaríkin hafa ögrað
Líbönum og grannríkjum þeirra
með heræfingum við strendur
þeirra og Bandaríkjastjórn leggur
ofurkapp á að fá 100 milljóna doll-
ara fjárveitingu handa contra-
skæruliðum sem berjast gegn lög-
legri ríkisstjórn Nicaragua. Þá
hvílir skugginn af morði Olofs
Palme yfir heiminum um þessar
mundir.
Á þessum viðsjárverðu tímum
bauð Friðarnefnd Sovétríkjanna
friðarhreyfingum Vestur-Evrópu,
Bandaríkjanna og Kanada til
Moskvu til að skýra fyrir þeim af-
stöðu Sovétríkjanna til friðarmála.
Jöfn ábyrgð
Sem kunnugt er hefur þess tals-
vert gætt innan friðarhreyfinga í
hinum vestræna heimi að Banda-
ríkin og Sovétríkin séu talin bera
jafna ábyrgð á vígbúnaðarkapp-
hlaupinu og bæði stefna að heims-
styrjöld og heimsyfirráðum. Fólk
virðist hafa gleymt því að í síðari
heimsstyrjöldinni misstu Sovétrík-
in 20 milljónir manna en Bandarík-
in 150.000 sem allir féllu langt frá
bandarískri grund meðan heilar
borgir í Sovétríkjunum voru lagðar
í rúst. Ég held það hljóti því að
vera augljóst hverjum manni sem
heiðarlega vill skoða hlutina í sam-
hengi að þjóð, sem beið slíkt
afhroð, muni ekki vilja stríð og
skiptir þá ekki máli hvaða þjóð-
félagskerfi hún býr við.
Fimmtudaginn 13. mars lagði ég
af stað frá Kastrupflugvelli til
MARÍA
ÞORSTEINSDÓTTIR
STARFSMAÐUR SOVÉSKU
FRÉTTASTOFUNNAR APN
Á ÍSLANDI.
Moskvu. Með mér í flugvélinni var
danska sendinefndin. Hún var
mjög „breið“ í pólitískum skiln-
ingi. Fyrst skal þar frægan telja
hinn aldna Hermod Lannung, 90
ára gamlan stjórnarmeðlim í Rad-
íkala flokknum og forseta „World
Federalist Movement", ég veit ekki
íslenska þýðingu á nafninu en í
Svíþjóð var mér sagt fyrir nokkrum
árum að þetta væru samtök stofnuð
af þingmönnum í hinum vestræna
heimi, sem ekki eru kommúnistar,
eftir síðari heimsstyrjöld. Hermod
Lannung kvaðst oft hafa komið til
íslands og eiga þar marga vini,
m.a. Steingrím Hermannsson for-
sætisráðherra. Einnig kvað hann
Ólaf Thors hafa verið góðan vin
sinn þó ekki væru þeir um allt sam-
mála. í sendinefndinni voru einnig
Vilum Hansen, fulltrúi dönsku
friðarnefndarinnar, Otto Dilsman
og Gréta Gramm frá dönsku verka-
lýðshreyfingunni, Niki Brown frá
kristilegum samtökum fyrir af-
vopnun og Fritz Feldt, varaformað-
ur í samtökum sósialdemókrata
gegn kjarnorkuvopnum og hernað-
arstefnu.
Frá Noregi voru Eva Nordland
frá Konum fyrir frið og Roy Peter-
-sen frá norsku friðar'nefndinni. Frá
Svíþjóð Bo Wirmark, formaður
sænska friðarráðsins (regnhlífar-
samtök friðarhreyfinga í Svíþjóð),
Gunnar Ekegárd frá sömu samtök-
um, L. Herngren prestur frá kristi-
legum friðarsamtökum, Hermann
Backman frá sænskum kvekurum
og Mats Ejnarsson frá sænsku frið-
arnefndinni.
Síðdegis föstudaginn 14. mars var
ráðstefnan sett. Hún hófst með því
að Júrí Zhukov, formaður sovésku
friðarnefndarinnar, minntist Olofs
Palme. Sagði hann m.a. að þar
hefði göfugur mannvinur og einn
ötulasti boðberi friðarins á síðari
árum fallið fyrir morðingjahendi.
Umræður
15. mars hófst fundur með því að
Vadim Zagladin, fulltrúi utanríkis-
nefndar Sovétríkjanna, skýrði
tillögur Sovétríkjanna um afvopn-
unarmál. Hannfjallaði um einhliða
stöðvun þeirra á
kjarnorkusprengitilraunum, sem
staðið hafa frá ágúst sl. og fram-
lengdar hefðu verið, fyrst til 31.
mars en síðan verði ákveðið að
framlengja þangað til ef, og þegar,
Bandaríkin færu að gera slíkar til-
raunir á ný.
David Hosetter, formaður sam-
takanna „Survival“ í Bandaríkjun-
um, taldi möguleika á að
Bandaríkin færu þá ekki að
sprengja á ný enda þótt þau svör-
uðu ekki beint.
Jörgen Reents, fulltrúi umhverf-
isverndarmanna í Vestur-Þýska-
landi (græningja): Hvað gefur
okkur von um að Reagan stöðvi
sprengingarnar og ef ekki hvað þá
um fækkun vopna í Evrópu?
Júrí Lebedev, yfirmaður í sov-
éska hernum: Það er hægt að
fækka vopnum í Evrópu án beinna
tengsla við annað, jafnvel þó það
versta gerist í Bandaríkjunum.
H. Buchbinder, frá sósíaldemó-
krötum í Sviss: Hvað verður gert
við meðaldræg vopn ykkar þegar
þau hafa verið tekin niður í Evrópu
og hvað um slík vopn í Asíu?
Lebedev: Þegar við tökum vopn
okkar niður eyðileggjum við þau
og við erum reiðubúnir til að taka
niður öll vopn á gagnkvæmnis-
grundvelli. Meðaldræg vopn í Asíu
eru til að vegá upp á móti banda-
rískum vopnum í S-Kóreu og á
eyjunum á Kyrrahafi. Þar eru 280
bandarísk flugvélamóðurskip. Þá
er breskum og frönskum vopnum
einnig beint að skotmörkum í Sov-
étríkjunum og þau verða orðin
fleiri en 1000 árið 1990 ef svo held-
ur sem horfir.
Hermod Lannung: Hvað um eftir-
lit með þessum framkvæmdum?
Levedev: Við samþykkjum hvaða
eftirlit sem er, þar á meðal eftirlit
á staðnum. Tillaga hinna sex ríkja
í fimm heimsálfum er langskyn-
samlegust af því sem enn hefur
komið fram, við myndum þó einnig
skoða aðrar tillögur sem fram
kæmu.
Vincenzio Kolli, friðarmiðstöð-
inni Assisi, Ítalíu: Hvenær fer
sovéski herinn frá Afganistan?
Vadim Zagladin: Hann fer strax
og ástand í málum verður þannig
að ríkisstjórn Afganistans telji sig
ekki lengur þurfa að hafa hann.
Bandaríkin gera allt til að halda
honum þar með því að fjármagna
hryðjuverkahópa til að senda inn
í landið en það er nákvæmlega það
sama og gert er við Nicaragua.
David Hostetter: Þetta erþað sem
við leggjum áherslu á, hliðstæðuna
milli skæruliða í Pakistan og
contra-skæruliða. Það er ekki
hlustað á okkur.
Erwin Harbottle: Herforingjar
fyrir frið i Bretlandi: Hræðileg til-
hneiging að hlusta ekki á sjónar-
mið annarra. Undirstaða tor-
tryggninnar er vígbúnaðurinn. Við
verðum að leggja jafna áherslu á
að byggja upp traust og taka niður
vígbúnað.
Þar með lauk fyrri degi viðræðn-
anna. Síðari dagurinn fjallaði um
traust milli þjóða og segi ég frá
honum síðar.
María Þorsteinsdóttir.
a „Ég held það hljóti því að vera aug-
^ ljóst hverjum manni sem heiðarlega
vill skoða hlutina í samhengi að þjóð, sem
beið slíkt afhroð, muni ekki vilja stríð og
skiptir þá ekki máli hvaða þjóðfélagskerfi
hún býr við.“