Dagblaðið Vísir - DV - 01.09.1987, Blaðsíða 10

10
ÞRIÐJUDAGUR 1. SEPTEMBER 1987.
Utlönd
Umsjón: Halldór Valdimarsson og Ingibjörg Bára Sveinsdóttir
Pólskir flóttamenn
valda ítölum erfiðleikum
Dýrafórnir og djöfladýrkun
í kirkjum Kúbana í Florida
Þúsundir Pólverja streyma nú til
Ítalíu og biðja um hæli sem pólití-
skir flóttamenn. Veldur þetta ítölsk-
um yfirvöldum miklum vandræðum
og haft hefur verið samband við pá-
faríki vegna þessa.
Ný passalög gera Pólverjum auð-
veldara að fara úr landi og koma
allt að níutíu Pólverjar nú á degi
hverjum til Ítalíu. Fæstir þeirra segj-
ast vilja vera um kyrrt á Italíu. Af
efnahagsástæðum vonast þeir til að
komast áfram til Bandaríkjanna,
Kanada eða Ástralíu.
Vegna þess hve fáir flóttamann-
anna uppfylla þau skilyrði sem þarf
til þess að geta flokkast undir pólit-
íska flóttamenn og vegna þess
árafjölda sem það tekur að afgreiða
umsóknimar hafa yfirvöld á Ítalíu
farið þess á leit við flóttamennina
að þeir endurskoði afstöðu sína.
Tíu þúsund flóttamenn
Frá áramótum hafa um tíu þúsund
Pólverjar komið til Ítalíu. Margir
þeirra óttast að þeim verði sagt að
snúa aftur heim þar sem þeir geti
ekki sannað að þeir séu ofsóttir eða
að þeir óttist ofeóknir. Itölsk yfirvöld
hafa þó ákveðið að senda þá ekki
aftur heim heldur veita þeim ferða-
mannadvalarleyfi.
Amintore Fanfani, innanríkisráð-
herra ítalíu, hefúr sagt að fólk megi
ekki ímynda sér að hver sem er geti
fengið hæli á ítalíu og hefur beðið
pólsk yfirvöld og ítalskar velferðar-
stofnanir um að láta það berast.
Frásagnir pílagríma
Margir Pólveijanna hafa lagt leið
sína til Latina sem er lítil borg sunn-
an við Róm. Flóttamannabúðir
Sameinuðu þjóðanna þar eru þegar
troðfullar og þurft hefur að neita
flóttamönnum um vist. Þar voru um
tíma fimmtán hundruð manns en
gert er ráð fyrir að sjö hundruð
manns dvelji í búðunum.
Nokkrir þeirra Pólverja, sem
dvelja í Latina, segjast hafa heyrt
pólska pílagríma segja frá borginni
er þeir sneru heim eftir fund með
páfa sem er pólskur. Haft er eftir
einum flóttamannanna að páfi þurfi
sjálfur að tilkynna að hann sé mót-
fallinn því að Pólverjamir yfirgefi
heimaland sitt, annars muni milljón-
ir þeirra bíða eftir því að fá að
komast úr landi. Prestur einn, er
í ferð sinni til Póllands í júni síðastliðnum hvatti páfi landsmenn, sem í
þúsundatali flýja nú til Ítalíu, til þess að gefa ekki upp vonina um breytingar
í Póllandi. Hér sést páfi faðma Lech Walesa, leiðtoga Samstöðu.
Símamynd Reuter
aðstoðar flóttamenn í Latina, segir
ritara páfa hafa hringt til sín og til-
kynnt að páfi sé ekki hrifinn af því
sem er að gerast.
Sofið í kirkjunni
Fyrir stuttu leituðu fimm hundruð
pólskir flóttamenn skjóls í kirkju
þessa prests og fyrir nokkrum vikum
höfðust hundruð Pólverja við fyrir
utan kirkjuna. Sváfú þeir þar í farar-
tækjum sínum og tjöldum og treystu
á velvild staðarmanna sem sumir
hverjir eru famir að spyrja hvers
vegna Pólverjamir komi til Latina.
í borginni og héraðinu umhverfis em
þijátíu og þijú þúsund atvinnulaus-
ir.
Þegar staðarmenn virða fyrir sér
Pólveijana hanga aðgerðarlausa á
götuhomum hafa þeir á orði að verk-
smiðjumar hans Jaruzelskis hljóti
að vera orðnar tómar þar sem pólski
vinnukrafturinn sé kominn til Ítalíu.
Margir flóttamannanna em ungt
fólk sem vonast eftir betra lífi en því
sem býðst í Póllandi. Skyndilega
hafi orðið miklu auðveldara að fá
vegabréf og vegabréfeáritanir og því
hafi þeir tekið þá ákvörðun að yfir-
gefa landið.
Jóhannes Páll páfi II. hefúr nýlega
sagt að flóttamennimir ættu ekki
að þurfa að snúa aftur til Póllands
gegn vilja þeirra. í ferð sinni til Pól-
lands í júní síðastliðnum hvatti páfi
landsmenn sína til þess að trúa á
að betri framtíð bíði Póllands og
gefa ekki upp vonina um breytingar.
kaþólskra dýrðlinga. Trúarbrögð
þessi eiga uppmna sinn á Kúbu,
meðal afriskra þræla af Yoruba-
ættbálki. Þeir vom neyddir til að
taka rómversk- kaþólska trú en lö-
guðu hana að sínum gömlu trúar-
brögðum með því að láta fyrri guði
sína renna saman við dýrðlinga nýju
kirkjunnar.
Santeria breiddist síðar út til bæja
og borga á Kúbu og barst til Florida
með fyrstu hópum kúbanskra útlaga
á sjötta áratug þessarar aldar.
Santeria á sér þannig svipaðan
uppruna og voodoo, tilbeiðsla fomra
afrískra anda, sem ástunduð er á
Haiti. Bæði þessi trúarbrögð byggja
mikið á dýrafómum, töfralyfjum og
illum álögum.
Hauslausir skrokkar
Þótt leiðtogar santeria safnaða
segi frásagnir af dýrafómum og öðr-
um athöfhum þeirra ýktar er ekki
erfitt að finna það sem sögumar
byggja á.
Þeir sem búa meðfram Miami-ánni
hafa lengi kvartað um hauslausa
skrokka af geitum, svínum, hönum
og hænum, sem fljóta í ánni á leið
til sjávar.
Klerkar santeria segjast hins veg-
ar slátra þessum dýrum á mannúð-
legan hátt. Segjast þeir ætla að halda
slátmn þeirra áfram þrátt fyrir bann
stjómvalda og telja sig hafa heimild
til slíks meðan trúfrelsi ríki í Banda-
ríkjunum. Segjast þeir eiga sér
fylgismenn í öllum þjóðfélagsstigum
og ætla að nota sér áhrif þeirra eftir
mætti.
Santeria er ekki lengur takmarkað
við Florida því að trúarbrögð þessi
hafa þegar gert vart við sig í New
York, New Jersey og á einstöku stað
i Mið- og Suður-Ameríku.
í bakherbergjum einkaheimila í
Litlu Havana í Miami safna hvít-
klæddir kúbanskir prestar söfriuðum
sínum saman við kertaljós og fóma
geitum, grísum og hönum. Slátrun
fómardýra er grundvallaratriði í
trúarbrögðum þessa fólks, santeria,
sem er sambland voodoo og ka-
þólsku, upprunnið á Kúbu. Að sögn
yfirvalda munu um fimmtíu þúsund
kúbanskir innflytjendur í Florida
ástunda þessi trúarbrögð og þótt
athafnir þeirra hafi til þessa farið
fram fjarri augum hins almenna
borgara verða þær nú mun opin-
berari þar sem söfnuðurinn hefúr
byggt sér kirkju og ætlar að sækjast
eftir viðurkenningu á trúarbrögðum
sínum.
Þessi nýja kirkja hefur vakið upp
miklar deilur í Florida sem einkum
snúast um dýrafómir santeria-safri-
aða.
Djöfladýrkun
Andstaeðingar santeria halda því
fram að söfiiuðurinn ástundi djöfla-
dýrkun, þar séu ástundaðar pynting-
ar á dýrum, svartigaldur og jafiivel
mannát.
Þess hefur verið krafist að kirkju
safnaðarins verði lokað eða söfiiuð-
inum forboðið að slátra fómardýrum
sem raunar er ólöglegt, að mati sak-
sóknara Floridafylkis. Saksóknar-
inn kvað þó ekki sterkar að en svo
að segja dýrafómir heimilar ef kjöt
af dýrunum væri etið við athafn-
ir.
Á síðustu árum hefur lögreglan í
suðurhluta Florida ráðist inn á
heimili fjölmargra santeria-presta.
Þar hefúr lögreglan stöðvað dýra-
fómir, handtekið heilu söfiiuðina og
ákært þá fyrir illa meðferð dýra.
Santeria felur i sér dýrafómir, ástundaðar af söfnuði i Florida, sem byggir trúarbrögð sín á samblandi af Woodoo
og kaþólskum sið. Hér er einn meðlimur safnaðarins við altari kirkju þeirra. Simamynd Reuter
Andstæðingar santeria vilja þó
ganga mun lengra til þess að uppr-
æta trúarbrögð þessi enda segja þeir
að ekki sé í raun um trúarbrögð að
ræða, heldur hópa geðsjúkra ein-
staklinga.
Blanda
Santeria er blanda af tilbeiðslu
fornra afrískra guða og rómversk-