Dagblaðið Vísir - DV - 09.10.1987, Síða 4

4
FÖSTUDAGUR 9. OKTÓBER 1987.
Fréttir
Hættulegir bottar í morgunmat
Cheerios-pakkar
innkallaðir í
Bandaríkjunum
Öbfiar ftnœoson, DV. New Yoric
Algengt er að framleiðendur
morgunkoms í Bandaríkjunum setji
ýmiss konar leikfóng og sælgaeti í
pakka sína til að ginna böra dl
kaupa á vörunni.
Nefnd, sem hefur eftirlit með ör-
yggi neysluvara í Bandaríkjunum,
gaf út aövörun þann 23. september
síðastliðinn um að svonefhdir kraft-
boitar eða „powerballs" sem eru í
sumum pökkum af Cheerios morg-
unkomi væru hættulegir bömum
sem gætu gleypt þá og jafnvel kafnað
af völdum þeirra.
Framleiðandi Cheerios, General
Mills, tók undir aðvörunina og lýsti
því yfir aö fyrirtækið hefði hætt að
senda firá sér 15 og 20 únsu stærðir
af Cheerios pökkum sem innihalda
kraftbolta.
Talsmaöur General Mills sagði að
ráðstafanir hefðu Verið gerðar til að
innkaila pakka með boltunum úr
verslunum.
Vitað er um fimm slys í Bandaríkj-
unum af völdum þessara bolta. í
einu tilfelli kafiiaöi ársgamalt bam.
í Bandaríkjunum eru mjög strang-
ar reglur um öry'ggi neytendavara
og er brugðist hart viö ef einhveiju
er taiið ábótavant Vitað er að pakk-
ar með kraftboltum hafa veriö
sendir til íslands.
Cheeriospakkar með kraftbottum:
„Fimmtán og tuttugu únsa pakkar
af Cheerios með kraftboltum hafa
verið til sölu hér á landi. Þar sem
við höfum ekki fengið neina aðvörun
frá General Mills um að boltamir
geti valdið slysum hafa þessir pakk-
ar með kraftboltunum ekki verið
innkallaðir úr verslunum,“ sagði
Haraldur Fenger, fiamkvæmda-
stjóri heildverslunarinnar Nathan
og Olsen sem flytur Cheerios morg-
unkom hingað til lands.
Haraldur sagði í samtali við DV
að hann hefði ekki heyrt fréttimar
um að kraftboltar úr Cheerios pökk-
um hefðu valdiö slysum í Bandaríkj-
unum.
-J.Mar
Davíð Sch. Thoisteínsson:
Brá illilega í brún
„Áfján mánaöa dóttir min náði í
kraftbolta úr Cheerios pakka fyrir
skömmu og stakk honura upp i sig.
Ég þurfti að elta hana út um allt hús
til að ná boltanura af henni og þegar
ég náði henni loksins var hún búin
aö bíta boltann í tvennt,“ sagði Dav-
íð Scheving Thorsteinsson í samtali
viöDV.
„Skömmu seinna var ég á ferö í
Bandaríkjunum og þá sá ég fréttir
þess efiús að ársgamalt bam hefði
kafnað af þvi að gleypa svona kraft-
bolta. Þá brá mér illilega í brún þvi
framangreindur atburöur riflaöist
upp. Þessir boltar eru svo litlir að
smáböm geta hæglega stungiö þeim
upp í sig og rétt er að vara alia for-
eldra viö þessum boltum,
-J.Mar
Þokkaleg aflabrögð
Gyifi Kristjánsson, DV, ftkureyri;
Aflabrögð hafa verið þokkaleg á
Borgarfirði eystra á árinu. Sérstaklega
var góð veiði framan af árinu. Þá tóku
við ógæftir síðari hluta sumars en eitt-
hvað hefur rofað til að undanfómu.
Vel hefur gengið að fá fólk til starfa
i landi og ekki þurft aö leita eftir er-
lendu vinnuafli. Auk þess að vinna
afla um 20 báta er hluta afla, sem tog-
arar landa á Reyðarfirði og Eskifirði,
ekið til Borgarfiarðar og hann unninn
þar.
Borgarfjörður eystra:
Engin vinna hjá Nálinni
G)4fi Kristjánsgan, DV, ftkureyit
„Fiamleiöslan hggur niöri hjá okk-
ur eins og er,“ sagði Bjöm Aðalsteins-
son, framkvæmdastjóri Saumastof-
unnar Nálarinnar á Borgarfirði
eystra, í samtali viö DV.
Saumastofan Nálin er um 10 ára
gamalt fyrirtæki og veitti um 8 manns
vinnu þegar mest var. Upp á síðkastið
hefur verið um að ræða þar 5-6 dags-
störf, eða þar til verkefnaskortur varð
til þess að vinna lagðist þar niður.
„Viö höfúm aöailega saumað fyrir
Áiafoss og framleiðslan hefúr aðallega
verið á fóðraðum uiiarjökkum og
peysum," sagði Bjöm. „Þetta hefur
allt farið á markað erlendis og þótt
fyrirtækið sem slíkt sé ekki stórt þá
munar verulega um það í ekki stærra
plássi en hér er. En nú er verkefna-
skortur í þessari framleiðslu og þá
fylgjum við með.“
Bjöm sagði að konumar, sem hafa
unnið á saumastofúnni, hefðu ein-
hveijar fengið vinnu við fiskverkun
en að öðra leyti væri lítið fyrir þær
að gera þegar ekki væri vinnu að hafa
á saumastofunni.
DV
Ingimundur Bergmann, kjúklingabóndi á Vatnsenda:
Förum á hausinn
ef sölubanninu
verður ekki aflétt
lið eins og það leggur sig“ segir Ingimundur Bergmann á Vatnsendabúinu.
„Ég veit ekki til að það hafi komið
upp í fólki salmoneliusýking sem hægt
er að rekja til kjúklinga frá Vatnsenda-
búinu. Þrátt fyrir það er búið að rústa
markaði sem við vorum í 9 ár að
byggja upp. Það er búið að eyðileggja
öll viðskiptasambönd okkar og við
verðum fyrir miiljónatjóni í hverjum
mánuði," segir Ingimundur Berg-
mann, kjúklingabóndi á Vatnsenda í
Villingaholtshreppi.
Forsaga þessa máls er sú að í júlí-
mánuði kom upp salmonellusýking í
fólki á höfuðborgarsvæðinu. Var hún
rakin til grillaðs kjúklings sem keypt-
ur var í verslun á höfuðborgarsvæð-
inu en Vatnsendabúið seldi meðal
annars kjúklinga þangaö á þessum
tíma. Leifamar af salmonellukjúkl-
ingnum vora sendar í rannsókn og
saursýni tekið hjá fólkinu. Þegar nið
urstöður rannsóknarinnar lágu fyrir
kom ljós að fólkið var sýkt af salmon-
ellu infantis. Þeir kjúklingar, sem
rannsakaðir vora frá Vatnsendabú-
inu, vora lika mengaðir af salmonellu,
en annarri tegund, thompson. í síð-
ustu viku var síðan eytt 1360 kílóum
af kjúklingakjöti frá búinu sem vora
á lager í verslunum á höfuðborgar-
svæuinu.
„Þá skipaði Hollustuvemd ríkisins
Heilbrigðiseftirliti Reykjavíkurborgar
að eyða þessu kjöti, eftir að ég gaf sól-
arhrings frest til að taka ákvörðun um
hvað ætti að gera við kjötið,“ segir
Ingimundur.
Framleiða tonn á viku á lager
„í dag erum við stöðugt að framleiöa
kjúklingakjöt á lager. Framleiðslan er
um 1 tonn á viku og við höfúm ekki
fengið að setja neina kjúklinga á mark-
að í þrjá mánuði. Rekstrarkostnaður
búsins á mánuði er um ein milljón
króna og það sér hver maður að það
er ekki hægt að halda áfram á þennan
hátt. Við sjáum því fram á að verða
að hætta rekstrinum um mánaðamót-
in nóvember/desember.
Þetta mál er allt í einum hrærigraut
og það væri hægt að segja margt
misjafnt um Hollustuvemd ríkisins og
Heilbrigðiseftirlit Reykjavíkur. Mér
finnst það til dæmis furðulegt að fyrir
einu og hálfu ári tók Hollustuvemd
sýni úr kjúklingakjöti hjá mér og þá
greindist salmopella thompson, síðan
líður allur þessi tími og þaö er ekki
fyrr en þessi salmonellusýking kemur
upp i júlí og ekki var hægt að rekja
til mín að ég er settur í sölubann.
Finnst mér það stórskrítiö þar sem ég
hef vissu fyrir því að salmonella finnst
,á öllum kjúklingabúum í landinu. Það
era til 1200 afbrigði af salmonellu og
ef eyða ætti öllu salmonellusýktu
kjúklingakjöti þyrfti að brenna kjúkl-
ingafjallið eins og það leggur sig.“
- Á hvaða stigi er mál þitt núna?
„Ég veit það varla, það stangast sí
og æ á orð þeirra fulltrúa sem með
máiið hafa að gera. Til dæmis sagði
fulltrúi í Heilbrigðiseftirliti Reykjavík-
ur mér um daginn að búiö væri að
aflétta sölubanni af búinu en þegar ég
hafði samband við Halldór Runólfsson
hjá Hollustuvemd ríkisins þá segir
hann að búið sé enn í sölubanni. Þá
var mér tjáð að máhð væri í höndum
Matthíasar Garðarssonar, heilbrigðis-
fulltrúa á Suðurlandi, en þegar ég
hafði samband við hann kannaöist
hann ekki við að svo væri. Ástandið
er því óbreytt og ég held áfram að
framleiða kjúklingakjöt sem hrannast
upp á lager," sagði Ingimundur að lok-
um.
-J.Mar
Öm Bjamason, Hollustuvemd ríkisins:
Kjúklingamirvoru meng-
aðir af salmonellu
„Þaö hefur verið fullt samráð á milli
Heilbrigðiseftirhts Reykjavíkur og
Hollustuvemdar ríkisins í öhum mál-
um,“ sagði Hahdór Runólfsson hjá
Heilbrigðiseftirhti ríkisins þegar mál-
efni Vatnsendabúsins vora borin
undir hann.
Hahdór vísaði á Öm Bjamason, for-
stjóra Hohustuvemdar ríkisins, sem
sagði í samtali við DV:
„Þegar salmonehusýkingin kom upp
á höfúðborgarsvæðinu í byijun júh
var hún rakin til kjúkhnga sem seldir
vora ákveðinni verslun á höfuðborg-
arsvæðinu. Það er rétt hjá Ingimundi
Bergmann að það var ekki sama af-
brigðið af salmonehu sem fannst í
kjúklingum hjá honum og það sem
ræktaöist í saursýnum þess fólks sem
sýktist. En þegar við fórum að ranns-
aka kjúklingana, sem komu frá
Vatnsendabúinu og voru th sölu í
þessari ákveðnu verslun, kom í ljós
aö ahir kjúklingamir, sem rannsakað-
ir vora, reyndust mengaðir af salmon-
ehu thompson og lögum samkvæmt
má ekki selja slíka vöra á markað.
Hollustuvemd rikisins fer ekki með
framkvæmdavald í þessum málum
heldur fer heilbrigðiseftirht sveitarfé-
laga á hverjum stað með það. Þaö er
þvi ekki í okkar hendi að ákveða hvað
er sent á markað frá hverju slátur-
húsi heldur er það ákvöröun héraðs-
dýralæknis á hveijum stað.“
-J.Mar
Reykjavíkurskákmótiö:
larsen, Short og Nunn koma
Gyifi Kristjánsgan, DV, Akureyii
Sex heimsfrægir skákmenn hafa
fengið formleg boð frá Skáksam-
bandi íslands um að taka þátt í 13.
Reykjavíkurskákmótinu sem fer
fram 23. febrúar th 6. mars næst-
komandi.
Þeim sem boðiö hefúr veriö era
danski stórmeistarinn Bent Larsen,
Englendingamir Nigel Short og
John Nunn, Júgóslavinn Nikohc,
sem sigraöi á mótinu í fyrra, og auk
þess tveir Sovétmenn, þeir era Alex-
sander Beljavsky og Maju Cziburd-
amadze, heimsmeistari kvenna.
Þráinn Guðmundsson, forseti
Skáksambands íslands, sagði í sam-
tah við DV að auk þess hefðu
miklum fjölda annarra skákmanna
verið sendar upplýsingar um mótið
og þeim boðin þátttaka, meðal ann-
ars öhum þeim sem tekið hafa þátt
í Reykjavíkurskákmótum áður.
Á mótinu verða tefldar 11. um-
ferðir eför svissnesku kerfi. Hehdar-
verðlaun nema rúmlega einni
milljón króna og þar af hlýtur sigur-
vegarinn 360.000 kr. í sinn hlut.