Dagblaðið Vísir - DV - 21.03.1988, Síða 44

58
MÁNUDAGUR 21. MARS 1988.
Jarðarfarir
Þorgerður Jónsdóttir lést 11. mars.
Hún var fædd á Háreksstöðum í
Norðurárdal, Borgarfirði, 3. nóvemb-
er árið 1900, dóttir hjónanna Ragn-
hildar Þórðardóttur og Jóns
Eyjólfssonar. Síðustu árin vann hún
í Borgarþvottahúsinu.
Ástríður Jóhannesdóttir, Torfalæk,
sem lést sunnudaginn 13. mars sl.,
verður jarðsungin frá Blönduós-
kirkju fóstudaginn 25. mars kl. 14.
María Jónsdóttir andaðist á Elli-
heimilinu Grund 16. mars. Útförin
fer fram í Fossvogskapellu fimmtu-
daginn 24. mars kl. 13.30.
Jóhanna Þorsteinsdóttir.Skagabraut
44, Akranesi, verður jarðsungin frá
Akraneskirkju þriðjudaginn 22.
mars kl. 14.15.
Tilkyimingar
Polugajevsky teflir
við háskólastúdenta
Miðvikudaginn 23. mars nk. teílir rúss-
neski stórmeistarinn Lev Polugajevsky
fjöltefli við háskólastúdenta. Fjölteflið,
sem haldið er á vegum Orators, félags
laganema og Stúdentaráðs háskóla Is-
lands, hefst kl. 19.30 stundvíslega í stofu
201, Árnagarði. Fjöltefli sem þetta hefur
mælst vel fyrir á meðal háskólanema en
áður hafa Orator og SHÍ fengið þá Micha-
el Tal, fyrrverandi heimsmeistara, og
Jóhann Hjartarson stórmeistara til að
etja kappi við stúdenta. Allir háskóla-
nemar eru velkomnir þeim að kostnaðar-
lausu. Mætið með töfl.
Trúnaðarbréf afhent
Hinn 4. mars 1988 afhenti Tómas Á Tóm-
asson sendiherra Erich Honecker,
formanni ríkisráös Þýska alþýðulýðveld-
isins, trúnaðarbréf sitt sem sendiherra
íslands í Þýska alþýðulýðveldinu meö
aðsetri í Moskvu.
Gjöf til barnahóps Samtaka
um kvennaathvarf
Barnahópi samtaka um kvennaathvarf
hefur nýlega borist gjöf frá alþjóðlegum
kvennasamtökum í Svíþjóð (The Inter-
national Women’s Club) kr. 66,203,- Er sú
upphæð ágóði af happdrætti sem félag-
arnir höfðu á árlegum jólafagnaði sínum.
í ár var Sigrúnu Jónsdóttur listakonu,
sem er félagi í samtökunum, falið að sjá
um þessa jólahátíð (jullunch) með ís-
lenskum brag. Sigrúnu var falið að
McvAÁI
Páskaegg
Matarvinningar
Aöalvinningur aö
verömœti
kr. 100 þús.
Heildarverömœti
vinninga á 3ja
hundrað þús. kr.

TEMPLARAHÖLLIN
Eiriksgötu 5 — S. 20010
Merming
Hugraun
Þjóðleikhúsið:
Hugarburður
(A Lie of the Mind)
Höfundur: Sam Shepard
Þýðing: Úlfur Hjörvar
Lýsing: Ásmundur Karlsson
Leikmynd og búningar: Gunnar Ðjarna-
son
Leikstjóri: Gísli Alfreðsson
Þjóðleikhúsiö sinnir þeirri
ánægjulegu og sjálfsögðu skyldu
að taka til sýninga ný erlend verk
með því að velja til flutnings leik-
ritið Hugarburð eftir Sam Shepard
en það var frumflutt árið 1986.
Það var tilhlökkunarefni að
kynnast túlkun Ustamanna húss-
ins á verki þessa margræða og
forvitnilega höfundar en margir
hafa kynnst honum sem höfundi
kvikmyndahandrita, m.a. að
myndinni París, Texas sem hlaut
frægan frama.
Ég átti þess ekki kost aö sjá frum-
sýningu Hugarburðar á fimmtu-
daginn en sá aðra sýningu verksins
í gærkvöldi og er þessi pistill þvi
skrifaður eftir hana.
Það verður að segjast eins og er
að heldur var það blendin ánægja
að berja þetta verk augum á sviði
musteris íslenskrar leiklistar.
Efnistök höfundar leggja mikið á
leikstjóra og leikendur, tengsl eru
oft lausleg og persónulýsingar
brotakenndar þannig að ósamræmi
í leikstjórn eða túlkun getur hæg-
lega oröið banabiti sýningarinnar.
Hins vegar er þetta dæmigert
verk þar sem beinlínis er boðið upp
á fersk vinnubrögð og hér hefði því
verið kjörið tækifæri til að taka
djarflega til höndum.
Hugarburður er að mörgu leyti
snjallt sviðsverk, sérstaklega hvað
varðar uppbyggingu. Þó að þau
verk Sams Shepard, sem nú þegar
hafa litið dagsins ljós, verði tæpast
talin til mestu afreka leikbók-
menntanna, þegar fram höa
stundir, bera þau merki þess að
höfundurinn hefur einkar næma
tilfinningu fyrir leikhúsi enda
reyndur leikhúsmaður sjálfur.
Verk hans fylla visst tómarúm í
bandarískri leikritun og hafa sam-
tímalega skírskotun, sérstaklega
þar í landi. En Shepard skilur líka
heilmikið eftir handa djörfum og
frumlegum leikstjórum, hlutar
verka hans jaðra við absúrd leik-
hús og kalla beinhnis á skapandi
og jafnvel byltingarkennd tök við
uppsetninguna.
Yrkisefnin eru oftar en ekki tekin
beint úr hversdagsveruleika nú-
tímamannsins í bandarísku sam-
félagi. Leikrit hans eru staðbundin
á ytra borði og tengd hfsmáta og
örlogum þeirra sem eiga erfitt með
að skjóta rótum í borgaralegu sam-
félagi og oft má finna í þeim
samsvörun við eigin lífsreynslu og
æviferil höfundar. En kjarni verka
hans er engu að síður sammann-
legur.
Upplausn fjölskyldunnar, tog-
streita og rótleysi endurspeglast í
sögu ungra hjóna, Jakes og Beth,
og aðstandenda þeirra sem verkið
fjallar um. Höfundur leikur sér að
hliðstæðum og andstæðum í fjöl-
skyldumynstrinu og gegnuinlýsir
einstaklingana vægðarlaust.
Þáð sem gerst hefur áður en leik-
ritið byijar gæti verið kjörið efni í
spennumynd og það jafnvel fleiri
en eina.
í leikritinu kynnast áhorfendur
bakgrunni persónanna og smátt og
smátt raðast brotin saman og skýr-
ing fæst á því hvers vegna Jake
hefur nærri því gengið af konu
sinni dauðri.
Leikmynd Gunnars Bjarnasonar
gerir lítið annað en þrengja sviðið
Sigríður Þorvaldsdóttir, Sigurður Skulason og Lilja Þórisdóttir í Hugar-
burði eftir Sam Shepard. DV-mynd Brynjar Gauti
Leiklist
Auður Eydal
og gefa hugmynd um óyndisleg hí-
býli, annars vegar móður Jakes,
hins vegar foreldra Beth, og undir-
strikar um leið tvískiptingu verks-
ins. Lýsing, verk Ásmundar
Karlssonar, er veigamikill og vel
unninn þáttur í sviðsmynd og sýn-
ingu.
Þessi sýning Þjóðleikhússins á
Hugarburði, undir stjórn Gísla Al-
freðssonar leikstjóra, er alltof
pörtótt til þess að heilleg mynd fá-
ist af því sem höfundur er að fara
með verkinu. Ótrúlegur hávaði og
fyrirgangur vega salt á móti miklu
fínlegri útfærslu í öðrum atriöum
þar sem blæbrigðaríkur leikur fær
að njóta sín og það voru líka bestu
atriði leiksins.
Þýðing Úlfs Hjörvar á texta
verksins var oftast á lipru talmáh
á að heyra. Þó fannst mér orðfæri
Beth stundum aheinkennilegt,
sérstaklega á meðan hún gat sem
verst tjáð sig vegna meiðsla.
Þau Hákon Waage og Lilja Þóris-
dóttir leika hjónin Jake og Beth og
ná að mínu mati hvorugt tökum á
innsta kjarna þessara persóna. Allt
of hástemmdur leikur með tilheyr-
andi bægslagangi veldur því að þar
er strax brostinn veigamikill þáttur
í verkinu.
Aðrir leikarar, þau Sigurður
Skúiason, Arnór Benónýsson og
Vilborg Halldórsdóttir, eiga af
sömu sökum erfitt uppdráttar í
hlutverkum sínum og þessi leik-
stjórnarstefna gengur að mínu
mati ekki upp.
Þaulreynd leikkona eins og Þóra
Friðriksdóttir nær þó að sýna góða
takta á örfáum stöðum en hún fer
með mergjaðan texta í hlutverki
móöur Jakes. En miklu oftar snýst
þó túlkunin upp í hávaðasaman
strekking og hallast þar ekki á,
flestir leikendanna dansa með.
Þeim Gísla Halldórssyni og Sig-
ríði Þorvaldsdóttur tekst þó méð
eftirminnilegum hætti aö brjótast
út úr þessum upptrekkta vítahring
og sýna áhorfendum hvernig hægt
er að leika á aðra strengi.
Þau leika foreldra hinnar illa
höldnu Beth og viröast næstum því
vera í hlutverkum í öðru og betra
leikriti en hinir. Samleikur þeirra
gefur vísbendingu um hvernig sýn-
ingin í heild hefði getað orðið en
varð ekki.
Því miður.
AE.
ráðstafa ágóða af happdrættinu, en hon-
um er alltaf varið til góðgerðastarfsemi.
Á því Sigrún allan heiður af þessari gjöf,
sem, að hennar ósk, mun verða ráðstafað
í þágu barna sem hafa orðið fyrir ofbeldi
og/eða kynferðislegri áreitni. Hér með
vill Barnahópur Samtaka um kvennaat-
hvarf færa Sigrúnu Jónsdóttur, hinum
Alþjóðlegu kvennasamtökum og öllum
þeim aðilum er lögðu fram gjafir í happ-
drættið, sérstakar þakkir fyrir gott
framlag.
Fundir
Kvennadeild
Barðstrendingafélagsins
heldur fund á Hallveigarstöðum þriöju-
daginn 22. mars kl. 20.30.
Tónleikar
Einleikaraprófstónleikar
Tónlistarskólinn í Reykjavík heldur ein-
leikaraprófstónleika í Norræna húsinu í
dag, mánudag 21. mars, kl. 20.30. Pétur
Eiríksson básúnuleikari flytur verk eftir
J.E. Galliard, C.M. ^eber, L. Bemstein,
A. Wilder og Eugene Bozza. Krystyna
Cortes leikur með á píanó. Tónleikar
þessir eru fyrri hluti einleikaraprófs Pét-
urs frá skólanum. Aðgangur er ókeypis
og öllum heimill.
Ferðalög
Páskaferðir Ferðafélagsins
1. Snæfellsnes - Siiæfellsjökull (4 dagar).
2. Landmannalaugar, skíðagönguferð (5
dagar).
3. Þórsmörk, 31. mars -2. apríl (3 dagar).
4. Þórsmörk, 2. apríl - 4. apríl (3 dagar).
5. ÞórsmörV, 21. mars - 4. apríl (5 dagar).
Það er Assma að panta tímanlega í
páskaferðirnar. Farmiðar seldir á skrif-
stofu FÍ.
Páskaferðir Útivistar
1. Þórsmörk, brottfór 31.3. og 2.4., 3 og 5
daga ferðir. Góð gistiaðstaða í Útivistar-
skálunum í Básum. Gönguferðir.
2. Snæfellsjökull - Snæfellsnes. Brottfór
31. mars, 3 og 5 dagar. Gist á Lýsuhóli,
sundlaug. Gönguferðir við allra hæfl,
m.a. á Jökulinn.
3. Borgarfjörður - Húsafell, 3 dagar.
Brottfór 2. apríl. Gönguferðir. Sundl. í
nágr.
4. Skíðagönguferð á suðuijöklana. Brott-
fór 31.3., 5 dagar. Farm. á skrifstofunni,
Grófinni 1, símar 14606 og 23732. Sjáumst.
Seiðmagnað þrekvirki
Fred Kameny leikur Messiaen hjá Musica Nova
Hver stórviðburðurinn rekur ann-
an á músíksviðinu þessa dagana. Á
u.þ.b. tveim vikum höfum við heyrt
hér þrjár íslenskar frumuppfærsl-
ur á stðrverkum alþjóðlegra
meistara. Fyrst var Sinfóníuhljóm-
sveit æskunnar og Zukofsky með
Et expecte... eftir Messiaen, þá
Sinfóníuhljómsveit íslands undir
stjórn Pólverjans Rychert með
þriðju sinfóníu Lutoslavskis og svo
var allt Vingt regards sur l’enfant-
Jesus eftir Messiaen leikiö í
Norræna húsinu í gær.
Það var amerískur píanóleikari,
Fred Kameny, sem hélt okkur
tveggja tíma tónaveislu með því að
leika þetta seiðmagnaða þrekvirki:
Tuttugu sjónarhorn á Jesúbarnið.
Kameny er greinilega afburðamað-
ur á sínu sviðið. Hann lék þetta
verk ekki aðeins blaðalaust og
villulaust og allt það heldur tókst
honum einnig að halda áheyrend-
um föngnum viö músíkinnihald
tónverksins án þess að beita
nokkru sinni billegum brögðum.
Það eru nefnilega nóg tækifæri í
Vingt regards til að breiða úr sér
með tækniofforsi eða teygðri
væmni og vel má reyndar vera aö
einhver hafi saknað slíkra hluta.
Hins vegar lagði Kameny meginá-
herslu á skýra mótum tónhug-
Tónlist
Leifur Þórarinsson
mynda og eðlilega framþróun
þannig aö þetta tveggja tíma tón-
verk í tuttugu þáttum virkaði sem
ein og beinskeytt heild.
Hitt er svo annað mál að þetta
hefði allt saman hljómað betur á
stærra og meira píanó (með óbilaða
pedala) en þarna var til staðar og
líflegra tónleikahús hefði ekki
skaðað heldur. En við búum ekki
við neina ofrausn í þeim efnum
eins og allir vita og í fá hús að
venda fyrir fjárvana Musica Nova.
Það var sá ágæti félagsskapur sem
stóð fyrir tónleikunum og þó hann
hefði gjafnan mátt auglýsa þá bet-
ur, svo fram kæmu fleiri áheyrend-
ur, þá á hann sannarlega þakkir
skildar fyrir framtakið.
LÞ
Frísklegur fagnaður
Karlakór Reykjavíkur á tónleikum í Langholtskirkju
Karlakór Reykjavíkur er sextugur
og tveim árum betur. Hann var
stofnaður í janúar 1926 og hefur
allar götur síðan haldið uppi blóm-
legri starfsemi á vængjum söngs-
ins, innairiands og utan. Á honum
eru engin elhmörk svo teljandi sé.
í vikunni sem leið söng kórinn
fjölbreytta efnisskrá í Langholts-
kirkju. Svo eru styrktarmenn og
aðdáendur kórsins margir að end-
urtaka varð tónieikana þrisvar eða
íjórum sinnum. Stjórnandi var eins
og mörg undanfarin ár Páll
Pampichler Pálsson, einsöngvarar
Sigmundur Jónsson og Guðmund-
ur Þór Gíslason (tenórar), Haukur
Páll Haraldsson (bassi) og Marilee
Williams (sópran). Undirleikari
var Catherine Williams. Þarna
mátti heyra mörg „gölulögin”,
Sverri konung eftir Sveinbjörn,
Þjóðlagakviður eftir Jón Leifs, lög
eftir Björgvin og Kaldalóns og
ágætar limrur eftir söngstjórann.
Svo var auðvitað fullt af útlensk-
um lögum, t.d. eftir Finnana Kuula
og Pamgren, já, og Sibehus, Frans-
mennina Bizet og Gounod og
skandinavíska var presenteruö
með Carli Nielsen og Knut Nystedt.
Þá var sungið fallega um „Drauma-
borgina Vín“ (Einsöngur Marilee
Williams) í lagi eftir Rudolf Siencz-
ynsky og sleginn botn í selskapið
með Ameríkönum: There’s no busi-
ness hke showbusiness eftir Irving
Berlin. Ég er ekki að segja að þetta
hafi aht verið jafnskemmtilegt,
stundum var hátíðarblærinn i matt-
ara lagi og tónhæð kannski á reiki
á stöku stað. En í hehd var þetta
frísklegur fagnaöur með ljómandi
sönggleði og stemmningu og er ekki
að efa að Karlakór Reykjavíkur
heldur upp á 100 ára afmæli sitt í
fuhu fjöri. En þá verðum við nú
dauðir, nafni minn. LÞ