Dagblaðið Vísir - DV - 27.04.1988, Blaðsíða 13

MIÐVIKUDAGUR 27. APRÍL 1988.
Menning
13
íslensk tónverkamiðstöð 20 ára
Safh og út-
flutningsstofhun
- segir Bergljót Jónsdóttir framkvæmdastjóri
Bergljót Jónsdóttir, framkvæmdastjóri íslenskrar tónverksmiðstöðvar.
DV-mynd Brynjar Gauti
„Hlutverk stofnunarinnar er að
geyma íslenska tónlist, dreifa
henni og kynna hér á landi og er-
lendis. Henni er jafnframt ætlað að
gefa út íslenska tónlist á nótum og
hljómdiskum," sagði Bergljót Jóns-
dóttir, framkvæmdastjóri Islenskr-
ar tónverkamiðstöðvar, en um
þessar mundir fagnar stofnunin 20
ára starfsafmæli.
Frumkvæði tónskálda
„Tónverkamiðstöðin er starfrækt
af tónskáldum sem fyrir 20 árum
bundust samtökum um þessi
markmið. Hún hefur aUa tíð starf-
að í nánum tengslum við Tón-
skáldafélag íslands; það voru
félagar þess sem áttu frumkvæði
að stofnun miðstöðvarinnar og
megnið af rekstrarfé hennar hefur
lengst af komið úr sjóðum þeirra,"
sagði Bergljót þegar hún var spurð
um rekstrargrundvöllinn. Hún
sagði að um helmingur styrktaríjár
kæmi úr Tónskáldasjóði Ríkisút-
varpsins og úr ákveönum sjóði
STEFS en hinn helmingurinn frá
ríkinu. „í ár komst stofnunin inn á
fjárlög sem fastur liður. Það er
Tónlistarviðtalið
Jón Karl Helgason
mikils virði, ekki bara íjárhagslega
heldur felst í þessu viss staðfesting
á því sem við erum að gera.“
Þegar Bergljót var innt eftir hvort
hlutverk tónverkamiðstöðvarinn-
ar hefði breyst á þessum 20 árum
sagöi hún að markmiðin hefðu í
öllum aðalatriðum verið þau sömu.
„Það hefur hins vegar ekki verið
hægt að hrinda þeim í framkvæmd
fyrr en á seinni árum, einfaldlega
vegna lítils bolmagns. Fyrir aðeins
tveimur árum var húsakostur
stofnunarinnar til dæmis 20 fer-
metra loftlaus herbergiskytra. Þar
inni var íslenska tónverkasafnið í
hillum á veggjunum en á miðju
gólfi var lítið skrifborð og sími.
Þetta hefur batnað en það er ekki
fyrr en nú, á 20 ára afmælinu, að
við komumst í viðunandi rými hér
að Freyjugötu l.“
Safn íslenskra tónverka
Að sögn Bergljótar hefur stofn-
unin lagt áherslu á það hingað til
að safna saman verkum núlifandi
tónskálda. „Takmarkið er þó að
eiga hér fullkomiö safn íslenskrar
tónlistar. Þannig höfum við gert
gangskör að því að safna verkum
eftir Jón Leifs og önnur eldri tón-
skáld. Þá þyrftum við að geyma hér
þjóðlög sem hafa varðveist frá gam-
alli tið, auk þess sem viö höfum hug
á að ná saman þeim aragrúa ís-
lenskra sönglaga sem til er. í
Ríkisútvarpinu er til dæmis mikið
safn laga á svokölluðum sívalning-
um en engin tæki eru nothæf hér
á landi til að afrita af þeim. Þessari
tónlist þarf að koma á aðgengilegt
form, annars er hætt við að hún
eyðileggist og glatist.“
„Á vissan hátt má líkja þessari
söfnun við það ef rithöfundar
stæðu að rekstri Landsbókasafns-
ins,“ sagði Bergljót ennfremur, „í
sjálfu sér er það ekki í verkahring
íslenskra tónskálda að halda sam-
an tónlistarmenningu þjóðarinnar.
Þaö er aftur á móti nauösynlegt
fyrir stofnunina að hafa íslenskt
tónverkasafn viö höndina til að
vera fær um að gegna hlutverki
sínu. Þegar leika á íslenska tónlist
á tónleikum er jafnan leitað til okk-
ar. Við sjáum þá um að útvega og
íjölfalda nótur, skrifa raddir, ef
með þarf, og í sumum tilvikum
höfum við uppi á verkum sem
henta tilefninu.
Draumurinn varðandi safnið er
að fjármagn fáist til að afrita það í
heild sinni, frumritin yrðu síðan
geymd í Þjóðarbókhlöðunni ásamt
öðrum menningarverðmætum
þjóðarinnar en hér hjá okkur væru
afrit sem við gætum fjölfaldað og
dreift eins og áður. Þetta er líka
mikið öryggisatriði. Ef það yrði
eldsvoði hér í húsinu væri líklegt
að allt okkar starf Tuðraði upp á
augabragði."
Útflutningur á tónlist
Spurð um kynningarstarf stofn-
unarinnar sagði Bergljót að
undanfarið hefði hún meðal annars
einbeitt sér að því að komast í
kynni við útvarpsfólk erlendis.
Þannig hefðu útvarpsstöðvar í Arg-
entínu, Chicago og Brussel sent
nýlega út þætti með íslenskri tón-
list og um þessar mundir væri stöð
í Bremen að að hleypa af stokkun-
um röð þátta með tónhst frá
Norðurlöndunum. í tengslum við
hana verður haldinn blaðamanna-
fundur og síðar tónleikar með
verkum eftir Atla Heimi Sveinsson.
„Svona nokkuð gerist ekki af
sjálfu sér,“ svaraði Bergljót.
„Vegna þessara útvarpsþátta höf-
um við sent héðan mikið magn af
upplýsingum, nótur og hljómplöt-
ur. Þessi samskipti eru tímafrek en
það hefur verið mjög ánægjulegt
að finna hve útlendingar eru áhug-
asamir um íslenska tónlist. Þeim
finnst merkilegt að svona fámenn
þjóð skuli geta staðið að svo marg-
háttaðri menningarstarfsemi.
Ég tel nauðsynlegt fyrir íslenska
tónhst að þetta kynningarstarf
lognist ekki út af. Tónskáldin sjálf
eru misjafnlega í stakk búin til að
koma verkum sínum á framfæri.
Þau hafa svo til undantekningar-
laust lagt mikið af sjálfum sér í
tónverkin og það er átak fyrir þau
að taka brot úr sál sinni og bjóða
það til flutnings. Þau þurfa líka
vinnufrið til að starfa aö nýjum
verkefnum. Hér höfum við hins
vegar tíma, aðstöðu og sambönd
sem til þarf.“
Bílflaut og nútímatónlist
í tilefni af 20 ára afmæli tón-
verkamiðstöðvarinnar gefur hún
út fimm nótnabækur með íslensk-
um kammer- og einleiksverkum
eftir þá Áskel Másson, Atla Heimi
Sveinsson, Jón Nordal, Jónas Tóm-
asson og Þorkel Sigurbjörnsson,
auk bókar með átta orgelforleikj-
um eftir ýmsa höfunda. Einnig er
væntanleg bókin „Á tíu fingrum
um heiminn" með léttum píanólög-
um eftir Elías Davíðsson. „Þetta er
aðeins fyrsta bókin í flokki sem við
hyggjumst gefa út, en markmiöið
með honum er að koma íslenskri
nútímatónlist inn í tónlistarskól-
ana,“ sagði Bergljót.
„Vegur nútímatónlistar hér á
landi er að mínu mati allt of líthl,"
bætti hún við. „Ég hef á tilfmning-
unni að of stór hópur fólks dæmi
hana ómögulega - sem lélegt bíl-
flaut eins og einhver orðaði það -
án þess að þekkja nokkuð til henn-
ar. Reynsla mín sem tónlistarkenn-
ara hefur hins vegar sannfært mig
um að þessi áfstaða er ekki á rökum
reist. Éf fólk fær að heyra nokkur
ólík verk áttar það sig á að þarna
er eitthvað sem höfðar til þess og
kemur því við. Þegar krakkar á
skólaaldri komast í snertingu viö
nútímatónlist er hún oft það
skemmtilegasta sem þeir hafa
heyrt. Ég bind því vonir við að
unga kynslóöin eigi eftir að átta sig
á að nútímatónlist á erindi. Auðvit-
að eru verkin misgóð, tíminn á eftir
að velja það úr sem lifir, en þannig
hefur það alltaf verið.“
Engin leið að hætta
Bergljót kvaðst vera hóílega
bjartsýn á framtíð tónverkamið-
stöðvarinnar. „Tvisvar á undanf-
örnu ári settumst við að vísu niöur
og ræddum í alvöru hvort ekki
væri rétt að hætta þessari starf-
semi, okkur virtist fjárhagsgrun-
dvöllurinn brostinn. Vegna
fjárskorts höfum við verið neydd
til að skilgreina vinnu okkar út frá
því hvað hægt sé að gera fyrir
minnsta peninga á sem skemmst-
um tíma. Með áuknum vilja
ráðamanna hefur fjárhagurinn nú
verið stýrktur og maður vonar auð-
vitað að sá stuðningur haldist.
Eins og staðan er eigum við fullt
í fangi með að sinna þeim verkefn-
um sem á okkur hvíla og mörg ný
bíða úrlausnar. Þannig hefur kom-
ið til tals að við reyndum að styðja
við bakiö á islenskum tónlistar-
mönnum til að þeir geti flutt ís-
lenska tónlist erlendis. Á sama hátt
þyrftum viö að geta sótt útlendinga
oftar heim eða boðið þeim til okk-
ar. í mínum huga blasir framtíðin
við íslenskri tónverkamiðstöð, mér
sýnist satt að segja að það sé ekki
hægt að leggja stofnunina niður,“
sagði Bergljót að lokum.
JKH
Vísindaráð
Vísindaráð auglýsir eftir fulltrúa á skrifstofu ráðsins.
Starfið felst í daglegri umsjón með skrifstofu Vísinda-
ráðs, bréfaskriftum og skjalavörslu. Um fullt starf er
að ræða en til greina kemur að ráða í hálft starf.
Starfsreynsla og góð kunnátta í ensku og Norður-
landamáli er nauðsynleg.
Laun samkvæmt launakerfi starfsmanna ríkisins.
Umsóknir með upplýsingum um menntun og starfs-
feril sendist menntamálaráðuneytinu, Hverfisgötu 6,
150 Reykjavík, fyrir 20. maí nk.
Vísindaráð
AÐALFUNDUR
Iðju, félags verksmiðjufólks verður haldinn á Hótel
Lind, Rauðarárstíg 18 miðvikudaginn 4. maí nk. kl.
17.00.
Fundarefni
1. Venjuleg aðalfundarstörf.
2. Ákvörðun um upphæð félagsgjalda.
3. Önnur mál.
Kaffiveitingar.
Reikningar Iðju liggja frammi á skrifstofu félagsins.
IÐJUFÉLAGAR, FJÖLMENNIÐ
Stjórn Iðju
SJONVARPSBINGO A STOÐ 2
Mánudagskvöldið 25. apríl 1988
Vinningar í fyrri umferð þegar spilað var
um eina lárétta linu.
Spilað var um 10 aukavinninga, Orion
videotökuvélar frá Nesco Kringlunni, að
verðmæti 52.900 krónur hver.
50, 75,15, 7, 23, 34, 53, 60, 87, 35, 28, 83,19,
3, 39, 16
Spjöld nr. 12990
Þegar spilað var um bílana komu eftirfarandi
tölur upp. Spilað var um þrjár láréttar línur
(eitt spjald).
Þegar spilað var um bílinn komu eftirfarandi
tölur upp. Spilað var um þrjár láréttar línur
(eitt spjald).
41, 74, 11, 84, 77, 36, 55, 24, 79, 33, 48, 4,
71, 49, 54, 70, 8, 44, 18, 89, 68, 20, 9, 73, 25,
17, 26, 5, 31, 47, 51, 69, 27, 13, 45
Spjöld nr. 13614, 21461, 19498

OGUR
STYRKTARFELAG
SÍMAR 673560 OG 673561