Dagblaðið Vísir - DV - 11.11.1988, Blaðsíða 2

2
FÖSTUDAGUR 11. NÓVEMBER 1988.
Fréttir
Norræni fj árfestingarbankmn:
Islendingar fá mun verri
kjör en hin Norðurlöndin
- segir Gunnlaugur Sigmundsson, framkvæmdastjóri Þróunarfélagsins
„Ég er mjög ósáttur viö hvernig
Norræni fjárfestingarbankinn star-
far á íslandi. Það er lánað hingað
með allt öðrum hætti en til annarra
Norðurlanda. Það er eins og bankinn
hti á okkur sem einhvers konar ný-
lendu úti í hafi," sagði Gunnlaugur
Sigmundsson, framkvæmdastjóri
Þróunarfélags íslands.
Að sögn Gunnlaugs hafa íslensk
fyrirtæki alls ekki sömu aðstöðu i
bankanum og fyrirtæki annars stað-
ar á Norðurlöndum. Bankinn tekur
ekki gild veð í íslenskum fyrirtækj-
um og krefst bankaábyrgðar. Á end-
anum greiða íslensk fyrirtæki mun
hærri vexti en önnur norræn fyrir-
tæki.
íslensk fyrirtæki þurfa
að borga hærri vexti
„Sendimenn Norræna fjárfesting-
arbankans koma reglulega hingað í
heimsókn og segjast geta boðið ódýr-
ari og hagstæðari lán en lánastofnan-
ir á íslandi. íslenskir bankar og lána-
stofnanir bjóða lán með 2 til 2,5 pró-
sent vöxtum ofan á svokaUaða hbor-
vexti (allra bestu vextir í viðskiptum
milli banka). Sendimenn Norræna
fj árfestingarbankans segja þeirra lán
vera með 0,5 prósent vöxtum ofan á
hbor-vexti. Af þessu draga menn þá
ályktun að íslenskar lánastofnanir
séu þessir voðalegu skussar að þær
geti ekki keppt við þennan fína
banka í Helsingfors," lýsti Gunn-
laugur vinnubrögðum bankans.
„Forstöðumenn íslenskra fyrir-
tækja fara síðan út og biðja um lán.
Ef þau uppfylla skilyrði bankans fá
þau lán með 0,5 prósent vöxtum ofan
á libor-vexti. En bankinn setur hins
vegar það skilyrði að fyrirtækin hafi
ábyrgð frá íslenskum banka á láninu.
Bankinn tekur ekki veð í íslenskum
fasteignum. Norræni fjárfestingarb-
ankinn lánar því ekki með sömu
kjörum til íslands og hann gerir til
annarra Norðurlanda.
Forráðamenn fyrirtækis, sem hef-
ur fengið þetta góða lán í bankanum,
leitar því til okkar í Þróunarfélaginu
og biður okkur um að ábyrgjast lán-
ið. Hjá okkur kostar ábyrgð 2 prósent
á ári og því eru vextir á láninu í raun
komnir í 2,5 prósent umfram hbor-
vexti. Þaö eru sömu kjör og íslenskar
lánastofnanir bjóða.
Sættir sig ekki viö
einfaldar ábyrgðir
Ef okkur þykir mál fyrirtækisins
vera gott athugum við máhð. Við
veitum einfaldar ábyrgðir á lán. í því
felst að lánveitandi þarf fyrst að
ganga á fyrirtækið áður en hægt er
að krefja okkur um greiðslu. Lands-
bankinn tekur við þessum ábyrgð-
um, Iðnþróunarsjóður og Fiskveiða-
sjóður taka þær og Deutsche Bank í
Heidelberg hefur tekið þær.
„Norræni fjárfestingarbankinn
nennir ekki að elta fé til íslands,
nennir ekki að taka einfaldar
ábyrgðir og tekur bara sjálfskuldar-
ábyrgðir peningastofnana," segir
Gunnlaugur Sigmundsson, fram-
kvæmdastjóri Þróunarfélags ís-
lands.
Við sendum Norræna íjárfesting-
arbankanum bréf þar sem við sögð-
umst vilja ábyrgjast lán þessa fyrir-
tækis. Þeir hjá bankanum sendu bréf
til baka og sögðust ekki taka einfald-
ar ábyrgðir heldur vildu þeir sjálf-
skuldarábyrgð. í slíkri ábyrgð felst
að bankinn getur gengið að okkur
tun leið og lánið kemst í vanskil. Ef
hann fær ekki slíka ábyrgð á lán til
íslands þá lánar hann ekki neitt.
Það er því mjög auðvelt fyrir bank-
ann að slá um sig með ódýr lán haf-
andi fimm ríkisstjómir Norðurlanda
sem ábyrgðarveitanda. Bankinn
nennir ekki að elta fé til íslands,
nennir ekki að taka einfaldar ábyrgð-
ir og tekur bara sjálfskuldarábyrgðir
peningastofnana.
Ég hygg að Norræni fjárfestingarb-
ankinn geti nefnt eitt dæmi fyrir utan
járnblendiverksmiðjuna á Grundart-
anga um að hann hafi lánað fyrir-
tæki á íslandi með sömu kjörum og
önnur Norræn fyrirtæki njóta. í öll-
um öðrum tilfellum hefur bankinn
komist upp með að láta menn heija
út sjálfskuldarábyrgðir sjóða og
banka.“
Hlut íslands dælt í
sjóöi með ríkisábyrgð
- Lánar bankinn ekki hlutfallslega
mun minna til íslands þar sem kjörin
eru í raun svipuð og hægt er að fá
hjá innlendum bankastofnunum?
„Ef bankinn ætlaði að halda þess-
ari stefnu til streitu þá kæmi hann
htlum peningum til íslands. Til þess
að komast hjá þeirri gagnrýni sem
það hefði í fór með sér hefur hann
lánað fé í miklum mæh tíl Byggða-
stofnunar, Iðnlánasjóðs og Iðnþró-
unarsjóðs. Þessi lán koma 1 100 og
200 mihjóna skömmtum og þeim
fylgja skilaboð um að þau fari í verk-
efni sem eru samnorræn. Með þessu
velta þeir sínum skyldum yfir á sjóði
á íslandi. En þar sem þessir sjóðir
eru með ríkisábyrgð á bak við sig er
Norræhi fjárfesthigarbankinn í raun
áhættulaus í öhum viðskiptum sín-
um við ísland.
- Skila viðskipti bankans við ísland
þá ekki öruggum og góðum tekjum?
„Bankinn hefur fimm ríki á bak
við sig og lántökukostnaöur hans er
varla meiri en 0,4 prósent undir h-
bor-vöxtum. Hann lánar síðan út á
0,5 prósent yfir hbor-vöxtum. Tekjur
hans af lánum til íslands eru því um
0,9 prósent án þess að fé hans sé í
nokkurri hættu. Lántökukostnaður
þeirra sem taka þessi lán frá sjóðnum
verður síðan á endanum sá sami og
ef lán væri tekið hér innanlands því
að lántakandinn þarf að greiða fyrir
ábyrgðir peningastofnana.
Norræni fjárfestingarbankinn
kemst upp með þessi vinnubrögð
gagnvart Islendingum vegna þess að
sjóðunum finnst þægilegt að taka lán
hjá bankanum. Þetta er aht gert á
kostnað íslenskra skattborgara þvi
að ef iha fer þá lendir þetta á þeim
vegna þess að sjóðimir eru allir með
ríkisábyrgðir á bak við sig,“ sagði
Gunnlaugur Sigmundsson.
-gse
Erling Blöndal meö sellóið dýra.
Erling Blöndal Bengtsson:
Rándýru sellói stolið
- á heimleið úr íslandsferð
Vestfírðir:
Nýr sumarbústaður
brotnaði í spón
Mörður endurráðinn:
Fyrstogfremst
vegna afskipta
flokksins
- segirÚlfarÞormóðsson
Á fundi útgáfustjómar Þjóðvilj-
ans, sem haldinn var í gær-
kvöldi, urðu niöurstöður þær að
ráöningarsamningur Marðar
Árnasonar ritstjóra var fram-
lengdur til 31. maí. Þá var Silja
Aðalsteinsdóttir ráðin ritstjóri að
Þjóðviljanum. Hennar ráðning-
arsamningur ghdir einnig th 31.
maí. Tillaga þess efnis var sam-
þykkt með sex atkvæðum gegn
þrem. Tveir sátu hjá.
„Þessi niðurstaða mótast fyrst
og fremst af afskiptum flokksins
og formanns hans, Ólafs Ragnars
Grímssonar,“ sagði Úlfar Þor-
móðsson, formaöur stjórnar út-
gáfufélagsins. „Tillagan, sem var
flutt af Sigurjóni Péturssyni, var
gerð í samráði við formann
flokksins.“
í tihcgu Sigurjóns felst einnig
að skipuð verður þriggja manna
nefnd sem á að yfirfara rekstur
blaösins. Hún á að hafa lokiö
störfum 1. mars uk. Þær breyt-
ingar, sem hún leggur th að verði
gerðar, eiga að hafa átt sér stað
fyrir 1. júní nk. Thlagan gerir ráð
fyrir að ekki verði breytingar á
mannahaldi á Þjóðvhjanum á
meðan nefndin starfar, þ.e. að
starfsmönnum verði ekki fjölgað.
í nefndinni eiga sæti útgáfu-
sfjómarmennimir Helgi Guð-
mundsson, Hahdór Guðmunds-
son og Hrafn Magnússon.
„Ég reikna með þvi að nefndin
komist að sömu niðurstöðu og
ég,“ sagði Úlfar. „Aðrir þurfa
lengri tíma th að átta sig á hvað
blaðinu er fyrir bestu rekstrar-
legaogtæknhega.“ -JSS
Sumaxliði ísleifason, DV, Árósum;
Erhng Blöndal Bengtsson selló-
leikari varð fyrir óþæghegri lífs-
reynslu þegar hann kom heim til sín
úr tónleikaferð á íslandi nú fyrr í
vikunni. Þegar hann var að bera far-
angurinn inn var séhóinu hans stohð
úr framsætinu 1 bhnum. Það er 165
ára gamalt og metið á tvær mihjónir
danskra króna, sem jafnghdir þrett-
án og hálfri mihjón íslenskra króna.
Danska lögreglan hafði hraðar
hendur og tókst að finna sökudólg-
ana. Er hljóðfærið nú komið aftur th
eiganda síns.
Hljóðfæriö fannst hjá fornsala í
Kaupmannahöfn. Þangað hafði þjóf-
urinn farið til þess að koma því í
verð. Eftir bollaleggingar mhli þjófs
og verslunareiganda varð niöurstaða
um verð 700 krónur. Fór þjófurinn
með þá upphæð og gerði sér glaðan
dag með vini sínum. Þegar vinimir
vöknuðu dagjnn eftir og sáu fféttir í
blöðum brá þeim heldur í brún.
Skömmu síöar fengu þeir heimsókn
lögreglu.
„Við vissum varla af þessu veðri
og þannig er farið með flest fólk hér
á ísafirði. Menn geta búist við öhum
veðrum og því hggur ekkert lauslegt
úti sem gæti fokið,“ sagði lögreglu-
maður á ísafirði við DV í morgun.
Sumarbústaður, sem byggður var
í sumar og stóð við Miðdalsá nálægt
Patreksfirði, brotnaði í spón í rokinu
sem geisaði um Vestfirði í gær. Eru
þetta einu umtalsverðu skemmdirn-
ar sem DV er kunnugt um að hafi
orðið í óveðrinu. Á Bolungarvík fuku
plötur af einu húsþaki og á ísafirði
tókst að koma í veg fyrir skemmdir
á flugskýlinu, en þar mældist vind-
hraði 14 vindstig í mestu hviðunum.
Rafmagnslaust var víða áVestfjörð-
um í gær og í dag er rafmagn sums
staðar skammtað. Er landhnan ekki
í sambandi við Vestfirði og sjá gömul
lína frá Mjólkárvirkjun og díshvélar
bæjarfélaganna um að gefa nægan
straum.
í morgun var veðrið gengiö að
mestu niður og ekki von á öðru eins
veðri á næstunni.
-hlh
Skotferðir hættir við
Glasgow-f erðir sínar
Fyrirtækiö Skotferðir hefur hætt
við vikuferöir sínar th Glasgow
sem þaö hefur auglýst aö undan-
fórnu. Flugið út átti að kosta 12
þúsund krónur og gisting í 7 nætur
í Glasgow 10.900 krónur. Pakkinn
samtals á 22.900 krónur.
Skotferöir voru búnar að gera
samning við flugfélagið British
Midland um fjórar ferðir th að
byrja með. Þetta voru vikuferðir,
flogið út á sunnudögum og heim
að viku liðinni. Fyrsta ferðin átti
að vera á sunnudaginn.
Einn forráðamanna Skotferöa
sagði í morgun að mikið heföi verið
Kringt og spurt og þó nokkrir bún-
ir að panta.
„Við hættum samt viö vegna þess
að það pöntuðu ekki næghega
margir. Það réð úrshtum. Fólk setti
það fyrir sig að vera í viku úti á
þessum árstíma. Það vhdi vera
skemur.“
Flugleiðir sem fijúga áætlunar-
flug tíl Glasgow lögðu inn formlega
kvörtun í gærmorgun tíl flugráðs
vegna Glasgow-ferða Skotferða.
Þóttu þeim ferðirnar bera meiri
keim af áætlunarflugi en leiguflugi.
Hhdur Jónsdóttir hjá Samvinnu-
ferðum-Landsýn sagöi í morgun að
fuht hafi verið í allar dagsferðir
fyrirtækisins að undanfömu. „Við
settum upp sex ferða áætlun. Fimm
ferðum er lokið. Þaö hefiir verið
fuht í þær allar. Fólki líkar greini-
lega að skjótast aðeins í einn dag
th útlanda.“
-JGH