Dagblaðið Vísir - DV - 03.03.1989, Qupperneq 2

2
FÖSTUDAGUR 3. MARS 1989.
Fréttir
Reglugerðardrögum um kartöflusölu harðlega mótmælt:
„Stefnir okkur 30 til
40 ár aftur í tímann“
- segja fulltrúar verslunar og neytenda
„ Andi þessara draga er mjög nei-
kvæöur og stefnir okkur 30 til 40
ár aftur i tímann. Það er hins vegar
staðreynd að búvörulögin leyfa
ráðherra aö samþykkja þetta sem
sýnir vel andann bak við þau lög,“
sagði Bjarni Finnsson, varaform-
aður Kaupmannasamtakanna,
þegar fulltrúar verslunariiuiar og
neytendasamtakanna kynntu sam-
eiginleg mótmæli sín við drög að
reglugerö um afurðastöðvar fyrir
kartöflur, nýtt grænmeti og sveppi.
Það var greinilegt á fulltrúum
þeirra 12 aöila sem undirrita mót-
mælin til ráðherra að mikill ótti rík-
ir gagnvart þessari reglugerð sem
þeir segja að stefni að: „...óviðunandi
takmörkunum á viðskiptafrelsi og
samkeppni á þessum sviðura."
Drögin hafa verið kynnt áður hér
i DV og þá hafa Neytendasamtökin
sent árangurslausa fyrirspurn um
verörayndun á kartöflum til land-
búnaðarráðherra. Hefur ekkert
heyrst frá ráðherra vegna þess.
Vilhjálmur Egilsson, fram-
kvæmdastjóri Verslunarráðs ís-
lands, sagði að þær röksemdir sem
lagöar hefðu veriö frara fyrir reglu-
gerðasetningunni væru máttlitlar.
Fáránlegt væri að halda því fram
að þaö þyrfti afurðastöðvar til að
unnt væri að endurgreiðasöluskatt
sem er ein meginröksemdin fyrir
reglugerðinni. Sagði Vilhjálmur að
einfaldast og hreinlegast væri að
endurgreiða söluskattinn bara
beint til bænda gegn framvísxm
framleiðsluskýrsla. -SMJ
„Það var sérlega skemmtilegt að fá ráðherra þarna upp eftir til okkar að Vogi,“ sagði Þórarinn Tyrfingsson, for-
maður SÁÁ, en í gær tók hann við 10 milljón króna ávísun úr hendi Ólafs Ragnars Grímssonar fjármálaráð-
herra. Þetta er hluti af því 15 milljón króna framlagi sem rikissjóður hefur heitið samtökunum á ári. Þórarinn sagði
að gott væri að fá þessa upphæð nú í byrjun árs en þeir hefðu ekki átt von á peningunum fyrr en í árslok. Pen-
ingarnir hefðu hins vegar borist fyrr vegna bjórsins. Á myndinni sést Ólafur Ragnar afhenda Þórarni peningana
en þeir Ingólfur Margeirsson, Sigurður G. Tómasson og Jón Baldvinsson fylgjast með. SMJ/DV-mynd KAE
------------------------------------
Ahrlf verðhækkana:
Raunvextir á óverð-
tryggðum kjörum falla
Sérfræðingar Hagstofunnar gera
nú ráð fyrir aö veröbólguhraðinn
fari í allt að 40 prósent eftir hrinu
verðhækkana. Þaö er hins vegar ekki
líklegt að þessar verðhækkanir leiði
tii umtalsverðrar vaxtahækkunar.
„Þessar verðhækkanir munu að
sjálfsögðu ekki hafa nein áhrif á kjör
á verðtryggöum og gengistryggðum
útlánum. Þær munu hins vegar hafa
þau áhrif að raunvextir á nafnvaxta-
kjörum munu lækka. Nafnvextir
hafa verið að hækka að undanfórnu
en þeir munu ekki elta þetta skot,“
sagði Tryggvi Pálsson, bankastjóri
Verslunarbankans.
Raunvextir á nafnvaxtakjörum
hafa verið miklum mun lægri en á
verðtryggðum kjörum á undanförn-
um mánuðum. Ef ekki dregur úr
verðhækkunum fljótlega og verð-
bólgan mælist minni í næsta mánuði
er því líklegt að nafnvextirnir hækki.
-gse
Skógræktaráætlun:
Nytjaskógar
verði ræktaðir
á Suðurlandi
Þeir Þorbergur Hjalti Jónsson
skógfræðingur og Jón Gunnar Ottó-
son líffræðingur hafa lagt fram áætl-
un sem þeir hafa samið um að rækta
nytjaskóg í uppsveitum Árnessýslu.
Þeir gera ráð fyrir að þetta verði
aukabúgrein fyrir bændur til að
byrja með en geti síðar orðið aðalbú-
grein.
„Það sem við erum með í huga er
að rækta ösp á þessu svæði. í okkar
áætlun er gert ráð fyrir að eftir 10
ár verði með grisjun skóganna hægt
að anna allri þörf Járnblendiverk-
smiðjunnar á Grundartanga fyrir
brennikurl sem verksmiðjan flytur
nú inn. Forráðamenn hennar hafa
lýst því yfir að þeir vilji gjarnan
kaupa þetta kurl innanlands sé það
fáanlegt," sagði Þorbergur Hjalti
Jónsson skógfræðingur í samtali við
DV.
í áætlun þeirra félaga er síðan gert
ráð fyrir að grisjun skóganna og
kurlframleiðsla gefi af sér árlegar
tekjur en eftir 35 ár veröi trén orðin
það stór að hægt verði að nýta þau
til borðframleiðslu og það gefl af sér
aðalhagnaðinn.
Þorbergur sagði að í þeirra áætlun
væri gert ráð fyrir aö kostnaðurinn
við ræktun skóganna yrði á milli 50
og 60 milljónir króna á ári. Skógarn-
ir ættu að geta gefið af sér 7 prósent
raunvaxtatekjur miðað við þessa
kostnaðaráætlun.
Hér er um að ræða ræktun á ösp,
eins og fyrr segir. Undir venjulegum
kringumstæðum tæki það á milli 60
og 90 ár að rækta svona skóg upp í
það að geta framleitt timbur. En til-
raunir, sem hófust í Sviþjóð fyrir um
það bil 10 árum, leiddu í ljós að hægt
er á helmingi skemmri tíma að rækta
ösp eins og gert er ráö fyrir í áætlun-
inni.
Lagt er til að ræktunin fari fram í
uppsveitum Árnessýslu af tveimur
ástæðum. í fyrsta lagi hefur ræktun
tijáa á því svæði sýnt að það er mjög
heppilegt til skógræktar. í ööru lagi
sýna hagkvæmnisútreikningar varð-
andi flutningskostnað að kurlfram-
leiðsla má varla vera lengra frá verk-
smiðju en um 100 kílómetra.
Þeir félagar hafa kynnt þessa áætl-
un sína fyrir ráðuneytismönnum,
bændasamtökum og iðnráðgjöfum
og hefur henni verið mjög vel tekið,
að sögn Þorbergs Hjalta.
S.dór
Furðulegar „uppsprettulindir" við Kirkjusand og Skúlagötu:
Skólpið vellur upp við landsteina
og fykur síðan á rúður Reykvikinga í vestanáttinni
„Hér vellur skólpið upp eins og
Geysir ætli að fara að gjósa 50 metra
frá landi. Það sem við höfum gert
með þessari miklu og dýru skólp-
dælustöð er að skólpið, sem áður
rann í sjóinn á mörgum stöðum,
rennur nú hér í sjóinn við Kirkju-
sand. Hér er aöeins grófhreinsun en
allt annað fer í sjóinn. Þetta er nú
allt afrekið," sagði Þorleifur Einars-
son jarðfræðingur þar sem hann
benti blaðamanni DV á skólpgos-
brunn skammt frá landi við hina
nýju skólpdælustöð sem byggð hefur
verið við Kirkjusand. Við gosbrunn-
in höfðu safnast saman mávar í ætis-
leit. Þorleifur sagði að þeir væru
reyndar óvenjufáir þennan dag því
stundum væri ger af þeim þarna viö
útrennslisopiö.
Það veröur að segjast eins og er að
það var fremur óglæsileg sjón sem
blasti við þarna við hina nýju og
glæsilegu dælustöö sem að sögn er
búin að leysa allan vanda hvað varð-
ar skólp í Reykjavík. Því hefur verið
haldið fram að skólpið sé ekki sett í
sjóinn fyrr en komið er 300 metra frá
landi. Þarna blasa hins vegar við
skólpflekkirnir og var greinilegt að
ströndin frá Laugarnesi að Reykjar-
víkurhöfn, og sjórinn út fyrir, var
síður en svo laus við þennan ófógn-
uð.
En þessi bráöabirgðalausn hefur
óskemmtilega fylgifiska aö sögn Þor-
leifs:
Vindurinn feykir skólpinu yfir
borgina
„Vegna þess að vatn er léttara en
sjór þá blandast þetta ekki sjónum.
Því til viðbótar er vatnið í skólpinu
heitt þannig aö það er enn léttara en
sjórinn. í þessum gáraða sjó sér mað-
ur algerlega slétta fleti þar sem
skólpið flýtur. Hér er þetta síðan svo-
leiöis að þegar gerir vind, eins og í
síðustu vestanátt, þá tekur vindur-
inn yfirborðsvatniö og eys því yfir
byggðina ásamt saltinu. Þess vegna
segi ég við Reykvíkinga: Þiö skulið
ekki prófa bragðið af þvi sem berst
á rúðurnar ykkar. En þetta hefur
aðrar og verri afleiöingar. Hvaða
kvillar ganga ekki í Reykjavík? Það
eru niðurgangur sem gengur af ýms-
um gerðum og því til viðbótar þá
gengur nú innflúensa af einkenni-
legri tegund í Reykjavík."
Þorleifur sagðist telja að þarna
hefði verið skapað kjörhitastig fyrir
innflúendsubakteríur og þá hlyti
menn að reka í rogastans yfir mikih
tíðni niðurgangs í Reykjavík. Heyrst
heföi að tilfellin væru um 30 til 40
þúsund á ári sem Borgarlæknisem-
bættið vissi um.
Þorleffur segir að eina lausnin úr
þvi sem komið er sé skólphreinsistöð
í Engey. Það þýði ekki að dæla sjón-
um lengra út í sjó því þar er komið
að ýmsum mikilvægum uppeldis
stöðvum fyrir fisk og þar aö auki
færist fiskeldi í aukana hér við
ströndina. Þorleifur sagði að gremju-
legast væri hvað þessi lausn á skólp-
málum, sem nú væri veriö að vinna
að, sé gamaldags. Á meðan flestar
siðmenntaðar þjóðir reyni að hreinsa
skólpið sem mest áöur en því sé dælt
í sjó þá sé látið duga að grófhreinsa
sem aðallega felur í sér söxun á
skólpinu sem fer í sjóinn.
-SMJ