Dagblaðið Vísir - DV - 05.06.1989, Blaðsíða 14

Frjálst.óháÖ dagblaö
Útgáfufélag: FRJALS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJANSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÖNSSON
Fréttastjóri: JONAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PALL STEFANSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11,105 RVlK, SlMI (1)27022 - FAX: (1)27079
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJALSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 900 kr.
Verð I lausasölu virka daga 85 kr. - Helgarblað 100 kr.
Vel heppnuð heimsókn
Heimsókn páfa tókst vel. Hún var í senn virðuleg og
áhrifamikil. Eflaust hefur verið búist við meiri mann-
fjölda við messugjörðir páfa á Þingvöllum og við Landa-
kotskirkju en íslenska þjóðin fylgdist með orðum og
athöfnum hans heilagleika í sjónvarpinu og fannst mik-
ið til hans koma.
Jóhannes Páll páfi n. er svipmikill persónuleiki, hlýr
í allri framkomu og ber það með sér að þar er höfðingi
á ferð. Mönnum þótti til þess koma að hánn skyldi lesa
ávörp sín á svo til lýtalausri íslensku og í hvívetna sýndi
hann íslenskri sögu, þjóðkirkju og menningu mikla virð-
ingu og auðmýkt.
Undanfama daga hefur ferill Jóhannesar Páls páfa
verið rakin ítarlega. Við það er htlu að bæta. Það fer
hins vegar ekki á milli mála að páfi er sprottinn úr jarð-
vegi hins vinnandi manns, hann er í náinni snertingu
við kjör fólks og lifnaðarhætti og nýtur þar uppmna
síns og fyrri starfa sem óbreyttur Pólverji. Þetta gerir
páfa viðfelldari og skilningsríkari í háttum og málatil-
búnaði og færir hann nær almúganum og fjöldanum. í
því hggur styrkur hans að upphefðin virðist ekki hafa
stigið honum til höfuðs. Hann er auðmjúkuriandanum,
látlaus í framkomu.
Við íslendingar erum að langmestu leyti lúterstrúar.
Við þekkjum nánast kaþólskuna af afspurn. Vatikanið
er eins og hvert annað samfélag kristinna manna í okk-
ar augum sem hvorki býður okkur né bannar. Lotning
okkar fyrir páfa er þess vegna ekki sömu ættar eins og
þeirra sem játast undir kaþólskan sið og hta á hans
heilagleika sem sinn andlega höfðingja. En engum blöð-
um er um það að fletta að fáir menn hafa jafnmikil
áhrif og jafnmikil völd sem páfinn í Róm. Ferðalög Jó-
hannesar Páls og ahar þær mihjónir sem laðast hafa
að samkomum hans um víða veröld staðfesta andlega
jafht sem veraldlega handleiðslu þessa manns. Páfadóm-
ur hefur kannske munað sinn fífil fegri í auðæfum og
áhrifum en máttur hans er ennþá mikih og undirstrikar
útbreiðslu kristinnar trúar og þá leiðsögn sem hún veit-
ir. Það er vandi að fara með slíkt vald.
Það er því mikh gæfa að á páfastóh skuh sitja maður
sem kann sér hóf, kann að styrkja kristnina í sessi og
hefur th að bera hæfíleika og dómgreind th að nýta sér
áhrif embættis síns th góðs fyrir aht mannkyn. Boðskap-
ur páfa hér á landi sem annars staðar er fíiður og kær-
leikur manna í mihi og Jóhannes Páh n. er óþreytandi
í útbreiðslu þess boðskapar. Að því leyti á hann erindi
th íslands. í þeim efnum skipta trúfélög ekki máh. í
þeim anda tala allir sama tungumál.
Jóhannes Páh n hefur stundum verið gagnrýndur
fyrir ferðalög sín og fíölmiðlafár. Fyrirrennarar hans
hafa jafnan setið í Vatikaninu og hirt minna um að
koma th fólksins. Þessu hefur Jóhannes Páh páfi breytt.
Hann vih ferðast og kynna sér hagi manna og þjóða,
boða trú sína og hvetja th réttlætis og friðar í eigin per-
sónu, í návist við fólkið sem hann talar th. í því skyni
kemur páfi th íslands enda þótt hér finnist ekki margir
kaþólikkar. Hann veit sem er að máttur orða hans og
boðskapur kenninga hans á erindi th ahs mannkyns,
án tihits th trúarbragða, htarháttar eða búsetu. Þetta
kunna íslendingar vel að meta. Þess vegna var Jóhann-
es Páh páfi II. aufúsugestur. Heimsókn hans th íslands
er sögulegur viðburður sem lengi mun verða í minnum
hafður.
Ehert B. Schram
.680 r IVItJt, .3 HUOAflUMAM
MÁNUDAGUR 5. JUNI 1989.
„Heimskasta ríkisstjórn sem til er Í Vestur-Evrópu og þó víðar væri leitað, ríkisstjórn lýðveldisins íslands,"
er einkunn greinarhöfundar um núverandi ríkisstjórn.
Eyðimerkurgangan
Eitt það voðalegasta sem hent
getur er að vera villtur í eyðimörk.
Landslagið er eins, hvert sem litið
er. Lítil von er um að bjarga sér
lifandi úr slíku nema rétt leið finn-
ist. í bók bókanna er sagt frá ísra-
elsmönnum sem gengu um eyði-
mörkina eftir flóttann frá Egypta-
landi. Oft lá við að þeir veldu röngu
leiðina en þeir áttu sér leiðtoga sem
þeir hlýddu þegar öll önnur sund
voru lokuð og hann leiddi þá loks
til fyrirheitna landsins.
Þessi saga sýnir að oft kunna
þjóðir og einstaklingar að búa við
harðræði og erfiðleika en þeir eru
þó ekki það alvarlegir að ekki sé
hægt að yfirvinna þá ef menn vita
hvað þeir vilja, hvert þeir vilja
stefna. Sagan segir okkur hins veg-
ar frá þjóðum sem hafa tortímst
vegna þess að þær kunnu fótum
sínum ekki forráð og höfðu slappa
leiðtoga.
Nýjasta dæmið um þjóð, sem má
muna fifil sinn fegri vegna þess að
hún hefur átt slappa leiðtoga, er
Argentína. Argentína var auðugt
land í upphafi þessarar aldar.
Laust fyrir seinni heimsstyijöld
komust þar kjánar til valda sem
héldu að það væri hægt aö gera
allt fyrir alla og aö peningar yxu á
tijánum. Þeir héldu líka að grætt
væri fengið lán. Þessir kjánar hafa
frá þeim tíma veriö við völd í þessu
landi með stuttum stoppum.
Á hálfrar aldar eyðimerkur-
göngu sinni hefur það gerst í Arg-
entínu að landið er eitt það allra
skuldugasta í veröldinni. Verð-
bólgan þar var 54% í síðasta mán-
uði. í gær dóu 17 í átökum viö það
að ná sér í mat. Engin stjómmála-
leg forasta er til í landinu sem er
líkleg til aö koma þjóðinni út úr
öngþveitinu. Eyðimerkurganga
Argentínumanna mun þvi halda
áfram meðan þjóðin velur sér
slappa leiðtoga.
Slappir leiðtogar
íslendingar hafa oftast vahð sér
slappa leiðtoga eftir 1971. Fyrir
þann tíma var verðbólga í eins stafs
tölu og hagur þjóðarinnar batnaði
þrátt fyrir ytri áfóll. Eftir að slapp-
ir leiðtogar höfðu setið við stjórn-
völinn um þriggja ára skeið eftir
1971 var verðbólgan komin yfir
50% á ári og gífurlegum verðmæt-
um eytt sem við núna erum að
borga fyrir en bömin okkar þurfa
þó að gera í miklu ríkara mæli en
við.
Nú, þegar hðnir era tæpir tveir
áratugir, oftast undir forustu
slappra leiðtoga sem hafa ekki haft
pólitíska staðfestu og áræði til aö
leiða þjóðina út úr ógöngunum,
erum við í hópi skuldugustu þjóða
heims, verðbólgan er sú mesta í
okkar heimshluta.
Krónan fellur og fellur. Vörur
hækka dag eftir dag. Við völd situr
ríkisstjóm sem telur það skyldu
sína að standa vörð um hagsmuni
framleiðenda gegn hagsmunum
neytenda og skattgreiðenda.
Alla pólitiska forustu vantar th
að leiða þjóðina. Þannig má með
Kjallariim
Jón Magnússon
lögmaður
miklum rétti halda því fram að htið
mundi gerast þó að stjórnarand-
staðan yröi köhuð fram á leiksvið-
ið. Hvaða ráð hefur hún komið
með? Er hún tilbúin aö skera upp
herör gegn raghnu, eyðslunni og
framleiðendadýrkuninni? Ekki
eins og sakir standa.
Því miður er hætt við að þannig
muni sakir standa nokkra hríð þeg-
ar andsvar forastu stærsta flokks
þjóðarinnar við tveggja ára gamalli
gagnrýni, sem birtist fyrst nú, er
það aö sjálfstæðismenn séu hættir
að skoða naflann á sér. Þetta þýðir
að meðan skoðanakannanir gefa
flokknum góða útkomu sé aht í
stakasta lagi, flokkurinn þurfi ekk-
ert að gera og engu að breyta.
Frambjóðandinn
Einu sinni sá ég mynd sem hét
Frambjóðandinn. í myndinni var
sögð saga mannsins sem var fund-
inn upp af auglýsingamönnum og
gerður að stjórnmálamanni. Hann
var frambjóðandinn sem lærði það
sem fólkið vildi heyra. Honum var
kennt að taka aldrei afstöðu sem
gæti valdið honum óvinsældum,
hafa tvær skoðanir í öllum málum
og segja fólki að allt væri hægt að
gera.
í myndinni vann frambjóðandinn
og spurði að loknum sigri þann sem
bjó hann til þessarar spurningar.
„Við unnum kosningamar, hvað
eigum við nú að gera.“
Mér hefur sýnst að þá tvo ára-
tugi, sem þjóðin hefur aö mestu
leyti þurft að lúta slöppum leið-
togum, hafi þeir sem í stjórnarand-
stöðu eru jafnan farið að eins og
frambjóðandinn í myndinni og því
stjórnað í eitt kjörtímabil, þangað
til nýr sprellikarl kom fram á sjón-
arsviðið th að segja fólkinu aö
Vatnsmýrin væri aldingarður.
Hver mundi trúa því?
Hver mundi trúa því að th væri
ríkisstjóm í einu landi sem meinaði
þegnum sínum að fá æt matvæh
ár eftir ár vegna þjónkunar við
framleiðendur? Hér gerist þetta á
hverju ári vegna þess að ríkis-
stjómin neitar að heimila innflutn-
ing m.a. á kartöflum fyrr en inn-
lenda framleiðslan er löngu orðin
óæt, stjórnarandstaðan er ríkis-
stjórninnni algerlega sammála um
það.
Hver mundi trúa því að til væri
ríkisstjórn sem legði sérstaklega
há innflutningsgjöld á hollustu-
vöra og bannaði jafnvel alveg inn-
flutning hennar til þess að innlend-
ir framleiðendur gætu selt fram-
leiðslu sína á fimm sinnum hærra
verði? Þessi ríkisstjórn gerir það
og stjórnarandstaðan er henni al-
gerlega sammála um þá stefnu.
Hver skyldi trúa því að th væri
ríkisstjóm sem hækkaði verð á
þjónustu sinni, hækkaði skatta og
slægi heimsmet í verðlagningu
nauðsynjavöru eins og bensíns
stuttu eftir kjarasamninga þegar
samdiáttur ríkir í þjóðfélaginu.
Heimskasta ríkisstjórn sem th er í
Vestur-Evrópu og þó að víðar væri
leitað, ríkisstjóm lýðveldisins ís-
lands.
Fyrir alþýðuna
Flokkar alþýðunnar sitja í ríkis-
stjóm. Þeir telja það skyldu sína
að standa með Framsóknarflokkn-
um í því að viðhalda gamla kerfinu
- hinu spihta kerfi sem formaður
Alþýðuflokksins sagðist ætla að
brjóta á bak aftur fyrir síðustu
kosningar.
Alþýðuflokkarnir eru nú með
aðgerðum sínum að hækka verð á
lífsnauðsynjum til alþýðunnar. Það
veldur því að hfskjör hennar
versna. Alþýðuflokkarnir eru að
hækka skatta á alþýðunni. Þessar
aðgerðir auka verðbólguna og færa
gífurlega íjármuni frá þeim efna-
htlu til þeirra sem eiga peninga.
Finnst mönnum skrýtið að þjóð-
félag sé í rugh og vanti pólitíska
forustu þegar flokkar alþýðunnar
vinna markvisst gegn henni og sá
flokkur, sem segist beijast fyrir
frelsi berst gegn því? Slíkum flokki
er ekki vanþörf á að skoða naflann
á sér áður en hann kemst th valda
á ný ef hann ætlar ekki að stjórna
enn vitlausari ríkisstjórn en vit-
lausasta ríkisstjórn í Vestur-Evr-
ópu er.
Jón Magnússon
„Hver myndi trúa því að til væri ríkis-
stjórn 1 einu landi sem meinaði þegnum
sínum að fá æt matvæli ár eftir ár
vegna þjónkunar við framleiðendur?“