Dagblaðið Vísir - DV - 06.07.1989, Blaðsíða 4

4
FIMMTUDAGUR 6. JÚLÍ 1989.
Fréttir
ísfisksölur í Englandi og Þýskalandi:
Ýsukílóið á 100 krón-
ur og karfa á 111
Ofveiði við Alaska?
Er fiskveiðum við Alaska ógnað
með ofveiði? Á stuttum tíma hefur
orðiö mikil þróun í bandarískum
fiskveiðum og talið at veiðamar gefi
nú af sér 1000 millj. dollara árlega.
Nokkuð af flotanum er orðið gamalt
og skilar ekki hagnaði en ný skip
taka nú við. Árið 1987 voru 38 verk-
smiðjutogarar á veiðum frá Banda-
ríkjunum og tvö birgðaskip á miðun-
um við Alaska og í Barentshafi. Árið
1988 voru skipin orðin 40 og 7 móður-
skip.
Mælirinn fullur
Það er álit forráðamanna útgerðar-
innar að nú sé mælirinn fullur og
vafasamt hvort miðin beri allan
þennan flota. James Crathsfield, sem
er í fjármálastjóm útgerðarinnar, 'er
hræddur við að ef fram heldur sem
horfir verði ofveiði áður en menn
átti sig á því hvaö er að gerast. Hann
segir að veiðin fari minnkandi ár frá
ári.
Fyrsta franska surimiskipið
Fyrsta franska surimiskipið á að
veiða kolmunna. Franska útgerðar-
fyrirtækið Comapecha í St. Malo hef-
ur látið breyta 90 metra löngu skipi
sínu, Captane Pleven 11., sem var
byggt í Póllandi 1973 og var þá út-
búið sem frystiskip og frysti þorsk-
flök og annan fisk sem til féll.
Breytingar til vinnslu á surimi hafa
kostað 900.000 sterlingspund. Sam-
ræming er nú milli fyrri frystilínu
og surimilínunnar og hafa breyting-
ar tekist vel að því er eigendur telja.
Tonn á klukkusfund
Framleiðsla á surimi verður 1000
kg á klukkustund. Telja eigendur að
framleiðslan verði fyrsta flokks, fisk-
Fiskmarkaðir
Ingólfur Stefánsson
holdið hvítt og fallegt og bragðlaust
svo hægt er að ráða hvaða bragð er
af framleiðslunni.
Þess má geta að Captane Pleven
var á Grænlandsmiöum á árimum
1950 til 1958 og var eitt af stærri salt-
fiskveiðiskipum Fransmanna og lit-
um við íslendingamir þetta skip öf-
undaraugum sem var um tvöfalt
stærra en íslensku nýsköpunartog-
ararnir.
Laxaseiði deyja
í milijónatali
Laxaseiði á leið til sjávar í Prince
Williamssundi láta lífið í olíumeng-
uöum sjónum svo skiptir milljónum
eftir olíuskaðann í vetur. Sundið er
gönguleið einhverra stærstu laxa-
stofna í heimi. Seiði, sem voru
snemma á ferðinni, svo sem Pink og
Chums, hófu göngu sína til sjávar
um miðjan apríl og áætlað er að þau
komi til sjávar um miðjan maí eða
síðar. Um 22,5 millj. seiða af Pink var
sleppt. Mörg hundruð mílna strand-
lengja spilltist vegna olíu sem fór á
hafsvaéðið og gætir þess langt út á
hið opna haf. Engin leið virðist hafa
verið fyrir seiðin að komast til hafs
í ómengaðan sjó.
Um14milljarðatjón
Heilbrigðisráðuneyti Alaska tekur
sýni með allri ströndinni alla leið að
Washingtonfylki. Tahö er að þama
hafi farið 150 milljón sterlingspunda
verðmæti. Fiskveiðiráðuneytið segir
að langur tími líði þar til úr því fáist
skorið hvort eitthvaö af seiðunum
lifiaf.
Bretland - Bv. Særún seldi afla sinn í Hull 3.7.1989
Sundur liðuneftir tegund um: Selt magn kg Verð í erl. mynt Meðalverð Söluverðísl. ákg. kr. kr. kg.
Þorskur 21.935,00 24.785,80 1,13 2.259.126,53 102,99
Ýsa 56.665,00 61.600,80 1,09 5.614.666,52 99,09
Ufsi 16.850,00 6.491,60 0,39 591.683,37 35,11
Karfi 3.635,00 2.668,80 0,73 243.250,44 66,92
Koli 580,00 354,40 0,61 31302,14 55,69
Blandað 2.135,00 2.093,80 0,98 190.841,49 89,39
Samtals: 101.800,00 97.995,20 0,96 8.931.870,50 87,74
Ýsfisksölur úr gámum 3.7. 1989 í Bretlandi:
Sundur liðuneftir tegund um: Selt magn kg. Verð í erl. mynt Meðalverð Söluverðisl. á kg. kr. kr. kg.
Þorskur 104.175,00 106.746,90 1,02 9,729.552,95 93,40
Ysa 79.685,00 79.898,80 1,00 7.282.456,02 91,39
Ufsí 9.460,00 4.035,60 0,43 367.828,80 38,88
Karfi 4.225,00 2.642,60 0,63 240.862,42 57,01
Koli 34.210,00 36.208,40 1,06 3.300.250,83 96,47
Blandað 24.472,50 29.900,60 1,22 2.725.320,09 111,36
Samtals: 256.227,50 259.432,90 1,01 23.646.271,10 92,29
• Þýskaland
Sundur liðuneftir tegund um: Selt magn kg- Verðíerl. mynt Meðalverð Söluverðísl. ákg. kr. kr. kg.
Þorskur 14.550,00 43.563,00 2,99 1.310.331,48 90,06
Ýsa 1.757,00 5.505,00 3,13 1 65.584,90 94,24
Ufsi 25,508,00 70.548,76 2,77 2.122.036,15 83,19
Karfi 80.548,00 297.786,64 3,70 8.957.124,34 111,20
Koli 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Grálúða 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Blandað 4.600,00 4.273,74 0,93 128.549,83 27,95
Samtals: 126.963,00 421.677,14 3,32 12.683.626,69 99,90
DV
Fyrsti. ái^öórðungurmn:
Enginn halli
við útiönd
Nær enginn viðskiptahalJi var
á fyrsta ársfjóröujigi þessa árs en
á sama tíma í fyrra var um 4
milljarða halli á viðskipttmum
við útlönd.
Ástæðan er fyrst og fremst stór;
bættur vöruskiptajöfhuöur. Á
sama tíma og útflutningur var
um 16 prósent meiri en í fyrra á
fyrstu þremur mánuðum ársins
dróst innflutningur saman mn 17
prósent. Vöruskiptajöfnuðmlnn
var því hagstæður um tæplega
2,9 milljarða á móti um 2,1 millj-
arðs halla í fyrra.
Seðlabankinn hefur nú reiknað
út þjónustujöfnuöinn fýrir íýrstu
þrjá mánuði ársins. Hann reynd-
ist neikvæöur um rétt rúmlega
þá uppiiæö sem vömskiptajöfn-
uðurinn var hagstæður um. Niö-
urstaðan er jöfnuöur í viðskipt-
um landsmanna við Útlönd. -gse
„Ekkí lilefni til
endurskoðwiar“
„Við munum ekki endurskoða
okkar spá á grundvelli þessara
talna. Þær gefa ekki tilefni til
þess,“ sagði Þórður Friðjónsson,
forstjóri Þjóðhagsstofnunar.
Á fyrstu mánuðum ársins var
nær enginn viöskiptahafli. í spá
Þjóðhagsstofnunar frá því í maí
er gert ráð fyrir um 10,1 milljarðs
hafla á árinu í heild.
„Þetta eru í sjálfú sér góð tiö-
indi en hins vegar ekki sterk vís-
bending um hvað muni gerast á
árinu öflu. Menn verða aö hafá í
huga að þaö var bæöi raikill
fiskafli og framleiðsla á fyrstu
mánuöum ársins og þar af leiö-
andi mikill útflutningur. Miöað
við árið f heild og þann sjávarafla
sem heimildir hafa verið veittar
fyrir er hins vegar gert ráð fyrir
töluverðum samdrætti. Önnur
ástæða til þess að vera varkár
gagnvart útkorau fyrstu mánaöa
ársins er aö við vitum af sórstök-
um innflutningi á síðari hluta
ársins, meðal annars flutninga-
tækjum og Öðru þess konar. Engu
að síður eru þessar tölur í sjálfú
sér góðar töiur og við munum því
ekki endurskoöa okkar spá á
grundvelli þehTa,“ sagði Þórðui-.
-gse
í dag mælir Dagfari
Loðdýrabændur
Landbúnaðarvandamálið er al-
þekkt. Það felst í því að þjóðin legg-
ur fram milljarða styrki til fram-
leiðslu á landbúnaðarframleiðslu
sem enginn markaður er fyrir.
Þjóðin leggur fram meiri styrki í
formi niðurgreiðslna til að gera
vöruna ódýrari en aflt kemur fyrir
ekki. Hún gengur ekki út. Þá er
gripið til þess ráðs að flytja kinda-
kjöt til útlanda með útflutnings-
bótum, sem jafngildir því að íslend-
ingar borga með hverju kílói. Samt
selst ekki kjötið. Þá er brugðið á
það ráð að efna til sérstakrar út-
sölu á úrvalskjötinu sem erfjörutíu
prósent bein og fjörutlu prósent
fita. Eitthvað stendur þessi fæða
samt í neytendum og þegar allar
þessar aðferðir hafa verið notaðar
til að koma kindakjötinu ofan í
þjóðina er brugðið á það ráð að
urða kjötið á öskuhaugunum. Þessi
landbúnaðarstefna er löngu orðin
fræg og allar ríkisstjómir standa
þéttan vörð um nauðsyn þess að
landbúnaðurinn framleiði sem
mest hann má.
Eitthvað hafa samt bænduriúr
sjálfir fengið bakþanka því sumir
þeirra hafa snúið sér að loðdýra-
rækt sem aukabúgrein, samkvæmt
eindreginni hvatningu frá stjóm-
stöður landbunaðarins og sveit-
anna til að halda þeim í byggð. Það
má ekki fyrir nokkum mun missa
bændastéttina úr sveitunum og
leggja niöur landbúnaðarfram-
leiðslu sem þjóðin hefur ekki efni
á að borða.
Bændur em upp til hópa bæði
þjóðhollir og trygglyndir gagnvart
stjórnmálaflokkum sem standa
vörð um sveitir landsins. Þeir hófu
þess vegna loðdýrarækt af miklu
kappi og loðdýrabú risu upp um
allar sveitir eftir að stjómvöld létu
þjóðina leggja fram fé til að styrkja
aukabúgreinar til hliðar við að-
albúgreinamar. Ekki vom bændur
fyrr búnir að setja upp búin og
markaðssetja framleiðsluna en í
Ijós kom að enginn markaður var
fyrir hendi. Skinnin seldust ekki.
Og nú var ekki hægt að niðurgreiða
og ekki einu sinni hægt að greiða
útflutningsbætur, vegna þess að
enginn vildi einu sinni kaupa
skinnin á niðursettu verði.
Ekki dugar heldur að urða skinn-
in og nú blasa þau örlög við loð-
dýrabúunum að þau em öll gjald-
þrota ef ekki veröur gripið í tau-
mana. Einhver gæti kannski haldið
að ef loðdýrabú yrðu gjaldþrota,
þá yrðu þau gjaldþrota og þessi
aukabúgrein þar með lögð niður.
En til þess mega stjómmálaflokkar
og ráðherrar ekki hugsa enda verð-
ur að vemda sveitimar og halda
þeim í byggð með öllum ráðum
samkvæmt ríkjandi landbúnaðar-
stefnu.
Niðurstaðan er sú að ráðherra
hefur lagt til aö lánum sem hvíla á
búgreininni verði breytt í víkjandi
lán sem þýðir að ekki þarf að borga
lánin, nema bændumir eigi fyrir
þeim. Einnig kemur til greina af
hálfu ráðherra að afskrifa lánin,
það er að segja að strika þau út
með einu pennastriki og láta sem
þau hafi aldrei verið tekin. Þess
má geta í framhjáhlaupi að pening-
amir, lánin og styrkimir, sem hafa
runnið til loðdýrabúanna, eru að
sjálfsögðu teknir af skattpeningum
alveg eins og niðurgreiðslurnar og
útflutningsbætumar og verðbæ-
turnar sem eru greiddar fyrir kjöt-
ið sem fer á haugana.
Landbúnaðarstefnan stendur
sína pligt. Við henni má ekki
hrófla. Sveitunum verður að halda
í byggð og skiptir þá auðvitað engu,
hvort framleitt sé búvara sem eng-
inn hefur efni á að kaupa, eða hvort
ráðist sé í aukabúgreinar, sem eng-
inn hefur efni á að stunda. Áfram
skal haldið með loðdýraræktina,
þótt hún sé gjaldþrota og eigi ekki
fyrir skuldum. Okkur þykir vænt
um bændurna og kindumar og loð-
dýrin og skítt veri þá með hitt,
hvort reksturinn beri sig. Þjóðin
heldur áfram aö greiða fyrir kjötið
sem fer á haugana og hún heldur
áfram að veita lán, sem ekki eru
rukkuð og bændumir haida að
sjálfsögðu áfram að framleiða loð-
dýraskinn, sem ekki seljast. Aðal-
atriðið er að fólkið hafi eitthvað að
gera. Mestu máli skiptir að land-
búnaðarstefnan ríki sem fyrr og
stjómmálaflokkarnir standi vörð
um framleiðsluna í sveitunum með
því að senda þjóðinni reikninginn.
Um þetta emm við öll sammála,
ekki satt?
Dagfari