Dagblaðið Vísir - DV - 06.07.1989, Síða 13

FIMMTUDAGUR 6. JÚLÍ 1989.
13
Þjóðarflokkur
og þjóðfélagið
Eitt af kjörorðum þeirra er fará
með stjómun á framleiðslu í land-
búnaði er orðið offramleiðsla. Of-
framleiðsla verður því aðeins til að
verið sé að framleiða vöru sem
ekki er hægt að selja. Vörur fram-
leiddar* í landbúnaði eru ein af
frumþörfum mannsins og hljóta
því að vera vel seljanlegar gegn
sanngjörnu verði. Eitt er víst. Á
útsölum þeim sem haldnar hafa
verið á þessum vömm hefur ekki
þurft að kvarta undan lítilli að-
sókn.
Það sem einkum hefur þó verið
neikvætt við þessar útsölur er að
þær em flestar á Reykjávíkur-
svæðinu þar sem verð á matvöm
er að jafnaði lægst á landinu. Fólki
á landsbyggðinni er yfirleitt ekki
boðið upp á þessi vildarkjör land-
búnaðarins. Hvers vegna?
Verðmyndun
Verðmyndun á landbúnaðarvör-
um er eitt af mestu undmm okkar
samfélags. Bændur landsins virð-
ast vera sofnaðir gagnvart stein-
ranninni verðlagsnefnd sem á eng-
an hátt virðist fylgjast með nýtingu
afurða þeirra er hún er að verð-
leggja. Því síður virðist sú nefnd
leita ódýmstu leiða til þess að
koma þessari vöm til neytenda.
Skoðum dæmi: Nú er farið að
selja á uppsprengdu verði þá hluta
kjötskrokks sem áður voru „og era
í verðmyndun“ taldir úrkast og
KjaUarinn
Guðbjörn Jónsson
í varastjórn Þjóðarflokksins
ekki söluhæfir. Þar á ég við t.d.
síöurif, sem farið er að selja krydd-
legin á háu verði, hálsliði, skanka
o.m.fl.
Ég læt mér ekki detta í hug að
verðlagsnefnd hafi ekki orðið vör
við þessa breyttu nýtingu á vörum
þeim er hún verðleggur. Væri ekki
ráð að spyrja hana hvers vegna
ekki hafi verið farið fram á lækkun
á verði annarra flokka í kjölfar
þessarar breyttu nýtingar?
Hvernig má lækka verðið?
Það er ekki ósanngjamt að ég sé
spurður þessarar spumingar. Ef
við ætlum að lækka verðið verðum
við að komast út úr þeirri ímynd
að bændur séu baggi á þjóðfélag-
inu. Auðvelt er að sýna fram á að
baggi þjóðfélagsins er víðs fjarri
sveitum landsins. Eitt af mörgum
skrefum, sem ég vildi stíga til lækk-
unar á verði, er fækkun millihða
og einnig að gera þá ódýrari með
hörðu aðhaldi. Annar þáttur, sem
gæti skilað lægra vömverði til
neytandans en sama verði til bónd-
ans, væri að nýta betur þær frysti-
kistur sem nú eru á flestum heimil-
um landsins.
Ég vil láta sláturhúsin selja kjöt
í sláturtíðinni gegn allt að 12 mán-
aða skuldabréfum til bæði einstakl-
inga og fyrirtækja. Skuldabréf
„Af umfjöllun fjölmiöla gæti maður
haldið að í sveitum landsins byggi sam-
ansafn af fégráðugu fólki.“
Nú er farið að selja á uppsprengdu verði þá hluta kjötskrokks sem
áður voru taldir ósöluhæfir.
þessi gæti svo viðskiptabanki slát-
urhússins keypt til fjármögnunar á
greiðslum til bænda. Með skyn-
samlegri verðlagningu frá slátur-
húsi, þar sem þessi leið mundi
lækka mjög fjármagnskostnað
þeirra, mundi þetta lækka verulega
verð á kjöti til neytenda. Þetta er
bara ein af mörgum leiðum til þess
að lækka verð til neytenda.
Útflutningur
Eitt af því sem bændum landsins
hefur verið tahn trú um er að ekki
sé hægt að selja kjöt úr landi nema
greiddar séu með því háar fjár-
hæðir. Þetta er alveg skelfileg firra
og er furðulegt aö bændur skuh
hafa látið telja sér trú um þessa
vitleysu.
Mörg undanfarin ár hefði verið
hægt að selja úr landi allt það kjöt
sem hægt hefði verið að framleiða
hér ef aðeins hefði fengist th þess
leyfi. Þessi útflutningur hefði getað
skilað fuhu verði til bænda og slát-
urhúsa en endurskoða hefði þurft
álag millihða, þó einkum frysti- og
geymslukostnað, th þess að þessi
útflutningur skhaði hagnaði.
Eru bændur þjóðarböl?
Af umfiöUun fiölmiðla gæti mað-
ur haldið að í sveitum landsins
byggi samansafn af fégráðugu
fólki. Þó eflaust megi finna slíkt
fólk þar eins og annars staðar er
fremur að finna í sveitum fóm-
arlömb rangrar ráðgjafar og mis-
viturlegrar póhtískrar landbúnað-
arstefnu en fólk með afbrigðUegar
hugsanir.
Of margir í sveitum landsins hafa
látið glepjast af fagurgala og aukið
framleiðslu meira til hærri afborg-
unargetu en tU þess að skUa betri
lífsafkomu. Annar þáttur, sem hart
hefur bitnað á sveitum landsins
eins og öðrum, er hringlandaháttur
og stefnuleysi stjórnvalda. Þriðji
þátturinn, sem nefna má sem plag-
ar sveitir þessa lands, er gmndvall-
arvUla í hugsunarhætti þeirra er
framleiðslu og verðlagningu land-
búnaðarvara stjórna. Þjóðarflokk-
urinn vUl hrista upp í allri þessari
vitleysu. Þjóðarflokkurinn telur
auðvelt að lifa góðu lífi í þessu
landi. Og hann mun sýna það ef
hann fær styrk tU.
Guðbjörn Jónsson
Hásetar á íslenskum farskip-
um með lægsta grunninn
Hásetar á kaupskipum hafa mátt þola valdníðslu.
Innan tíðar skeUur á yfirvinnu-
bann og tímabundið verkfall háseta
á kaupskipum sökum lélegra
grunntaxta sem em í dag 1.000 kr.
hærri en atvinnuleysisbætur á
mánuði. Finnst þjóðinni þetta ekki
skrítið á meðan Steingrímur Her-
mannsson forsætisráðherra hefur
270.666 kr. í mánaðarlaun sem er
rúmlega sjöfalt meira en háseti á
byrjunarlaunum?
Svipa fyrir atvinnurekendur
Á undanfömum áram hafa há-
setar á kaupskipum mátt þola
mestu valdníðslu fyrr og síðar á
friðartímum í formi lagasetninga
og útflöggunar, en óþolandi er að
lög landsins séu notuð sem svipa
fyrir atvinnurekendur í lýðræðis-
legum ríkjum. Það furðulegasta í
þessu máh er að þeir stjómmála-
menn, sem tala mest um frelsið og
þykjast vUja það, em verstir í þessu
máh og ef menn dirfast að vera svo
fijálsir að fara fram á hærri laun
þá er hringt í pöntunarfélagið í
Stjórnarráðinu og sú hegðan látin
varða við landslög.
Hjá sumum skipafélögum tekur
fólk ekki laun eftir umsömdum
launatöxtum heldur fær greidd
laun eftir geðþótta atvinnurekand-
ans í formi yfirborgana, nema þeir
sem leita réttar síns hjá viðkom-
andi stéttarfélagi. Þetta hefur verið
stefna til að brjóta niður íslenska
verkalýðshreyfingu, en við hásetar
búum við taxtakaup og ekki krónu
meira. Þetta er skrýtið.
Það vekur furðu hjá mér hvers
vegna íslenskar kaupskipaútgerð-
KjaUaiinn
Jóhann Páll
Símonarson
er í trúnaðarmannaráði
Sjómannafélags Reykjavikur
ir, sem sigla í skjóh einokunar með
einhverja dýmstu frakt í heimi,
geta ekki samið viö farmenn um
kaup og kjör á meðan skipafélögin
keppast sem óðast við að fiárfesta
í fyrirtækjum innanlands og er-
lendis, þrátt fyrir slæma útkomu í
rekstri.
Fjarvistir verði metnar
Að lokum vU ég benda á varðandi
komandi kjarasamninga að mikil-
vægast er að störf farmanna og
fiarvistir frá heimih og fiölskyldu
verði að fullu metnar, auk einangr-
unar á vinnustað, svo sem gera
átti með kjaradómi árið 1979. Þá
treystu dómendur sér ekki til að
meta atriði þessi. Og ennfremur
krefiast þess að fritt fæði farmanna
veröi undanþegið skatti, enda engu
lagi líkt að farmenn skuli þurfa að
greiða skatt af fríu fæði sem þeir
fá á meðan þeir era tU sjós.
Nýlega var viðtal í ríkisútvarpinu
við Þórarin V. Þórarinsson,
reynsluhtinn talsmann VSÍ, um aö
ekki væri hægt að borga hærri laun
nema skipafélögin fengju farm-
gjaldahækkun. Mikið var ég hissa
á þessum ummælum hjá hinum
óreynda framkvæmdastjóra VSÍ
þegar hann er allt í einu orðinn
talsmaöur verðlagsstjóra á sama
tíma og ónefndur forstjóri labbar
með 90 mUljónir yfir í Flugleiðir
og kaupir verölaus hlutabréf í
Flugleiðum sem innan tíðar verða
orðin ein htíl deUd innan SAS sök-
um mikihar samkeppni.
Jóhann Páll Símonarson
„Hjá sumum skipafélögunum tekur
fólk ekki laun eftir umsömdum launa-
töxtum heldur fær greidd laun eftir
geðþótta atvinnurekandans í formi
yfirborgana, nema þeir sem leita réttar
síns hjá viðkomandi stéttarfélagi.“