Dagblaðið Vísir - DV - 09.01.1990, Qupperneq 8

8
ÞRIÐJUDAGUR 9. JANÚAR 1990.
Uliönd
Hvatt tðl refsingar
Alfredo Cristiani, forseti El Salvador. Símamynd Reuter
Bandaríkin hvöttu í gær yflrvöld í E1 Salvador til að refsa hermönnun-
um sem Alfredo Cristíani forsetí segir hafa tekið þátt í morðunum á sex
jesúítaprestum í nóvember.
Cristiani tilkynnti á sunnudaginn aö rannsókn hefði leitt í ljós að liðs-
menn í her landsins hefðu verið viðriðnir moröin. í gær sagði herforingi
í sveit sem berst gegn skæruliðum að fjörutíu og fimm af mönnum hans
og tveir liðsforingjar yrðu yfirheyrðir vegna morðrannsóknarinnar.
Bandarískir embættismenn segjast ekki hafa undir höndum neinar
upplýsingar sem bindi stjórnvöld í E1 Salvador við morðin og bentu á að
í augnablikinu væri engra breytinga á samskiptum Bandaríkjanna og
E1 Salvador aö vænta.
Lottóvirniingur var gabb
Stórvinningur í Lottó, 35 milljónir dollara, var á fyrstu síðum dag-
biaðanna og stærsta fréttin hjá sjónvarpsstöövunum i Bandaríkjunum í
gær. Hins vegar var um gabb að ræða.
Sá sem blekkti var kona sem tók á leigu hótelsvítu i New York og boö-
aði til fundar með fréttamönnum. Sá sem aðstoðaði hana við gabbið var
atvinnusvindlari sem einu sinni tókst að fá New York Times til að prenta
minningargrein um sig. Við annað tækifæri lokkaði hann þijátiu frétta-
menn inn í herbergi tíl að hitta leikara sem þóttist vera „Deep Throat'1
í Watergatemálinu.
Azerar hrópa til ættingja yfir landamærin tii Irans. Róstur hafa verið á landamærunum siðustu daga.
Símamynd Reuter
Litháar
gagnrýndir
Geimskoti frestað
- enn róstur á landmærunum við Iran
Áhöfn geimferjunnar Kólumbiu á leið um borð í ferjuna í gærmorgun.
Simamynd Reuter
Skoti geimferjunnar Kólumbxu var frestað í gær um sólarhring vegna
veðurs. Eftir aö hafa verið fjórar klxxkkusttmdir um borð í geimfeijunni
varö áhöfhin, tvær konur og þrir karlar, að yfirgefa hana.
Geimferðin, sem þegar er þremur vikum á eftir áætlun, á að taka tíu
daga. Tilgangur feröarinnar er að bjarga gervitungli á stærð við strætis-
vagn sem er að falla til jarðar.
Franskir kommúnistar deila
Róttækir félagar í franska kommúnistaflokknum hafa aukið þrýsting
sinn á umþætur i flokknum og hafa hvatt til þess aö flokksmenn komi
saman til sérstaks þings til að ræða hveraig bregðast skuli víð þeirri
kreppu sem nú ríkir 1 flokknum. Þá vilja þeir einnig aö ieiðtogi flokks-
ins, Georges Marchais, víki úr embætti.
Marchais hefur mátt sæta harðri gagnrýni en slíkt hefur ekki átt sér
staö í flokknum á saufján ára valdaferli hans. Vinsældir fiokksins hafa
minnkað mjög á valdatíma hans en franski kommúnstaflokkurinn var
eitt sitm áhrifamesti kommúnistaflokkur Vestur-Evrópu. Ekki bætti úr
skák að hinn nýi forsætisráðherra Rúmeníu, Petré Roman, gagnýndi
franska kommúnista nýlega og gaf í skyn að þeir væru fastír f Stabnisma.
5 þúsund prósenta verðbólga
Langar biðraðir voru fyrir utan
banka í Argentinu í gær þriðja
daglnn 1 röð. Simamynd Reuter
Framíærslukostnaður í Argent-
ínu jókst gífurlega í desember og
samkvæmt opinberum töium, sem
birtar voru í gær, varð verðbólgan
1989 5 þúsund prósent á ársgrund-
velli. Eftir að sparnaðaráætíun
Carlos Menem forseta ieiddi til
roíkilla verðhækkana i desember
jókst framfærslukostnaðurinn ura
40,1 prósent
í kjölfar örvæntingarfullra til-
rauna stjómvalda tíl að stöðva óða-
verðbólguna ríkir nú peningaþurrð
1 landinu, svo mikil að almenning-
ur hefur varla nóg tíl aö kaupa lífs-
nauðsynjar.
Háttsettur félagi í stjórnmálaráði
sovéska kommúnistaflokksins hefur
fordæmt kommúnistaflokk Eystra-
saltslýðveldisins Litháens vegna
samþykktar hans frá síðasta mánuði
um að slíta öll tengsl við móðurflokk-
inn í Moskvu. Vadim Medvedev,
hugmyndafræðingur flokksins, sagði
í gær að ákvörðun Litháa ógnaöi
perestrojku Gorbatsjovs forseta.
Ummæh Medvedevs, sem koma að-
eins nokkrum dögum fyrir fyrir-
hugaða heimsókn forsetans til lýð-
veldisins, þykja sýna að ef tíl vill
grói seint um heilt á milli kommún-
istaflokks Sovétríkjanna og Litháa.
Á stofnun sjálfstæös kommúnista-
flokks í Litháen er aðeins hægt að
hta sem vantrauststillögu á sovéska
kommúnistaflokkinn, sagði
Medvedev. Hann hefur, ásamt fleiri
háttsettum félögum í kommúnista-
flokki landsins, áður fordæmt þessa
ákvöröun Litháa. Sama hefur Gor-
batsjov forsetí gert. Samt vöktu um-
mæli hugmyndafræðingsins í gær
furðu, sérstaklega í ljósi þess aö for-
setinn fer til Litháen á miövikudag.
Þá segja fréttaskýrendur að þessi'
ummæli veki einnig furðu þvi flokks-
forystan í Moskvu hafi gefið í skyn
löngun til sátta.
Ráðamenn í Litháen líta á ákvörð-
un sína um að slíta tengslin við móð-
urflokkinn í Moskvu og setja á lagg-
irnar sjálfstæöan kommúnistaflokk
sem einu leiðina tíl að vinna gegn
óvinsældum flokksins í lýðveldinu.
Þá sjá þeir enga aðra leiö til að ýta
undir möguleika frambjóðenda hans
í fyrirhuguðum bæjar- og sveitar-
stj órnarkosningum.
Fyrr í vikunni, er Gorbatsjov ræddi
við fulltrúa kommúnista í Litháen í
Moskvu, virtist sem forsetinn hefði
sætt sig við málamiðlunarsamkomu-
lag. Því leit svo út sem fordæming
hugmyndafræðings flokksins frá í
gær gengi á skjön við sáttatón yfir-
valda í Kremhn.
í suðurhluta Sovétríkjanna virðist
ekkert lát ætla að vera á þjóðernis-
róstum þeim sem þar hafa geisaö
nær stanslaust frá því Gorbatsjosv
tók við völdum áriö 1985. Tvær brýr
í héraðinu Nagomo-Karabakh í lýð-
veldinu Azerbajdzhan voru sprengd-
ar í loft upp í síðustu viku er óeirðist
hófust þar að nýju. Rúmlega eitt
hundrað og tuttugu hafa látið lífið í
róstum í héraðinu en bæði Azerar
og Armenar vilja yfirráð yfir því.
Þá skýrði dagblaðið Izvestia frá því
að mótmælendur í Azerbajdzhan
hefðu aftur ráðist að landamæragirð-
ingum, í þetta sinn bæöi á landamær-
unum við Tyrkland og íran. Miklar
róstur hafa verið á landamærum
Sovétríkjanna og írans frá því seint
á síðasta ári og hafa miklar skemmd-
ir hlotist af eftir því sem yfirvöld
hafa skýrt frá. Allar landamæragirö-
ingar á 150 kílómetra löngum landa-
mærum viö íran hafa veriö eyðilagð-
ar. Mótmælendur vilja aö land, sem
hefur verið girt af á landamærunum,
verði nýtt. Þá vilja þeir einnig nán-
ari samskipti við írani en flestir Az-
erar eru shíta-múhameðstrúar eins
og flestir íranir.
Reuter
Tugir þúsunda
mótmæltu í Leipzig
Allt að fimmtíu þúsund Austur-
Þjóðverjar tóku þátt í mótmæla-
göngu í Leipzig í gærkvöldi eftlr rúm-
lega þriggja vikna hlé á mótmælum
gegn kommúnistaflokknum. Mót-
mælendur halda því fram aö flokkur-
inn tefii breytingar í lýðræöisátt.
Stjórnarandstöðuhópamir hafa
gagnrýnt kommúnistaflokkinn og
segja að hann vilji ekki láta af völd-
um eftir lýðræðislegar kosningar.
Margir göngumanna hrópuðu:
„Niður með kommúnistaflokkinn"
og hvöttu hinn nýja formann flokks-
ins, Gregor Gysi, til að segja af sér.
Einingar þýsku ríkjanna var einnig
krafist.
Margir þýsku stjómarandstöðu-
hópanna gáfu til kynna fyrr um dag-
inn, að loknum hringborðsviðræð-
unum við stjómvöld, aö tíma væri
kominn til að þrýsta á kommúnista
með götumótmælum og ef til vill
skyndiverkfóllum.
Hringborðsviðræðunum milh
stjómarandstöðunnar og yfirvalda
lauk snögglega í gær eftir að stjóm-
arandstaðan lýsti yfir óánægju sinni
Mótmælin i Leipzig eru hafin á ný
eftir þriggja vikna hlé. Myndin var
tekin í gærkvöldi. Sfmamynd Reuter
með að fulltrúar yfirvalda gætu ekki
gefið fullnægjandi svör við spurning-
um um öryggislögregluna. Margir
fuUtrúa stjómarandstöðunnar hót-
uðu að ganga út en samt náðist sam-
komulag um að halda viöræðunum
áfram næsta mánudag.
Þá mun Hans Modrow, forsætis-
ráðherra Austur-Þýskalands, sem nú
er í Búlgaríu á Comecon-fundi, taka
þátt í hringborðsviðræðunum og
gera grein fyrir áætlun yfirvalda með
öryggislögregluna.
Stjórnarandstaöan heldur því fram
að yfirvöld og þar með kommúnista-
ílokkurinn dragi viljandi á langinn
að leysa upp öryggislögregluna. Auk
þess vom margir gagnrýnir á áætl-
anir stjórnarinnar um að mynda
nýja öryggislögreglu þegar fyrir
fyrstu fijálsu þingkosningarnar sem
fram eiga að fara 6. maí.
Yfirvöld viöurkenndu í gær að af
áttatíu og fimm þúsund fyrrum
starfsmönnum öryggislögreglunnar
væru sextíu þúsund enn á launaskrá.
Reiði vakti einnig að yfirvöld gátu
ekki svarað hvort telexskeyti, sem
fannst í bænum Gera, væri falsað eða
ekki. í skeytinu, sem er dagsett 9.
desember, eru félagar í öryggislög-
reglunni hvattir til aö sjá til þess að
stjórnarandstaðan hefði hægt um sig
framaðkosningum. Rítzau