Dagblaðið Vísir - DV - 01.09.1990, Side 4

LÁtÍGÁRÖMííft y S'EWÉMötíÉ Í990:'
Fréttir
DV
Aðalfundi Stéttarsambands bænda lauk í gær:
Gerð búvörusamningsins
verður gíf urlega erf ið
segir Haukur Halldórsson, formaður sambandsins
Gylfi Knstjánsson, DV, Reykjum, Hrútafirði;
„Það er alveg ljóst að gerð nýs bú-
vörusamnings verður gífurlega erfitt
mál en hvort einhver meiri háttar
átök verða um málið kemur að mínu
mati aðallega til með að ráðast af
tvennu. Annars vegar því hvert við-
horf ríkisvaldsins verður til lengdar
aðlögunartímans og hins vegar því
hvemig tekið verður á annarri at-
vinnuuppbyggingu í dreifbýli," sagði
Haukur Halldórsson, formaður
Stéttarsambands bænda, er aðal-
fundi sambandsins lauk að Reykjum
í Hrútafirði í gær.
„Bændur gera sér grein fyrir þeim
vanda sem nú er við að etja og þeir
horfast í augu við þá erfiðleika sem
markaðstengdur búvörusamningur
hefur í för með sér fyrir þá. Þeir gera
þá kröfu á móti að Byggðastofnun
framkvæmi á því blákalt mat hvaða
þýðingu þessi mikh samdráttur í
kindakjötsframleiðslu mun hafa í för
með sér,“ bætti Haukur við.
Nýr búvömsamningur var stóra
málið á fundinum sem lauk í gær-
kvöldi og það var greinileg „undir-
alda“ meðal fundarmanna þegar
málið var tekiö á dagskrá í gær eftir
afgreiðslu nefndar. Það var rætt um
að nefndarálitið, sem lagt var fram,
væri ekkert annað en málamiölun
og víst er að fundarmenn og stjórn
Stéttarsambandsins fóru heim með
ýmislegt um að hugsa.
í ályktun fundarins segir að sam-
kvæmt þeim umræðupunktum, sem
liggja fyrir við gerð samningsins og
gera ráð fyrir markaðstengingu
framleiðsluréttarins, megi reikna
með fækkun sauðfjárbænda um
3(M0% á 3-5 árum eða alls 500-800
bændur.
Fundurinn taldi að „flöt skerðing
yfir alla línuna" kæmi ekki til greina
og mælti heldur ekki með svæða-
skiptingu landbúnaðarframleiðsl-
unnar eftir heilum landshlutum.
Hins vegar var bent á sem leiðir tak-
mörkun sauðíjárframleiðslu utan
lögbýla, svo sem tök eru á, uppkaup
á fullvirðisrétti, frystingu réttar án
greiðslu og frystingu réttar hjá
bændum yfir ákveðnum aldurs-
mörkum.
Þótt málið hafi verið mikið rætt og
ályktað um það gerðu menn sér fulla
grein fyrir því að „slagurinn er rétt
að byrja“ eins og einn fundarmanna
orðaði það við DV. Þegar kemur að
því að samningurinn verður fullmót-
aður verður hann lagöur fyrir full-
trúafund Stéttarsambandsins til
staðfestingar en það á mikið vatn
eftir að renna til sjávar áður en það
verður og eflaust á þetta mál eftir
að verða fyrirferðarmikið í allri um-
ræðu um íslenskan landbúnað á
næstu misserum og árum.
Átak í sölu kindakjöts mistókst:
Vett ekki hvað það
var sem fór úrskeiðis
- segir Jóhannes Kristjánsson, formaður Samtaka sauðfjárbænda
Gylfi Kristjárisson, DV, Reykjum, Hrútafirði:
„Þetta form auglýsinga virðist ekki
hafa gengið upp en ég treysti mér
reyndar ekki til að segja til um hvort
það eitt fór úrskeiðis eða eitthvað
annað,“ segir Jóhannes Kristjáns-
son, formaður Samtaka sauöfjár-
bænda, um niðurstöðu „átaks í sölu
á lambakjöti" sem skilaði ekki nærri
því þeim árangri sem reiknað hafði
verið með.
„Við verðum að setjast niður, finna
hvað var að og breyta okkar vinnu-
brögðum samkvæmt því. Við erum í
þessu átaki með frosna vöru en það
er staðreynd að markaðurinn vill
ferska vöru. Ef við ætlum að halda
velli verðum við að gera okkur ljóst
að neytandinn er okkar húsbóndi."
Jóhannes sagði að þótt svona heföi
til tekist og salan hefði verið 500-600
tonnum minni en vonast hefði verið
til hefðu birgöir lambakjöts í landinu
minnkað um 350 tonn frá í fyrra
miðað við þær upplýsingar sem nú
liggja fyrir.
Jóhannes sagðist vera eftir atvik-
um ánægður með samþykkt aðal-
fundar bænda varðandi nýjan bú-
vörusamning. Hann sagöi að þar sem
500-800 bændur yrðu að leggja niður
sauðfjárbúskap væri stórmál á ferð-
inni. „Það tengjast fjölmörg önnur
störf þessum býlum þannig að þetta
verður keðjuverkandi og getur kom-
ið hrikalega út fyrir viss svæði. Það
er ekki síst þess vegna sem fundur-
inn bað um mat Byggðastofnunar á
þeim hugmyndum, sem fyrir liggja
varðandi þennan samning, og afleið-
ingum þeirra."
Haukur Halldórsson, formaður
Stéttarsambands bænda, sagði aö
neysluvenjur fólks hefðu breyst, það
væri staðreynd sem ekki yrði um-
flúin. Fólk keypti mun meira ferskt
kjöt en áður á kostnað frosna kjöts-
ins og hugsanlega væri hægt að fara
út í markaðsátak í sölu á fersku
kjöti. En málið yrði skoðað og öruggt
mætti telja að áfram yrði boðið upp
á lambakjöt á tilboösverði í einu eða
öðru formi.
Sauökindin verður stóra vandamálið við gerð nýs búvörusamnings. Bænd-
ur segja að söluherferð sú, sem farin var i sumar á sölu kindakjöts, hafi
mistekist algerlega.
Áhersla á kindakjöts-
sölu í sláturtíðinni
Fimm fengu heiðurslaun
Brunabótafélagsins
Gylfi Kristjánsson, DV, Reykjum, Hrútafiröi:
Talsverðar umræður urðu um sölu
á kindakjöti í sláturtíð er nefndarálit
framleiðslunefndar var lagt fyrir aö-
alfund Stéttarsambands bænda.
í nefndarálitinu sagði að lögð
skyldi áhersla á unnið yrði mark-
visst að markaðsmálum kindakjöts.
Skipuleggja verði slátrun, vinnslu og
dreifingu með virkari hætti en nú er
og fundurinn benti á sérstaka nauð-
syn þess að örva sölu á ferskum
sauðfjárafurðum í sláturtíðinni.
„Atak í sölumálum á lambakjöti á
auðvitað að fara fram í sláturtíðinni,
en ekki á sumrin þegar fólk er komið
í sumarfrí upp um fjöll og firnindi
eöa til útlanda," sagði einn fundar-
manna. „Það á að selja kjötið þegar
neytandinn vill,“ sagði annar fund-
armanna og sá þriðji bætti við: „Þeg-
ar nýr búvörusamningur tekur gildi
með nýjum forsendum varðandi
framleiðslu verður það spurning um
líf eða dauða fyrir landbúnaðinn að
á þessum málum verði tekið."
Eini heiðurslaunahafinn, sem gat mætt við afhendinguna, var Jón Geir
Ágústsson frá Akureyri, til hægri á myndinni, sem tekur hér við sínum hlut
úr hendi Guömundar Oddssonar. DV-mynd JAK
Fimm einstaklingar fengu heið-
ursslaun Brunabótafélag íslands að
þessu sinni. Voru þau afhent í hófi í
gær. Þau sem fengu heiðurslaunin
eru Elsa Waage söngkona sem hlaut
heiðurslaun í 3 mánuði í því skyni
að auðvelda henni að fullnema sig í
söng.
Jón Geir Ágústsson, byggingarfull-
trúi frá Akureyri, hlaut einnig heið-
urslaun í þijá mánuði til að kynna
sér erlendis stjórnkerfi á sviði bygg-
ingarlistar, brunavarna og öryggis-
þátta við mannvirkjagerð. Kristin
Jónsdóttir frá Munkaþverá, mynd-
listarmaður, fékk heiðurslaun í tvo
mánuði til að gera henni kleift að
taka boði um þátttöku í alþjóðlegri
textílsýningu. Þórhallur Hösk-
uldsson, sóknarprestur á Akureyri,
hlaut heiðurslaun í tvo mánuði í því
skyni að auðvelda honum að sinna
rannsóknarverkefnum á tengslum
ríkis og kirkju.
Fimmti einstaklingurinn var svo
Þröstur Þórhallsson, alþjóðlegur
skákmeistari, sem hlaut heiðurslaun
í tvo mánuði í því skyni að auðvelda
honum að taka þátt í skákmótum
erlendis.
-HK
Sala f ullvirðisréttar í
mjólkurf ramleiðslu samþykkt
þykkt með öllum þorra atkvæða.
í samþykktinni segir aö öll við-
skipti með fullvirðisrétt fari fram í
gegnum þriðja aðila, búnaðarsam-
bönd eða Framleiösluráð landbúnað-
arins, sem ákveði lágmarksverð. í
tillögunni var gert ráð fyrir að ein-
ungis þeir sem stunduðu mjólkur-
framleiðslu hefðu rétt til að kaupa
aukinn rétt til framleiðslu en sú
klausa var dregin til baka.
Gylfi Kristjánsson, DV, Reykjum, Hrútafiröi:
„Ég tel að hér sé um málamiðlun
ólíkra sjónarmiða að ræða,“ sagði
Jóhannes Geir Sigurgeirsson er
hann mælti fyrir nefndaráliti fram-
leiöslunefndar á aðalfundi Stéttar-
sambands bænda.
Fundurinn samþykkti að leyfð yrði
sala fullviröisréttar í mjólkurfram-
leiðslu. Nokkrar umræður urðu um
þessa tillögu sem var að lokum sam-
Tvö bif hjól og
bíll í árekstri
Mjög alvarlegt umferðarslys varð
á Miðnesheiði í gær. Tvö létt bifhjól,
sem voru á leið til Sandgerðis, og
bíll, sem var á leið til Keflavíkur,
skullu saman. Ökumenn bifhjólanna
eru mikið slasaðir. Þeir voru fluttir
á sjúkrahúsið í Keflavík og síðan til
Reykjavíkur til frekari meðferðar.
Bíllinn og hjóhn voru fjarlægð en
farartækin voru öll mjög mikið
skemmd, jafnvel ónýt.
-pj