Dagblaðið Vísir - DV - 12.02.1991, Qupperneq 3
ÞRIÐJUDAGUR 12. EEBRÚAR 1991.
3
DV
Búvörusamningur:
Fréttir
Tryggir bændum greiðslu
fyrir offramleiðslu
í gildandi búvörusamningi nær verö-
ábyrgð ríkissjóðs til 11 þúsund tonna
af kindakjöti og 104 milljóna lítra af
mjólk á ári. Samkvæmt samningnum
ber því ríkissjóði að greiða bændum
fullt verð fyrir framleiðslu sína hvort
sem markaður er fyrir hana eða ekki.
Búvörulögin og
verðábyrgð ríkissjóðs
Þessi umdeildi samningur milli
bænda og landbúnaðarráðherra fell-
ur fyrst úr gildi 31. ágúst 1992. Hann
byggist á lögum um framleiðslu,
verðlagningu og sölu á búvörum frá
1985 sem meðal annars heimila
stjórnvöldum að tryggja bændum
fullt verð fyrir mjólkur- og kinda-
kjötsframleiðslu sína gegn því að
framleiðslan verði takmörkuð við
Steingrímur J. Sigfússon landbún-
aðarráðherra segir nauðsynlegt að
gengið verði frá nýjum búvöru-
samningi fyrir þinglok.
- átta milljarðar í útflutningsbætur og niðurgreiðslur 1 ár
Niðurgreiðslur ríkissjóðs á Iandbúnaðarafurðum1985-'91
- uppreiknaðar miðað við þróun lánskjaravísitölu til jan. 1991 -
6000
5000
4000
3000
2000
1000
1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991*
' Aætlun í fjárlögum fyrir 1991
Megintilgangurinn með niðurgreiðslum er að lækka vöruverð á landbunað-
arvörum, auka neysluna og draga á þann hátt úr offramleiðslunni. Þær
fara einkum í að greiða niður verðið á lambakjöti og mjólkurvörum. Einnig
er hluta þeirra ráöstafað til að greiða niður ullarverð. Auk þessa renna
umtalsverðir fjármunir í Lifeyrissjóð bænda í nafni niðurgreiðslna. Rétt er
að taka fram að á árinu 1985 tóku niðurgreiðslurnar til fleiri þátta en hér
hefur verið greint frá.
Uppbætur á útfluttum Iandbúnaðarafurðum1985-'91
- uppreiknaðar miðað við þróun lánskjaravísitölu til jan. 1991 -
2500 ÉHI
2000 B
u 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991*
* Áætlun i fjárlögum fyrir 1991
Uppbætur á útfluttar landbúnaðarafurðir eru greiðslur úr rikissjóði og koma
til vegna mikillar offramleiðslu, einkum á kindakjöti. Annarsvegar eru þær
notaðar til að greiða niður verð á landbúnaðarvörum á erlendum mörkuð-
um og hinsvegar renna þær í Framleiðnisjóð landbúnaðarins sem tekur
meðal annars að sér að greiða bændum fullt verð fyrir það sem þeir fram-
leiða ekki.
þarfir markaðarins.
Þrátt fyrir að tilgangur búvörulag-
anna og búvörusamninga hafi verið
að draga úr umframframleiðslu á
landbúnaðarafurðum er ljóst að það
hefur mistekist að mestu. Til dæmis
er framleiðsluréttur bænda á kinda-
kjöti um þúsund tonnum meiri en
verðábyrgð ríkisins tekur til. Engu
að síður fá bændur að fullu greitt
fyrir þennan rétt. í kindakjötsfram-
leiðslunni er framleitt allt að þvi
helmingi meira magn en þörf er fyrir
á innanlandsmarkaði.
Þar sem ríkið er í beinni verð-
ábyrgð á mestallri framleiðslu
bænda er það þess vandi að draga
úr umframframleiðslunni með nið-
urgreiðslum á innanlandsmarkaði
og útflutningsuppbótum á erlenda
markaði. Útgjöld ríkisins vegna
þessa hafa numið tugum milljarða á
undanfórnum árum og einungis í ár
er ráðgert að verja minnst 5 milljörð-
um í niðurgreiðslur og á þriðja mUlj-
arð í uppbætur á útíluttar land-
búnaðarafurðir.
Búvörusamningurinn hitamál
í ríkisstjórninni
Miklar deilur hafa verið innan rík-
isstjórnarinnar um það hvort gera
eigi nýjan búvörusamning við bænd-
ur í ljósi þess slaka árangurs sem
náðst hefur í framleiðslustjórnun-
inni á undanfornum árum. Hefur
Jón Baldvin Hannibalsson ítrekáð
gagnrýnt þessa samninga og jafnvel
hafnað að gerðir verði nýir. Síðast í
gær lýsti hann því yfir að nýr samn-
ingur yrði ekki gerður án þess að um
það næðist full samstaða innan ríkis-
stjórnarinnar.
Að sögn Steingríms J. Sigfússonar
landbúnaðarráðherra hefur mikil
vinna verið lögð í gerð nýs samnings
bæði innan ráðuneytisins og utan.
Hann segir að á næstu dögum megi
vænta áfangaskýrslu frá nefnd sem
skipuð var í kjölfar þjóöarsáttar-
samninganna og að í kjölfarið verði
hægt að ganga frá samningi við
bændur.
Þess má geta að nefndinni var kom-
ið á fót að beiðni aðila vinnumarkaö-
arins og hefur hún þaö hlutverk aö
setja fram tillögur um stefnumörkun
sem miði að því að innlend land-
búnaðarframleiðsla verði hagkvæm-
ari og leiði til minni kostnaðar á öll-
um stigum framleiðslunnar.
-kaa
Sparileið sem ber ríkulegan ávöxt!
Vextir 6,5%
Á Sparileiö 4 áttu kost á bestu ávöxtuninni innan Sparileiöanna.
Reikningurinn ber nú 6,5% verötryggöa vexti.
Vaxtatrygging á bundiö fé
Vextir á Sparileiö 4 eru ákveönir til 6 mánaöa í senn, 1. janúar og 1. júlí
ár hvert. Þannig er tryggt aö vextir lœkka ekki innan þessara tímabila.
Eignaskattslaus innstϚa
Innstœöa á Spaýleiö 4 er eignaskattsfrjáls, aö uppfylltum ákveönum
skilyröum, eins og aörar innstœöur í bönkum og sparisjóöum.
Úttektir og úttektartímabil
Þegar aö minnsta kosti 24 mánuöir eru liönir frá stofnun reikningsins
opnast hann til úttektar í I mánuö og eftir þaö á 6 mánaöa fresti
á meöan innstœöa er fyrir hendi.
s
A Sparileiö 4 vinnur tíminn meö þér. Sparileiö 4 er góöur kostur
fyrir þá sem eru vel á veg komnir í sparnaöi!
ÍSLANDSBANKA