Dagblaðið Vísir - DV - 13.04.1991, Qupperneq 2
LAUGARÐAGUR í13í;APRÍL 1991.
2
Fréttir
Miklir erfiðleikar hj á Fínull hf.:
Skuldar eigendum sínum
hátt í 100 milUónir
- opinberirsjóðirkomnirívandræðimeðfyrirtækið
Eigendur Fínullar hf. í Mosfells-
sveit leita nú leiða til að forða fyrir-
tækinu frá rekstrarstöövun og jafn-
vel gjaldþroti. Fyrirtækið er að
mestu í eigu Byggðastofnunar,
Landssambands kanínubænda, Ála-
foss og Framkvæmdasjóðs. Eignar-
hluti kanínubænda var að mestu
fjármagnaður með lánum úr Fram-
leiðnisjóði landbúnaðarins. Alls eiga
þessir aðilar um 95 prósent hlutafjár.
Leitað hefur verið til fjársterkra að-
ila um kaup á fyrirtækinu en enn
hafa engir kaupendur fundist.
Fínull hf. var stofnað í árslok 1986
og framleiðir einkum nærfatnaö og
sjúkrafatnað úr angóruull. Velta fyr-
irtækisins á síðasta ári var um 60
milljónir en skuldir þess eru ríflega
100 milljónir. Hjá fyrirtækinu vinna
12 manns.
Að sögn Kristjáns Valdimarssonar
framkvæmdastjóra er það einkum
mikill stofnkostnaður sem veldur
fyrirtækinu erfiðleikum. Einnig hafi
menn gert slæm kaup í þýsku vöru-
merki. í stað góðvildar á mörkuðum
erlendis hafi komið í ljós að þýska
merkið Teufel þykir ekki góður
pappír.
„Mér fyndist það mikið óráð að
hætta rekstrinum. Við höfum náð
góðum árangri á Evrópumarkaðin-
um upp á síðkastið í kjölfar vel
heppnaðs markaðsátaks. Erlendir
aðilar hafa sýnt okkur aukinn áhuga
en hér heima hefur salan verið í
minna lagi vegna hlýindanna sem
hafa ríkt,“ segir Kristján.
Að sögn Bjama Einarssonar, að-
stoðarforstjóra Byggðastofnunar og
stjómarformanns Fínullar, felst
vandi fyrirtækisins í skorti á rekstr-
arfjármunum. Það eigi engar fast-
eignir og geti þar af leiðandi ekki
tekið veðtryggð rekstrarlán. Hann
segist hins vegar fullviss um að fyrir-
tækið eigi sér góðar rekstrarlegar
forsendur enda framleiði það eftir-
sóknarverðar vömr.
„Vandi okkar eigendanna er hins
vegar sá að við eigum í erfiðleikum
með að lána fyrirtækinu meira en
orðið er. Því teljum við að farsælasta
lausnin sé að stofna nýtt hlutafélag
um reksturinn, sem til dæmis væri
að hluta í eigu starfsmannanna og
að hluta í eigu annarra aðila. Stjórn-
in er að ræða þessi mál en það liggja
engar ákvarðanir fyrir. Ég get hins
vegar fullyrt að við sem eigum fyrir-
tækið höfum ekki hagsmuni af því
að setja fyrirtækið á hausinn þvi
skuldir þess em fyrst og fremst við
okkur.“ -kaa
Víðir Björnsson, stýrimaður á Erlingi SF 65, var ánægður með aflann er hann kom að bryggju í blíðskaparveðri á
Höfn í Hornafirði. Aflinn var 17 tonn af vænum þorski. DV-mynd BG
Svipuð skuldastaða
og undanfarin ár
segir Ólafur Ragnar Grímsson fiármálaráðherra
Ólafur Ragnar Grímsson fjármála-
ráðherra segir að staða ríkissjóðs
gagnvart Seðlabanka á þremur
fyrstu mánuðum ársins sé betri í ár
en bæði árin 1988 og 1989. Miðar hann
þá við meðalstöðu viðskiptareikn-
ings ríkissjóðs í Seðlabankanum sem
híutfall af landsframleiðslu.
Ólafur segir ennfremur að þetta
skuldahlutfall hafi verið 1,7 prósent
árið 1988, 3,0 prósent árið 1989, 1,3
prósent 1990 og 1,5 prósent fyrstu
þijá mánuði þessa árs.
„Það er þetta hlutfall sem mælir
þensluna sem allir era aö tala um
en engir virðast hafa áhuga á raun-
veralegum mælikvarða. Þess í staö
er eins og kosningaskjálfti sé hlaup:
inn í þá sem DV hefur rætt við og
eiga að vita betur.“
I upphafi ársins 1990 var yfirdrátt-
ur ríkissjóðs í Seðlabankanum 1,9
milljarðar en í lok mars 4,9 milljarð-
ar. Um ástæðuna fyrir því að skulda-
Meöalstaöa ríkis viö
Seölabanka sem hlut-
fall af landsframleiöslu
Meðalstaða viðskiptareiknings rikis-
sjóðs í Seðlabanka fyrstu þrjá mán-
uði hvers árs á fjögurra ára tímabili.
söfnun ríkisins í Seðlabankanum
hafi aukist á sama tímabili á þessu
ári úr innstæðu upp á 300 milljónir
frá áramótum í yfirdrátt upp á 8,6
milljarða í lok mars, eða um tæpa 9
milljarða, segir Ólafur:
„Meginástæðan er sú að 1,2 millj-
arða víxillán, sem Húsnæðisstofnun
tók hjá Seðlabankanum og stofnunin
gat ekki borgað, var skuldfært á við-
skiptareikningi ríkissjóðs. í öðru lagi
kom viröisaukaskatturinn ekki inn
fyrr en eftir mánaðamótin. í þriðja
lagi var ákveðið í febrúar að borga
út allt ríkisframlag Lánasjóös ís-
lenskra námsmanna, eða 1,7 millj-
arða, vegna þess að lánsfjárlögin
höfðu ekki verið afgreidd."
Ólafur telur ennfremur rangt af
DV að bera saman breytingar á stöð-
unni á milli tveggja tíinapunkta, frá
áramótum til loka mars, bæði árin.
„Þaö verður að skoöa meðalstöðuna
áþessutímabili." -JGH
Sund hf. seldi vörur sem aðrir höfðu umboð fyrir:
Gaf tollinum
rangtkaupverð
hefur þegar greitt á fiórðu milljón til baka
Heildverslunin Sund hf. hefur á
undanfórnum árum stundað sölu á
þekktum vörategundum, aðallega
sælgæti, sem aðrir hafa haft umboð
fyrir hér á landi. Meðal vöruteg-
undanna era Mars, Wrigleys,
Mackintosh, Snickers, Bounty,
Cadbury’s, Kit kat, Lion bar,
Jacobs tekex og fleira - allt „topp-
söluvörur".
Eins og fram kom í DV í gær hef-
ur Rannsóknarlögreglan, í sam-
vinnu viö deild hjá ríkistollstjóra-
embættinu, haft umfangsmikil við-
skipti fyrirtækisins til rannsóknar
í marga mánuði. Viðamikið starf
hefur verið unnið við að afla gagna
um innkaup fyrirtækisins erlendis,
þar á meðal í Danmörku og Bret-
landi. Rannsóknin er enn í fullum
gangi en er á lokastigi og beinist
fyrst og fremst að því að Sund hf.
hafi ekki greitt tilskilin innflutn-
ingsgjöld til ríkissjóðs.
Oli Kr. Sigurðsson, eigandi og
stjórnarformaður fyrirtækisins,
hefur greitt á fiórðu milljón króna
í endurgreiðslu og sektir eftir að
fyrirtækið varð uppvíst aö því að
hafa staöið að því að falsa kaupverð
varanna erlendis. Þannig borgaði
fyrirtækið mun minna í tolla og
önnur aðflutningsgjöld en ella. Með
þessu móti var mögulegt að bjóða
vörumar á lægra verði en umboðs-
mennimir gátu gert - þrátt fyrir
að Sund hf. heföi keypt vörurnar á
óhagstæðara verði erlendis en um-
boðin gerðu.
Þessi viðskipti eru nú hætt eftir
því sem DV kemst næst en rann-
sóknin heldur áfram. Óli sagði við
DV í gær að honum hefði ekki ver-
ið kunnugt um faktúrusvikin fyrr
en menn frá RLR og tollstjóra vildu
skoða bókhaldið í kringum áramót-
in.
Það sem er saknæmt í þessu sam-
bandi er meint fólsun á kaupverði
vöru erlendis til að komast að hluta
til undan greiðslu á aðflutnings-
gjöldum. Samkvæmt upplýsingum
DV ríkir hins vegar heiðursmanna-
samkomulag um að aðrir en um-
boðsmenn kaupi ekki vörur erlend-
is til að flytja síðan inn og selja hér
á landi. Sund hf. keypti vörurnar
annars staðar en frá verksmiðjum
en það eiga umboðsmenn einir að
geta gert að öllu jöfnu.
„Þetta er eins og að kaupa notaða
bíla," sagði einn heimildarmanna
DV. Þetta atriði í málinu er ekki
saknæmt en menn hafa kallað at-
hæfið „kafbátahernaö" í viðskipt-
um. Samkvæmt heimildum DV var
fyrst farið aö veita starfsemi Sunds
hf. athygli árið 1986. Þá varð um-
boðsaðili var við að aðrir voru að
bjóða vörutegund hans í heildsölu.
Með áranum hafa vörurnar verið
seldar á lægra verði en umboðs-
fyrirtækin gerðu. Þeim hefur oft-
sinnis verið gert viðvart frá smá-
söluaðilum - um að „einhver ann-
ar væri að bjóða vörur þeirra á
lægra heildsöluverði en umboðs-
mennirnir. _GTT
HKfHCUXjj
Þessar vörutegundir eru meðal þeirra sem Sund hf. flutti inn þótt aðrir
hefðu umboð fyrir þær. DV-mvnd BG