Dagblaðið Vísir - DV - 10.07.1991, Blaðsíða 12

12
MIÐVIKUDAGUR 10. JÚLÍ 1991.
Útgáfufélag: FRJALS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÚLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JONSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFANSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11,105 RVlK, SÍMI (91 )27022 - FAX: (91 )27079
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRjALSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Askriftarverð á mánuði 1100 kr.
Verð I lausasölu virka daga 105 kr. - Helgarblað 130 kr.
Dýrlegt veður
Veðrið hefur leikið við okkur ísiendinga að undan-
förnu. Einstök veðurblíða hefur ríkt svo dögum og vik-
um skiptir og er það mikil nýlunda, einkum á suðvestur-
horni landsins um þetta leyti árs. Það er ekki oft sem
íslendingar geta státað af hitabeltisloftslagi.
Veðurlag og veðurfar er eitt algengasta umræðuefni
landans. Bæði vegna þess að veður hefur haft veruleg
áhrif á atvinnu, heyskap og sjósókn, svo eitthvað sé
nefnt, og eins af hinu að veður er rysjótt og misjafnt frá
degi til dags á íslandi og hefur auðvitað áhrif á skap-
ferli, klæðnað, útivist og umhverfið allt. Öll finnum við
hversu léttara það er að vakna á morgnana, ganga til
vinnu ellegar bregða sér á milli bæja þegar veður er
gott og stillt og sól skín í heiði.
íslendingar hafa þurft að sækja til suðlægari landa í
sumarfríum sínum. Slík ferðalög kosta peninga. íslend-
ingar hafa sömuleiðis verið latir við að ferðast um sitt
eigið land vegna óstöðugrar veðráttu. Góða veðrið að
undanförnu hefur gert það að verkum að dregið hefur
úr sólarlandaferðum og vaxandi fjöldi fólks sækir nú út
í náttúruna og óbyggðirnar og ferðast raunar vítt og
breitt um landið. Svo ekki sé talað um erlenda ferða-
menn sem mæta veðurblíðu og fallegu íslensku sumri
í heimsókn sinni hingað. Þær móttökur munu áreiðan-
lega hafa mikil og góð áhrif á frásagnir þeirra þegar
þeir snúa aftur til síns heima og vera hvatning fyrir
aðra að upplifa lífsreynslu hins ánægða gests. Hvar-
vetna má sjá léttklædda ferðamenn og hvarvetna fyllast
ferðamannastaðir af fólki sem nýtur þessa einstaka
sumars. Allir með bros á vör.
Við aðstæður sem þessar er ánægjulegt að uppgötva
að margt hefur verið gert á undanförnum árum til að
bæta gistiaðstöðu og létta mönnum ferðir um landið.
Þjóðvegurinn norður og austur hefur stórbatnað, hótel
og gistiaðstaða er afar víða og ekki má gleyma ferðaþjón-
ustu bænda sem er þörf og góð viðbót fyrir ferðalanga.
Það hefur verið dýrt að ferðast um landið en með til-
komu bændaþjónustunnar má auðveldlega komast af
án mikilla fjárútláta á venjulegum ferðalögum milli
landshluta. Landsmenn ættu að nýta sér þá þjónustu.
Þessu til viðbótar hefur verið gert mikið átak til nátt-
úruverndar. íslendingar eru betur meðvitaðir um um-
hverfi sitt og góða umgengni við land og gróður. í þeirri
miklu ásókn á fallega og einstæða ferðamannastaði, sem
veðrið býður upp á, er áríðandi að ferðafólk sýni áning-
arstöðum sínum tillitssemi og spilli ekki aðkomunni
fyrir þá sem á eftir koma. Hafi líka vit fyrir öðrum þar
sem þess gerist þörf.
Eftir því sem fleiri sækja í óbyggðirnar eða á vinsæl-
ustu staðina innan eða utan byggðar er mikilvægt að
ferðafólkið forðist spjöll í umhverfmu og hlúi að þeim
verðmætum sem þar er gengið um. Náttúran er við-
kvæm fyrir átroðningi, landið þarf umönnun eins og
hvað annað.
Þegar veðrið leikur við okkur og býður upp á útivist
og náttúruskoðun sem aldrei fyrr sýnir ísland á sér
nýja hlið. Það þarf ekki að leita út fyrir landsteinana
til að sækja 1 sóhna. Það þarf ekki að fara til útlanda til
að upplifa náttúrufegurðina. Þetta höfum við reyndar
vitað og auðvitað er sólin ekki að skína í fyrsta skipti
þessa dagana. En veðráttan hefur opnað mörgum nýja
sýn og tengir betur saman land og þjóð, líf og leik.
Er á meðan er.
Ellert B. Schram
Lrfeyríssjóðir
og séreignakerf i
Þorgeir Eyjólfsson, forstjóri Líf-
eyrissjóös verslunarmanna og
formaöur Landssambands lífeyris-
sjóða, ritar grein í Dagblaðiö - Vísi
19. nóvember 1990 undir fyrirsögn-
inni „Gylliboð í lifeyrismálum".
í þessari grein gerir Þorgeir m.a.
að umræðuefni tillögu til þings-
ályktunar sem þrír þingmenn
Framsóknarflokksins hafa lagt
fram á Alþingi um eigin eftirlauna-
sjóði einstakiinga. Eins og fram
kemur i grein Þorgeirs gerir tillag-
an ráð fyrir að í stað þess sem hann
nefnir núverandi lífeyriskerfi, og á
þá væntanlega við svokallaða sam-
eignarsjóði, komi reikningar í
bönkum og/eða tryggingafélögum
sem séu verðtryggðir og á nafni
hvers einstaklings.
„... vegur hann með ósannindum að Lifeyrissjóði verzlunarmanna,“ segir Þorgeir um greinina sem birtist í
DV 4. þ.m. eftir Sigurð Georgsson.
Kjállarinn
Sigurður Georgsson
hæstaréttarlögmaður
að menn beri úr býtum ellilifeyri í
samræmi við peningalegan af-
rakstur lífsstarfsins, er mun heil-
brigðara og reyndar er ráðagerð
um slikt kerfi i frumvarpi til laga
um starfsemi lífeyrissjóðanna sem
nú liggur fjTÍr Alþingi. Það sjá all-
ir menn að ekki verður meira greitt
út í lifeyri en lagt hefur verið fyrir
á starfsævinni.
Lífeyririnn tilheyri fjöl-
skyldu ...
Ef svo fer, sem miklar líkur eru
á, að æ færri sjóðfélagar verði til
að standa undir greiðslum til æ
fleiri lifeyrisþega endar leikurinn
með hörmungum og svo stóru
gjaldþroti að mikili hiuti þeirra
sem nú eru sjóðfélagar í slíku kerfi
Rangfærslur leiðréttar:
Sjóðfélagar LV
þurfa ekki að kvíða
í grein, sem Sigurður Georgsson,
framkvæmdastjóri Lífeyrissjóðs
Tæknifræðingafélags íslands (LT),
skrifar í DV 4.7. 91 og vera á svar
við grein minni í DV frá 19.11. 90,
vegur hann með ósannindum að
Lífeyrissjóði verzlunarmanna (LV)
og virðist með þeim hætti vera að
styðja sjónarmið þeirra er aðhyll-
ast sérreikningsfyrirkomulag í líf-
eyrismálum.
Það er með ólíkindum að það
skyldi taka framkvæmdastjórann
rúma 7 mánuði að semja greinina
þegar tekið er tillit til þess hversu
full af rangfærslum hún er.
Staða Lífeyrissjóðs
verzlunarmanna
í greininni staðhæflr fram-
kvæmdastjórinn að tryggingaleg
staða LV gagnvart framtíöarskuld-
bindingum sé þannig aö gjaldþrot
vofi yfir og vísar máli sínu til
stuönings í tölur úr greinargerð
með þingsályktunartillögu sem
flutt var á Alþingi. Þær tölur, sem
vitnað er til í greinargerðinni, eru
ekki niðurstöður tryggingafræði-
legrar úttektar á LV og hefði þeim
er sömdu umrædda greinargerð
eða framkvæmdastjóra LT viö 7
mánaöa heimildaröflun sína verið
í lófa lagið ac) fá réttar upplýsingar
með lestri á ársskýrslu LV eitt-
hvert síðustu ára, en þar er gerð
grein fyrir athugunum trygginga-
fræðingsins.
Helstu niðurstöður trygginga-
fræðingsins, miðaö við að 3%
ávöxtun náist á eignir sjóðsins
umfram hækkun launa, voru að til
að koma á jöfnuði á milli skuld-
bindinga og eigna þurfi eitthvert
eitt (eða blanda) af þremur eftir-
töldum atriðum að koma til:
1. Ná 3,6% nettóávöxtun á eignir
sjóðsins að óbreyttu iðgjaldi og
lífeyri.
2. Hækka iðgjöld til sjóösins í 10,8%
af tekjum sjóðfélaga miðað við
að 3% vextir náist og lífeyrir sé
óbreyttur.
3. Lækka lífeyri um 5,7% miðað við
að 3% vextir náist og iðgjöld séu
óbreytt.
Síðan þessi úttekt var fram-
kvæmd hefur fjárhagsleg staða LV
styrkst vegna hárra raunvaxta lið-
inna ára eins og tryggingafræðileg
úttekt á sjóðnum, sem framkvæmd
verður í árslok 1992, mun leiða í
ljós. Ofangreindar tölur tala skýru
máli og sýna glögglega að sjóðfélag-
ar Lífeyrissjóðs verzlunarmanna
þurfa ekki að kvíða framtíöinni
KjaUarinn
Þorgeir Eyjólfsson
forstjóri Lífeyrissjóðs
verzlunarmanna
hvað lífeyrisgreiðslur til þeirra úr
sjóðnum varðar.
Söfnun - gegnumstreymi
í grein framkvæmdastjórans
kemur fram að hann þekkir ekki
mun á lífeyriskerfi sem byggir á
söfnun annars vegar og gegnum-
streymi hins vegar. Hérlendir líf-
eyrissjóðir byggja að langstærstum
hluta á söfnun. Það þarf að fara til
Frakklands til þess að finna gegn-
umstreymisfyrirkomulag í lífeyris-
málum. í gegnumstreymi eru ið-
gjöld jafnharðan notuð til greiðslu
lífeyris þeirra sem eru á eftirlaun-
um en iðgjöldin eru ekki geymd og
ávöxtuð til greiðslu lífeyris í fram-
tíðinni. Þetta fyrirkomulag veldur
Frökkum þó nokkrum áhyggjum
vegna þess að þar, sem annars staö-
ar í vestrænum löndum, fer þeim
sem eru á eftirlaunaaldri fjölgandi
í hlutfalli við þá sem starfandi eru
og kostnaður á hvern starfandi
mann af lífeyriskerfmu mun því
fara stórhækkandi á komandi ára-
tugum.
Hver er munur á LT og LV?
Sjóðfélagar í LT ættu aö hafa eft-
irfarandi atriði í huga þegar þeir
velta fyrir sér muninum á stööu
sinni annars vegar og stöðu þeirra
sem greiða í LV hins vegar:
1. Af hverjum 100 krónum, sem
þeir greiða í iðgjald til LT, fara
u.þ.b. 10 krónur í kostnað við
rekstur sjóðsins meðan sjóðfé-
lagar LV greiða einungis 1/5 af
því eða tæplega 2 krónur.
2. Við fráfall sjóðfélaga fær makinn
einungis greitt úr LT það sem
þangaö hefur verið greitt inn að
viðbættum vöxtum. Þegar sjóð-
félaginn, sem fellur frá, er ungur
gefur augaleiö að innstæðan er
lítil og greiðslur frá LT því hugs-
anlega rýrar. Eftirlifandi maki
sjóðfélaga í LV, sem annaðhvort
er með barn á framfæri yngra
en 23 ára, er öryrki eða fæddur
fyrir 1940, fær aftur á móti
greiddan makalífeyri sem byggir
á framreiknuðum iðgjöldum
sjóðfélagans eins og hann hefði
greitt til LV til 70 ára aldurs. Oft
fá makar hærri samanlagðar
greiðslur frá sjóðnum heldur en
sjóðfélaginn og vinnuveitandi
hans inntu af hendi til sjóðsins
og njóta þannig samtryggingar-
innar.
3. Ellilífeyrir LT er greiddur út á
10 árum við 65 ára aldur. Karl-
maður, sem er 65 ára, á mestar
líkur á að lifa í 15,7 ár til viðbót-
ar og kona í 18,9 ár. Þannig mun
séreignarkerfi ellilífeyris hjá LT
leiða til þess að fjölmargir
tæknifræðingar fái einungis
bætur almannatrygginga um
margra ára skeið í elli meðan
sjóðfélagar LV fá sínar greiðslur
til dauðadags.
Það verð ég þó að segja fram-
kvæmdastjóra LT til hróss að hann
virðist loksins búinn að átta sig á
þessum stóra galla sérreiknings-
fyrirkomulagsins eins og niðurlag
greinar hans bendir til. Þegar öll
kurl verða komin til grafar tel ég
reyndar líklegt að skoðanaágrein-
ingur minn og Sigurðar sé mun
minni heldur en greinarskrif okkar
gefatilkynna. ÞorgeirEyjólfsson
„Þannig mun séreignarkerfi ellilífeyris
hjá LT leiða til þess að Qölmargir
tæknifræðingar fái einungis bætur al-
mannatrygginga um margra ára skeið
í elli meðan sjóðfélagar LV fá sínar
greiðslur til dauðadags.“