Dagblaðið Vísir - DV - 27.03.1992, Page 6

6
FÖSTUDAGUR 27. MARS 1992.
Viðskipti
ÍSNÓ berst um á hæl og
hnakka fyrir líf i sínu
- fyrirtækið reynir að koma skuldum niður með nauðasamningum
Fiskeldisfyrirtækiö ÍSNÓ berst um
á hæl og hnakka fyrir lífi sínu. Fyrir-
tækið skuldar á milli 600 og 700 millj-
ónir króna og eru skuldir um 300
milljónum króna meiri en eignir.
Fyrirtækið hefur ekki greitt fáum
starfsmönnum sínum laun frá því í
byrjun febrúar. Harður lífróður
ÍSNÓ byggist á að lánardrottnar feUi
niður um 400 tU 450 mUljónir króna
og að öðrum skuldum verði breytt í
langtímalán.
Eyjólfur Konráð er þrátt
fyrir allt bjartsýnn
Stjómarformaður ÍSNÓ, eldhug-
inn og alþingismaðurinn Eyjólfur
Konráð Jónsson, sagði við DV í gær
að vissulega væri greiðslustaða ÍSNÓ
erfið en hann sagði að fyrirtækið
ætti framtíð fyrir sér og sagði að
eignir væru vanmetnar.
- Erfyrirtækiðaðverðagjaldþrota?
„Nei.“
- Hvernig getur þú sagt það miðað
við skuldastöðuna?
„Það á meiri eignir ef rétt er metið.
Það hefur góða aðstöðu, sterka laxa-
stofna og eignir sem búið er að af-
skrifa. Miðað við okkar útreikninga
er ÍSNÓ ekki gjaldþrota en það á í
greiðsluerfiðleikum. Þetta ár verður
erfitt fyrir ÍSNÓ en á næsta ári verð-
ur það farið að græða.“
Skuldar Landsbankanum
um 300 milljónir króna
Skuldir ÍSNÓ eru mestar við
Landsbanka íslands, eða um 300
milljónir, samkvæmt heimildum DV.
Skuldirnar við Framkvæmdasjóð ís-
lands eru um 100 milljónir. Aðrar
skuldir em við ýmsa viðskiptamenn
og erlendra lánardrottna.
Skuldin við Landsbankann er
tryggð af hálfu bankans með veði í
fiskinum sjálfum sem er aðaleign
ÍSNÓ. Bankinn hefur veitt fyrirtæk-
inu afurðalán. Heimildir DV segja að
bankinn hafi sýnt fyrirtækinu mikið
langlundargeð. Hins vegar segist
Eyjólfur Konráð vera þess fullviss
að bankinn tapi ekki krónu á lánun-
um vegna veðs hans í fiskinum.
Ábyrgðardeild fiskeldis, sem er
ríkisábyrgðarsjóður í fiskeldi og veit-
ir ábyrgðir vegna afurðalána fisk-
eldisfyrirtækja í bönkum, fékk fyrr
á þessu ári beiðni frá ÍSNÓ um
ábyrgð vegna afurðalána.
Ábyrgðardeildin sagði
nei, nema...
Ábyrgðardeildin fór yfir fjárhags-
stöðu fyrirtækisins og komst að
þeirri niðurstöðu að skuldir þess
væra langt yfir því sem Ábyrgðar-
deildin gæti sætt sig við. Engu að
síður var samþykkt að veita ríkis-
ábyrgð ef ÍSNÓ gæti lækkað skuldir
sínar um hundrað milljóna. Heimild-
ir DV segja að Ábyrgðardeildin gæti
sætt sig við að skuldimar verði í
kringum 200 milljónir.
En ekki er sopið kálið þó í ausuna
sé komið. Ef þessar 200 milljónir
verða lausaskuldir breytist greiðslu-
staða ÍSNÓ lítið. Þess vegna þurfa
þessar 200 milljónir aö vera í formi
langtímaskulda sem ekki þarf að
greiða af á meðan fyrirtækið er að
komast út úr baslinu.
Heimildir DV segja að Landsbank-
inn sé tilbúinn til frekari viðskipta
við ÍSNÓ ef öll afurðalán úr þessu
séu baktryggð hjá ríkinu, Ábyrgðar-
deild fiskeldis. Ánnars ekki.
Sverrir vill fiskeldið
út úr Landsbankanum
Þegar Sverrir Hermannsson,
bankastjóri Landsbankans, kom til
Lífróður ISNÓ
650
milljónir
Markmið
200
milljónir
Núverandi
skuldir

Eftir
nauðasamninga
r
Skuldir felldar
niður um
450 milljónir
Lífróður ÍSNÓ gengur út á að lánardrottnar felli niður lán. Það verður erf-
ið sigling.
starfa hjá bankanum fyrir nær
þremur árúm geröi hann strax at-
hugasemd við það hvað bankinn
væri með hátt hlutfall afurðalána til
fiskeídis, greinar sem ætti sér ekki
framtíð hér á landi.
Sverrir hefur verið mjög harður
og afstaða hans ekki farið fram hjá
neinum. Markmið hans er eitt: að
bankinn fari út úr fiskeldinu eins og
Fréttaljós
Jón G. Hauksson
hann frekast getur. Fiskeldismenn
hafa á undanfómum árum gagnrýnt
Sverri og bankann fyrir þessa af-
stöðu.
Mikil afskrift bankans
Landsbankinn hefur á undanfórn-
um árum afskrifað um 1,1 milljarð
króna vegna tapaðra útlána. Lang-
stærstur hluti þessarar afskriftar er
vegna fiskeldislána. Svo er komiö að
bankinn telur sig vera búinn að af-
skrifa þann skell sem hann hugsan-
lega verður fyrir vegna fiskeldis.
Þetta er í raun mikil afskrift þegar
tekið er tillit til þess að Landsbank-
inn veitir afurðalán gegn veði í fisk-
inum og fær endurgreitt um leið og
fiskurinn selst. Rýrnun í kvíum og
kerum fiskeldisfyrirtækja skiptir
bankann þvi ákaflega miklu máli. Sé
rýmunin að einhveiju ráði hefur
bankinn lánað of mikið og tapar því
komi til gjaldþrots.
Vandinn vegna ÍSNÓ snertir
Landsbankann og aðra lánardrottna
fyrirtækisins einnig með öðram
hætti. Er hægt að slá af skuldum fyr-
irtækisins án þess að veita fordæmi
vegna annarra fyrirtækja? Það getur
orðið erfitt að leysa það mál.
Óformlegir nauðasamningar
Staðan núna í málinu er að ISNÓ,
með Eyjólf Konráð Jónsson í farar-
broddi, er að reyna óformlega nauða-
samninga og biðja lánardrottna um
að slá af skuldum í von um að þeir
fái þá að minnsta kosti eitthvað til
baka.
Reyni fyrirtæki formlega nauða-
samninga er venjan sú að beðið er
um greiðslustöðvun og málið leyst á
þeim tíma sem er hámark fimm mán-
uðir. ÍSNÓ hefur farið óformlegu
leiðina.
Landsbankinn og aðrir lánar-
drottnar verða að meta hvort hag
þeirra sé betur borgið með gjaldþroti
ISNÓ eða nauðasamningum. Innan
fiskeldisins hafa margir gagnrýnt
Landsbankann undanfarið eitt og
hálft ár fyrir að fara gjaldþrotaleið-
ina í staðinn fyrir nauðasamninga-
leiðina. Telja þeir að í mörgum tilvik-
um væri hag bankans betur borgiö
með nauðasamningum.
í nauðasamningum þurfa fyrirtæki
oftast að greiða minni háttar lánar-
drottnum peninga út í hönd í stað
þess að falla frá afganginum af kröf-
unum. í tilviki ÍSNÓ þarf fyrirtækið
öragglega að greiða út til þónokk-
urra minni háttar lánardrottna gegn
því að þeir felli niður lán. Hvar á
ISNÓ hins vegar að fá peninga til
þess ef það getur ekki greitt laun og
hefur átt í basli með að ná í fé til að
kaupa fóður handa fiskinum?
Framkvæmdasjóður lánaði
hluthöfunum lika
ÍSNÓ er eitt elsta og þekktasta fisk-
eldisfyrirtæki landsins. Það heitir
ÍSNÓ vegna þess að lengi vel var það
í eigu Islendinga og Norðmanna.
Fyrirtækið Fiskirækt hf., fyrirtæki
Eyjólfs Konráðs, Kristins Guð-
brandssonar í Björgun og fleiri, átti
45 prósent en Norðmenn 55 prósent.
Þess má geta að Framkvæmdasjóður
hefur lánað Fiskirækt fé til að auka
hlutafé í ÍSNÓ. Sjóðurinn hefur því
bæði lánað fyrirtækinu sjálfu beint
og hluthöfum til að leggja í fyrirtæk-
ið.
Norðmenn gáfust upp á ÍSNÓ fyrir
nokkrum áram. Viðskilnaður þeirra
varð umtalaður. Þeir seldu hlut sinn
á 1 norska krónu.
ÍSNÓ er með feikilega góða og full-
koma fiskeldisstöð í Kelduhverfi í
Þingeyjarsýslu. Það hefur einnig ver-
ið með umsvif á Öxnalæk í Ölfusi og
við Vestmannaeyjar.
Það var einmitt við Vestmannaeyj-
ar sem fyrirtækið missti lax út úr
sjókvíum í fárviðri sem gekk yfir
landið fyrir rúmu ári. Skaðinn upp-
götvaðist ekki fyrr en nokkru seinna.
Þetta olli fyrirtækinu miklu íjár-
hagslegu tjóni.
ÍSNO er með þrjá sterka laxa-
stofna. Þar er fyrst til að nefna
norska stofninn Mowi. Einnig rækt-
ar fyrirtækið upp fisk úr Laxá í Að-
aldal.
ISNÓ stefnir á þúsund
tonna stofn á næsta ári
Það að rækta stóran 30 til 40 punda
lax hjá fiskeldisstöð tekur um þrjú
ár. Eftir því sem laxinn er stærri er
hann augljóslega verðmeiri. Eftir
skaðann í Vestmannaeyjum hefur
fyrirtækið orðið að byrja frá grunni
Við að stækka stofninn. Ætlunin er
að hann verði þúsund tonn eftir tvö
ár. ÍSNÓ var raunar langt komið með
þá stofnstærð þegar áfallið við Vest-
mannaeyjar reið yfir fyrirtækið.
Þrátt fyrir greinilega mjög erfiða
stöðu ÍSNÓ er eldhuginn Eyjólfur
Konráð Jónsson bjartsýnn á framtíð
þess.
- Þannig að fyrirtækið er ekki að
deyja:
„Nei, alls ekki. En það á í greiðslu-
erfiðleikum."
-JGH
Peningamarkaður
INNLÁNSVEXTIR (%) hæst
INNLÁN överðtryggð
Sparisjóðsbækur óbundnar 1 1,25 Landsb., Sparisj.
Sparireikningar
3ja mánaða uppsögn 1,25-3 Sparisjóðirnir
6 mánaða uppsögn 2,25—4 Sparisjóðirnir
Tékkareikningar, almennir 0,5 Allir
Sértékkareikningar 1-2 Landsbanki
VISITÖLUBUNDNIR REIKNINGAR
6 máríaða uppsögn 2,75-3 Landsbanki
1 5-24 mánaða 6,75-7,25 Sparisjóðirnir
Orlofsreikningar 5-5,5 Allir nema Islb.
Gengisbundnir reikningar í SDR 6-8 Landsbanki
Gengisbundnir reikningar í ECU 8,5-9 Landsb.Jslb.
ÓBUNDNIR SÉRKJARAREIKNINGAR
Vísitölubundin kjör, óhreyfðir. 3-3,25 Landsb., Búnb.
Överðtryggð kjör, hreyfðir 4,5-4,75 Landsb.,Búnb.
SÉRSTAKAR VERÐBÆTUR (mnantfroabíls)
Vísitölubundnir reikningar 1,75-3 Landsb.
Gengisbundir reikningar 1,75-3 Landsb.
BUNDNIR SKIPTIKJARAREIKNINGAR
Vísitölubundin kjör 6-6,5 Búnaðarbanki
Óverðtryggð kjör 6-6,5 Búnaðarbanki
INNLENDIR GJALDEYRISREIKNINGAR
Bandaríkjadalir 2,75-3,0 Allir nema Búnb.
Sterlingspund 8,25-8,7 Sparisjóðirnir
Þýsk mörk 7,5-8,2 Sparisjóðirnir
Danskar krónur 8,0-8,4 Sparisjóðirnir
ÚTLÁNSVEXTIR (%> lægst
ÚTLAN ÖVERÐTRYGGÐ
Almennir víxlar (forvextir) 12,25 13,75 Búnaðarbanki
Viðskiptavíxlar (forvextir)1 kaupgengi
Almenn skuldabréf B-flokkur 13-14,25 Búnaðarbanki
Viðskiptaskuldabréf1 kaupgengi Allir
Hlaupareikningar(yfirdráttur) 1 5-1 5,75 Islb.
útlAn VERÐTRYGGÐ
Almenn skuldabréf B-flokkur 9,75-9,9 Búnb.Sparisj.
afurðalAn
Islenskar krónur 12,5-14,25 Islb.
SDR 8,25-8,75 Landsbanki
Bandaríkjadalir 6,0-6,75 Sparisjóðir
Sterlingspund 11,9-12,75 Sparisjóðir
Þýsk mörk 11,25-11,5 Búnðarbanki
Húsnæðislán 4.9

Lifeyrissjóðslán 5 9
Dráttarvextir 21,0
MEÐALVEXTIR
Almenn skuldabréf apríl 13,8
Verðtryggð lán mars 9,8
VÍSITÖLUR
LánSkjaravísitala apríl 3200 stig
Lánskjaravísitala mars 31 98 stig
Byggingavísitala mars 598 stig
Byggingavísitala mars 187,1 stig
Framfærsluvísitala mars 160,6 stig
Húsaleiguvísitala apríl = janúar
VERÐBRÉFASJÓÐIR HLUTABRÉF
Sölugengi bréfa veröbréfasjóóa
Sölu- og kaupgengi að lokinni jöfnun:
KAUP SALA
Einingabréf 1 6,157 Sjóvá-Almennar hf. 5,05 5,65
Einingabréf 2 3,273 Ármannsfell hf. 1,90 2,15
Einingabréf 3 4,044 Eimskip 4,77 5,14
Skammtímabréf 2,048 Flugleiöir 1,90 2,10
Kjarabréf 5,789 Hampiðjan 1,30 1,63
Markbréf 3,114 Haraldur Böðvarsson 2,85 3,10
Tekjubréf 2,148 Hlutabréfasjóður VlB 1,04 1,10
Skyndibréf 1,788 Hlutabréfasjóðurinn 1,60 1,68
Sjóðsbréf 1 2,947 Islandsbanki hf. 1,61 1,74
Sjóösbréf 2 1,931 Eignfél. Alþýðub. 1,58 1,71
Sjóðsbréf 3 2,036 Eignfél. Iðnaðarb. 2,12 2,29
Sjóðsbréf 4 1,738 Eignfél. Verslb. 1,41 1,53
Sjóðsbréf 5 1,226 Grandi hf. 2,60 2,80
Vaxtarbréf 2,0763 Olíufélagið hf. 4,40 4,90
Valbréf 1,9460 Olís 1,78 2,00
Islandsbréf 1,295 Skeljungur hf. 4,80 5,45
Fjóröungsbréf 1,155 Skagstrendingur hf. 4,65 5,05
Þingbréf 1,291 Sæplast 3,24 3,44
Öndvegisbréf 1,271 Tollvörugeymslan hf. 1,04 1,09
Sýslubréf 1,316 Útgerðarfélag Ak. 4,25 4,60
Reiöubréf 1,249 Fjárfestingarfélagið 1,18 1,35
Launabréf 1,029 Almenni hlutabréfasj. 1,10 1,15
Heimsbréf 1,140 Auðlindarbréf 1,04 1,09
Islenski hlutabréfasj. 1,15 1,20
Síldarvinnslan, Neskaup. 3,10 3,50
1 Við kaup á viðskiptavíxlum og viðskiptaskuldabréfum, útgefnum af þriðja aðila,
er miðað við sérstakt kaupgengi.
K= Kaupþing, V = VlB, L= Landsþréf, F= Fjárfestingarfélagið, S = Verðþréfav. Sam-
vinnubanka
Nánari upplýsingar um peningamarkaðinn birtast i DV á fimmtudögum.