Dagblaðið Vísir - DV - 21.04.1992, Blaðsíða 28

32
ÞRIÐJUDAGUR 21. APRÍL 1992.
Meiri matreiðsla, eða
„lítillátur Ijúfur kátur“
....fyrst er diskurinn þakinn sósu og síöan er einhverju sem sjálfsagt
er matarkyns komið fyrir í miðjum sósupollinum."
Miðvikudaginn 18. mars síðast-
liðinn birtist í DV kjallaragrein eft-
ir mig, sem mér til hinnar mestu
furðu hefur vakið heilmikil við-
brögð meðal matreiðslumanna,
reyndar bæði jákvæð og neikvæð.
Einn þeirra sem greinin hefur
hreyft við er Sigurður L. Hall mat-
reiðslumeistari. Hann sendir mér
það sem hann kallar svar í DV
þann 31. mars.
Grein sína hefur hann á því að
lýsa sálarástandi mínu þannig:
„Það er greinilegt að Guðmundur
Agnar Axelsson framhaldsskóla-
kennari er svekktur." Því miður
kemur ekkert fram um það hvers
vegna, þannig að annaðhvort hlýt
ég að vera of tregur til að átta mig
á þvi eða svekkelsi mitt er hugar-
fóstur Sigurðar. Sálarástand mitt
er Sigurði greinilega hjartfólgið því
að hann víkur að því aftur undir
lok greinarinnar en þar er ég sagð-
ur haldinn „stundarsvekkelsi" og
það kryddar hann með lýsingu á
veðri og útsýni af Suðurlands-
brautinni og ímynduðum aðgerð-
um samkennara minna.
Um efni greinar Sigurðar að öðru
leyti hirði ég ekki að ræða, en tek
þó fram að ég er hjartanlega sam-
mála allri þeirri sjálfsupphafningu
og sjálfumgleöi sem þar kemur
fram enda má svo sem ekki minna
vera og auðvitað dáist ég að þeirri
yfirvegun, stillingu og rökvisi sem
ganga eins og rauður þráður í gegn-
um grein hans.
Til þess að ekki verði um frekari
misskilning, vegna fyrri greinar
minnar, að ræða er rétt að bæta
við eftirfarandi athugasemdum:
KjaUarinn
Guðmundur Agnar Axelsson
framhaldsskólakennari
Félagsleg staða
iðnaðarmanna
Margir framreiðslumenn og mat-
reiðslumenn eiga í fórum sínum
plagg sem heitir meistarabréf. Þeir
hafa þar með leyfi til að nota nafn-
bótina meistari hver í sinni grein.
Reyndin er hins vegar sú að þrátt
fyrir slíka bréfaeign starfa þeir
flestir sem réttir og sléttir sveinar
og breytir meistarabréfið þar engu
um. Það kæmi mér til dæmis ekki
á óvart þótt flestir meðlimir Klúbbs
matreiðslumeistara störfuðu í
reynd sem sveinar en ekki meistar-
ar.
Allir þeir framreiðslumenn og
matreiðslumenn, sem eru meðlim-
ir í stéttarfélögum framreiðslu- og
matreiðslumanna, starfa sem
sveinar enda eru félögin dæmigerð
sveinafélög. Væru þeir „raunveru-
legir iðnmeistarar" yrðu þeir að
ganga í samtök atvinnurekenda.
Mér fmnst að mönnum væri nær
að einbeita sér að því að ná fram
réttindum í svipuöum dúr og tíðk-
ast í byggingariðnaði og víðar en
að ganga um veifandi algerlega
innihaldslausri meistaranafnbót.
Ef til vill er nýlegt dæmi, sem
kynnt hefur verið í fjölmiðlum, lýs-
andi fyrir það hvemig í þessum
málum liggur. Rúnar Marvinsson
matargerðarmaður var meðlimur í
félagi matreiðslumanna. Þegar
hann hóf rekstur eigin fyrirtækis
var hann ekki lengur gjaldgengur
sem meðlimur í félaginu og það
endurgreiddi honum þau félags-
gjöld, sem hann hafði greitt því eft-
ir að hann hóf atvinnustarfsemi,
eða með öðrum orðum fór að starfa
sem iðnmeistari, með sveina í
vinnu, sveina sem ef til vill eiga
sumir meistarabréf í fórum sínum.
Rúnar starfar sem sagt sem meist-
ari þótt hann geti aldrei eignast
meistarabréf sjálfur.
Um „matargerðarlist“ og
„skúlptúramatreiðslu"
Nokkrir matreiðslumenn eru svo
uppteknir af sjálfum sér og eigin
ágæti að þeir eru sannfærðir um
að þeir séu listamenn og verk
þeirra standist samjöfnuð við verk
viðurkenndra listamanna. Ef við
lítum á auglýsingar i fjölmiðlum
þar sem sýnt er hvernig þessir
snillingar leika hstir sínar kemur
í ljós að oftast er um það að ræða
að mat er raðað á disk þannig að
fyrst er diskurinn þakinn sósu og
síðan er einhverju sem sjálfsagt er
matarkyns komið fyrir í miðjum
sósupollinum. Þetta er svo skreytt
með öngum sem liggja til allra átta.
Mér finnst þetta nú líkjast mest
þeim listaverkum sem verða til
þegar börnum er sagt að teikna
sólina.
Guðmundur Agnar Axelsson
„Nokkrir matreiðslumenn eru svo upp-
teknir af sjálfum sér og eigin ágæti að
þeir eru sannfærðir um að þeir séu
listamenn og verk þeirra standist sam-
jöfnuð við verk viðurkenndra lista-
manna.“
Réttlætiskennd
tryggingafélaganna
„Þegar umferðin á í hlut skipta þau tjóninu þannig aö tjónþolar beri sem
mestan hluta tjónsins," segir m.a. í greininni.
Ásthildur Sumarliðadóttir skrif-
ar lesendabréf í dálka DV 16.03.92
og kvartar þar yfir tillitsleysi því
sem tryggingafélagið VÍS sýnir í
málum hennar, varðandi vitni í
svokölluðu „afstungumáli“, (ekið á
og stungið af)- VÍS sá ekki ástæðu
til að trúa þessu vitni og situr Ást-
hildur því uppi með tjón sitt.
Málið er nefnilega það að trygg-
ingafélögin verðlauna þá sem ekk-
ert tjón hafa á sig skráð, þ.e.a.s. þau
verðlauna þá sem stinga af frá
tjóni. Þeirra er jafnframt hagurinn.
Þá er nauðsyn fyrir þau að geta
véfengt sem flest mál. Þegar um-
ferðin á í hlut skipta þau tjóninu
þannig að tjónþolar beri sem mest-
an hluta tjónsins.
Vitni sem þá eru fram leidd
skipta tryggingafélögin engu máli,
enda eru tryggingafélögin engir
jólasveinar sem koma og færa fólki
gjafir þó að það hafi lent í óhappi
sem það taldi sig tryggt fyrir. Lend-
irðu í tjóni er voðinn vís gagnvart
þessu félagi þínu. Þú ert nauð-
beygður til að fá þér lögmann og
reka málið í samvinnu við hann
eða sætta þig viö ofríki tryggingafé-
laganna.
Árekstur á brú
Ég hefi svipaöa sögu aö segja og
Ásthildur varðandi vitni. Ég lenti
í árekstri í fyrra á brú sem var 370
metra löng. Brúin hefur útskot þar
sem víkja má. Fast á eftir mér var
tveim bifreiðum ekið og áttum viö
75 metra eftir af brúnni er einni
bifreið var ekið inn á hana úr gagn-
stæðri átti.
KjaUarinn
Önundur Jónsson
varðstj. i lögreglunni á ísafirði
Ég hafði því sem næst numið
staðar í útskotinu er mótaöili minn
kom að brúnni, en þar sem hann
vék utan brúarinnar, í fyrstu, ók-
um við þijú af stað aftur. Þá ákvað
mótaðilinn að aka inn á brúna.
Vegna hvers? Vegna þess að þegar
hann vék utan brúarinnar, sá hann
utan á brúnni, að brúin var búin
útskotum og færi var á að ná 100
metrunum lengra án þess að þurfa
aö víkja.
Auðvitað urðum við þrjú að
stöðva og koma okkur í útskotið
að nýju. En því hafði mótaðilinn
ekki reiknað með, hann ók áfram
þar til hann stoppaði framan á
minni bifreið, sem eyðilagðist við
áreksturinn.
Þáttur trygginganna
Þá er komið að þætti trygging-
anna. Þau skiptu tjóninu til helm-
inga. Því gat ég að sjálfsögðu ekki
unað. Vera í sjálfheldu inni á brú,
komast hvorki lönd né strönd, láta
keyra á sig þar og sitja svo uppi
með skaðann. Hvað var til ráða?
Jú, fá vitni til að gefa skýrslu,
senda þau inn í VÍS þar sem bílarn-
ir báðir voru tryggðir. Nei takk,
þeir taka engar vitnaskýrslur þar,
„þú verður aö fara til lögreglunnar
eða láta vitnin gera þetta sjálf‘.
Jæja, vitnaskýrslunum var kom-
ið af og þær sendar VÍS, þijár tals-
ins, vitnisburðurinn samhljóða
mínum framburði. Virðuleg stofn-
un innan tryggingafélaganna, lög-
fræðinganefnd, skipað í hana af
þeim sjálfum og launuð af þeim,
fékk nú máhð til meðferðar. Viti
menn, niðurstaðan var sú sama,
ég hafði sýnt fádæma óvarkárni að
hafa ekki vikið fyrir mótaðila min-
um í áðurnefndu útskoti. - Fram-
burður vitnanna breytti sem sé
engu í sambandi við tillitssleysi
mótaðila míns.
Þegar niðurstaðan lá fyrir frá lög-
mönnum, var mér farið sem gamla
manninum er var á gangi á sveita-
vegi, og borgarbamið kom á ofsa-
ferð á tryllitækinu sínu á móti hon-
um, en sá þann gamla ekki fyrr en
rétt aö það var kominn að honum.
Borgarbarninu brá við þennan
óvænta vegfaranda og ók út í
skurö. Én einhveijum varð að
kenna um óhappið og því hellti
borgarbarnið alls kyns ókvæðis-
orðum yfir gamalmennið, sem
þagði lengi uns það tautaði fyrir
munni sér: „Ég hefði náttúrlega átt
að ganga ofan í skurðinum."
„Klókir lögmenn“
Sannleikurinn er ekki nein heilög
kýr fyrir tryggingafélögum. Viljir
þú fá að ræöa við einhvem ábyrgan
um mál þitt, ert ekki sáttur við
málsmeðferðina, þá færðu hið sí-
gilda.svar: „Farðu bara í mál“. Og
leiðbeinandi veit að einstaklingur-
inn hefur annað og meira að gera
næstu árin en að þvælast á miUi
skriffinna og reyna að fá mál sitt
tekið fyrir. Og framar öllu saklaus
borgarinn að berjast við öflugustu
félög og lögfræðinga landsins. Þetta
vita þessir háu herrar.
Ameríski tryggingaforstjórinn
sagði „aö klókir lögmenn í tjóna-
deild væm virði þyngdar sinnar í
gulli, kynnu þeir þá list að leika
rétt á kúnnann".
Hér er mál fyrir Neytendasam-
tökin til að rétta við hag almenn-
ings gagnvart tryggingafélögunum.
Það er einsdæmi í veraldarsögunni
að þegar tveir deila skuh annar
aðilinn ávaUt hafa síðasta orðið og
þá hafa sjálfdæmi í málum sínum.
Það þarf að koma á trygginga-
dómstól sem yrði aUs óháður trygg-
ingafélögunum og launaður af allt
öðrum en þeim. Þarf kannski ein-
hvem mannréttindadómstól til að
ná fram réttlæti þarna?
önundur Jónsson
„Það þarf að koma á tryggingadómstól
sem yrði alls óháður tryggingafélögun-
um og launaður af allt öðrum en þeim.“