Dagblaðið Vísir - DV - 09.07.1992, Blaðsíða 4

Fréttir
FIMMTUDAGUR 9. JÚLÍ 1992.
Danska ettirlitsskipið Beskytteren kom til Akureyrar i gærmorgun og liggur við Torfunefsbryggju fram á föstudag.
Við komuna hófust skipverjar handa viö að losa sig viö sorp i land, því var kastað niður á bryggjuna i pokum og
þar voru aðrir sem tóku við því og settu í gám sem var á bryggjunni. DV-símamynd gk
Jón Þorsteinsson í Kjaradómi:
Á hagsmuna að gæta
og er ekki hæf ur
- ogdæmirþessvegnaekkiumlaimalþingismaima
„Þegar ég settíst í Kjaradóm tók
ég skýrt fram að ég myndi ekki dæma
um kjör alþingismanna," sagði Jón
Þorsteinsson en hann er einn dóm-
enda í Kjaradómi. Jón er auk þess
fyrrverandi alþingismaður og þess
vegna hafa vaknað spurningar um
hvort hann sé hæfur til að vera í
Kjaradómi þar sem dómurinn úr-
skurðar meðal annars um laun al-
þingismanna.
„Eins og þetta þróaðist núna reyndi
ekki á þetta þar sem ég skilaði al-
mennu sératkvæöi en fór ekki út í
einstaka hópa. Það er alveg rétt að
ég er ekki hæfur til að dæma um
laun alþingismanna þar sem ég á
hagsmuna að gæta. Enda hef ég ekki
gert það og mun ekki gera það,“ sagði
Jón Þorsteinsson.
„Þetta er erfitt mál og snúið og ég
á fastlega von á að þetta taki okkur
talsveröan tíma en við erum óneitan-
lega í tímahraki," sagði Jón Þor-
steinsson þegar hann var spuröur
hvort hann sæi fyrir endann á vinnu
Kjaradóms.
-sme
Guðjón A. Kristjánsson, forseti Farmannasambandsins:
Skýlaust brot á ^
landslögum hjá LÍÚ
- ómerkilegur útúrsnúningur, segir Kristján Ragnarsson
„LÍÚ er búið aö gefa út pappír sem
felur í sér skýlaust brot á landslög-
um, þeir geta ekki fryst launaliði hjá
okkur og samhliða lækkað skipta-
verð,“ segir Guðjón A. Kristjánsson,
forseti Fannanna- og fiskimanna-
sambands íslands.
Farmanna- og fiskimannasam-
bandið hefur enn ekki gert kjara-
samning við LÍÚ en Sjómannasam-
bandið og LÍÚ gerðu samning sam-
hliða ASI. í samningi Sjómannasam-
bandsins felst að launaliðir hækka
jafnt og hjá landverkafólki. Jafn-
framt samdi Sjómannasambandið
upp á nýja viömiöun í skiptaverði
þar sem skiptaverðið tengist nú Rott-
erdam-verði beint í stað verðs í birgð-
um innanlands áður. Að matí Far-
mannasambandsins eru þeirra um-
bjóðendur því með einu prósentu-
stígi hærra skiptaverð. Deila er risin
vegna þessa atriðis.
„Þetta er ómerkilegur útúrsnún-
ingur hjá Guðjóni. Það eru landslög
sem segja aö olíuverð hafi áhrif á
hlutaskipti," sagöi Kristján Ragnars-
son, formaður Landssambands ís-
lenskra útvegsmanna. Við höfum
notað meðalverð olíufélaganna í
birgðum. Það liggur ekki fyrir núna.
Eftir að olíuverð var gefið frjálst
safnar Verðlagsstofnun ekki þeim
upplýsingum. Viö urðum þess vegna
að finna aðra viðmiðun. Við fundum
hana, sameiginlega að ég tel, hins
vegar var ekki gengið frá því form-
lega við þá af því að þeir voru ekki
aðilar að samningunum sem við
gerðum við Sjómannasambandið. Þú
getur rétt ímyndað þér hvort við
ætlum að nota annað skiptahlutfall
við yfirmenn en undirmenn. Það er
það sem Guðjóni þykir sanngjarnt,
að yfirmenn hafi annað skiptahlut-
fall en undirmenn. Þaö er sanngimi
sem við skiljum ekki.“
- Þú fullyrðir að Farmanna- og fiski-
mannasambandinu hafi verið kunn-
ugt um þetta sjónarmið ykkar?
„Þeir vissu þetta frá einu stígi til
annars," sagði Kristján Ragnarsson.
LÍÚ hefur einnig gefið út launtöflu
þar sem undirmennimir fá hækkun
á launaliði í samræmi við gerðan
samning. Aftur á mótí standa launa-
liöir óbreyttir hjá yfirmönnum sem
enn hafa ekki samið. Þann 29. júní
sendi LÍÚ frá sér umburðarbréf þar
sem þeir auglýsa nýtt skiptaverð til
sjómanna í samræmi við samning
þeirra og Sjómannasambandsins.
Þar kemur fram aö skiptaverð til sjó-
manna lækkar frá og með 1. júlí um
eitt prósentustíg. Að mati Far-
mannasambandsins á þessi lækkun
ekki við þá, eins og áður sagði, þar
sem Jþeir eru samningslausir.
„LIÚ getur ekki einhliða lækkað
skiptaverð til yfirmanna og fryst
launaliði. Við vinnum undir lögum
um skiptaverð og greiðslumiðlun og
samkvæmt þeim tökum við ekki á
okkur lækkun í hlutaskiptum," sagði
GuðjónA.Kristjánsson. -rt/-sme
Uppsagnir 1 Keflavík:
„Við höfum ákveðið að skoða uppsagnir að ræða og 13 tílfærslur.
málin þegar bæjarstjórinn kemur í þeim tilfellum sem um tilíærslur
úr frti þann 20. juli. Það hafa enn eraðræðaerumönnumýmistboð-
ekki verið teknar ákvarðanir um in önnur störf eða þeim boðið að
hvernig bregðast skuli við upp- sækja um önnur störf."
sögnunum,“segirHólmarMagnús- Hólmar segir uppsagnirnar eiga
son, formaður Starfsmannafélags aö taka gOdi l. ágúst og vinnulok
Keflavíkur. Bæjarráð tilkynnti á veröi þvi l. nóvember.
fóstudag um uppsagnir starfs- Starfsmannafélagið hefur fundað
manna á bæjarskrifstofu, í tækni- með formanni Bandalags starfs-
deild og hjá Sérleyfisbifreiðum manna ríkis og bæja og var farið
Keflavíkur í kjölfar úttektar Hag- yfir stöðuna. „Við getum ekkí sagt
vangs á stofnunum 1 bænum. í til- neitt nú nema það að við munum
kynningunni um uppsagnirnar var standa fast á réttí þeirra sem brotið
sagt að um skipulagsbreytingu er á. Ég vil ekki fara nánar út í það
væri að ræða, að sögn Hólmars. fyrr en að loknum fundí meö bæj- t
„Það er um fjórar til fimm beinar arstjóra." -IBS
Reykur frá fiskimjöls-
verksmiðjunni í Örf irisey
Svartur reykur steig upp frá fiski-
mjölsverksmiðjunni í Örfirisey í
gærmorgun. Reykurinn var frá gufu-
katli sem var aö starta sér upp og
brennslan var léleg á olíunni. Þetta
stóð í nokkrar mínútur og steig reyk-
urinn upp af öðrum tveggja reykháfa
í verksmiðjunni. Að sögn Gunnlaugs
Sævars Gunnlaugssonar, fram-
kvæmdastjóra Fiskimjöls, kom reyk-
urinn upp úr minni reykháfnum en
ekki þeim hærri. „Sá hærri hleypir
út útblæstrinum frá verksmiðjunni
en frá honum kemur enginn reykur.
Það er sá reykur sem kemur frá
venjulegum fiskimjölsverksmiðjum
en hefur aldrei komið frá verksmiðj-
unni í Örfirisey og kemur aldrei,"
segir Gunnlaugur Sævar Gunnlaugs-
son. -JJ
Aldrei meiri þorskur
Þaö er margt skrítíð í kýrhausnum.
Ekki var Hafrannsóknastofnun
fyrr búin að finna það út að þorsk-
stofninn væri aö hruni kominn en
bátamir fara að mokveiða og það
vænan fisk og góðan. Menn segja
að þetta sé fiskurinn sem Hafró
hafi ekki fundið, enda er hann á
grunnslóð og veiðist á handfæri og
línu. Brögð eru að því að svo mik-
ill fiskur berist á land að frystihús-
in hafi ekki undan. Þetta er ekki
staðbundið. Þeir veiða fyrir vestan
og þeir veiða fyrir norðan og á
Höfn í Hornafirði hefur afli glæöst
verulega. Fiskurinn er sem sagt
allt í kringum landið.
Þessi landburður af stórum fiski
og vænum fiski veldur því hins
vegar að verðlag lækkar og allt upp
í 20% á fiskmörkuðum og veldur
aflinn þess vegna miklum áhyggj-
um, því það er til lítils að veiða
mikinn fisk ef hann selst fyrir lít-
inn sem engan pening.
Þar að auki eru fiskvinnsluhúsin
í hreinustu vandræðum með allan
þennan fisk og þurfa aö geyma
hann óunninn eða aka honum á
milli byggðarlaga og ekki er annaö
aö heyra úr sjávarplássunum en
að vandi þeirra hafi stóraukist við
þessa mokveiöi. Þeir voru heppnir
á Bíldudal að búið er að loka Fisk-
vinnslunni og þurfa þess vegna
ekki að kljást við þessi óþægindi
sem landburðurinn hefur í fór með
sér.
Nú hefur það bæst við í þessum
málum að ákveðið hefur veriö að
setja eftirhtsmenn um borð í alla
togara til að fylgjast með því hvort
fiski sé fleygt frá boröi. Sjómenn
liggja undir þeim grun að fleygja
fiskinum ef hann mæhst ekki nógu
stór og þetta vilja menn rannsaka.
Ef rétt reynist mun aflinn því
glæöast aftur hjá stóru togurunum,
enda þótt það verði undirmálsfisk-
ur, en þá kemur aftur að því að
verð hlýtur að lækka þegar engu
er lengur hent og togararnir þurfa
að stíma með undirmálsfisk í land.
Hér er mikill vandi á ferðinni.
Hafrannsóknastofnun hefur varað
við ofveiði enda finnur hún engan
fisk og vill skerða kvóta. Þetta veld-
ur efnahagshruni og kreppu hjá
landsmönnum. Sjávarútvegsráðu-
neytið vill hafa eftírlit með því að
allur veiddur fiskur sé unninn, sem
rýrir verðmæti aflans, og svo þegar
menn fara að veiða góðan fisk á
grunnslóö, hrapar verðið vegna of
góðrar veiði!
Hér rekst hvað á annars hom.
Sumir vilja veiða minna, aðrir
meira. Sumir segja að enginn fisk-
ur sé í sjónum og aðrir mokveiöa.
Sumir hafa áhyggjur af því að 'tog-
aramir veiöi ekki neitt. Aðrir vilja
að fylgst sé með því að togaramir
komi með þann afla í land sem
veiðist. Og allt veldur þetta vand-
ræðum í landi, því annaðhvort
kemur of lítill afli eða of mikill afli.
Niðurstaðan er því sú að ef við
veiðum of mikinn fisk lækkar verö-
ið og ef viö veiðum of lítínn fisk
hrynur efnahagurinn. Og svo vilja
menn fylgjast með því aö fiski, sem
hingað til hefur verið hent, verði
ekki hent, sem hefur það í fór með
sér að togaramir veiða upp í kvót-
ana með undirmálsfiski sem er
verðlaus.
Dagfari telur það skynsamlegast
í stöðunni að hafa þessar veiðar
allar utan kvóta. Það er að segja
undirmálsfiskinn sem togaramir
neyðast til að bera á land og væna
fiskinn sem línubátarnir era að
veiða á grannslóð. Hvorugt hefur
verið talið með fram að þessu þegar
þorskveiðar era annars vegar og
Hafró fann ekki þennan fisk og
hefur aldrei talið hann með og
kannske getur það farið svo að við
getum hætt veiðum á þorskinum
sjálfum á djúpmiðum og lagt niður
togaraútgerð og einbeitt okkur að
smábátaútgerðinni. Hún hefur
raunar reynst okkur vel, íslending-
um, og aldrei þurft kvóta á þær
veiðar og aldrei hafa handfærabát-
ar þurft eftirlitsmenn um borð til
að kanna hvers konar afla þeir
koma með í land.
Vandi þjóöarbúsins er mikill.
Ýmist veiða menn of mikið eða of
lítíð. Ýmist veiða menn of stóran
fisk eða of lítinn. Þeir eru lánsamir
á Bíldudal og öðram sjávarplássum
þegar Landsbankinn lokar hjá
þeim og bjargar þeim frá því böh
að þurfa að kljást við þann vanda
að veiða og vinna fisk sem ekki
fmnst eða er undir eftirliti þegar
hann finnst.
Dagfari

4