Dagblaðið Vísir - DV - 22.10.1992, Qupperneq 2

Fréttir
FIMMTUDAGUR 22. OKTÓBER 1992.
Skýrsla um saltfiskrannsóknir ekki birt:
Sprautusaltaður f iskur
kom alvarlega illa út
- hér er um mjög alvarlegt mál að ræða, segir Jón Asbjömsson útflytjandi
Saltfiskur til útflutnings frá íslandi
er ýmist saltaður upp á gamla mát-
ann eða þá sprautusaltaöur sem er
tiltölulega ný verkunaraðferð. Jón
Ásbjömsson saltfiskútflytjandi hefur
haldið því fram að sprautusaltaður
fiskur sé verri vara en pækilsaltað-
ur. Þessu hafa frammámenn Sölu-
sambands íslenskra fiskframleið-
enda mótmælt.
Jón Ásbjömsson segir aö í sjálfu
sér sé ekkert við það aö athuga aö
menn sprautusalti fisk og selji hann
sem slíkan. Það sé hins vegar alvar-
legt mál þegar sprautusöltuðum og
pækilsöltuðum fiski sé blandað sam-
an og seldur sem sama vara, undir
sama merki. Það komi óorði á ís-
lenska saltfiskinn á mörkuðum ytra
vegna þess hve miklu lélegri vara
sprautusaltaöi fikurinn sé.
Deilan leiddi af sér að Jón óskaði
eftir því við Rannsóknastofnun fisk-
iðnaðarins að hún léti fara fram
rannsókn á þessu. Það var gert og
skýrsla samin um niðurstöðuna.
Niðurstaðan er vægt sagt slæm fyrir
sprautusaltaða fiskinn. Skýrslan var
stoppuð af og skrifað utan á hana
með tússpenna „Trúnaðarmál“.
Sigurjón Arason hjá Rannsókna-
stofnun fiskiðnaðarins sagði í sam-
tali við DV að ástæðan fyrir því að
skýrslan hefði ekki verið birt væri
sú að ekki hefði verið rétt staðiö að
rannsókninni og verði hún endur-
tekin. Hann sagði að meðal annars
hefði það hráefni sem notað var ver-
ið of gamalt.
„Það hlýtur þá að hafa verið of
gamalt fyrir báðar tegundimar því
notað var sama hráefni í báðar verk-
anirnar. Ég blæs á þessi rök,“ sagöi
Jón Ásbjörnsson.
Hann segir að sig gruni að skýrslan
hafi ekki verið birt vegna þess hve
sprautusaltaði fiskurinn kom illa út.
Niðurstaðan henti ekki ráðamönn-
um SÍF.
Um niðurstöðu rannsóknanna í
skýrslunni segir meðal annars að
próteininnihald fisksins lækki niðúr
í 13,5 prósent eftir tveggja daga verk-
un við sprautusöltun á meðan pró-
teininnihald pækilsaltaðs fisks
hækki á sama tíma í 21,1 prósent.
Fram til þessa héldu menn að þeir
varðveittu betur próteininnihald
fisksins með því að sprautusalta
hann.
Þá bætist mikiö vatn í fiskinn við
sprautusöltun. Hann léttist við suðu
um 9,5 prósent á meðan pækilsaltað-
ur fiskur léttist ekki nema um 3 pró-
sent. Við útvötnun léttist sprautu-
saltaður fiskur um 24,5 prósent á
meðan pækilsaltaður fiskur léttist
um 18,8 prósent. Jón Ásbjörnsson
segir aðþetta sýni að verið sé að selja
mönnum vatn.
Þá kom sprautusaltaður fiskur
mun verr út í skynmati þess hóps
manna sem tók þann þátt að sér.
-S.dór
Vaðandi síld. Það var gott hljóð i mönnum í gær þegar verið var að landa
síld úr Sunnuberginu í Grindavíkurhöfn sem nýlega hafði lagst drekkhlaðið
að bryggju. Sömu sögu var að segja af Háberginu sem einnig landaði í
Grindavík í gær. Talsverður hluti af sildinni fer í vinnslu, meðal annars í
Garði, þar sem hún verður flökuð. Fremst á myndinni er verið að losa síld-
ina sem fer í vinnslu, hún fer f kör og upp á vörubil sem flytur hana á
áfangastað. í baksýn sést leiðsla sem tekur sild úr afturlestinni en hún fer
í bræðslu f Grindavík. DV-mynd GVA
Lagafrumvarp lagt fram í dag:
Greiðslufrestur á f asteignalán-
um vegna fjárhagserf iðleika
í dag mun Kristinn H. Gunnarsson
alþingismaður leggja fram á Alþingi
frumvarp til laga um greiðslufrest á
fasteignalánum vegna fjárhagserfið-
leika.
Kristinn sagði að frumvarpiö væri
ekki síst flutt með tilliti til þess mikla
og vaxandi atvinnuleysis sem nú er.
Lög Húsnæðisstofnunar ríkisins
gera ekki ráð fyrir að þetta sé hægt.
Þaö er alveg sama hvort fjárhagserf-
iðleikar stafa af atvinnuleysi eða
veikindum, Húsnæðisstofnun ber að
ganga að eign sé ekki staðið í skilum
með afborganir og vexti án tillits til
aðstæðna.
í frumvarpinu er gert ráð fyrir að
Húsnæðisstofnun verði heimilt að
veita lántakendum frest á greiöslu
afborgana, vaxta og verðbóta að
hluta til eða að öllu leyti, af lánum
veittum til íbúðaöflunar úr Bygg-
ingasjóði ríkisins, Byggingasjóði
verkamanna og fasteignaverðbréf-
um, sem húsbréfadeild Bygginga-
sjóðs ríkisins hefur tekið við í skipt-
um fyrir húsbréf.
Gert er ráð fyrir að fjárhæðir
þeirra afborgana sem veittur er frest:
ur á skuli færast á sérstakan jöfnun-
arreikning hvers láns og telst til höf-
uðstóls lánsins og komi fjárhæðir til
greiöslu eftir þeim ákvæðum sem eru
15. grein laga um greiöslujöfnun fast-
eignaveðlána einstaklinga.
-S.dór
Reynlr Hugason, formaður Landssamtaka atvinnulausra:
Vona að við komum að gagni
- segist þó óska samtökunum sem fæstra starfsdaga
„Eg er osköp ánægður og vona
bara að við komum að einhverju
gagni,“ sagði Reynir Hugason, for-
maður Landssamtaka atvinnu-
lausra, en samtökin voru stofnuð í
gær. Reynir beitti sér manna mest
fyrir stofnun samtakanna.
Stofnfélagar eru rúmlega fimmtíu.
Reynir segist óska þess að samtökin
þurfi að starfa sem styst. Hann sagð-
ist þó ekki hafa trú á að þau verði
þarflaus - alla vega ekki fljótlega.
„Ég er mjög ánægður og það er
greinilegt að við eigum mikinn
hljómgrunn. Það er mikill vilji meðal
félagsmanna að starfa sem mest fyrir
samtökin. Það er meðal okkar fólk
úr öllum stéttum," sagði Reynir
Hugason.
Eitt af markmiðum samtakanna er
að berjast fyrir réttindum sjálf-
stæðra atvinnurekenda til atvinnu-
leysisbóta. Það er ekki síst frá sjálf-
stæðum atvinnurekendum sem sam-
tökin gera sér vonir um að fá styrki
til að standa straum af kostnaöi við
rekstur samtakanna, en til stendur
að opna aðsöðu sem allra fyrst. Reyn-
ir Hugason sagðist allt eins vona að
það tækist í dag.
Á stofnfundinum kom meðal ann-
ars fram gagnrýni á að verkalýðsfé-1
lög taka þóknun fyrir að afgreiöa
atvinnuleysisbætur - eða toll - eins
og það var nefnt á fundinum. Hjá
fundarmönnum kom meöal annars
fram að verkalýðsfélögin eru ekki
sérlega vinsæl meöal atvinnulausra
- og virðist stefna í átök þeirra á ;
milli.
-sme
Rúmlega fimmtugur atvinnulaus arkitekt:
Fyrirkvíðanlegt að saf na skuldum
- hefur ekki rétt til atvinnuleysisbóta og hefur því engar tekjur
„Ég hef engar tekjur," sagði at-
vinnulaus rúmlega fimmtugur arki-
tekt sem er atvinnulaus - og vill ekki
láta nafns síns getið. „Það liggur í
augum uppi að þetta er eríitt. Það
er fyrirkvíðanlegt að safna skuldum.
Ég skuldaði engum neitt áður en ég
varð atvinnulaus. Ég fæ umslög í
póstinum sem ég hef ekki séð árum
saman. Það er ástæða fyrir því að ég
vil ekki tala við þig undir nafni. Þeir
sem eru tekjulausir eru stimplaðir
sem varasamir menn ef þeir þurfa
áö leita eftir fresti á greiðslum eöa
eitthvað slíkt.“
„Ég finn vanmátt sem fylgir því að
vera atvinnulaus. Ég er óöruggur og
kvíðinn. Mér finnst sjálfum ég vera
góður starfsmaður. Ég hef starfað
sjálfstætt, það hafa menn leitað til
mín ítrekað og þess vegna held ég
að ég sé ágætur starfsmaður. Þegar
þetta kemur í hausinn á manni fer
maður að hugsa hvaö maður hafi
gert rangt. Þetta er fimmta árið í röð
sem samdráttur er í steypusölu og
einhvers staðar kemur þaö niður,
þaö kemur niður á byggingariðnað-
inum.“
Nú eru úm 150 arkitektar starfandi
hér á landi og nærri lætur að svipað-
ur fjöldi sé í arkitektanámi erlendis.
Atvinnuleysi virðist blasa við í stétt-
inni.
„Ég hef leitað að öðru sem ég tel
mig hafa vit á. Ég treysti mér í margs
konar vinnu en ég sé mig ekki moka
skurði eða eitthvað ámóta. Vinna
arkitekta er ranglega metin hér á
landi. Það er eins og menn haldi að
arkitektar geri ekki annað en tússa
á blöð. Það er miklu meira. Við
fáumst við skipulagsvinnu, áætlana-
gerö, verkefnastjórnun, kostnaöará-
ætlanir og fleira og fleira," sagði
þessi rúmlega fimmtugi arkitekt.
-sme
i
- segirfrainkvæmdastjóristórkaupmanna.Samskiphækkalíkaum6%
„Þetta fyrirtæki viröist bara lifa ákvörðun Eimskipafélagsins að missa eitthvaö yfjr til samkeppnís-
í eigin hagkerfi og þarf ekkert að liækka flutningsgjöld og þjónustu- aðilans?" segir Stefán.
taka mark á nokkurri samkeppni. gjöld um 6% frá ogmeð 1, nóvemb- Stefán segir þessa hækkun eiga
Bara svona eins og Palli sem var er. eftir að leiða til 3% hækkunar á
einn í heiminum. Maður heföi Stefán sagði mikla reiði ríkja í almennu vöruverði í landinu. Enn-
haldið að þessir menn störfuöu i röðura félagsmanna yfir hækkun- fremur hafi hann reiknað út að
samkeppnisumhverfi og þyrftu að inni. Menn spyrðu sig hvort Eim- hækkunin muni skila Eimskipi um
beygja sig undir markaðinn. Svo skip gæti hækkað verðið svona á 400 milljónum og fari því langleið-
virðist alls ekki vera. Þetta er sigUngum sínum milli hafna er- ina í aö vega upp þá lækkun sem
svona svipað og ef Alusuisse gæti lendis. varð vegna niöurfellingar jöfnun-
hækkað heimsmarkaðsverö á álí „Forráðamenn Eimskips segja aö argjaldsins sem varð'um síðustu
bara af því aö álver þeirra væru innflutningur hafi minnkað um mánaðamót.
rekin með tapi,“ segir Stefán Guð- 10%. Innflutningur til landsins hef- Síðdegis í gær ákváðu svo Sam-
jónsson, framkvæmdastjóri Félags ur hins vegar aðeins minnkað um skip að hækka einnig flutnings-
íslenskra stórkaupmanna, um þá 6%. Þýðir það ekki að þeir eru aö gjöldsínum6%. -Ari