Dagblaðið Vísir - DV - 10.12.1992, Page 14

14
FIMMTUDAGUR 10. DESEMBER 1992.
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JONSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, 105 RVlK, SlMI (91)63 27 00
SlMBRÉF: Auglýsingar: (91 )63 27 27 - aðrar deildir: (91 )63 29 99
GRÆN NÚMER: Auglýsingar: 99-6272 Askrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDGÖTU 25. SlMI: (96)25013. Blaðamaður: (96)26613.
SlMBRÉF: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJÁLSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF., ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftan/erð á mánuði 1200 kr.
Verð i lausasölu virka daga 115 kr. - Helgarblað 150 kr.
Hremmingar stjórnarliða
Frétt DV í gær þess efnis, aö enn þyrfti aö skera nið-
ur 1,8 milljarða af fjárlagatölum, kom flestum þing-
mönnum á óvart. Þingmenn höföu ekki gert sér grein
fyrir, hversu mikið klúðrið var orðið við afgreiðslu fjár-
laga. Hremmingar stjórnarliða hafa verið miklar og
hvert áfallið fylgt öðru.
Ríkisstjórnin kynnti aðgerðir sínar í efnahags- og
atvinnumálum undir lok síðasta mánaðar. Látið vár í
veðri vaka, að þær aðgerðir mundu skipta sköpum um
framvindu málanna. Nú er mönnum ljóst, að svo er
ekki. Strax kom fram, að þessar ráðstafanir ríkisstjórn-
arinnar mundu ekki reynast veigamiklar. Síðan hefur
enn dregið úr mætti aðgerðanna. Vissulega verður hart
vegið að sumum þjóðfélagshópum, einkum barnafólki.
En þær fórnir verða til lítils, og þær munu lítið sem
ekkert koma fram í aukinni atvinnu.
Einn meginþátturinn í stefnu ríkisstjórnarinnar átti
að verða talsverður niðurskurður útgjalda hins opin-
bera. Að vísu yrði mikill halli á ljárlögum á næsta ári,
en hann skyldi ekki verða umfram um sex milljarða
króna. Eftir því sem staðan er á þessari stundu stefnir
í, að hallinn á næsta ári verði um átta milljarðar króna.
Eins og sagði í DV í gær vantar nærri tvo milljarða upp
á, að fyrri áætlanir ríkisstjómarinnar standist í þessu
efni.
Alþýðuflokksþingmaðurinn Karl Steinar Guðnason,
formaður flárlaganefndar, viðurkenndi þetta í DV í
gær. Hann sagði, að það væri alveg ljóst, að gera þyrfti
miklu betur en hingað til varðandi niðurskurð ríkisQár-
mála, ætti að nást sú niðurstaða, sem stefnt er að í fjár-
lögum. „Þetta gengur ekki svona,“ sagði Karl Steinar.
Fjárlaganefnd ætti í miklum vanda við að koma saman
fj árlagafmmvarpi með þeirri niðurstöðu, sem verða átti.
Til stóð, að ráðherrar skæra niður um 1240 milljónir
króna í sínum málaflokkum samtals. En þá kom í ljós
sundurlyndið í ríkisstjóminni. Lítið stoðaði, að forsvars-
menn ríkisstjómarinnar boðuðu slíkan niðurskurð.
Sumir ráðherramir voru alls ekki með í leiknum. Þann-
ig hindraði Jóhanna Sigurðardóttir félagsmálaráðherra
niðurskurð sinna málaflokka að miklum hluta. Hið
sama gerði Halldór Blöndal landbúnaðarráðherra. Jó-
hanna hafði talsverðan stuðning meðal flokksmanna
sinna og stuðningsyfirlýsingu frá Alþýðusambandinu.
Halldór naut fylgis nokkurra þingmanna Sjálfstæðis-
flokksins í sinni andstöðu við stóran hluta þess niður-
skurðar, sem lenda átti á landbúnaðarráðuneytinu.
Þannig kæfðu ráðherrar þessa tilraun til verulegs niður-
skurðar í fæðingu.
Eftir það var sætzt á um 800 milljóna króna niður-
skurð. En jafnvel það ætlar ekki að ganga. Upplýst var
á Alþingi í gær, að enn hefðu af þessu einungis komið
fram tillögur um sem næst 250 milljóna króna niður-
skurð hjá ráðherrunum. í DV í gær er sagt frá, að ráð-
herraniðurskurðurinn nemi aðeins um eða innan við
500 milljónir.
Ríkisstjómin getur ekki hamið sitt hð. Jafnvel ráð-
herrar hlaupast undan merkjum. Þjóðin á við óvenju-
mikinn efnahagsvanda að etja, en aðgerðir ríkisstjóm-
arinnar vora haldlitlar í upphafi og era nú enn veiga-
minni eftir upplausnina í stjómarliðinu. Stjómin setur
skattamet með auknum álögum á alþýðu manna. En
lítið sem ekkert kemur á móti. Ljóst virðist, að ríkis-
stjómin ræður ekki við vandann.
Haukur Helgason
Ríkisstjórn Daviös Oddssonar. -.......lik þeim hægri stjórnum, sem lýðræöissinnar um allan heim keppast
við að reka af höndum sér“, segir Guöni í greininni.
Ranglát skattalög
- vitlaus stefna
Blessuð ríkisstjórnin hefur gefið
þjóðinni jólagjöf. Tólf milljarðar
voru færðir af herðum fyrirtækj-
anna yfir á launafólkið í landinu.
Verkalýðshreyfingin og aðilar
vinnumarkaðarins áttu stærstan
þátt í að móta tillögur um þjóðar-
sátt sem ríkisstjóm Steingríms
Hermannssonar tók fagnandi og
gerði mögulega.
Davíð Oddsson hafði ekki þann
manndóm að leggja tillögur ríkis-
stjórnarinnar fyrir ASÍ-þingið á
Akureyri, heldur voru tillögur rík-
isstjómarinnar um mesta kjararán
á öldinni settar fram sem staðreynd
daginn áður en þingið hófst. Eng-
inn dró í efa, og allra síst verkalýðs-
hreyfingin, að þörf væri almennra
aðgerða til styrktar atvinnulífinu.
Menn voru klárir á því að þjóðar-
sáttin var í hættu ef sjónarmið um
tekjujöfnun væru ekki höfð að leið-
arljósi.
Ríkisstjórnin nýtti sér aðstæður
stundarinnar til að færa byrðar
atvinnulífsins yfir á launþegana og
vom því milljarða jólagjafir gefnar
stórgróðafyrirtækjum sem sam-
kvæmt leikreglum flestra þjóða
hefðu við núverandi aðstæður átt
að taka á sig einhverja íþyngingu
skatta.
Hægri stjórn Davíðs Oddssonar
er lík þeim hægri stjórnum sem
lýðræðssinnar um allan heim
keppast við að reka af höndum sér.
Réttlát skattalög
Skattalög á íslandi eru ekki rétt-
lát og skattaeftirlit hlýtur að vera
í molum. Skattalögin hafa lengi
verið þannig gerð að sem flest fyrir-
tæki geti reiknað sig tekjuskatts-
laus eða gert gróðann að gróða fyr-
irtækisins eða eigenda þess.
Þetta gróna hugarfar við skatt-
lagningu hér hefur aftur á móti
knúið sfjómmálamenn til að taka
upp í tekjuvanda ríkissjóðs veltu-
skatta eins og aðstöðugjaldið er en
brottfall þess í jólapakka ríkis-
stjómarinnar er eitt af fáum atrið-
um góðum.
Hins vegar munu mörg fyrirtæki
því miður ekki skila brottfalli að-
stöðugjalds í lækkuðu vömverði
heldur gera þessar auknu tekjur
KjaUarinn
Guðni Ágústsson
alþingismaður
að sínum.
Samtímis og í stað þess að endur-
skoða lög um skatta og gera þau
þannig úr garði að fyrirtækin
greiði sanngjarnt af hagnaði sínum
til samfélagsins, ákveður ríkis-
stjómin að hækka tekjuskatta á
öllum launþegum um 1,5%.
Prósentur fela ekki í sér jafn-
ræði, 1,5% tekjuskattshækkun á
aðila meö undir hundraö þúsund á
mánuði í laun þýðir að klípa veröur
af nauðsynjum en sá sem hefur
háar tekjur getur mætt shku með
niðurskurði á lúxus.
Jafnframt því að hækka tekju-
skatt ræðst ríkisstjórnin á og
skerðir bamabætur, vaxtabætur
og fer í flatan niðurskurð á ýmsum
sviðum sem mun bitna mest á sjúk-
um og öldruðum. Ennfremur skulu
matvæli hækka í veröi.
Viðmiðunarreglur í stað-
greiðslu
Viðmiðunarreglur í staðgreiðslu
spegla kannske best það hugarfar
að atvinnurekstur skili ekki háum
tekjum.
Lyfjafræðingum, læknum, lög-
fræðingum, löggiltum endurskoð-
endum, tannlæknum og verkfræð-
ingum við eigin atvinnurekstur er
gefið til kynna að þeirra lágmark
sé 222 þús. í mánaðarlaun.
Stjórnendum við eigin atvinnu-
rekstur í iðnaðar- og iðjurekstri í
innflutnings- og útflutningsrekstri,
verslun hvers konar og umboðs-
sala, útgerð og verktakastarfsemi
miða sínar viðmiðunarreglur við
að hafa mánaðarlaun frá 137 þús-
undum upp í 194 þúsund.
Auðvitað vitum við öll að þetta
er grín og langt frá raunverulegum
tekjum þessara stétta.
Skattsvikin
Skattsvikin eru svo annar hand-
leggur og ólíkur hinúm. Lögin gera
fyrirtækjunum kleift að reikna sig
án skatta og hafa inni í fyrirtækj-
unum lúxuslifnað eigenda þeirra -
bílinn, sumarhúsið, sólarlanda-
ferðina, risnu einkalífsins o.s.frv.
Skattsvikin eru talin nema tug-
um milljarða og væru þau stöðvuð
væri allur tekjuvandi ríkissjóðs úr
sögunni, vextir myndu lækka, eng-
inn kæmist upp með að rífa niður
þau félagslegu jöfnunarréttindi
sem ríkt hafa í áratugi í þessu
landi. Það er slæmt þegar hræddir
menn í tímaþröng setja á blað efna-
hagstillögur. Enn skal því trúað að
á Alþingi sitji það stór hópur rétt-
látra þingmanna, að takist að end-
urskoða jólagjöf ríkisstjómarinn-
ar, hún er hneyksli.
Guðni Ágústsson
„Lögin gera fyrirtækjunum kleift að
reikna sig án skatta og hafa inni í fyrir-
tækjunum lúxuslifnað eigenda þeirra -
bílinn, sumarhúsið, sólarlandaferðina,
risnu einkalífsins, o.s.frv.“
Skoðanir annarra
SÍF og einkasalan
„Það voru synir Thors Jensen ásamt fleiri heið-
ursmönnum sem stofhuðu SÍF. Þessir menn þekktu
það manna best hvaða voði það var, að margir voru
að selja sama fiskinn. Þess vegna fór SÍF fram á
einkasölu á saltfiski sem þeir og fengu, og hafa haft
að mestu leyti í 60 ár. Nú hafa nokkrir misvitrir
menn ákveðið að leggja þetta gamla kerfi niður, sem
flestir eru þó ánægðir með. Hvað er til ráða, hvað
segja bankamir, em þeir tilbúnir að leyfa'alls konar
ævhitýramönnum að flytja út veðsettan fisk? Ég
held ekki. Hvar em Matthías Bjamason eða Eyjólfur
Konráð Jónson? Getur ekki Eyjólfur Konráð talað
við Davíð Oddsson og hann fengið Jón Baldvin til
að hætta við þessi mistök? Ef Davíð frænda tækist
að sansa Jón Baldvin þá myndi hann fá tvo silki-
boröa í fallega hárið sitt frá Sigmund.“
Njáll Benediktsson framkvstj., Garði. í Mbl. 9. des.
Skylduaðild að Stúdendaráði?
„Nauðsynlegt er aö velta upp þeirri spurningu
hvort SHÍ hafi gengið sér til húöar. - Ganga má
lengra og spyija um tilgang þessarar baráttu og
umboð forystumanna SHI til hennar, í ljósi mismun-
andi skoðana stúdenta á því hvemig fara skuli með
hagsmuni þeirra. - Loks má spyrja hversu siðlegt
það sé að nemendafélag, sem telst nauðsynlegt að
skylda stúdenta til að ganga í, greiði kjömum forvíg-
ismönnum sínum full laun fyrir störf sín og veiti
þeim fylkingum sem aðild eiga að stjóm félagsins
fjárveitingu úr sjóðum sínum. - Einnig, aö gjald-
heimta HI fyrir hönd SHÍ er ólögleg og að tilraunir
til aö skylda stúdenta til aðildar að SHÍ eru í and-
stöðu við mannréttindi sem íslendingar hafa skuld-
bundið sig til að virða og vemda.“
Hörður H. Helgason laganemi. í Mbl. 5. des.