Dagblaðið Vísir - DV - 20.03.1993, Blaðsíða 15

LAUGARDAGUR 20. MARS 1993
15
Börn og unglingar hafa í vaxandi mæli orðið fórnarlömb þeirrar stefnu sem rekin hefur verið í reynd gagnvart fjölskyldunni síðasta áratuginn eða svo. Fjölskyldur leysast upp og
unglingar leiðast út i óreglu, afbrot og ofbeldi. DV-mynd S
Fj ölskyldustefnan
Einn ráðherra í núverandi ríkis-
stjóm efndi til blaðamannafundar
á fimmtudaginn var.
Tilefniö?
Jú, ráðherrann var að boða vænt-
anlega stefnumörkun og jafnvel
aðgerðir af hálfu ríkisstjómarinn-
ar vegna þátttöku íslendinga í al-
þjóðlegu ári fjölskyldunnar á
næsta ári, 1994.
Jú, jú, þetta er alveg satt.
Stjómmálamenn okkar leyfa sér
í alvöra að efna til slíkra funda til
að blaðra um einhveija stefnu sem
eigi að bæta stöðu fjölskyldunnar
einhvem tíma í framtíðinni. Eins
og landsmenn gætu lifað á orðum
þessara manna.
íslenskir pólitíkusar hafa sem
kunnugt er veriö að rústa fjárhags-
legt umhverfi fjölskyldunnar í
landinu með aðgerðum sínum og
aðgerðaleysi á mörgum undan-
fómum árum og misserum. í miðj-
um rústunum ætla þeir svo að fara
að búa til fjölskyldustefnu!
Það hefði verið betur við hæfi að
halda slíkan fund fyrsta apríl.
Miklar þrengingar
Fjölskyldur þessa lands, þær sem
ekki tilheyra annaðhvort fámenn-
um klúbbi eignamanna eða þeirri
yfirstétt sem stjómmálamennimir
hafa búið til síðustu áratugi, eiga í
miklum og vaxandi erfiðleikum.
Hvert áfallið af öðra hefur dunið
yfir þetta fólk á undanfomum
misseram.
Kjörin hafa verið skert með að-
gerðum stjómvalda hvað eftir ann-
að. Nú síðast var gengið fellt með
tilheyrandi skerðingu lífskjara al-
mennings án þess þó að breyta
nokkuð sem nemur stöðu atvinnu-
veganna en það var yfirlýst
markmið.
Atvinnuöryggi er úr sögimni eftir
að gamli frasinn um „hæfilegt at-
vinnuleysi“, sem allir stjómmála-
flokkar afneituðu fyrir fáeinum
árum, er orðinn að köldum, hvers-
dagslegum veruieika sem stjóm-
völd sætta sig bærilega við.
Stjómvöld hækka aftur og aftur
skatta almennings, bæði með
beinni hækkun hefðbundinna
skatta og nýrri skattheimtu í formi
alls kyns sérgjalda.
Samtímis verða skuldir heimil-
anna sífellt þyngri byrði. Sam-
kvæmt nýbirtu yfirliti er skulda-
súpa fjölskyldunnar orðin hærra
hlutfall af ráðstöfunartekjum
heimilanna hér á landi en hjá ná-
lægum þjóðum. Skuldir heimil-
anna hafa aukist um 166 milljarða
króna á fóstu verðlagi - já, 166
milljarða - á rúmum áratug.
Þetta hefur verið hin raunvera-
lega stefna ríkisstjóma síðustu ára
í málefnum fjölskyldunnar. Á þess-
ari herfór gegn fjölskyldunum í
landinu bera allir flokkar fulla
ábyrgð, nema Kvennalistinn sem
ekki hefur fengið aöild að ríkis-
stjórn.
Þetta er það sem ráðherrar ættu
að fara með í farteskinu á alþjóð-
legar ráðstefnur á næsta ári til að
halda upp á ár fjölskyldunnar en
ekki falleg orð og frasa úr ein-
hverri stefnuskrá.
Forréttindastétt
Stjómmálamenn þessa lands
hafa dundað sér við fleira síðasta
áratuginn eða svo en að skerða
efnahag fjölskyldunnar og draga
þar með úr vellíðan og samheldni
innan hennar.
Eitt er að gera sjálfa sig og flokks-
gæðinga sína að forréttindastétt í
þjóðfélaginu.
Pólitíska gengið er fjölmennt:
ráðherrar, þingmenn, fjölmennt lið
aðstoðarmanna af ýmsu tagi, hátt-
settir embættismenn, bankastjór-
ar, forstjórar ríkistengdra fyrir-
tækja og sjóða, svo nefnd séu nokk-
ur dæmi. Þetta lið hefur komið sér
þægilega fyrir í þjóðfélaginu vegna
pólitískra ítaka en yfirleitt algjör-
lega án tillits til eigin verka eða
hæfileika. Það er til dæmis á allt
öðrum launakjöram en almenning-
ur í landinu. Þar er ljóslega allt
önnur „fjölskyldustefna" í fram-
kvæmd en gagnvart láglaunafólk-
inu.
Forréttindastéttin hefur einnig
tryggt sig rækilega allt fram á graf-
arbakkann. Auðvitaö á kostnað
skattborgaranna. Sumt af þessu
liði þiggur þannig frá hinu opin-
bera, með einum eða öðrum hætti,
effirlaun sem eru á við lífeyris-
greiðslur sem hátt í tuttugu „venju-
legir" íslendingar verða að sætta
Lauqardaqs-
pistOl
Elías Snæland Jónsson
aðstoðarritstjóri
sig við sameiginlega, eins og rakið
hefur verið á síðum DV að undan-
fomu.
Þetta er auðvitaö sama liðið og
hefur sóað fiármunum þjóðarinnar
í fjárfestingarragl síðustu ára. Þar
hafa verið nefndar ýmsar tölur.
Nýlega sagði forsvarsmaður at-
vinnurekenda að á síðustu tíu til
tólf árum hefði verið sóað í óarð-
bæra, þ.e. raglaða, fjárfestingu
milli 40 og 50 milljörðum króna.
Sumir telja þessa tölu miklu
hærrri.
Og sóunin heldur áfram.
Bankastjóramir, sem eru verð-
launaðir með allt að sautjánfoldum
effirlaunum almennra íslendinga
þegar þeir loksins hætta að starfa
við að tapa peningum landsmanna,
era enn að afskrifa rugllánin - og
munu vafalaust gera í mörg ár.
Og sjávarútvegurinn, sem er allt-
af á hausnum samkvæmt meðaltali
hagsmunaaðila og kerfisins þótt
vel rekin fyrirtæki í greininni séu
í engum vandræðum, heldur áfram
að kaupa ný skip fyrir meira en
einn milljarð króna stykkið þegar
aðrir geta fengið nýleg skip sem
gera alveg sama gagn fyrir einn
fiórða af þeirri fiárhæð eða minna.
Og þjóðin borgar að sjálfsögðu
brúsann í skertum lífskjörum.
Enn eitt dæmi um hina raun-
verulegu fiölskyldustefnu á ís-
landi.
Ungtfólkívanda
Börn og unglingar hafa í vaxandi
mæli orðið fómarlömb þeirrar
stefnu sem rekin hefur verið í
reynd gagnvart fiölskyldunni síð-
asta áratuginn eða svo.
Fjölskyldur leysast upp og ungl-
ingar leiðast út í óreglu, afbrot og
ofbeldi.
Þetta er orðinn ömurlegur hluti
af íslenskum veruleika. Lítum á
örfá dæmi úr fréttum síðustu daga:
Lögreglan hafði hvað eftir annað
afskipti af hópi imglingspilta á
aldrinum 13-17 ára sem stimda
meðal annars bílþjófnaði, innbrot
og skemmdarverk. Einn höfuð-
pauranna er 17 ára piltur sem hefur
frá 13 ára aldri komið allt aö 60
sinnum við sögu lögreglu fyrir
fíkniefnaneyslu, þjófnað, ölvunar-
akstur, líkamsmeiðingar, skemmd-
arverk og innbrot. Mál hans og
fleiri svipaðra síbrotamanna
hrannast upp hjá kerfinu og bíða
meðferðar.
Tveir sjö ára drengir fóra inn í
kjallara mannlauss íbúðarhúss og
kveiktu í húsinu.
Mjög öflug heimatilbúin sprengja
sprakk í porti við götu í höfuðborg-
inni. Mildi að enginn varð fyrir
henni. Vitni sáu tvo unglingspilta
hlaupa af vettvangi rétt eftir að
sprengjan sprakk.
Lögreglan gómaði tvo 17 ára pilta
þar sem þeir vora að brjótast inn
í bíla. Eitthvað af þýfi fannst í bíl
piltanna.
Allar rúður á vesturhlið lögreglu-
stöðvar úti á landi vora brotnar að
næturlagi. Að verki vora tveir ölv-
aðir unglingspiltar, 16 ára gamlir,
sem kerfið hafði ekki pláss fyrir.
Mikil ölvunarlæti í bæ úti á landi
eftir unglingaball. Talsverð
skemmdarverk unnin í bænum.
Lögreglan hafði nóg að gera við að
keyra dauðadrukkna unghnga
heim til mömmu og pabba.
Stóram steini varpað inn um
glugga á svefnherbergi að nætur-
lagi. Kona hafði vaknað við þrask
utandyra mínútu áður og fór fram
úr rúminu rétt áður en steinninn
lenti þar. Gijótkastarinn var
drengur innan við tvítugt.
Tveimur bílum var stolið að næt-
urlagi. Fjórtán ára drengur, sem
oft hefur komið við sögu lögregl-
unnar, er granaður um annan bíl-
þjófnaðinn en kunningi hans hinn.
Tveir 12-13 ára strákar réðust á
77 ára gamla konu um hábjartan
daginn í höfuðborginni og reyndu
að stela af henni tösku.
Þetta era daglegar fréttír. Hvers-
dagslegir atburðir. Afleiðingar ís-
lenskrar fiölskyldustefnu í fram-
kvæmd.
Af einhverjum ástæðum hef ég
þá trú að ekkert verði minnst á
þetta af ráðamönnum á alþjóðleg-
um kjaftaráðstefnum á ári fiöl-
skyldunnar. Þess í stað verður
vafalaust mikið talað um flöl-
skyldustefnu.
En því miöur, það lifir bara eng-
inn á orðum pólitíkusa.