Dagblaðið Vísir - DV - 24.11.1993, Síða 14

14
MIÐVIKUDAGUR 24. NÓVEMBER 1993
Útgáfufélag: FRJALS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaöur og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÖNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PALL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI 11,
blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI 14, 105 RVlK. SlMI (91)63 27 00
FAX: Auglýsingar: (91 )63 27 27 - aðrar deildir: (91 )63 29 99
GRÆN NUMER: Auglýsingar: 99-6272 Askrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDG. 25. SlMI: (96)25013. BLAÐAM.: (96)26613.
FAX: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRjALSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF., ÞVERHOLTI 11
Prentun: ARVAKUR HF. - Askriftarverð á mánuði 1400 kr. m/vsk.
Verð í lausasölu virka daga 140 kr. m/vsk. - Helgarblað 180 kr. m/vsk.
Veiðarnar við Svalbarða
Komið hefur til árekstra íslenskra togara og norsku
strandgæslunnar á miðunum norðan við Bjarnarey. Hér
er um að ræða svokallað fiskvemdunarsvæði Norð-
manna en að minnsta kosti þrjú íslensk skip hafa verið
þar að veiðum að undanfömu. Útgerðarmenn skipanna
hafa látið þau orð falla að þeir vilji láta á það reyna
hvort Norðmenn hafi rétt til yfirráða á þessu svæði. Þeir
hafa jafnframt kvartað undan aðgerðarleysi íslenskra
stjómvalda um samninga um veiðar í Barentshafmu.
Það vakti mikla athygli þegar íslensk skip héldu til
veiða í Smugunni. Þá mótmæltú Norðmenn einnig kröft-
uglega, en létu við það sitja, enda óvefengjanlegt að
Smugumiðin em utan lögsögu Noregs og opið hafsvæði.
Þær veiðar hafa skilað afrakstri upp á á annan milljarð
króna.
Sá er þó munurinn á Smugunni annars vegar og Sval-
barðamiðunum hins vegar að Norðmenn geta með réttu
bent á að hér sé um vemdarsvæði þeirra að ræða og
íslendingar hafa hingað til ekki haft afskipti af svæðinu
né heldur mótmælt þeim reglum og lögum sem Norð-
menn hafa sett um veiðar á þessu hafsvæði.
Þetta hafa íslensk stjómvöld raunar staðfest með þögn-
inni og afskiptaleysinu og nú síðast með yfirlýsingum
sjávarútvegsráðherra og aðvörunum ríkisstjómarinnar.
Sjávarútvegsráðherra hefur margsinnis varað við áfram-
haldandi veiðum og ríkisstjómin hefur ítrekað sagt að
veiðar togaranna séu á ábyrgð útgerðarfélaga skipanna.
Hitt er rétt að hafa 1 huga að vafi leikur á um óskorað-
an rétt Norðmanna samkvæmt alþjóðalögum. Deila má
um lögsögu Norðmanna á Svalbarðasvæðinu og meðal
þeirra þjóða sem hafa gert samning sín í milli um vemd-
un svæðisins em nokkrar sem hafa fengið að veiða óá-
reittar við Bjamarey. Má þar nefna Rússa, Spánverja,
Grænlendinga og Færeyinga.
íslendingar standa ekki að neinu alþjóðlegu samkomu-
lagi um nýtingu náttúrauðlinda á Svalbarða, hvorki í
landi né á legi enda þótt Danir hafi staðið að því meðan
ísland var hluti af Danaveldi. Réttarstaða Norðmanna
er óljós og óviss og hefur verið vefengd af fleiri þjóðum
en íslendingum.
Eftir samdrátt í þorskveiðum á heimaslóðum og niður-
skurð á aflakvótum innan efnahagslögsögunnar, hafa
augu manna beinst að fjarlægari miðum. Nú er jafnvel
verið að tala um útfærslu landhelginnar í 350 mílur.
Skipakostur er sömuleiðis orðinn slíkur að auðvelt er
að sækja mið langt utan landhelgi og halda sig á miðun-
um svo vikum skiptir. Þetta gerir það að verkum að ís-
lendingar hafa í auknum mæh hagsmuni og áhuga á
veiðislóðum í Norðurhöfum vítt og breitt.
Og hvers vegna skyldu íslendingar einir þjóða vera
útilokaðir frá veiðum 1 Barentshafmu? Hvers vegna
skyldu Norðmenn fá að komast upp með það að stöðva
veiðar íslendinga á miðum þar sem þeir sjálfir og aðrar
þjóðir sækja fisk í sjó? Og er þó langt utan þeirrar lög-
sögu sem fiskveiðiþjóðir hafa viðurkennt.
Sókn íslensku skipanna í miðin við Bjamarey er þess
vegna ekki út í bláinn þótt nú sé skynsamlegt að stöðva
hana um sinn. Hún á að vera tilefni til þess að íslensk
stjómvöld fari fram á samninga um veiðar okkar í Bar-
entshafinu yfirleitt sem og um aðra sameiginlega hags-
muni okkar í sjávarútvegi. Þar er af mörgu að taka og
Norðmenn síst með betri samvisku eða samningsstöðu
en við.
Látum á það reyna enn og aftur.
Ellert B. Schram
„Sjálf löggjafarsamkoman, Alþingi, er t.d. ekki með grænt símanúmer," segir m.a. í grein Einars. - Skiptiborð
og símaverðir Alþingis. DV-mynd GVA
Lækkun síma-
kostnaðar á
landsbyggðinni
Mjög verulega hefur miöað í átt
til jöfnunar á símakostnaði lands-
manna undanfarin ár. Það hefur
gengið þannig fyrir sig að taxti
langlínusamtala hefur lækkað
mikið en taxti fyrir staðarsímtöl
hækkað óverulega. Þetta hefur leitt
til þess aö símakostnaður innan-
lands hefur á fimm árum lækkað
um 13% að raungildi. Þegar verst
gegndi var allt að ellefu sinnum
kostnaðarsamara að hringja hin
dýrustu langlínusamtöl en innan-
bæjarsímtöhn. Nú er þetta hlutfall
orðið einn á móti fiórum.
Þetta er þó ekki allt. Gjaldflokks-
svæði hafa stækkað og því geta
símnotendur náð til fleiri númera
á taxta innanbæjarsímtala en áður.
Sem dæmi um þetta má nefna að
nú geta til dæmis íbúar ísafiarðar
hringt vestur til Þingeyrar, út í
Bolungarvík og inn um allt Djúp á
taxta innanbæjarsamtala. Áður
þurfti að greiöa hærra verð fyrir
slík símtöl en sem nam innanbæj-
artaxta.
Græn símanúmer
Þrátt fyrir þetta er símakostnað-
ur landsbyggðarfólks enn hærri en
íbúa höfuðborgarinnar. Ástæöan
er sú að opinber sem og önnur
þjónusta er aö langmestu leyti stað-
sett á höfuðborgarsvæðinu og
landsbyggðarfólk, sem vill nota sér
þá þjónustu, verður að hringja á
langhnutaxta.
Fyrir allmörgum árum hóf Póst-
ur og sími að bjóða viðskiptavinum
sínum að setja upp svoköhuð græn
símanúmer. Þau gerðu fólki kleift
að hringja í þau hvaðanæva af
landinu en fá bara reikning eins
og um innanbæjarsamtöl væri aö
ræða. Þetta var mikið framfara-
Einar K. Guðfinnsson
annar þingmanna Sjálfstæðis-
flokksins á Vestfjörðum
með grænt símanúmer. Þessu
mikla tómlæti verður að hnna.
Tæknin notuð tilað
jafna kjörin
Af þessum sökum ákvað ég að
flytja þingsályktunarthlögu í þess-
um efnum. Meðflutningsmenn
mínir eru sex aðrir þingmenn Sjálf-
stæðisflokksins úr öUum lands-
byggöarkjördæmunum. TUlögu-
greinin er svohljóöandi:
„Alþingi ályktar aö fela ríkis-
stjóminni að sjá til þess að sett
verði upp græn símanúmer í öUum
ráðuneytum Stjómarráðsins og
helstu stofnunum ríkisins svo að
auðveldara og hagkvæmara verði
fyrir þá landsmenn sem búa utan
höfuðborgarsvæöisins að ná til
æðstu starfsmanna stjómsýslunn-
ar með sín mál.“
„Þegar verst gegndi var allt að ellefu
sinnum kostnaðarsamara að hringja
hin dýrustu langlínusamtöl en innan-
bæjarsamtölin. Nú er þetta hlutfall orð-
ið einn á móti fjórum.“
skref.
Því miður hafa fyrirtæki og þó
einkum opinber fyrirtæki og stofn-
anir aUtof htið sinnt þessu. Shk
græn símanúmer eru bara 73. Og
ekki eru nema sex ríkisstofnanir
með græn símanúmer á sínum
snæram. Hvað varðar sjálft Stjóm-
arráðið þá hafa bara landbúnaðar-
og samgönguráðuneytiö yfir slík-
um númerum að ráða. Sjálf löggjaf-
arsamkoman, Alþingi, er t.d. ekki
Með þessu gemm við thlögu um
leið er hefur í för með sér minni
símakostnað fyrir almenning og
atvinnufyrirtæki á landsbyggð-
inni. Hún hvetur til þess að notuð
sé sú tækni sem til staðar er tíl
þess að jafna kjörin og stíga enn
eitt mikUvægt skrefið tíl þess að
lækka símakostnað íbúa lands-
byggðarinnar.
Einar K. Guðfinnsson
Skoðanir aimarra
Með tilkomu NAFTA
„Með Fríverslunarsvæði Norður-Ameríkuríkja
veröur tU nýtt og öflugt opið markaðssvæði sem er
af svipaðri stærðargráðu og Evrópubandalag-
ið... Hins vegar er ekki ólíklegt að vaxtarmöguleiki
NAFTA-ríkjanna sé mun meiri en EB-ríkj-
anna... Þess vegna er brýnt að íslenzk stjómvöld
geri sér grein fyrir þeim nýju viðhorfum, sem skap-
ast í viöskipta- og markaðsmálum okkar með tUkomu
NAFTA. Við þurfum að hugleiða stöðu okkar við
þessar nýju aðstæður.“
Úr forystugrein Mbl. 21. nóv.
Framkoma f lokksformannsins
„Ummæh Steingríms Hermannssonar um fiár-
hagsstöðu útgáfufélags Tímans vekja furðu og bera
vott um htla yfirsýn eða þekkingu á málunum. Þó
var hann stjómaiformaður til langs tíma og sat
reyndar í stjóm Mótvægis hf. þar tíl í október
sl.,.. Framkoma Steingríms Hermannssonar í þessu
máh bendir til þess að hann eigi ekki að taka þátt í
sfiórnun landsins og þaðan af síður í stjómun bank-
anna. Honum ber að segja af sér formennsku í Fram-
sóknarflokknum." Úr forystugrein Timans 23. nóv.
íslendingar horf i
til austurs og vesturs
„Evrópubandalagið varð á sínum tíma tíl þess
að nýr vöxtur í efnahagsmálum hófst í Evrópu. Æ
fleiri ríki óska nú aðUdar að EB. Allar líkur em til
þess að þróunin verði sú sama innan NAFTA... Það
er fuh ástæða fyrir íslendinga að hugsa vel sinn
gang á tímum þessara miklu og öm umskipta í heim-
inum... Við verðum hins vegar að horfa bæði til
Evrópu og Bandaríkjanna í þessum efnum því þar
em okkar helstu viðskiptaaðUar. “
Úr forystugrein Alþ.bl. 23. nóv.