Dagur - 17.02.1990, Blaðsíða 5

Laugardagur 17. febrúar 1990 - DAGUR - 5
„Brúarvinnan var heilmikið ævintýri. I þá
daga voru skúrarnir ekki komnir til sögunn-
ar og því urðum við að sofa í tjöldum. Þessi
tjaldbúskapur var mikil lífsreynsla. Tjöldin
voru kynt með gömlum stórhættulegum
Alladin-ofnum. Ég minnist þcss eitt sumar-
ið að við vorum í tjöldum austur í Reykja-
dal fram í október. Það sumar smíðuðum við
þar tvær brýr og eina í Bárðardal.
Brúarsmíði er töluvert frábrugðin húsa-
smíði. Þetta er miklu grófari vinna og er að
miklu leyti í vatni.
Frítíminn í brúarsmíðinni var af skornum
skammti. Við unnunr til sjö á kvöldin og
síðan var kannski tekið í spil áður en menn
lognuðust út af. Unnið var alla daga og aðra
hvora helgi.
Eitt suntarið vorum við hjónin bæði í
brúarvinnunni. Hún kokkaði ofan í mann-
skapinn og bjó ásamt annarri ráðskonu og
syni okkar í ráðskonuskúrnum. Égsvaf hins
vegar með öðrum í vinnuflokknum í tjaldi
Yar álitinn brjálaður
Árið 1978 hafði heilsu föður Hreiðars hrak-
að nokkuð. Hann hafði unt hríð búið félags-
búi nteð Eiríki syni sínum. Hreiðar ákvað
að hætta hjá Vegagerðinni og vinna fremra
við garðyrkjuna á móti Eiríki. Að vísu flutt-
ist fjölskyldan ekki frameftir fyrst í stað en
fljótlega hófst bygging íbúðarhúss, sem
nefnist Skák og stendur skamnrt vestan við
Vín.
Þeir bræður Hreiðar og Eiríkur ráku sam-
an garðyrkjustöðina Laugabrekku urn fimm
ára skeið en þá stofnaði Eiríkur garðyrkju-
stöðina Grísará en Hreiðar hélt áfram
rekstri Laugabrekku í tvö ár.
Bygging blómaskála var ekki skyndihug-
detta Hreiðars. Hún tók að sækja á hann á
þeim árum er hann vann hjá Vegagerðinni.
„Ég hafði ætlað mér að ráðast í þessa frarn-
kvæmd um það leyti sent ég fór í félagsbúið
á móti Eiríki. Áformin frestuðust um fimrn
ár, kannski sem betur fer því auðvitað var
maður í þá daga illa undir það búinn að
byggja stóran blómaskála"
Haustið 1983 voru sökklar steyptir og vet-
urinn eftir vann Hreiðar að mestu við járn-
grind hússins.
„Ég get ekki neitað því að ég var hálf
ráðalaus þegar ég tók ákvörðun um að fara
af stað með byggingu blómaskálans og flest-
ir ráðlögðu mér að gleyma þessu. Um vorið
1984 þegar tók að skýrast hversu stór skál-
inn yrði hélt fólk að ég væri að verða brjál-
aður. Fjölskyldan studdi mig þó þegar ég
var kominn af stað og hún sá að ég væri
ólæknandi af þessu. Síðar kom á daginn að
maður átti rniklu fleiri góða kunningja og
vini en mann hafði órað fyrir, sem lögðu á
sig ómælda vinnu við að koma þessu upp
með mér.“ Hreiðar leggur á það áherslu að
sveitarstjórn Hrafnagilshrepps hafi allt frá
byrjun sýnt þessu skilning og aldrei hafi
'staðið á ýmsum
nauðsynlegum
leyfum frá henni
Ævintýramennska og óróleiki
„Ég held satt best að segja aö hrein ævin-
týramennska eða ákveðinn óróleiki hafi
ráðið mestu urn að ég fór út í þessa bygg-
ingu.
Frumteikningar af húsinu og innrétting-
urn gerði ég sjálfur en Sigtryggur Stefánsson
hannaði burðarþolið. Þetta þurfti allt að
vinnast hratt og á kvöldin þegar ég kom
heim settist ég niður og rissaði á blað það
sem þurfti að gera daginn eftir.
Það hjálpaði ntér við að koma þessu af
stað að á þessum tíma var lítið unt að vera í
atvinnulífinuu og ntörgum fannst að þyrfti
að finna upp á einhverju nýju. Þrátt fyrir
það var í fáa sjóði að sækja með fyrir-
greiðslu. Með hálfgerðum brögðum tókst
þó að fá út á gróðurhúsið 800 þúsund kröna
lán úr Stofnlánadeild landbúnaðarins.
Bankinn minn studdi mig í byrjun en svo
fannst honum þelia vua orðið alltof stórt og
ekkcrt vit í þessu.
Ónóg fyrirgreiðsla gerði mér auðvitað
mjög erfitt fyrir og víst er aö ef ég hefði ver-
ið skuldsettur þegar ég byrjaði hefði þetta
ekki tekist. Jafnframt sýnist mér líklegt að
ef ég hefði fengið allan þann pening sem ég
óskaði eftir væri ég ekki eigandi af blóma-
skálanum í dag.“
Ongþveiti fyrsta daginn
Vorið 1984 voru límtrésbitar hússins reistir
og eftir það var atburðarásin hröð. Menn
unnu nótl sem nýtan dag við að koma
skálanum undir þak og undirbúa að taka á
móti fyrstu gestunum.
Loks rann hin stóra stund upp, opnunar-
dagurinn. Fólk streymdi að og greinilegt var
að það var forvitið að sjá þetta undrahús
með eigin augum. „Skálinn fylltist alveg
gjörsamlega fyrsta daginn, það var hrein-
lega öngþveiti.“
Hreiðar hafði gengið út frá ákveðnum
fjölda gesta í forsendum að byggingu Vínar.
Þessi áætlun stóðst ekki, gestirnir urðu
fleiri. Hins vegar skildi hver gestur eftir sig
færri krónur en hann hafði reiknað með.
„Þetta kont mér óneitanlega nokkuð á
óvart. En síðar sá ég að í svona rekstri er
óraunhæft að ætla miklar tekjur af hverjum
gesti. Flestir setjast niður með kaffibolla og
meðlæti eða ís.“
Nýtt anddyri á teikniborðinu
Blómaskálinn Vín er opinn allt árið en álag-
ið er þó fyrst og fremst yfir sumarmánuðina.
Þá cr starfsfólki fjölgað og vinnudagurinn
langur og strangur, opið kl. 9 að morgni til
23.30 að kvöldi. Á góðum
dögum nægja 150
sæti í sal engan
veginn.
Rekstur Vínar hefur verið með svipuðu
sniði frá opnun 1984. Veitingarnar eru sem
fyrr stærsti þátturinn. Hreiðar nefnir að
áhersla sé lögð á afþreyingu. Yfir vetrar-
mánuðina er minigolf á boöstólum og það er
síðan fært út á sumrum. Þá hefur stærsta
fiskabúr landsins aðdráttarafl.
Hreiðar segir að reksturinn hafi verið
heldur erfiður á síðasta ári. Fólk hafi greini-
lega haft minni peninga á milli handa en oft
áður. „En það bendir allt til að þetta ár
verði miklu betra í rekstri," bætir hann
íbygginn við.
Hreiðar segir nauðsynlegt að fjölga sætr
um í skálanum til að geta boðið öllum gest-
unt sæti á álagsdögum yfir sumarmánuöina.
„Það er komið á teikniborðið hjá mér að
byggja anddyri og fá þannig meira pláss og
skemmtilegri aðkomu að húsinu. Hugsan-
lega byrja ég á þessu í haust."
Fyrstu árin erfíð
Spurningunni um hvort liann myndi óhikað
byrja í dag á upphafsreitnum svaraði hann
neitandi. „Nei, ég myndi sennilega ekki
þora að leggja aftur út í slíkar framkvæmdir
og ég niyndi ekki ráðleggja nokkrum manni
að l'ara út í nokkuö þessu líkt með jafn lítið
fjármagn að baki. Það var þannig fyrsta árið
sem ég rak Vin að maður þoröi hvorki aö
leggjast til hvílu á kvöldin eða vakna aö
morgni. En eftir það fór bankinn aö trua
meira á reksturinn og veita mér fyrir-
greiðslu.
Fyrstu tvö árin voru geysilega erfiö en
síðan korn mikiö uppsveitluár 1987. Þaðolli
rnanni hins vcgar vonbrigðum hve síöasta ár
var þungt. 1 fyrravetur var veöur nær
undantekningalítið slæmt um helgar, scm
dró mjög úr aðsókn. Vorið kom seint en
góður júlímánuður bætti þetta aðcins upp."
Hreiðar segir að veöur hafi afgerandi
þýðingu með aðsókn. „Veörið verður að
vera passlega gott. Heppilegast er ef eru
nokkrir skýjabólstrar yfir Vaðlahciðinni. Þá
fer fólk síður í sunnudagsbíltúrinn austur
fyrir heiði. Hins vegar er best aö hafa sól og
blíðu þegar á annað borð er kominn mikill
fjöldi ferðafólks á svæðið."
Vil sjá þjónustumiðstöð
rísa á Hrafnagili
Hreiðar segist hafa trú á Hrafnagili og ná-
grenni sem ferðaþjónustusvæði framtíðar-
innar. „Ég tel að hér eigi að rísa þjónustu-
miðstöð fyrir ferðamenn. Ég las grein sl.
sumar í Degi þar scm tæpt var á þeirri hug-
mynd að ríkið hlutaðist til um aö komið yröi
upp þjónustumiðstöðvum á sex eða átta
stöðum á landinu. í greininni voru tilgreind
þrjú atriði sem þyrftu að
vera til staðar á viðkom-
andi stað. í fyrsta lagi
jarðhiti, í öðru
lagi þyrfti hann
að vera við
veg inn á há-
lendið og í þriðja
lagi yrði að vera
margt markvert
að sjá í nágrenn-
inu. Hrafnagi!
uppfyllir öll þessi
skilyrði og ég væri
í að leggja stofn-
un þjónustumið-
stöðvar hér lið.“
Hreiðar er með vélsleðadellu og nýtir allar stundir sem gefast til að þeysa út uin víðan völl á sleðanum sínum. Hann gerir mikið af því að fara í
sleðaferðir upp á hálendið og segir að jöklaferðir séu toppurinn.
Hreiðar er óhress með samstöðuleysi
aðila í ferðaþjónustu. Hann segir að tor-
tryggni ferðaþjónustumanna í garð hvors
annars sé áberandi. Þá segir hann að stjórn-
völd tali á tyllidögum um ferðamannaþjón-
ustu sem framtíðaratvinnugrein, en það sé
meira í orði en á boröi.
Jöklaferðir er toppurinn
Eitt er það áhugamál sem Hreiðar segist
vera hejllaður af og sé nánast ólæknandi
baktería. Bakterían heitir vélsleðar og vél-
sleðaferðir. „Segja má að maður sé heltek-
inn af þessari dellu og ógjörningur er að
losna viö hana.
Erfitt er að skýra út hvað er svona heill-
andi viö vélsleöana, nema ef væri spennan.
Maður veit aldrei nákvæmlega hvernig færið
er og heldur ekki hvcrnig snjórinn liggur.
Það er ólýsanlegt að þeysa um snjóbreið-
urnar í sól og blíðu.
Maður byrjaði smátt, en hcfur síðan brölt
upp á við í þessu."
Hreiðar segir að hér á árum áður hafi
hann haft gaman af veiði. en atvinnan geri
þaö að verkum að engar frístundir gefist yfir
sumariö. Hins vegar sé auðveldara að finna
frítíma yfir vetrarmánuöina og því falli vél-
sleðadellan vel að vinnunni.
Einn mikilvægur liöur í vélsleðasportinu
er félagsskapurinn. Hreiöar segir að mynd-
ast hafi samheldinn hópur vélsleðamanna
sem þeysi um fjöll og firnindi og inn á há-
lendiö. „Toppurinn er aö komast inn á
jökla. Þar er spennan mest," segir hann.
„Jöklaferöir geta vissulega verið rnjög
hættulogar og því er nauðsynlegt að í þær
fari ekki færri en fjórir saman."
Hef gaman af vondum veðrum
Fáar konur stunda vélsleðaíþróttina og segir
Hreiðar aö válynd veður kunni að skýra það
aö nokkru le-yti. „Maður kemst ekki hjá því
að lenda einhverntímann í vondum veðrum
upp á hálendinu. Tilfellið er að ntaður
kynnist vélsleðamönnum fyrst í vitlausu
veöri fjarri byggð. Þá kemst rnaður að raun
um hvort menn hafi þörf fyrir þá spennu
sem þessu fylgir. Ég veit dæmi þess að menn
hafi lent í miklum hrakningum og ekki snert
á vélsleðunum eftir þaö.
Satt best aö segja hef ég gaman af vond-
um veðrum og af þeim sökum er maður
kannski of kærulaus með að leggja í hann í
slæmu veöri. En grundvallaratriöi er að vera
alltaf meö allan hugsanlcgan búnað, átta-
vita, lóran, talstöð, tjald, álpoka og fleira.
Slys geta alltaf oröið og það er mikilvægt að
gcta látið vita af sér og óskað cftir hjálp ef á
þarf að halda.“
Nafli alhcimsins í Laugafelli
Síöastliöið haust flutti hópur vélsleðamanna
skála inn í Laugafell. „Það er mikilvægt að
hafa þarna upphitað hús. Laugafell er að
áliti margra vélsleðamanna nafli alheimsins.
Þaðan er stutt á alla staði, hvort sent förinni
er heitið á Hofsjökul eða Hveravelli."
Nokkrir áhugasamir menn tóku sig til og
byggðu skálann. „Mál æxluðust þannig að
við fengum æskuheimili mitt í Laugabrekku
til niðurrifs og nýttum úr því það sem nýti-
legt var en brenndum restina. Við byrjuðum
af krafti á skálanum í júlí og fluttum hann
tilbúinn inneflirsl. haust."
Skálinn varskírður Hjörvarsskáli í höfuð-
ið á Angantý Hjörvari Hjálmarssyni,
kennara á Hrafnagili. Hreiðar segir að ann-
að nafn hafi vart komið til greina því nafn
Angantýs Hjörvars sé svo nátengt allri upp-
byggingu inn í Laugafelli. Sem dæmi sé
sundlaugin þarna innfrá mikið til hans verk
og sama gildi um hitaveituna.
Þegar hér var komið sögu var langt liðið á
kvöld og einungis ómur frá ísvélinni rauf
kyrrðina í Vín. Lokaspurningin til Hreið-
ars, öðru nafni Kugga, var sú hvort hann
teldi að eftir 10 til 15 ár yrði hann í sömu
sporum; að afgreiða blóm, kaffi, vöfflur og
ís í Blómaskálanum Vín. „Ég held ég geti
lofað því, það er að minnsta kosti ekkert
sem bendir til annars. Það er orðið stolt
manns að halda skálanum opnum og tarnir
sem þessum rekstri fylgja henta mér vel.“
óþh