Dagur - 02.12.1995, Blaðsíða 17

Laugardagur 2. desember 1995 - DAGUR - 17
•I
í
4
4
i
I
i

I
samviskubit. Ég ætla að reyna að
vinna eins mikið og ég get meðan
ég hef áhugann. Það er gott að
skipta um vettvang og ég get verið
í góðu sambandi við mitt heima-
fólk sem þingmaður."
í góðsemi vega menn
hver annan
Eins og áður sagði eru Svanfríður
og Hjálmar nýliðar á þingi, eða
busar. Það er gömul saga og ný að
busar hafa ekki átt sjö dagana sæla
og þeim eldri, eða reynslumeiri
menn gert sitt til að minna þá á
stöðu sína. Hvemig ætli þetta sé á
Alþingi, skyldu „fyrsta árs“ þing-
menn vera teknir alvarlega?
„Mér finnst að gerðar séu til
okkar þær kröfur að við eigum að
vera hér fullskapaðir þingmenn,"
segir Svanfríður
Hjálmar kinkar kolli, sammála
starfssystur sinni. „Kannski eru
mestu kröfurnar til þingmanns-
starfsins í þessu; við verðum að
koma fullsköpuð inn í þetta. Ef
maður lendir í hörðum umræðum
er ekkert verið að væg ja manni, þó
menn viti að maður hafi ekki
reynsluna, þekki ekki baksvið at-
burða. Sumir notfæra sér það, ein-
staka maður. Samt er ákaflega gott
samfélag héma á þinginu, góð sam-
skipti.“
„Samt stundum eins og hjá
Guðmundi á Glæsivöllum,“ segir
Svanfríður. „Það er yfirborðskurt-
eisi, en í góðsemi vega menn hver
annan, eins og segir í ljóðinu eftir
Grím Thomsen."
Þriggja kjörtímabila
gamalt samtal
Stundum hefur verið sagt að á ís-
landi búi yfir 200.000 sérfræðingar
á öllum sviðum, stjómmál þar síst
undanskilin. Ólíklegasta fólk
blómstrar í búningsklefum, sauma-
klúbbum og þjóðarsálum, en þrátt
fyrir það virðist oft sem gjá sé á
milli þingmanna og almennings,
líkt og þessir tveir hópar tali ekki
sama tungumál.
„Allir telja sig hafa vit á stjóm-
málum og geta sagt okkur til,“ seg-
ir Hjálmar. „Og hafa það í raun-
inni,“ segir Svanfríður. „Það er
okkar styrkur, að hitta sem flesta
og þingmaður sem ekki er í sam-
bandi við kjördæmi sitt, er einungis
unglingur í kaupstaðarferð, sem er
búinn að gleyma hver sendi hann
og hvað hann átti að kaupa,“ segir
Hjálmar.
„Stjómmál eru bara viðhorf
manna gagnvart ákveðinni atburða-
rás eða atburðum. Ég skil samt um-
ræðuna um að það sé gjá milli
stjómmálamanna og almennings,
sérstaklega vegna þess að stundum
virðist manni svo að menn hér séu
allt of oft að halda áfram með gam-
alt samtal sem byrjaði fyrir þremur
kjörtímabilum síðan. Þeir sem ekki
voru til staðar hér þá, til að átta sig
á af hverju umræðan spratt, skilja
hana ekki í dag,“ segir Svanfríður.
„Og okkur finnst hún fáránleg,"
skýtur Hjálmar inn í. „Hún er frá-
leit, og að ég held ástæðan fyrir
þessu sambandsleysi sé þessi um-
ræða sem byrjaði fyrir löngu og
einstaklingar hér í þinginu halda
áfram sín á milli og er orðin mjög
persónuleg...“
„Þaö er okkar styrkur,
að hitta sem flesta og
þingmaður sem ekki
er í sambandi viö kjör-
dæmi sitt, er einungis
unglingur í kaupstaö-
arferö, sem er búinn
að gleyma hver sendi
hann og hvab hann
ótti að kaupa."
„...og geta ekki hætt,“ nær
Hjálmar að koma að. Hann er
greinilega alveg sammála Svan-
fríði. „Þetta á ekkert erindi inn í
stjómmálaumræðuna, ekkert er-
indi,“ segir Svanfríður með
áherslu.
„Þessi umræða verður líka til
þess að við sem erum að byrja núna
þurfum að taka þátt í fortíð, þó við
höfum ætlað okkur að fara að vinna
fyrir framtíð," segir Hjálmar.
„Vib erum enn að
reyna aó sætta áb-
stæður milli dreifbýlis
og þéttbýlis, og erum í
raun enn með „sam-
viskubit" yfir að hafa
flutt úr sveitinni. Það
er eins og menn séu
alltaf að reyna að
bæta fyrir það með
ýmiss konar byggða-
óætlunum; umbun til
þeirra sem þó urðu
eftir..."
„Það gerir það að verkum að allt
of margir loka augunum fyrir því
sem hér er að gerast og hugsa sem
svo að það sé ekki nokkur leið til
að skilja málþófið á þinginu. Mér
finnst að þeir aðilar sem halda
þessari umræðu gangandi séu að
gera stjómmálum grikk,“ klykkir
Svanfríður út með.
Stjórnmólaflóran í dag
Svanfríður er í Þjóðvaka, þeim
flokki sem einna harðast hefur ráð-
ist á flokkakerfi landsins, en
Hjálmar í Sjálfstæðisflokknum,
sem ekki hefur farið varhluta af
gagnrýni Þjóðvaka. Einhvem veg-
inn liggur beint við að spyrja þau
hvaða augum þau líti stjórnmála-
flóruna í dag, fulltrúa tveggja and-
stæðinga, sem virðast þennan
sunnudag vera mestu mátar.
Löng þögn. Svo segir Hjálmar
lágt og glottir: „Nú steinþegjum
við.“
Svanfríður herðir sig upp. „Mitt
mat er að stjómmálakerfið í dag
endurspegli ekki nægjanlega þær
aðstæður sem nú ríkja í þjóðfélag-
inu. Ég hef verið þeirrar skoðunar
um hríð að það þyrfti að stokka
þetta kerfi upp, en ég veit að menn
gera ekki núllgrunnsáætlanir í pól-
itfk, til þess er allt of mikið af til-
finningum í þessu. Ég vil sjá þró-
unina á vinstri vængnum þannig að
hér verði stór flokkur jafnaðar-
manna sem geti att kappi við Sjálf-
stæðisflokkinn. Ég held að með því
fengjum við heilbrigðari og ábyrg-
ari stjómmál í landinu."
Svanfríður og Hjálmar ræða
flokkapólitíkina sín á milli og
Svanfríður segir Sjálfstæð-
isflokkinn vera eins og stofnun,
sem stendur fyrir ákveðin íhalds-
söm gildi. Hjálmar er ekki alveg
sáttur við þessa skilgreiningu og
spyr: „Heldur þú að stór jafnaðar-
mannaflokkur, sem sameinaði alla
á svokölluðum vinstri væng, og
yrði mótvægi við Sjálfstæð-
isflokkinn, myndi staðna?“
„Nei. Ég geri ráð fyrir að þróun-
in héldi áfrarn, nýir menn með nýj-
ar hugmyndir kæmu inn og
ákveðnir örlítið uppreisnargjarnir
hópar fengju tiltekið vægi á
ákveðnum tímum, þó svo menn
þyrftu að sýna hverjir öðrum um-
burðarlyndi,“ svarar Svanfríður.
„En það er einmitt þetta sem
Sjálfstæðisflokkurinn gerir," segir
Hjálmar. „Nýir menn með nýjar
hugmyndir og áherslur fylkja sér
undir rnerki hans. Flokkurinn
stendur fyrir ákveðin gildi, það er
rétt, en hann er framsækinn og
frjáls. Hins vegar óttast ég að það
sé fátt sem vinstri vængurinn getur
sameinast um. Sameiningarvið-
leitni vinstri flokkanna undanfarin
ár hefur alltaf strandað á því, að
þegar persónulegum metingi slepp-
ir, er lítið eftir. Ég hef ekki orðið
var við sameiginlegar hugsjónir
þeirra, nema þessa, að vera mót-
vægi við Sjálfstæðisflokkinn."
„Sjálfstæðisflokkurinn er
kannski býsna breiður flokkur, og
þú segir að hann sé framsækinn og
frjáls. Það má vel vera, í það
minnsta er hann mun framsóknar-
legri núna heldur en hann var á síð-
asta kjörtímabili," segir Svanfríður,
nokkuð viss um að hafa launað fyr-
ir sig og sína.
KA ó Alþingi
Lífið er ekki bara vinna, ekki einu
sinni hjá alþingismönnum með
óskilgreindan vinnutíma. Hjálmar
og Svanfríður segja að þau blandi
ekki mikið geði við starfsfélaga
sína utan vinnu, en reyndar segir
Hjálmar að þau séu alltaf í vinn-
unni. Kannski þar sé komin skýr-
ingin.
„Það er gaman að það komi
fram í Degi að KA er starfrækt
héma í þinginu," segir Hjálmar
prakkaralegur á svipinn. „Knatt-
spymufélag Alþingismanna. Það
æfir á föstudögum."
„Eru ekki bara karlar í því,“
spyr Svanfríður. Hjálmar getur ekki
svarað því, og viðurkennir um leið
að hann hafi ekki enn mætt á æf-
ingu, en segist hafa hug á því.
Svanfríður segir að það sé margt
sem hana langar til að gera utan
vinnu, en tíminn sé aldrei nægur.
„Mér finnst ég til dæmis aldrei hafa
tíma til að lesa allt sem ég vil lesa.
Ég hef meira að segja spáð í að fara
á hraðlestramámskeið! Ég er alltaf
með hauga á náttborðinu og alls
staðar af einhverju sem mig langar
að lesa, fyrir utan svo allt sem ég
þarf að lesa. Ég hef líka gaman af
tónlist og ég vildi hafa tíma til að
syngja í kór, en ég hef ekki vogað
mér í það héma í Reykjavrk ennþá.
Ég óttast að hafa ekki tíma fyrir
það, að minnsta kosti ekki eins og
er. Mér finnst dásamlegt að syngja
með öðrum og ég fer líka á tónleika
þegar ég get. Svo hef ég gaman af
að elda og stjana við fjölskylduna,
eða bjóða vinum í mat. Það er mín
aðferð við að halda tengslum, því
ég hef ekki mikinn tíma til að fara í
heimsóknir. Á þennan hátt get ég
líka verið veitandi, fengið til mín
þá sem ég hef gaman af að hafa
nærri mér og stjanað dálítið við
þá.“
„Það er sama niðurstaðan hjá
mér, tíminn er naumur. Ég vil gefa
mér tíma til að lesa nýjar ljóðabæk-
ur; ég hef aldrei getað lesið allt sem
mig langar til. Annars eru áhuga-
málin margs konar; útivist og
veiðiskapur til dæmis,“ segir
Hjálmar.
„Þú kemst ekki í rjúpur í haust,
fyrst þú fórst í fjárlaganefnd,“ segir
Svanfríður.
Hjálmar verður svolítið vand-
ræðalegur. „Ég hef bara einu sinni
skotið rjúpu. Ég komst svo nærri
henni að ég skaut næstum af henni
hausinn og ég skammaðist mín svo
mikið fyrir að drepa þetta litla grey,
að ég ákvað að gera þetta aldrei aft-
ur og það er ekki erfitt að standa
við það. Ég veiði aðallega lax og
silung og hef afskaplega gaman af.
Best þykir mér að fara út á Skaga
og út í Höfðavatn í Skagaflrði. Að
geta verið þar einn með sjálfum
sér, eða syni mínum eða dóttur í
kyrrðinni og friðnum er óviðjafn-
anlegt. Þar er mjög fallegt og alll í
svo miklu samræmi hvað við ann-
að. Við megum ekki gleyma því að
við búum í fallegu landi og við eig-
um að gefa okkur tíma til að njóta
þess.“
Það er liðið að lokum viðtalsins,
Svanfríður þarf að flýta sér heim,
var búin að gleyma að hún hafði
boðið fólki í mat. Hjálmar er að
hugsa um að fara í bíó, á íslenska
gæðamynd. Þau ætla bæði að gefa
þingmanninum í sjálfum sér frí
þetta kvöld, í það minnsta eins og
hægt er. Þau virðast vera nokkuð
ósnortin enn af andrúmsloftinu í
þinginu, sem þau hafa gefið
skemmtilega mynd af, en hver veit,
|rví...
.. .sagan segir það víst muni sannað,
aðfái þau Alþingi kannað,
þáfljótt þau heri
hvernig best vœri
í góðsemi að vega hvert annað.
shv