Dagblaðið Vísir - DV - 01.10.1994, Blaðsíða 22

I
22
LAUGARDAGUR 1. OKTÓBER 1994
Sérstæð sakamál
Sálarkvilli
í þýskum fangaklefa situr miðaldra
maður sem hristir höfuðið á hverj-
um sunnudagsmorgni þegar hann
heyrir kirkjuklukkurnar hringja.
Hann heitir Harry Brandle og er
fimmtíu og tveggja ára. Honum er
nú ljóst að allt síöan hann komst á
fullorðinsár hefur hann verið á
rangri hillú en það leiddi aftur til
þess að hann situr nú í fangelsi.
Bestan árangur hefði líklega boriö
meðferð hjá sálfræðingi en vafalít-
ið er einnig að hefði hann gerst
munkur hefði klausturlífið bjargað
honum frá því að lenda í þeim erfið-
leikum sem hann lenti í og tengjast
aUir kvenfólki.
Brandle er nefnilega einn af þeim
mönnum sem sálfræöingar og geð-
læknar segja að verði alltaf undir
í hjónabandi. Það sýndi hann líka
svo ekki varð um villst meö því að
kvænast fimm sinnum á þremur
áratugum en síðasta hjónabandinu
lauk í Ludwigshafen með miklum
sorgarleik.
Röð hjónabanda
Fyrst gekk Harry í hjónaband
fyrir þrjátíu árum. Konan var rétt
rúmlega tvítug eins og hann sjálf-
ur. Sambúðin entist í fjögur ár. Þau
eignuðust son sem afneitaði síðar
föður sínum og tók sér ættarnafn
móðurinnar.
Það má ef til vill segja að sjá hefði
mátt fyrir frá fyrsta degi að hjóna-
bandið yrði skammlíft því Harry
hallaði sér mikið að flöskunni og
það gerði að sjálfsögðu alla erfið-
leika í hjónabandinu vandleystari.
Þegar skUnaðurinn var um garð
genginn báðu vinir Harrys hann
um að reyna að styrkja stöðu sína
í Uflnu konulaus, enda voru þá
mikUr uppgángstímar í þýskum
byggingariðnaði, en Harry hafði
lífsviðurværi sitt af húsasmíðum.
Hann fór hins vegar nær strax að
umgangast konur og skyndilega til-
kynnti hann að hann hefði fundið
þá konu sem myndi létta honum
sporin á lífsleiðinni. Hún væri nógu
lífsreynd og þroskuð til þess. Kon-
an var mun eldri en hann og reynd-
ar það gömul að hún gat verið
móðir hans. Þetta hjónaband stóð
heldur ekki lengi því eiginkonan
umgekkst mann sinn eins og van-
gefinn son. Sjö árum síöar gengu
þau frá skUnaði.
Þriðja hjónabandið stóð aðeins í
tvö ár og það fjórða í fimm.
Fimmta eiginkonan
Fimmta og síðasta konan, Eve
Marie, komst fljótt að því að henni
höfðu orðið á hrapalleg mistök með
því að giftast Harry. Aðeins nokkr-
um klukkustundum eftir að þau
komu heim úr kirkjunni þar sem
þau höfðu verið gefin saman drakk
hann frá sér ráð og rænu. Eve
Marie hótaði strax að fara frá hon-
um ef hann hætti ekki að drekka.
Því hét hann hátíðlega en settist
að drykkju við morgunverðarborð-
ið næsta dag. Eiginkonan tók sam-
an föggur sínar, yfirgaf heimilið og
fluttist til vina sem ráku veitinga-
hús á bakka Rínarfljóts.
Hálfum mánuði síðar, er Uðið var
að jólum, komst Harry að því hvar
hún bjó. Síðla kvölds kom hann í
veitingahúsið. Þá var starfsliðið að
skreyta jólatré og hengja upp
skraut.
„GleðUeg jól!“ kallaði Harry en
rétti síðan fram skjálfandi höndina
eftir áfengi. „Hvers vegna kemurðu
ekki heim svo við getum byrjað
nýtt líf?“ sagði hann við Eve Marie.
„Það geri ég ekki meðan þú held-
ur þig við flöskuna," svaraði hún
reiðUega. „Þegar jóUn og áramótin
eru Uðin hjá,“ bætti hún svo við,
„fer ég til lögfræðingsins míns og
krefst skilnaðar."
Fyrsta eiginkonan, Ernestine.
Önnur eiginkonan, Erna.
Fjórða eiginkonan, Beata.
Harry Brandle kemur í réttinn.
Nýjar áhyggjur
SkUnaður kostar alltaf sitt og
þegar hér var komið nægðu tekjur
Harrys af húsasmíðum í raun ekki
til að standa undir nauðsynlegum
útgjöldum og greiðslum tU fjögurra
fyrrverandi eiginkvenna. Og ætti
Harry einhverja peninga sem hann
þurfti ekki að láta af hendi þegar í
stað eyddi hann þeim í áfengi.
Ástandið á honum var því orðið
slUct að af og tU kom hann fyrir
sakadómara í Ludwigsnafen fyrir
ölvunarakstur, árásir á nágrann-
ana, greiðslufall á lífeyri eigin-
kvennanna, slagsmál á götum úti
og skemmdarverk, bæði á opinber-
um eignum og eignum einstakl-
inga.
Eitt furðulegasta málið var þó
brottnám þrjátíu og fjögurra ára
gamallar konu sem gegndi hlut-
verki gestgjafa í næturklúbbi. Þeg-
ar lögreglan hafði hendur í hári
hans í það sinn, sem og reyndar
ýmis önnur, var hann látinn dúsa
í fangaklefa næturlangt.
Aðeiíis rúmlega
tvítug
Þannig var staða Harrys þegar
hann kynntist Eve Marie Spitzber-
ger sem varð fimmta konan hans.
Hún var þá aðeins tuttugu og
tveggja ára en hann fimmtíu og
tveggja. Vinir hennar undruðust
mjög að hún skyldi fara að vera
með honum og enn meira undrandi
urðu þeir þegar hún tilkynnti að
hún hygðist giftast honum. Hann
var nógu gamall til að vera faðir
liennar og átti að baki fjögur mis-
heppnuð hjónabönd.
Þegar Harry kom til hennar í
veitingahúsiö umrætt kvöld rétt
fyrir jólin var hann þannig á sig
kominn að hann gat ekki tekið
svari hennar þegar hann bað hana
að flytjast aftur heim til sín. Hann
greip því næstu áfengisflösku sem
hann sá, braut hana á afgreiðslu-
borðinu og hljóp út í myrkrið.
Eve varpaði öndinni léttar yfir
því að hann skyldi ekki leggja á
hana hendur. Hún bað vini sína
afsökunar á framferði hans og
sagðist myndu borga flöskuna.
Óvænturgestur
í um klukkutíma aðstoðaði Eve
Marie við að koma jólaskreyting-
unum upp en á meðan talaði hún
um jólamatseðilinn sem mat-
sveinninn var þá nýbúinn að setja
saman. Tíminn leið hratt við
skreytingarnar og spjalhð og brátt
var liðið að miönætti. Þá var tekið
til við að taka af borðum og slökkt
á sterkustu ljósunum. Fyrir utan
heyrðist í nokkrum góðglöðum
mönnum sem voru að syngja
söngva á leiðinni heim af krá. Einn
þeirra hafði líklega fengið sér ein-
um of mikið því skyndilega heyrð-
ist flösku kastað í húsvegg.
Eve Marie var að ljúka verkum
sínum og var í þann veginn að fara
upp á loft að hátta. Eigandi veit-
ingahússins og kona hans voru
þegar farin upp á efri hæðina. En
skyndilega var útihurðinni, sem
enn var ólæst, hrundið upp með
látum og inn kom máður sem leit
heldur ógnvænlega út þar sem
hann bar við birtuna af götuljósun-
um.
Blikandi hnífur
í nokkur augnablik stóð maður-
inn í dyrunum en síðan kom hann
æðandi inn í veitingasalinn, hrinti
um borðum og stefndi beint á Eve
Marie sem stóð sem lömuð við hlið-
ina á símanum. Hún gat því ekki
nýtt þau augnablik sem gáfust til
að hringja á lögregluna og líklega
hefur hún verið svo hrædd að hún
kom ekki upp einu einasta orði því
hún kallaði ekki á hjálp hjónanna
á efri hæðinni eða barþjónanna
sem voru enn að störfum í bakher-
bergi.
Skyndilega blikaði á hníf og
augnabliki síðar stóð hann djúpt í
líkama Eve Marie. Hún féll mikið
særð á gólfið. Tilræðismaðurinn
flúði.
Barþjónarnir heyrðu ópið í Eve
Marie og komu en of seint til að sjá
ódæðismanninn. Hann var flúinn
þegar þeir komu fram í salinn. Þeir
hringdu þegar í átað á sjúkrabíl.
Gerð var áköf en árangurslaus til-
raun til að bjarga lífi Eve Marie á
sjúkrahúsi og hálftíma eftir árás-
ina var hún öll.
Harry handtekinn
Lögreglumenn sem komu á vett-
vang fengu að heyra um heimsókn
Harrys fyrr um kvöldið. Þeir héldu
þegar heim til hans þar sem hann
sat og beið eftir þeim. Á borðinu
fyrir framan sig hafði hann hálf-
tóma flösku og hnífinn sem hann
hafði banað konu sinni með.
„Hún hótaði að fara frá mér,“
sagði hann „og það hefði ég ekki
þolað.“
Harry var þegar handtekinn og
færður í varðhald en yfirheyrslur
hófust svo yfir honum þegar hann
þótti viðræðuhæfur. Brátt þótti
ljóst aö hann ætti við erfið sálfræði-
leg vandamál að stríða og þegar
geðrannsókn hafði farið fram á
honum fóru sálfræðingar og geð-
læknar að rannsaka fortíð hans.
Harry reyndist sakhæfur en líkleg-
ast þótti að skýringarinnar á því
hvemig lífshlaup hans hafði verið
væri að leita í atburðum löngu liö-
inna ára.
Niðurstaðan
og dómurinn
í skýrslu sálfræðinga og geð-
lækna sem lögð var fram þegar
réttarhöldin yfir Harry Brandle
hófust var greint frá erfiðri æsku.
Tekist hafði að upplýsa að móðir
hans hafði afneitað honum í móð-
urkviði, þar er sagt að hann yrði
óvelkomið barn sem hún vildi sem
minnst hafa með að gera. Og við
það stóð hún því hann var ekki
gamall þegar hún kom honum á
uppeldisheimili.
„í reyndinni," sagði einn sér-
fræðinganna, „var hann alla ævi
að reyna að finna konu sem gæti
komið í stað móöurinnar sem hann
hafði aldrei kynnst."
Líklega var skýrslan það sem
mestu réð um að Harry Brandle
var ekki dæmdur til langvarandi
fangelsisvistar. Þess í stað fékk
hann fjögurra ára fangelsisdóm
fyrir manndráp en að auki var hon-
um gert að gangast undir meðferð
á hæli vegna sálarkvillans sem
þjáði hann.
Þannig lauk réttarhöldunum en
móðir Eve Marie, Elfriede Spitz-
berger, sem var sextíu og tveggja
ára, stóð upp í réttinum þegar d<ím-
urinn hafði verið kveðinn upp. Hún
hélt á my nd af dóttur sinni og hróp:
aði: „Fjögurra ára fangelsi fyrir
morð! Var líf dóttur minna ekki
meira virði?“
J.