Dagblaðið Vísir - DV - 09.11.1994, Blaðsíða 14

14
MIÐVIKUDAGUR 9. NÓVEMBER 1994
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÖNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjóri: ELlAS SNÆLAND JONSSON
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og GUÐMUNDUR MAGNÚSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÖLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI 11,
blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI 14, 105 RVlK. SlMI (91)63 27 00
FAX: Auglýsingar: (91 )63 27 27 - aðrar deildir: (91 )63 29 99
GRÆN NÚMER: Auglýsingar: 99-6272 Áskrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDG. 25. SlMI: (96)25013. BLAÐAM.: (96)26613.
FAX: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
ISAFOLDARPRENTSMIÐJA HF.
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuöi 1550 kr. m/vsk.
Verð í lausasölu virka daga 150 kr. m/vsk. - Helgarblað 200 kr. m/vsk.
Hvar eru frumkvöðlarnir?
í þeim prófkosningum sem fram hafa farið að undan-
fömu hjá hinum ýmsu flokkum vekur það óneitanlega
athygh að afar fáir frambjóðendur slá á nýja strengi.
Þeir em jú með almennar og faUegar khsjur um hugðar-
eöii sín en það er ekki að heyra að nýtt fólk sé að kveðja
sér hljóðs, sem brýtur upp hið gamla og hefðbundna
munstur; sem er með aðrar áherslur; sem hugsar hlutina
upp á nýtt.
Þess gætir ekki heldur hjá þeim sem fyrir em á þingi
og sækjast eftir endurkjöri. Þeir kjósa að sigla lygnan
sjó og höfða til þekkingar sinnar og reynslu, án þess að
kveða upp úr með það sem þeir vilja takast á við.
Á tírnum umbrota og ólíkra viðfangsefna, í ljósi þeirra
átaka sem fram undan em í atvinnumálum, menntun,
siðferði, uppeldi, mannréttindum og ekki síst í breyttum
áherslum í stjómmálum og þjóðmálum, heyrist vart hósti
né stuna frá þvi fóhd sem sækist eför stj ómmálaafskipt-
um, sem teljast verður frumlegt af þess hálfu. Ekkert
nýjabrum, engin ideológía.
Það er helst að Pétur Blöndal, sem náði áttunda sæti
á hsta Sjálfstæðisflokksins í prófkosningunum, hafi haft
uppi tilburði til að koma að póhtíkinni úr annarri átt en
ahnennt tíðkast. En Pétur er sennilega svo sér á báti að
hugmyndir hans faha í grýttan jarðveg.
Hvað vitum við um skoðanir Ólafs Haraldssonar sem
aht í einu er orðinn annar maður á hsta Framsóknar í
Reykjavík? Eða hvaða fagnaðarerindi boðar það fólk sem
nú hefur skipað sér í efstu sæti á hsta sjálfstæðismanna
á Reykjanesi? Hver er skoðanamunurinn á milli þeirra
tveggja frambjóðenda Alþýðuflokksins sem beijast um
fyrsta sæti á Vesturlandi? Svo mætti áfram telja.
Með aUri virðingu fyrir öUu þessu fóUd, hefur ekki
annað heyrst en það æth sér að beijast fyrir hagsmunum
kjördæmisins og þá sérstaklega í þágu þess byggðarlags
sem það býr í. Kjördæmapotið og flokkslínan ráða ríkj-
um, gömlu klisjumar. Kjósendur verða samdauna þessu
andrúmslofti og kosningabaráttan snýst um kynferði
frambjóðenda, aldur og búsetu í kjördæminu frekar en
nokkuð annað.
Jafhvel þeir frambjóðendur, sem verða að teljast ör-
uggir með sæti sín og stöðu innan flokkanna, finna ekki
neina hvöt hjá sér til að skoða póhtíkina í víðu sam-
hengi eða færa hana í vitsmunalegt horf í hugmynda-
fi-æðhegum eða þjóðfélagslegum skilningi. Hér er þá átt
við spumingar eins og þessar: Hvað verður um þessa
þjóð á næstu öld? Em merkingamar í khsjum eins og
einstaklingsfrelsi, félagshyggju eða velferðarkerfi þær
sömu og áður? Er lýðræðinu þjónað með óbreyttu kosn-
ingafyrirkomulagi? Em til aðrar aðferðir til að tryggja
afkomu launafólks en hin hefðbundna kjarabarátta, sem
hefur gert þorra íslendinga að nauðþurftarfóhd? Er skatt-
kerfið réttlátt? Er baráttan fyrir jafnrétti í öngstræti úr-
eltrar baráttuaðferða? Hvemig á landið að byggjast? Er
menntakerfið að afmennta þjóðina og eyðUeggja skólana?
Hvað gerum við ef þorskstofninn hrynur?
Það em shkar og ýmsar grundvallarspumingar sem
leita á en frambjóðendur og stjómmálamenn víkja sér
undan að spyija, hvað þá að svara. Það virðist enginn
þora, eða þá hitt sem verra er: það virðist enginn stjóm-
málamaður sjá sér hag í því né hafa hug og þrek til að
brjóta sig út úr endurtekinni og geldri umræðu dægur-
þrasins. Maður spyr: Er þjóðin öU orðin samdauna?
Hvar em hugsjónamennimir og frumkvöðlamir? Af
hveiju rís enginn upp úr meðalmennskunni?
EUert B. Schram
Þessari spumingu fór ég aö velta
fyrir mér þegar ég heyrði í fréttum
að það ætti að banna skipum að
stunda veiðar í Smugunni yfir vetr-
armánuðina vegna þess að það
væri svo hættulegt. Ég hélt í fyrstu
að þetta væri brandari sem hefði
verið sagður á árshátíð hjá skip-
stjóra- og stýrimannafélaginu fyrir
austan en svo varð mér fljótlega
ljóst að þetta var fúlasta alvara.
Rökin fyrir þessu eru þau að ís-
ingarhættan sé svo mikil að ekki
sé forsvaranlegt að vera með skip
á þessu svæði yfir kaldasta tímann.
Það er engin tilviljun að þessi um-
ræða kemur upp á sama tíma og 1
fyrra en eins og allir muna varð
uppi fótur og fit á sama tíma fyrir
ári, vegna þess að nokkur skip ís-
aði mikið í Smugunni þá.
En það kom ekki fram að það var
fullt af skipum á svæðinu og ekki
lentu þau öll í vandræðum, hins
vegar sigldu nokkur þeirra á fullri
ferð mót sjó og vindi í grimmdar-
frosti og að sjálfsögðu hlóðst ísing
á þau skip sem þannig fóru að. -
Þetta kallast að árinni kennir illur
ræðari.
Öryggismál?
Þó aö þetta sé rekið áfram sem
öryggismál hefur þetta ekkert með
öryggismál að gera. Þetta snýst um
það að nokkrir aðilar vilja ekki
sækja í Smuguna, en treysta sér
ekki til aö neita því, svo það eina
sem þeim dettur í hug er að láta
banna það öllum. Og auðvitað bítur
Islenskir skipstjórnarmenn bregðast við þeim aðstæðum sem upp koma
hverju sinni, en flýja þær ekki, segir Kristinn m.a. í greininni.
Hvenær á að banna
veiðar vegna veðurs?
hluti sjómannasamtakanna, ráð-
herrar, íjölmiölar og þjóðarsáhn á
agnið og kórinn byijar að kyrja
sinn söng. Það verður aö stoppa
þetta af hið fyrsta og allt undir því
yfirskini að stórkostlegir öryggis-
hagsmunir séu í húfi.
Mér finnst nú ekki íslensk stjóm-
völd hafa úr það háum söðli að
detta þegar umræöa um öryggis-
mál sjómanna er annars vegar að
þau hafi efni á að vera aö beina til-
mælum til eins eða neins. Ég held
að sjómenn séu ekki búnir að
gleyma framgöngu stjómvalda í
þyrlukaupamálinu eða hvemig
sömu sfjómvöld ná ekki andanum
yfir hættunni sem sjómenn í Smug-
unni eru í. Eru þau ekki að etja
trillusjómönnum til kappróðra yfir
vetrarmánuðina með því að setja á
þá hálfgerðan sóknarkvóta?
Nei, það sem aðilar sem að þess-
ari uppákomu stóðu, eiga að gera
núna, er að biðja aðstandendur sjó-
manna sem em í Smugunni núna
afsökunar á því að hafa verið að
hræða þá að ástæðulausu.
Þetta var ég búinn
að segja ykkur!
Nú má enginn skilja orð min svo
að ég álíti Smuguna vera einhvem
sælureit, þar sem ekkert illt eða
slæmt geti skeð, en ég held að þaö
sé ekkert verra eða betra að stunda
sjómennsku þar en við íslands-
strendur yfir vetrarmánuðina. Það
er alltaf þannig að aðstæður em
KjaUajinn
Kristinn Gestsson
skipstjóri á Snorra Sturlusyni
Einnig má benda á að Bretar
töldu skipum sínum betur borgið í
Barentshafi yfir vetrarmánuðina
heldur en á íslandsmiðum, þannig
að ef ætti að banna veiðar íslenskra
skipa þar, má meö sömu rökum
segja að banna ætti veiðar út af
Vestfjörðum og Norðurlandi yfir
veturinn.
Ef stjómvöld telja sig hafa varpaö
af sér einhverri ábyrgð, með því
að beina tilmælum til útgerða að
hafa ekki skip í Smugunni frá 1.
nóv., þá er það misskilningur. Ég
get ekki séð að stjórnvöld hafi
nokkurn tímann borið neina
ábyrgð á hvar skip hafa stundað
veiöar eða við hvaða aðstæður,
ábyrgðin hlýtur að liggja hjá við-
komandi útgerð og skipstjóra hér
eftir sem hingað til. - En mikið
hlýtur ráðhermnum að líða vel að
„Ef stjómvöld telja sig hafa varpað af
sér einhverri ábyrgð, með því að beina
tilmælum til útgerða að hafa ekki skip
í Smugunni frá 1. nóvember, þá er það
misskilningur.“
breytilegar og íslenskir skipstjórn- geta sagt ef eitthvaö kemur fyrir;
armenn bregðast viö þeim aðstæð- þetta var ég búinn aö segja ykkur.
um sem upp koma hverju sinni og Kristinn Gestsson
taka á vandamálunum þegar þau
ber að höndum en flýja þau ekki.
Skoðanir armarra
Prófkjör helgarinnar
„í prófkjömm helgarinnar bar það hæst að kjós-
endur vom svo útsmognir að þeir höfnuðu frambjóð-
endum fremur en að kjósa flokkum sínum forystu-
liö... Þaö er mikil huggun fyrir alla þá sem hafnaö
er í prófkjörum, að vera þegar í staö orðaöir við
væntanlega sigurgöngu Jóhönnu um Ódáinsvelli ís-
lenskra stjómmála. I huga einhverra kann þó að
bera þann skugga á, að þurfa að þramma þar um
við hhðina á allaböllum og femínistum, en það verð-
Urekkiáalltkosið." OÓíTímanumS.nóv.
Stjórnmálin og aldurinn
„Eg hef fyrst og fremst orðið fyrir vonbrigðum
með það viðhorf til eldra fólks sem endurspeglast í
útkomu minni. Ég er ósátt við þá köldu rökhyggju
að fólk sem komið er yfir sextugt eigi ekkert erindi
á vinnumarkaðinn hvað þá á vettvang stjómmál-
anna. Þetta snýr þveröfugt viö stórþjóðunum. Þar
er reynsla og þekking eldri manna nýtt í vandasöm-
ustu embættin. Mér finnst sorglegt hvað virðing fyr-
ir eldra fólki fer minnkandi og ég vil beijast fyrir
því að breyta þessari afstöðu."
Salome Þorkelsdóttir alþm. í Mbl. 8. nóv.
Spillingarumræðan
„Þetta fólk það reiöist þegar það telur, að forystu-
menn þjóðarinnar eða forystumenn í stjómmálum
séu með óeðlilegum hætti að hygla sér og sínum með
fyrirgreiðslu og öðm slíku sem er greitt fyrir af skatt-
peningum fólksins. Svona mál em fólki miklu ofar-
legar í huga heldur en málefnin sem Alþýöuflokkur-
inn hefur verið að vinna aö og fólk metur. Svo virð-
ist sem Alþýðuflokknum líðist ekki það sem öðrum
stjómmálaflokkum líðst. Það er kannski vegna þess
að fólk gerir meiri kröfur til Alþýðuflokksins."
Sighvatur Björgvinsson ráöherra í Alþbl. g, nóv.