Dagblaðið Vísir - DV - 22.11.1994, Qupperneq 14

14
ÞRIÐJUDAGUR 22. NÓVEMBER 1994
Útgáfufélag: FRJALS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjóri: ELÍAS SNÆLAND JÖNSSON
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og GUÐMUNDUR MAGNÚSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFANSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI 11,
blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI 14, 105 RViK. SlMI (91)63 27 00
FAX: Auglýsingar: (91 )63 27 27 - aðrar deildir: (91 )63 29 99
GRÆN NÚMER: Auglýsingar: 99-6272 Áskrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDG. 25. SlMI: (96)25013. BLAÐAM.: (96)26613.
FAX: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
ÍSAFOLDARPRENTSMIÐJA HF.
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 1550 kr. m/vsk.
Verð í lausasölu virka daga 150 kr. m/vsk. - Helgarblað 200 kr. m/vsk.
Arafat er leppur
Yasser Arafat er lítið annað en leppur ísraelsstjómar
í Palestínu. Hann hefur sáralítið fengið í hlut Palestínu-
manna í samningum við ísraelsstjóm. Þess vegna verður
hann sífellt óvinsælli á herteknu svæðunum og enn óvin-
sælh á heimastjómarsvæðunum í Gaza og Jeríkó.
Leppstjórn Arafats hefur misheppnazt. Hann hefur
lítið reynt að fá hæft fólk til starfa fyrir stjómina og ein-
göngu notað trygga stuðningsmenn úr þrengsta hópi
Arafatista í Frelsissamtökum Palestínumanna. Aíleiðing-
in er hreint ráð- og getuleysi í heimastjórninni.
Það er almenn þjóðfélagsregla, að tryggustu stuðnings-
mennimir em einmitt þeir, sem ekki geta unnið fyrir sér
með öðmm hætti en þeim að vera tryggir stuðnings-
menn. Þeir, sem eitthvað geta, hafa ætíð einhverja sjálf-
stæðistilburði, sem falla einræðissinnum illa í geð.
Jámenn Arafats kunna ekki til verka og því fer flest
í handaskolum á heimastjórnarsvæðum Palestínu-
manna. Nú em lögreglumenn hans meira að segja famir
að drepa Palestínumenn í hrönnum í uppþotum. Það
sýnir vel, að Arafat og hirð hans hafa misst tökin.
Grundvöllur vandræðanna er, að ísraelsstjórn not-
færði sér veikleika Arafats út í yztu æsar og valtaði yfir
hann í friðarsamningum. Græðgi og yfirgangur ísraels-
stjómar hefur grafið undan viðsemjanda hennar og gert
hann að fyrirlitlegum leppi í augum Palestínumanna.
ísraelsstjóm hefur haldið áfram að leyfa bygginga-
framkvæmdir landnema á herteknu svæðunum. Hún
hefur haldið áfram að leyfa landnemum að bera vopn
og ógna vopnlausum Palestínumönnum. ísraelsmenn
hafa haldið áfram að vera „Herrenvolk“ í Palestínu.
ísraelsstjóm hefur hert kröfur um, að lögreglumenn
og hermenn hennar beiti pyndingum gegn handteknum
Palestínumönnum, svo sem Amnesty Internatonal hefur
upplýst. ísraelsstjórn heldur áfram margvíslegri iðju, er
alþjóðlega flokkast sem glæpir gegn mannkyni.
Baráttan við Palestínumenn hefur smám saman verið
að krumpa ísraela og breyta þeim í hryðjuverkaþjóð með
hryðjuverkastjóm. Þetta hefur gerzt í skjóh Bandaríkj-
anna, sem hafa fjármagnað ísrael og verndað ríkið á
vettvangi Sameinuðu þjóðanna og stofnana þeirra.
Ástandið hefur versnað síðan Chnton varð forseti
Bandaríkjanna. Hann er eins og tuska í höndum ísraels-
stjómar. Þetta hefur aukið áræði hennar og komið í veg
fyrir, að hún sýndi nægan sveigjanleika gagnvart lepp-
stjóm Arafats, svo að hún nyti fylgis Palestínumanna.
Hrokinn og hefnigimin hefna sín með þeim hætti, að
friðarsamningur ísraels og Palestínu verður marklítih.
Raunverulegur friður næst ekki á svæðinu nema tekið
sér eitthvert thht th óska og vona Palestínumanna, sem
lengi hafa verið kúgaðir af ísrael og Arafat.
Friður milh ísraelsstjómar og Husseins Jórdaníukon-
ungs breytir heldur ekki miklu, af því að Hussein er jafn
veikur og Arafat. Hann gerði sömu mistök og Arafat,
þegar hann studdi Saddam Hussein íraksforseta í Persa-
flóastríðinu og er enn að súpa seyðið af þvi.
Arafat og Hussein em fúsir th að skrifa undir hitt og
þetta, af því að þeir em að reyna að vinna sig aftur í áht
á Vesturlöndum. Arafat er auk þess að reyna ná persónu-
legum völdum á heimastjórnarsvæðum Palestínumanna
á kostnað keppinauta sinna meðal landa sinna.
Vegna ahs þess komast Hamas og aðrir róttækir hóp-
ar að hjörtum Palestínumanna og em að verða hinir
raunveruleg umboðsmenn drauma þeirra um eigið ríki.
Jónas Kristjánsson
Fyrir nokkru birtist niöurstaöa
skoðanakönnunar sem sýndi aö
80% þjóðarinnar vilja heldur að
útgjöld hins opinbera séu minnkuð
en að skattar séu hækkaðir. Það
eru svo sem engin ný sannindi að
fólk tali svona og sjálfsagt höfðu
margir spáð þessu. Það er nefnilega
æði langt síðan menn tóku að býsn-
ast yfir vexti ríkisútgjalda, út-
þenslu „kerfisins" sem kallað er.
„Kerflð“ hefur þó bólgnað og
þrútnað án afláts í marga áratugi,
stundum meira, en stundum
minna.
Orsakir kerfisbólgu
Ástæður fyrir bólgu kerfisins eru
margar: Þjónustugeirinn vex hrað-
ast af öllum atvinnugreinum. Sí-
fellt flóknara stjórnsýslukerfi.
Vaxandi fjöldi menntamanna.
Auknar kröfur um alls konar þjón-
ustu.
„... ekki mikil dómgreind að heimta skattlagningu sparifjár en krefjast
svo vaxtalækkunar i bankakerfinu á sama tíma,“ segir m.a. i greininni.
Samdráttur í
ríkisútgjöldum
Samsteypustjómir og tíð stjórn-
arskipti.
Hefð er fyrir því að ungir hægri-
menn agnúist út í vöxt ríkisum-
svifa meðan eldri vinstrimenn telja
það af hinu góða. Þar er þó ekki
allt sem sýnist. Vinstrimenn virð-
ast ekkert viljugri til að borga háa
skatta til að standa undir vaxandi
kerfi og til em líka hægrimenn sem
eru hvað háværastir í kröfum sín-
um á kerfið. í orði kveðnu þykjast
allir hafa áhyggjur af skuldum rík-
issjóðs sem velta muni yfir á af-
komenduma. En þegar spara á ein-
hvers staðar þá segja allir í einum
kór: Ekki benda á mig.
Tvískinnungurinn sem birtist í
kjarasamningum er grátbroslegur.
Állir aðilar hins fijálsa vinnu-
markaðar sameinast um það að
krefja ríkið um útgjöld í sambandi
við kjarasamninga. í öðra orðinu
æpa svo atvinnurekendur: Niður
með ríkisútgjöld og skatta. Tals-
menn launþega segja hins vegar:
Hækkum skattleysismörk og lækk-
um þannig tekjur ríkissjóðs. Þetta
á hvort tveggja að gerast um leiö
og útgjöld ríkisins skulu aukast
vegna kjarasamninganna. Það er
með ólíkindum að þessir menn
þykist hafa áhyggjur af skulda-
byrði barna sinna og bamabama.
Skattheimta og skattsvik
Alltaf er til nóg af spekingum sem
í alls konar „þjóðarsálum" benda á
hitt og þetta sem þeirra vegna megi
spara. Það lýsir ekki mikilli dóm-
greind að heimta skattlagningu
sparifiár en krefiast svo vaxta-
lækkunar í bankakerfinu á sama
tíma.
Ósköp er það líka hlálegt að fár-
ast yfir fiölda ríkisstarfsmanna,
KjaUarinn
. Björn Dagbjartsson
framkvæmdastjóri
launum þeirra og ferðakostnaði og
gera svo kröfur um að allt sé sett
í fullan gang og það með hraði til
að undirbúa inngöngu í Evrópu-
sambandið. Eða þegar starfsmenn
ríkisins eru sjálfir að heimta
skattalækkanir á sama tíma og þeir
krefiast hærri launa og fiölgunar
samstarfsmanna.
Hátekjuskattur er vinsælt slag-
orð. Hjón sem hafa 250-300 þús. kr.
tekjur á mánuði, þ.á m. ungt fólk
sem vinnur eins og skepnur fyrir
eigin húsnæði, munu greiða há-
tekjuskattinn og sjómenn sem
meira að segja þiggja sjómannaaf-
slátt af sköttum nú. Samt sem áður
halda pólitíkusar landsmála og
launþegasamtaka áfram að glamra
um breyttan og bættan hátekju-
skatt.
Og svo eru það skattsvikin, þjóð-
aríþróttin, sem mönnum verður
tíðrætt um. Hversu margir skyldu
þeir íslendingar vera sem aldrei
hafa „gleymt" að telja fram þeginn
eða veittan greiða fyrir smáborgun,
húsa- eða bílaviðgerðir, vinnu- eða
vöruskipti, ýmis lítilfiörleg hlunn-
indi eða fríðindi? Hvernig yrði
mönnum við ef þeir fengju ströng-
ustu viðurlög við slíkri gleymsku?
Tvíþrepa virðisaukaskattur
lækkar matarkostnað heimilanna,
en mikið skelfing hlýtur að vera
erfitt að koma í veg fyrir „mistök"
í merkingum og skilagreinum. Hert
skattaeftirlit er gott og blessað, en
halda menn að tugir milljarða, sem
verkalýðspólitikusar og aðrir
lýðskrumarar hafa búið sér til hjá
skattsvikurum, komi í kassann um
leið og nokkrir nýir eftirlitsmenn
fara af stað?
Björn Dagbjartsson
„Tviskinnungurinn sem birtist í kjara-
samningum er grátbroslegur. Allir aö-
ilar hins frjálsa vinnumarkaðar sam-
einast um það að krefja ríkið um út-
gjöld 1 sambandi við kjarasamninga.“
Skoðanir annarra
Umfang og heildarsýn
„ísland er afar óhentugt í laginu fyrir þjóðina sem
þaö byggir.... Við áætlanagerð af flestu tagi er reikn-
að út frá þeirri forsendu að hér búi einhverjar millj-
ónir manna þótt Hagstofan telji að landsmenn séu
ekki fleiri en 265 þúsund. ... Þar sem íslendingar
gera sér aldrei grein fyrir hve fáir þeir eru er varla
von til aö þeir hafi nokkra heildarsýn yfir umfang
landsins sem þeir þrjóskast við að byggja.“
Oddur Ólafsson í Tímanum 19. nóv.
Kostnaðarsöm dönskukennsla
„Dýr er dönskukennslan sjálf, en innrætingin sem
henni fylgir er e.t.v. öllu kostnaðarsamari. Þessi
angurværð okkar hefur t.d. haldið Danmörku í efstu
sætum yfir viðskiptalönd íslands ár eftir ár, nema
hvað þau viðskipti era mest á annan veginn. Það eru
ótrúlegustu hlutir sem fluttir era inn frá Danmörku,
af gömlum vana, m.a.s. varahlutir í ameríska bfla.
Líklega hafa danskir kaupmenn hagnast meir á ís-
landsversluninni lýðveldisárin 50 en á nokkru öðru
tímabili í sögunni. Það er því ekki aö undra að þeir
vilji kosta nokkra til að viðhalda dönskukennslu
hér.“ >
Þórður Örn Sigurðsson framkvstj. í Mbl. 20. nóv.
Þarfasta verk Guðmundar Árna
„Með réttu má segja að með afsögn sinni hafi Guð-
mundur Árni unnið eitt þarfasta verk sitt í stjórn-
málum hérlendis fyrr og síðar því þar hefur hann
skapað fordæmi sem hægt er að styðjast við í framtíð-
inni. Ráðherrar munu hér eftir hugsa sig tvisvar um
áður en þeir lenda í sömu gryfiu og Guðmundur
Ámi og það hefur væntanlega þær afleiðingar að sá
hluti stómsýslunnar sem hefur veriö fastur í fari
klikn og kunningsskapar flyst úr því fari og inn á
eðlilegribrautir."
Friðrik Indriðason í Fjarðarpóstinum 17. nóv.