Dagblaðið Vísir - DV - 29.12.1994, Blaðsíða 10
10
Spumingin
FIMMTUDAGUR 29. DESEMBER 1994
Ætlar þú að kaupa
flugelda
fyrir áramótin?
Jóhann Páll Sigurðarson: Já, en
temmilega mikið.
Gunnar Kristófersson: Nei, það geri
ég ekki.
Ólína Geirsdóttir: Já.
Bergþór Júlíusson: Já, slatta.
Tyrfmgur Magnússon: Já, einn íjöl-
skyldupakka.
Kristján Zimsen: Já, slatta.
Lesendur
Hinn helgi verkfallsréttur:
Sjúkraliðar njóta
hans ríkulega
Guðjón Sigurðsson skrifar:
Ávallt hefur verið eitt mesta keppi-
kefli launþegastéttanna hér að halda
í verkfallsréttinn. Hann er helgasti
réttur launþeganna, hafa forystu-
menn verkalýðsfélaganna sagt æ of-
an í æ. Upphafning verkfallsréttarins
gekk svo langt að meira að segja
hörðustu áhangendur kommúnism-
ans sovéska sögðu löngum að hið
eina sem plagaði sovétskipulagið
væri bann við að nýta sér hinn helga
rétt. - Og það slær ávallt ljóma á
andlit forystumanna launþegasam-
takanna þegar þeir minnast á hinn
helga rétt. Hann er líka svo helgur
að hann má ekki nýta nema í „al-
gjörri neyð“, segja þeir.
En þessi blessaði verkfallsréttur,
þótt helgur sé, hefur nú verið nýttur
nokkuð oft í íslensku samfélagi. Og
þá halda launafólkinu engin bönd.
Allir skulu standa saman um „helga-
réttinn". Hann verður þó aldrei af
því tekinn. Rétturinn er þess megin.
Ekki hinum megin, hjá auðvaldinu,
þessum sem arðræna launafólkið.
Og þeir sem arðræna eru hvor
tveggja í senn, ríkið og atvinnurek-
endur. Þessi ódámur sem hefur
bundist bræðraböndum um að kúga
hinn stritandi mann, binda vinnu-
fúsar hendur og segja nei við hvaða
kröfum sem settar eru fram, við
hvaða viðmiðun sem notuð er til
samanburðar.
Mikill sparnaður er að verkfalli sjúkraliða, segir m.a. i bréfinu.
Og það er komið að skuldadögum.
Til þessa dags hafa aðeins meina-
tæknar og sjómenn haldið úti verk-
falh hér á landi í 40 daga eða meira.
Nú er komið að sjúkraliðum að slá
metið. Hinn helgi réttur er nú þeirra.
Hann skal vel nýttur. Jólin og ára-
mótin innifalin, og allir slappa af.
Birt var stutt viðtal í fréttatíma sjón-
varps við formann sjúkraliða. Hann
sagði jólin bara fara vel í hópinn.
Enginn sérstakur höfuðverkur og
menn gerðu sitt besta til aö láta há-
tíðina ekki trufla „helgaréttinn".
Já, það verður gaman þegar upp
verður staðið og „helgiréttur" hefur
fært sjúkraliðum launatap sem tekur
minnst eitt ár að vinna upp. Þrjú ár
ef vel gengur að halda í verkfallsrétt-
inn eitthvað lengur. Það er orðinn
mikill sparnaður að þessu verkfalli
sjúkraliða. Lítill sem enginn út-
gjaldaauki er t.d. á Borgarspítala og
fá rúm standa auð. Til hvers vorum
við þá að búa til sjúkraliða? Ganga-
stúlkur sinntu þessum störfum
prýðilega áður. - Leyfum sjúkrahð-
um og öðrum baráttuglöðum verk-
fallssinnum að njóta hins helga verk-
fallsréttar áfram. Til eilífðarnóns ef
svo vill verkast.
Verstu málin 1995 í draumsýn
Ólafur K. Ólafsson hringdi:
Mér finnst mér bera skylda til að
hripa nokkrar línur eftir draum sem
mig dreymdi aðfaranótt jóladags og
held að hafi beina þýðingu fyrir okk-
ur íslendinga sem þjóð. - Of langt
mál væri að útlista draumana, sem
voru þrír þessa sömu nótt, en hnigu
allir að atburðarás komandi árs.
Voru í raun sýnir sem sneru, hver
með sínum hætti, að þremur þáttum
í þjóðarbúskapnum; veðsetningu á
aflakvóta, GATT-samningnum og
horfum í atvinnumálum.
Ég er ekki að orðlengja þetta frekar
en læt það flakka sem ég sá fyrir
með þessum sýnum. - Veðsetning
aflakvótans er mál sem skapar okkur
verulega erfiðleika og deilur allt
næsta ár, án þess að nokkur niður-
staða fáist. Því til viðbótar upphefjast
svo enn erfiöleikar í samskiptum
okkar við Norðmenn og Rússa út af
fiskveiðideilu og fiskkaupum. En
hvort tveggja mun taka mikinn tíma
bæði núverandi og næstu ríkis-
stjórnar. - GATT-samningurinn og
samþykkt hans á eftir að dragast á
langinn og valda okkur miklum
málarekstri við önnur ríki. Þaö verð-
ur handafl gegn búvörulögum og
tollabreytingum sem fær leyst málið.
Það verður í tíð nýrrar ríkisstjórnar.
- Vinnumarkaðurinn mun svo að
segja lamast á fyrstu mánuöum árs-
ins og ekkert lát verður á vinnu-
stöðvundm og kröfum um launabæt-
ur. Það mál leysist ekki fyrr en í
byrjun maímánaðar eða síðar eftir
því sem fram kom í draumnum.
Óskapnaöur í formi dagpeningagreiðslna:
Hver setti reglurnar?
Eygló skrifar:
Komin er upp kynleg umræða í
fjölmiölum um dagpeningagreiðslur
hins opinbera til maka ráöherra sem
taka makana með sér í ferðir á veg-
um ríkisins til útlanda. - Ein ráð-
herrafrúin vakti upp umræðuna á
lesendasíðu Morgunblaðsins, og gaf
þá yfirlýsingu að hún vildi ekki vera
ölmusukona, en hefði staðið fyrir
gestamóttökum í ríkum mæli fyrir
ráðuneyti manns síns á heimili sínu.
Þar af leiðandi, og í tilefni frétta um
hvað frúin hefði kostað þjóðina í dag-
peningum á ferðalögum, myndi hún
hætta að gegna skyldustörfum fyrir
ráðuneyti manns síns frá dags dato.
Reikningur myndi svo fylgja í kjöl-
farið.
Ekki tók betra við því strax annan
jóladag sendi svo frú æðsta ráðherr-
ans frá sér yfirlýsingu þar sem sagði
að hún hefði aldrei þegið dagpeninga
þegar hún færi til útlanda með
manni sínum í embættiserindum. -
Þetta getur nú auðveldlega leitt til
þess aö hver ráðherrafrúin á fætur
annarri geri grein fyrir viðhorfi sínu
til dagpeninga ríkisins. Raunar hið
besta mál er allt kemur til alls.
Málið snýst bara ekki um dagpen-
inga sem slíka heldur hitt að ríkið
skuli greiða áfalhnn kostnað fyrir
maka (og ráðherra), t.d. gisti- og
matarreikninga o.s.frv. auk dagpen-
inganna, sem samkvæmt orðanna
hljóðan eiga að vera fyrir áður nefnd-
um kostnaði á ferðalögum. Nýlega
var afnumin sú venja að greiða þess-
um ferðalöngum dagpeninga fyrir
daginn sem þeir komu frá útlöndum,
en svo rýmilegur hafði skammturinn
verið áður, og engum þótt aðfinnslu-
vert. - En spurningin um allt heila
klabbið stendur ofarlega í hugum
margra: Hver eða hverjir bjuggu til
þessa reglu um tvöfalda dagpeninga
fyrir ráðherra og frúr þeirra?
Erlendir dagpeningar til ráðherrafrúa - umbun fyrir skyldustörf eða ómaga-
greiðslur?
Hringiö í síma
63 2 7 00
millikl. 14ogl6
_____-eða skrifið
Jörundur-þuiinur
boðskapur
Ása hí-ingdi:
Ég og viö á mínu heimili ætluð-
um að horfa á leikritið um hann
Jörund hundadagakonung, og
gerðum það líka. En því hefðum
við betur sleppt. Hvílík endemis-
vitleysa og klúður var þessi sam-
setníng! Þetta var þunnur boð-
skapur. Og fólkið allt gert hvað
öðru Ijótara og kauðskara. Auð-
vitað hefði fyrra kvöldið átt að
nægja, en maður vildi nú bíöa og
sjá hvort ekki rættist úr. En það
rættist ekkert úr. Getum við ekki
Iátið hér staöar numið með ís-
lenska þáttagerð fyrir Sjónvarp-
iö? - Og fjöldinn sem aö þessu
stóð, maður! Það var enginn smá
hópur, hvílikt kraðað! Og við
borgum. Já, við launafólkið!
Skattalækkutt
eðaafborganir?
J.S.K. hringdi:
Nú bjóða þeir hjá verðbréfa-
mörkuðunum afborganir á hluta-
bréfunum ef maður kaupir fyrir
áramót. Þessi bréf eru sögð eiga
aö lækka skattana hjá fólki um
einhver 40% eða svo. En í stað
þess að sleppa við einhverjar
skattgreiöslur greiðir maður jú
bara mánaðarlegar afborganir
vegna bréfakaupanna, sem nema
þá rúmum 100 þúsundum króna!
Hvaða bisness er hér eiginlega á
ferðinni? Lætur almenningur
stöðugt plata sig, og það svona
gifurlega? Auk þess sem bréfin
hríðfalla í verði í flestum tilvik-
um!
Enn gráta kratar
í Firðinum
Grétar hringdi:
Ég er farinn að halda að kratar
í Hafnarfirði hafi í alvöru misst
spón úr aski sínum þegar þeir
töpuðu bænum. Það hefur ekki
gengið á öðru en lesendabréfum
eða innhringingum í þjóðarsálar-
þætti með fordómum um nýja
bæjarstjóm í Hafnarfirði. Þeir
eru sem sé enn að gráta, kratarn-
ir í Firðinum, að Guðmundur
Árni skyldi yfirgefa þá. Fyrst sem
bæjarstjóri, og síðan sem heil-
brigðisráðherra og síðar félags-
mála.
Kattarþvotturað-
stoðarmannsins
Sigurður Þ. hringdi:
Eg heyrði í hádegisfréttum sl.
þriðjudag haft eftir aðstoðar-
manni utanríkisráðherra að yfir-
lýsing utanríkisráðherrafrúar-
innar kæmi illa viö embættið
o.s.frv. Ef ákvörðun frúarinnar
stæöi þyrfti ráðherra að ráða sér
annan aðila til að ganga í starf
frúarinnar. - Hér er um algjöran
kattarþvott aö ræða. - Er virki-
lega verið að segja okkur lands-
mönnum aö það ÞURFI að vera
ein frú með hverjum ráðherra?
Ifvað ef ráðherra væri ógiftur,
skilinn eða ekkill? Ég veit ekki
betur en ráðherrar hafi komið
hingað til lands konulausir, rit-
aralausir og allslausir í opinber-
um erindagjörðum.
Spariskírteini
Jóhann Björnsson hringdi:
Ég á nokkur spariskírteini rík-
issjóðs. Ég veit sannarlega ekki
hvað taka skal til bragðs í febrúar
þegar þessi skírteini verða inn-
leyst. Eg á alveg eins von á því
að engin vaxtahækkun verði hér,
og þá er lítið annað til bjargar en
að festa peningana í erlendura
bönkum. Þeir eru þó vel tryggðir
þar þar til annað kemur í ljós.
En þetta er ekki bara mitt vanda-
mál heldur líka ríkiskassans.