Dagblaðið Vísir - DV - 10.05.1995, Blaðsíða 13

MIÐVIKUDAGUR 10. MAÍ 1995
13
Fréttir
Umræðan um veiðileyfagjald 1 sjávarútvegi komin aftur á skrið:
Tel veiðileyfagjaldið
helst koma til greina
- segir Þórður Friðjónsson þjóðhagsstofustjóri um nýja fiskveiðistjórnun
Umræöa um upptöku veiðileyfa-
gjalds í sjávarútvegi hefur á ný feng-
ið byr undir báöa vængi eftir að Árni
Vilhjálmsson, stjórnarformaður
Granda, viðraði hugmyndir um slíkt
gjald á aðalfundi fyrirtækisins ný-
lega. Ræða Árna hefur vakið mikla
athygli og samkvæmt samtölum DV
við nokkra forkólfa atvinnulífsins
virðast hugmyndir Árna eiga tals-
vert fylgi. Enn eru þó háværar radd-
ir innan útgerðarinnar sem blása á
hugmyndir um veiðileyfagjald og
hæst lætur sem fyrr formaður LÍÚ,
Kristján Ragnarsson. Kristján vildi
hins vegar ekki ræða þessi mál þegar
DV hafði samband við hann. Þórður
Friðjónsson, forstjóri Þjóðhagsstofn-
unar, sagði við DV að einhvers konar
gjaldtaka fyrir nýtingarrétt af auð-
lindum sjávar væri eðlileg og taldi
hann veiðileyfagjald helst koma til
greina.
í ræðu sinni sagði Árni Vilhjálms-
son það ekki sama meö hvaöa hætti
gjaldtaka fyrir veiðiréttindi yrði.
Hann mælti t.d. gegn þeirri hugmynd
að taka upp árlegt gjald sem næmi
tiltekinni krónutölu á hvert tonn
fisks sem heimild fengist til að veiða.
Hugmynd Áma gengur út á að taka
upp nokkurs konar stofngjald. Um
þetta sagði Árni í ræðu sinni:
„Ég segi þá að lokum, að sá háttur
gjaldtöku, sem ég' hallast helst að, er
að núverandi handhöfum veiðirétt-
ar, sem vilja taka við tryggum varan-
legum veiðirétti, verði gert að greiða
einsinnisgjald, sem gæti t.d. verið á
bihnu 50 til 80 kr. á hvert kg þorsk-
ígildis, og haldist aflamarkshlut-
deildin óbreytt frá þvi, sem er í upp-
hafi. Þennan veiðirétt yrði síðar unnt
að tSka eignarnámi með góðum fyr-
irvara, t.d. ef forsendur veiðigjalds-
Árni Vilhjálmsson.
ins reyndust verulega rangar, og
kæmu fullar bætur fyrir, sem tækju
mið af upphaflegu gjaldi. Þeir sem
þess óskuðu ættu kost á láni til fjöl-
margra ára, enda yrðu boðnar fram
viðunandi tryggingar, og yrði lánið
með fullum vöxtum, hinum sömu
fyrir alla. Tekjur samfélagsins yrðu
þá fólgnar í vöxtum af lánunum og
því fé, sem kynni aö verða stað-
greitt. Meö shku kerfi væri verið að
færa framtíðararðinn af auðlindinni
inn í nútíðina."
Grandi greiddi 700
milljónir í stofngjald
Árni sagði að miðað við 14 þúsund
tonna aílakvóta Granda í þorskígild-
um tahð þýddi 50 kr. gjald á hvert
kg 700 mihjónir króna í stofngjald
og 7% ársvextir myndu gera um 50
milljónir á ári. „Ég hygg, að margir
útgerðarmenn vilji talsvert á sig
leggja til að fá betri frið til að ein-
beita sér aö rekstrinum," sagði Árni.
Þórður Friðjónsson sagði að rökin
fyrir veiðileyfagjaldi væru einkum
af tvennum toga spunnin.
„Annars vegar að með skynsam-
legri útfærslu á auðlindagjaldi er
hægt að stuðla að aukinni hag-
kvæmni, bæði í sjávarútvegi og eins
reyndar í öðrum greinum. Þetta er
mikilvægt atriði því aðrar greinar
en sjávarútvegur, sem eiga sitt undir
samkeppni viö innflutning og aðrar
útflutningsgreinar, eiga erfitt með
að búa við þær sveiflur sem einkenna
sjávarútveginn. Við uppsveiflu í
sjávarútvegi rýrna samkeppnisskil-
yrði annarra greina. Auk þess að
útfæra veiðileyfagjald kemur verð-
jöfnun einnig til álita eða sambland
af þessu tvennu. Ég tel veiðileyfa-
gjaldið helst koma til áhta.“
Þórður Friðjónsson.
Spurning um sanngirni
Þórður sagði að hins vegar væri
þetta spurning um sanngirni og rétt-
læti, að notendur þessarar auðlindar
greiddu eigendum hennar fyrir af-
notin.
„Það eru allir sammála um það að
fiskimiðin eru sameign þjóðarinnar.
Þarna eru verðmæti sem hafa veriö
metin á þriggja stafa tölu í milljörð-
um, mismunandi mikið eftir því
hvaða aðferöum hefur verið beitt viö
matið,“ sagði Þórður.
Aðspuröur vildi Þórður ekki nefna
hvaða leið hann vildi nákvæmlega
fara við að taka upp veiðileyfagjald.
Hann sagði hugmynd Arna Vil-
hjálmssonar athyghsverða. Mest um
vert væri að taka upp umræðu um
málið og taka ákvörðun um hvort
fara ætti þessa leið eða viðhalda nú-
verandi fiskveiðistjórnun. Ef veiði-
leyfagjald yrði valið yrði að vera um
það viðunandi sátt í þjóðfélaginu.
VORÚTSALA
Á
JEPPUM
ST0RK0STLEG VERÐLÆKKUN
Fjölbreytt úrval:
Suzuki Fox og Samurai, langir og stuttir,
Mitsubishi Pajero, Mitsubishi L200, Daihatsu
Feroza, Isuzu Trooper, Ford Bronco
Hagstæð lánakjör: Lán til allt að 36 mánaða
Euro og Visa raðgreiðslur
$ SUZUKI
--//M ......—
SUZUKIBÍLAR HF.
SKEIFUNNI 17, SÍMI 568 5100
<
O
'iM
<
O
0
<
0
SUMAfíTJlBOD
Þegar gamla ryksugan sýgur sitt síðasta,
þá er kominn tími til að endurnýja.
Er þá ekki tilvalið að skoða AEG möguleikana.
aeg aeg aeg aeg aeg aeg aeg aeg aeg aeg aeg
AEG
Ryksuga Vampyr 7400 1400 w.
Þrjár sogstillingar. Sexföld síun.Ultrafilter skilar 99.97%
hreinu lofti. Pokastær6 4 L. Inndraganleg snúra.
Lengjanlegt sogrör. Fylgihlutageymsla.
Verb ábur 18.720,- eba 17.789,- stgr.
Verb nú 15.900,- stgr.
BRÆÐURNIR
DIORMSSONHF
Lágmúla 8, Sími 553 8820
AEG AEG AEG AE
AEG AEG AEG