Dagblaðið Vísir - DV - 16.05.1995, Blaðsíða 15

ÞRIÐJUDAGUR 16. MAÍ 1995
15
Kvikmyndagerð
á vonarvöl
„Stjórn Kvikmyndasjóðs á auðvitað
ekki nokkra möguleika á að setja sig 1
spor alls almennings eða þekkja smekk
hans fyrir kvikmyndum, en þar með
erforsendanfyrirsjóðnumbrostin..
„Sjálfstæði þjóða byggist varla á því að fólk láti sér leiðast á innlendum
myndum fremur en að skemmta sér á erlendum," segir greinarhöf. m.a.
Enn á ný berast fréttír af því að
aðsókn kvikmyndahúsagesta að
evrópskum kvikmyndum fari
minnkandi en aukist að sama skapi
á bandarískar myndir. Tvö furðu-
leg sjónarmið heyrast jafnan þegar
tíðindi sem þessi berast. Hið fyrra
er að þessi þróun „ógni sjálfstæði
Evrópuþjóða“. Hið síðara er að
auka þurfi framlög ríkisins til gerð-
ar innlendra kvikmynda. Fyrri bá-
biljan er jafnan notuð til að rétt-
læta hina síðari.
Hættulegt að horfa á það
sem maður vill?
Ef það er hættulegt fyrir sjálf-
stæði þjóðar að einstaklingarnir
sem mynda þessa sömu þjóð horfi
á þær myndir sem þeir helst kjósa
hefur rétt merking orðsins sjálf-
stæði farið fyrir lítið. Fólk á ekki
frekar að láta sér leiðast á viðburð-
um eða sýningum á vegum landa
sinna en annarra. Þá fyrst væri
sjálfstæði hennar í hættu ef hún
horfði sífellt í gaupnir sér.
Listaverk eins og kvikmyndir
eiga að koma af stað viðbrögðum
hjá áhorfendum og ef áhorfendur
sækjast einkum eftir spaugilegum
atriðum og spennu er það þeirra
mál. Sjálfstæði þjóða byggist varla
á því að fólk látí sér leiðast á inn-
lendum myndum fremur en að
skemmta sér á erlendum.
Aukin framlög ríkisins
Þrátt fyrir bitra reynslu af ríkis-
rekstn almennt telja margir að
kvikmyndagerð og annað sem
flokkað er tíl Ustgreina (eins og
KjaUaiinn
Glúmur Jón Björnsson
efnafræðingur
framleiðsla á íþróttaskóm og bíl-
um, svo dæmi séu tekin, sé ekki
Ustgrein) þurfi stuðning og hand-
leiðslu stjórnmálamanna. Þess
vegna situr jöfnunarþingmaður úr
Norðurlandskjördæmi vestra nú
sem formaður stjórnar Kvik-
myndasjóðs íslands og ákveður
ásamt öðru mætu fólki í stjórn
sjóðsins hvaða kvikmyndir eigi aö
framleiða hér á landi og ekki er að
efa að við úthlutun styrkja úr
sjóðnum koma mörg skemmtileg
sjónarmið við sögu.
Sjóðurinn fær fé úr ríkissjóði ís-
lands, en þangað kemur það úr
vösum almennings sem ef tíl vfil
hefði notað þessa sömu peninga tíl
að fara í bíó. Stjórn Kvikmynda-
sjóðs á auðvitaö ekki nokkra mögu-
leika á að setja sig í spor alls al-
mennings eða þekkja smekk hans
fyrir kvikmyndum, en þar með er
forsendan fyrir sjóðnum brostín,
enda markmið hans að landsmenn
njóti íslenskra kvikmynda.
Bjarnargreiði
En það er ekki aðeins hin al-
menna bitra reynsla manna af rík-
isrekstri sem ætti að forða mönn-
um frá því að koma kvikmynda-
gerð undir forsjá ríkisins heldur
blasir það við að kvikmyndir án
ríkisstyrkja valta hvarvetna yfir
þær sem hafa verið valdar til fram-
leiðslu af nefndum á vegum ríkis-
ins. Ekki hvað síst á Norðurlönd-
unum þar sem stjórnmálamenn
hafa tekið að sér að hugsa fyrir
fólk í meira mæh en annars staðar
á Vesturlöndum. Auk þess fer tími
kvikmyndagerðarmanna í að
ganga á milli opinberra sjóöa og
að koma sér í mjúkinn hjá þeim er
sitja í stjórnum þeirra. Ríkisstyrk-
irnir hafa því öfug áhrif við það
sem þeim er ætlað.
Glúmur Jón Björnsson
Bamaspítali verður að rísa
Við byggjum mikið á íslandi.
Það eru byggðar marmarahallir
yfir lánsíjárskortinn og viðskipta-
hallann við útlönd og frystíhús útí
um allt land svo að þorskinum getí
liðið bærilega eftír dauðann. Og svo
er byggt skrifstofuhúsnæði sem
stendur autt allan sólarhringinn
af því að menn hafa komist upp á
lag með að fara á hausinn í stof-
unni heima hjá sér.
Og nú á að fara að byggja göng
undir Hvalfjörðinn til að ofbjóða
ekki bílaeign landsmanna ef hún
þarf að skjótast norður í land og
má ekki vera að þvi að taka á sig
krók. Svo ekki sé minnst á slaufuna
á Vesturlandsveginum þar sem
menn geta hringsólað allan guðs-
langan daginn í haust og orðið sér
útí um gríðarlegan svima.
Svona erum við nú mikhr bygg-
ingameistarar enda ekki vanþörf á
þar sem guð minn almáttugur
gleymdi að skapa slaufur og göng
og frystihús.
En hann gleymdi hins vegar ekki
að skapa heilbrigðisráðherra með
skóflu sem kom einn góðan veður-
dag á Landspítalalóðina og gróf
holu. í holuna áttí aö reka niður
barnaspítala þvi að ráðamenn þjóð-
arinnar hafa loksins gert sér grein
fyrir því að það geta fleiri hand-
KjaUarinn
Benedikt Axelsson
framhaldsskólakennari
leggsbrotnað en þeir.
Svo leið og beið eins og í ævintýr-
unum og ekkert gerðist, það kom
ekki einu sinni ormur upp úr græn-
um kisth th aö bíta af ráðherranum
nefið.
Úti er ævintýri
Eins og þjóðin veit stefna ráða-
menn að mörgu. Það er ekki hægt ■
að halda því fram með neinum rétti
að þeir séu stefnulausir. En það
virðist duga skammt. Að minnsta
kosti hefur enginn íslenskur iðnaö-
armaður enn staðnæmst við hol-
una góðu á lóð Landspítalans með
naglbít og sög. Skóflustungan
stendur þar enn sem minnisvarði
um góðcm vhja sem er jafnalgengur
í ríkisstjómum og bjöllusláttur for-
seta Alþingis sem er alltaf að reyna
að fá þá menn til að þagna sem
geta það ekki með venjulegum
hætti.
Þessi hola er sem sagt alveg vita-
gagnslaus eins og er þótt miklar
vonir hafi verið bundnar við hana
í upphafi eins og við íslenska
landshðið í handboltanum sem er
aö keppa í viðbyggingu Laugar-
dalshallarinnar sem á það svo fyrir
höndum að standa auð meðan land
byggist.
En þrátt fyrir aht eru menn sam-
mála um að þaö þurfi að lækna
börn sem ekki lækna sig sjálf. Og
vonandi gera menn sér grein fyrir
því að án bama eiga þjóöir sér enga
framtíö. Börnin em einfaldlega
framtíö þjóðanna.
Þess vegna skulum við gera vel
við þau.
Byggjum bamaspítala strax.
Benedikt Axelsson
„Eins og þjóðin veit stefna ráðamenn
að mörgu. Það er ekki hægt að halda
því fram með neinum rétti að þeir séu
stefnulausir. En það virðist duga
skammt. Að minnsta kosti hefur eng-
inn íslenskur iðnaðarmaður enn stað-
næmst við holuna góðu á lóð Landspít-
alans með naglbít og sög.“
Meðog
Þingmenn fái aðgeyma
stöðursínar
Eðlilegt
„Mér finnst
eðlhegt að
monn fái að
víkja úr starfi
í launalaust
leyfi vegna
þingsetu. Um
þetta þarf
hins vegar að
sefja " fastar _____
reglUT þannig GuSnin Helgadótttr.lrí-
að menn geti tar8ndit)inflmaður.
eftír einhvern ákveöinn tíma gert
upp við sig hvort þeir vilja vera
á þingi eða gegna sínu fyrra
starfi. Tvö kjörtímabil kæmu vel
th álita í því sambandi.
í dag má þingmaður í opinberu
starfi ekki vera í meira en 50 pró-
senta starfi samhhöa þingsetu.
Vinni þingmaður hins vegar hjá
einkafyrirtæki eru engin tak-
mörk. Dæmi eru um aö menn
stjórni stórum stofhunum og reki
fyrirtæki en sitji jafhframt á
þingi. Á þessu sést að það er lítið
samræmi í þessu.
Það er ótryggt starf að vera á
Alþingi enda ákveðið á fjögurra
ára fresti, og jafnvel skemur,
hvort menn sitja þar áfram. Ef
menn meta þessi störf einhvers í
þágu þjóðarinnar held ég aö
menn hljótí að vera sammála um
að menn getí vikið úr sínu starfi
í launalaust leyfi. Það er ekki
hægt að ætlast til að fólk afsali
sér vinnunni þegar það tekur
þessi trúnaðarstörf að sér.
Sú umræða sem staðið hefur
um mál Ólafs Þ. Þórðarsonar
kallar lúns vegar fram áleitnar
spurningar. Auðvitað hefur
ýmislegt breyst í kennslumálum
á þeim 15 árum sem hðin eru. En
það á ekki að refsa honum fyrir
að hafa verið á þingi.“
Oeðlilegt
„Mér finnst
óeðlilegt að
stöður séu
geymdar
árum eða ára-
tugum. sam-
an. En þaö
getur verið
oðlilegt að
þeir som
leggja út í
póhtík fái ör-
lítíð svigrúm til aö átta sig á hvort
þeim líkar að starfa í stjórnmál-
um. Að sama skapi er eðlhegt aö
gefa kjósendum tækifæri á að
átta sig á hvort þeim likar aö
hafa viðkomandi mann sem fuli-
trúa á þingi. Því fmnst mér rétt
að nýr þingmaður geti geymt
stöðu sína þangað th hann verður
endurkjörinn, eða í hámark fjög-
ur ár.
Ef stöður eru geymdar langtíra-
um saman getur það haft trufl-
andi áhrh' á viðkomandi stofnan-
ir þegar þingmaður snýr aftur tíl
fyrri starfa. Það verður ekki eðtí-
leg þróun og samfella í starfi
stofnunarinnar. Að sama skapi
er það ósanngjarnt gagnvart
þeim sem situr í stöðunni, fyrir
þann sem er í leyfi, að vita ekki
hver framtíð hans er.
Hvað sjálfan mig varðar tók ég
þá ákvöröun í upphafi að ef ég
yrði endurkjörinn á þing myndi
ég segja upp dýralæknisstööu
minni. Þetta sagði ég þeim manni
sem tók við starfinu mínu.
Mér finnst ekki ólíklegt að þessi
mál verði tekin til endurskoðun-
ar í kjölfar þeirrar umræðu sem
orðið hefur um mál Ólafs Þ. Þórð-
arsonar. Það væri ekki óeðhlegt
að viökomandi ráðherrar beittu
sér fýrir skýrari reglum, ekki síst
með tílhtí Ul hagsmuna þeirra
stofnana sem þeir bera ábyrgö á.“
-kaa