Dagblaðið Vísir - DV - 03.06.1995, Side 15

Dagblaðið Vísir - DV - 03.06.1995, Side 15
LAUGARDAGUR 3. JÚNÍ 1995 15 ísland hefur logað í verkfóllum að undanfömu. Skemmst er að minn- ast kennaraverkfalls sem lamaði allt skólastarf í grunn- og fram- haldsskólum um sex vikna skeið. Nemendur, fómarlömb verkfalls- ins langa, era enn aö súpa seyðið af því. Flugfreyjur fóra í tímabund- ið verkfall sem snerist meira um lífeyrismál og starfslok en bein laun. Endurtekiö verkfall flug- freyja vofði yfir í maíbyijun og var fyrirséður stórskaði vegna þess en einmitt á þeim tíma vora væntan- leg tii landsins þátttökulið í heims- meistarakeppninni í handknatt- leik. Samningar náðust þó í tíma þannig að mótshald lukkaðist. Verkföll á færibandi Annar hópur tengdur ferðamál- um, langferðabílstjórar hjá Sleipni, boðaði verkfall á sama tíma og heimsmeistarakeppnin í hand- knattleik stóð yfir. Ljóst var að verkfafi bílstjóra á þeim tíma hefði sett alla flutninga keppenda á mót- inu úr skorðum. Miðlunartillaga sáttasemjara frestaði þó aðgerðum bílsfjóra svo enn sluppu mótshald- arar með skrekkinn. BOstjóraverkfaU skaU síðan á eft- ir að miðlunartUlagan var feUd og stóð það í tíu daga eða þar tU samn- ingar náðust á miðvUcudag. Far- menn fóra og í tímabundið verkfaU en miðlunartiUaga sáttasemjara frestaði aðgerðum þar líkt og hjá bUstjórum. Sú tiUaga var einnig feUd en komið var í veg fyrir boðað verkfaU 6. júní er samningar tókust aðfaranótt miðvikudags. BakarasveinaverkfaU stóð stutt yfir, raunar aðeins eina nótt í þess- ari vUíu. Þá hafa bankamenn boðað verkfaU frá 14. júní og starfsmenn í álverinu í Straumsvík boða verk- faU frá 10. júní náist samningar ekki fyrir þann tíma. Fjöregginu kastað AlvarlegaSta verkfalhð stendur inberir starfsmenn fyrir 60 pró- sentum vinnustöðvunardaga og hlutur sjómanna er margfalt stærri en fjöldi þeirra gæti gefið tílefni tU. í niðurlagi greinar sinnar segir Guðni að íslendingar verði að standa vörð um frið á vinnumark- aði ef þeir æth að eygja þann mögu- leika að fá erlenda aðUa tíl sam- starfs um uppbyggingu atvinnu- starfsemi á landinu. „Greiðfær leið smáhópa tíl að gera vinnumarkað- inn að blóðveUi, til að þjóna eigin skammtímahagsmunum, er á kostnað fjöldans og framtíðarinn- ar. Flestar þjóðir njóta góðs af fjár- festingum erlendra aðUa, m.a. í formi aukinnar atvinnu. Til að eiga möguleika á sömu Ufskjörum og gerist annars staðar verður að búa í haginn fyrir erlenda fjárfesta. Þar mega löggjafinn og aðilar vinnu- markaðarins ekki láta sitt eftir liggja." Undir þessi orð Guðna skal tekið. íslenskir launþegar era ekki of- haldnir af launum sínum og hafa sýnt þolinmæði og þrautseigju á tímum þjóðarsáttar. En það er eng- um vafa undirorpið að hin tíðu verkfóU skaða okkur. Hvað mestur vaxtarbroddur hefur að undanf- örnu verið í ferðaþjónustunni. Ár- lega fjölgar ferðamönnum og það skUar okkur auknum tekjum. En þetta er viðkvæmur útvegur og verkfoU á versta tima era fijót að fæla gesti okkar frá. Það hittir aftur þá sem vinna við þessa grein, hvort sem þaö eru flugfreyjur eða rútu- bUstjórar eða einhveijir aUt aðrir. Og þá má draga í efa dómgreind þeirra sem ætla sér að stöðva rekst- ur álversins í Straumsvik einmitt á þeim tíma sem verið er aö semja um stækkun versins. Sú stækkun skUar væntanlega miklu til þjóðar- búsins og þeirra einstaklinga sem fá vinnu í stærri álbræðslu. Það er eins og menn sem að slíkum að- gerðum standa séu ekki með sjálf- um sér. „Ef tafir verða vegna vinnustöðvunar þá er það eins ljóst og nótt fylgir degi að þessi stækkun Ver kfal 1 smei star ar hins vegar enn. Það er sjómanna- verkfaU sem þýðir að fiskiskipa- floti landsmanna er bundinn við bryggjur. Um fimm þúsimd sjó- menn era í verkfalli. Vegna sjó- mannaverkfaUsins taka nú gUdi uppsagnir fiskvinnslufólks og fara þá flögur til fimm þúsund manns á atvinmUeysisbætur. Hér kasta menn fjöreggi þessarar þjóðar á miUi sín. Áætlað er að hátt á annað hundrað miUjónir króna tapist daglega vegna sjómannaverkfaíls- ins. Þá sjá menn fljótt hvað um er að tefla. MiUjarður króna tapast á innan við viku. Þegar flotinn sigldi í land vora síldveiöar stundaöar af miklu kappi í færeyskri lögsögu og úthafsveiðar á karfa skUuðu miklu. SUdin bíður ekki eftir samn- ingamönmnn í Karphúsi og syndir sinn sjó. Það er því ekki sjálfgefið að við náum þeim sUdarkvóta sem við skömmtuðum okkur með Fær- eyingum eftir aö upp úr sUtnaði í sfldarviðræðum þessara þjóða við Norðmenn og Rússa. Heimsmet Friðsælt var á íslenskum vinnu- markaði í fjögur ár þar til í fyrra. Þá syrti í álinn. í fyrra fóra 4700 sjómenn í verkfaU sem stóð fyrri hluta janúarmánaðar. Þar var tek- ist á um þátttöku sjómanna í kvóta- kaupum, svokallað kvótabrask. VerkfalUÖ var stöðvað með bráða- birgðalögum. Meinatæknar fóra í verkfaU í maí og stóð það í rúmlega mánuð. Þá fóra sjúkraUðar í langt verkfaU sem stóð frá 10. nóvember og nær alveg til áramóta. VerkfóUin á síðasta ári urðu tU þess að íslendingar náðu á ný vafa- sömu heimsmeti. Sé stuðst við töl- ur úr árbók Alþjóðavinnumála- stofnunarinnar og Ársskýrslu Vinnuveitendasambands íslands kemur í ljós aö ísland er aftur kom- ið í efsta sæti í heiminum með flesta tapaða vinnudaga vegna verkfaUa. Við sátum í þessu sæti um árabU fram til árins 1990. En sé Utiö tU síðasta árs ná íslendingar á ný al- þjóðlegu meti í vinnudeUum. Verk- fóllin í fyrra urðu til þess að 700 vinnudagar á hveija þúsund vinn- andi töpuðust. Miðað við verkfoUin sem þegar hafa oröið á þessu ári era engar tikur til þess að aðrar þjóðir nái þessu meti frá okkur. Þetta gerist þrátt fyrir það að Alþýðusamband- ið og Vinnuveitendasambandið hafi gert með sér tveggja ára kjara- samning á tiðnum vetri. ímyndin skaðast í nýlegri grein Guðna Níelsar Aðalsteinssonar, hagfræðings Vinnuveitendasambandsins, kem- in* fram að þessi ókyrrð á íslensk- um vinnumarkaði skaðar ímynd landsins. Þar fiallar Guöni um áð- Laugardagspistill Jónas Haraldsson fréttastjóri umefnt heimsmet okkar og nefnir að jafnvel hinn róstusami ítalski vinnumarkaöur stándi íslandi langt að baki í þessum saman- burði. „Upp á síðkastið hefur kom- ið í fiós að þessi staðreynd er orðin að almennri vitneskju meðal bandarískra fiárfesta sem skoðað hafa ísland sem hugsanlegan fiár- festingarkost. Einnig hafa borist fregnir af því að þeir sem stunda kynningarstarfsemi fyrir íslands hönd hafi orðið fyrir óþægUegum spumingum um sífeUdar vinnu- deUur á íslandi,“ segir Guðni í grein sinni. Og hann heldur áfram: „Þessi samanburður ber íslenskum vinnumarkaði ófagurt vitni. VinnudeUm- hérlendis virðast vera fimmfalt á við það sem gerist í ná- grannalöndum okkar." Guðni leitar skýringa á þessu ástandi og nefnir að „íslenski vinnumarkaðurinn einkennist af mjög almennri þátttöku í verka- lýðsfélögum, mun meiri en annars staðar, og þ.a.l. er mikU þátttaka í verkfóUum þegar þau eiga sér stað á annaö borð. Ef titið er á tölur OECD um þátttöku í verkalýðsfé- lögum þá skipar ísland enn verð- launasæti en engin þjóð, að undan- skUdum Svíum, státar af jafn al- mennri aöUd að verkalýðsfélög- um“. Höftmdur bendir á að um 3 prósent íslendinga fari í verkfall árlega en í flestum löndum Evrópu er þetta hlutfall innan við eitt pró- sent. Fleiritækifæri með friði Guðni bendir á þá athygtisverðu staðreynd að langstærsti launþega- hópurinn, félagar í Alþýðusam- bandi íslands, standa aðeins að baki um fimmtungi vinnustöðvun- ardaganna. Hins vegar standa op- í besta falti frestast," sagði Hannes G. Sigurðsson, formaður samn- inganefndar ísal í Morgunblaðinu í gær. Kjarabótmeð kerfísbreytingu Það verður ekki unað við það ástand sem ríkir hér á landi í þess- um efnum. Það var lagt til í leiðara þessa blaðs í fyrradag að launa- greiöendur og launafólk tæki hönd- um saman um að stöðva verö- mætabrennsluna sem kemur í veg fyrir að fiármagn komist til skipt- anna í atvinnulífinu. Þjóðartekjur era ágætar en laun fólks lakari en víða í nágrannalöndum. í leiðaran- um var bent á að með innflutnings- höftum, niðurgreiðslum, uppbót- um og styrkjum í íslensku land- búnaðarkerfi gufi árlega upp 320 þúsund krónur á hveija fiögurra manna fiölskyldu. Ætti það teldist ekki þokkaleg kjarabót að fá nær 27 þúsund krónur til viöbótar í laimaumslagið mánaöarlega hjá hverri meðalfiölskyldu? Það er gáfulegra að stuðla að þeirri kjarabót fremur en að við- halda lítt eftirsóknarverðu heims- meti í verkfóllum. En til þess að svo megi verða þarf hugaífarsbreyt- ingu þjá almenningi og sljómvöld- um.

x

Dagblaðið Vísir - DV

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.