Þjóðviljinn - 24.12.1955, Blaðsíða 19

A
'
19
ÍRj svo sem Klutsjevsicja
seiiopka, sexn er nær 6000
metra hátt. Austur þar koma
fj’rtr jölculhlaup af völdum
gosa líkt og héiiendis; þar
eru og hverir. Klén var kunn-
átta Vlodavets í vestrænum
máhrm, en mig furðaði á því,
hversu rétt hann bar fram
nöfn á íslenzkum eldfjöllum,
og kom í ljós, að þau hafði
hann iært af Guðmundi Kjart-
arissj’ni, þegar hann fór á vit
Moskvumanna sumarið áð-
vr. Jarðfræðingurinn Bélouss-
of, bjarthæi-ður og bláeygur
risii, sem flestir myndu hafa
talið Skandínava, kunni líka
dfeili á Guðmundi, hafði ferð-
azt með lionum um Skotland
fyrir nokkrum árum. Segul-
magnsfræðingurinn Kalesnilc-
off minnti að útliti mjög á
Jón á Reynisstað, en jarð-
skjálftafræðingurinn Koridalin
minnti mig á vin minn Val-
garð Blöndal á Sauðárkróki.
Michail Molodensky vai1 sér-
fræðingur í þyngdarmæling-.
um, maður þunnleitur með
djúptliggjandi augu undir
loSnum brúnum. Hann gat
aidrei setið kyrr, þegar aðrir
mig furðaði á þvi, að hann
skyldi geta talað sitt erfiða
móðurmál. Áttundi Rússinn,
Georgii Gorskoff, var gróf-
gerður maður og luralegur,
með snoðklippt hár. Hann var
sá eini Rússanna, sem eldd
hafði gengið venjulegan há-
skólaveg og hafði ekki lært
að tala erlend tungumál utan
dálítið í ensku upp á eigin
spýtur, en sýnilega ákveðinn
í að læra eins mikið og auðið
væri í þessari ferð, spurði í
þaula um al!a hluti, hvað þeir
hétu á ensku, og gladdist eins
og barn yfir hverri nýrri setn-
ingu, sem hann talaði rétt.
Hann var hörlcugóður pían-
isti og vann fljótt hjarta frú
Marble.
Ég nefndi áðan nafn farar-
stjórans. Svo mikið var við
okkur haft, að sótt var norð-
ur til Flórenz stúlka, sem
hafði orð á sér að vera einn
af beztu fararstjórum ferða-
félagsins. Ungfrúin, Gloria
Ranvaud, er hámenntuð stúlka,
talar ágæta þýzku og frönsku
og ensku sem móðurmál sitt,
enda hefur liún dvalizt lang-
dvölum í Englandi og. búið
en að baki rísa gjallskriður
eldf jallsins næstum eins bratt-
ar og skriður : Hafnarf jalls'
gegnt Borgaraesi eða með 30
gráðu liaha, vaíiná strjáium
olífulundurn hið neðra en gróð-
urvana er ofar dró. Húsin,
hvítir kassar einlyftir cg ekki
ósnotrir til að sjá, með háum,
bogadregnurr giuggum, en yfir
gnæfir kirkja í oíhlæðisstíl
með förguic. klukkuturni eða
campaniiu. Engin brj’ggja er
þarna. I fjörua ii híindu nokkr-
ar kvenhræður, sveipaðar í
svört sjöi, ea nokkrir ber-
fætlingar ýttui út róðrarbáti
og reru út að skipinu. Kona
við aJdur og renglulegur ung-
lings iltur ldöngruðust niður
kaðalstiga, pinklum þeirra var
kastað niður í bátinn á eftir
þeim. Ég hugsaði til Sigur-
línu og Sölku, er þær fóru
í land á Óseyri við Axlar-
fjörð. Síðan létti Panarea akk-
erum og sigldi suður með
eynni að vestan, og gafst nú
tækifæri til að virða þetta
fræga eldfjall betur fyrir sér.
Strombólí er regluleg keila og
nijög áþekk Keili til að sjá,
en nær um 930 m hæð yfir
Strovibólí og þorpið Ficogrande
lágu á þilfarsbekkjum og
löptú sól eða sátu í haiginda-
stcdum á ristorante, gekk hann
um gólf með hendur á baki
og mælti af vörum ekki orð.
Faxarstjórinn. okkar, ungfrú
G’oria, hafði illan bifur á hon-
nm og taldi hann hyggja á
he:ansbyltingu. Andstæða hans
var nafni hans Gournung,
háifþritugur fjörkádfur, sem ó-
gjarna lét aftur sinn munn.
Harni hafði dvalizt la.ngdvöl-
uik í Frakldandi og Sviss, tal-
aði reiprennandi ensku, þýzku
og frönsku, og vildi gjarna
líta út eins og Frakki, gekk
með skásetta ekta alpahúfú
á höfði og talaði með axla-
lyftingum og handapati. Hann
var .með i förinhi meira vegna
mfíialainnáttu gn vísinda.-, og
tú’kaði þfegar með þurft.i, en
aimars töluðu fíestir Rúr.s-
áxxaa .sæmilega. eitt. veatrænt
mc:d a. m. k-. Litlu e’dri en
Goemung var Andrei Monin
jai'Sfræðingnr, söngvinn og
kuimi furðu iriikið af vestrr-
lenzkum sJögúrum, gelrk stöð-
ugt í svo stíf ressuðum bux-
um, að ég held haun hljóti
að hafa sofið á þeim, og svo
víðum, að brotið náði fram
fyrir skótær, Máturmildur var
haan og svo smámæltur, að
þar hjá hljómsveitarstjóran-
um fræga, Sir John Barbir-
olli, en móðir liennar cr kunn
söngkona. Ljóður var það
nokkur á ráði ungfrúarinnar,
að hún kunni ekki neitt í eld-
fjallafræði. Ramkaþólsk er
lrán, og kvafot liafa heitið
mjög á heilága guosmcður sér
ti) hjálpar, er hún frétti, að
guðiausir Rússar værj í meiri-
hluta hóps þess, sem hún átti
aö leiða yfir lönd og sæ. En
Kremlbændur vora í henuar
arigum klárir útsendarar Anti-
Krists. Frú Marble reyndi að
hughreysta hana með því, að
þessir ferðafé’agar okkar voru
víst hvorki verri né betri en
aðrir vísindarneim. Væri sjálf-
sagt að neyta tækifæriains
bæði til að íræðast af þeim og
fræða þá.
Árla morgur.5, tm 13 tím-
iim eftir að látið var úr höfn
í Napólí, varpaði Panarea akk-
erum utau vlð smábæinn Fico-
grande á Strombólí. Þonrið
liggur viö rætur eldfjallsins
að norðan og býr þar röskur
helmingur eyjarskeggja, sem
eru um 960. Hinir búa flestir
í þorpinu Ginostra sunnan á
eynni. Heldur þótti mér ömur-
legt í land að líta. Bærinn
stendur á mjóuir hj-aunhjalla,
Líparítvikurlög sunnan við Monte Pelato. Ashakerran er
aöal farartækið á Eólseyjum. — Ljósm. Sig. Þór.
gígar. Upp úr gígskálinni
hnyklast miklir guiumekkir
og mynda hvítan skýjakúf yí'ir
fjallinu, en með 20 mínútna
til hálftíma millibili skýtur
upp móbrúnum öskustrók, og
þegar dimmt er má sjá gló-
andi hraunflyksur þeytast
100—-200 m 1 loft upp. Venju-
lega er aðeíns um eina spreng-
ingu að ræða hverju sinni.
Svona hefur f jaliið látið, ár út
og ár irm, síðnstu þrjú þús-
und árin a.ml. Eklci stafar
eyjarskeggjum neinn liáski af^
þessum smágosura, en því mið-
ur lætur Stror-.bólí sér skki
nægja þetta ei'Jfa hóstakjölt-
ur. Fyrlr kemur, að hann
ræskir sig hmustlega, og þá
eru Strombólíbúar ekki öf-
undsverðir. I>á hvlst fjallið
allt
ö-Hbum öskurnekli
sjávarmál, en raunverulega er
fjallið œn 3000 m hátt, því
það rís upp af sævarbotni á
2000 m dýpi. Toppur keilunn-
ar er sneiddur af rúmlega til
hálfs, svo að það myndast
stallur móti norðvestri. Niður
í þennan stall liggur stór gig-
ur og í honum nokkrir smærri
hau”!vúIv.Tnar tlvnja á hlíðum
þess. ! gosinu 11. september
1939 u hrair "'vksur, sum-
ar urin í tugi tonna á þyngd,
á hiV í Ginos!”;’ og moluðu
þau í rúst. 700 gráðu heitt
helský, svipaðrar verkanar og
það, er á sínum tíma eyddi
borg:nvr St. Pierre á Martini-
que. h jóp niðv.r hlíðina rétt
norðan þorpsins og drap fólk
það og fénað, sem á vegi þess
vai'ð. Síðan tók hraun að vella
upp úr gígnum, og tveir
hraunstraumar hlupu í sjó
fram milli bæjanna Fico-
grande og Ginostra. Við Fico-
grande gekk flóðbylgja á land
og sópaði með sér bátum og
drekkti gömlum manni. Aiit
skeði þetta á einum degi. en
slíkir dagar eru íbúunum sem
ár.
Sigiíngih frá Strombólí suð-
ur til Liparí miimir dálítið á
siglingu milli Vestmannae.vja.
En hér eru engir klettar kvik-
ir af fugla þvargi. Einstaka
niáfur á sveimi yfir azúrblá-
um vatnsfletinum. Það er allt.
Við stígum af skipi í Lípárí,
6000 ’-^anna bæ og stærsta
bæ eyjaklasans, á samnefndri
eyjv:, ■ injög náttómfögru
umnvarfi. Hann á sér gamla
sögu og mex’kilega. Þar rísa
kastali og kirkja fögur frá
dögum Normanna, en í nánd
við kastaiann hafa fornleifa-
fræðingar grafið úr jörou
gnægð fornminja. Þar getur
að líta fnimstæða steinaldar-
bústaði, forngríska rrmni frá
því um 1200 f. Kr., skrautker
frá blómaskeiði hellenskrar
menningar, etniskar smá-
stj’ttur og ýrnsar minjar
rómverskrar, arabískrar og
normannskrar menningar. Ný-
lega hö'ðu verið grafnir fram
nokkrir tugir af forngriskum.
sarkofögum, kistum úr túffi,
sams konar efni og kista Páis
biskups er úr. Er ég leit yfir
þessa kistumei’gð, rann mér
til rif ja fátækt okkar af forn-
minjum, en ég fann um leið,
hversu mjög það evkur gildi
kistu Oddaverjans, að hún er
Framhald á 26. síðu.
Bœrinn Líparí á samnefndri eyju. Kastalakirkjuna ber lwzst í bœnum.