Þjóðviljinn - 24.12.1955, Blaðsíða 25

25
Höfemdur þessarar greinar er 12 ára telpa og
heftr þess vegna ekki svo litla reynslu
af foreldnim. Hér eru leiðbeiningar hennár unt hvernig
bezi sé að umgangast pabba sihn og möminu.
V6i^iu0 <* nð um-

Greinargerð föður: Árla
morguns s.l. vetur tók ég eftir,
að dætur mínar 8 og 11 ára,
YPru að lesa upphátt í rúminu
í vinsælli bók um barnaupp-
eldi: Bamið frá 5 til 10 ára.
Nokkrum mánuðum síðar tók
ég eítir bunka af vélrituðum
örkum hjá ritvél minni. Efst á
fyrstu blaðsíðu stóð: „Foreldrar
milli 30 og 45 ára — Margo
Barret.“ Konan min og ég
hvöttum hana til að ljúka
verkinu, og hér er árangurinn.
Hinar fáu leiðréttingar, sem
ég hef gert, eru sumpart gerðar
til að forðast endurtekningar og
sumpart til þess að öll foreldri
— einkum tvö — móðgist ekki.
\ (Edward Barrett).
\
Formáli. Tilgangurinn með
þessum línum er að kynna öll-
um, sem þurfa að umgangast
forpldra, venjur þeirra og siði,
þvi\að sérhver, sem verður að
umgapgast foreldra, en þekkir
ekki hið sérkennilega hátterni
l>eirraj er illa-settur. Það hefði
ekki verið haegt að Ijúka þessu
verki án vinsamlegs stuðnings
vina og bekkjarsystkina, sem
með reynslu sinni af öðrum
foreidrum hafa veitt ómetan-
lega aðstoð við samningu verks-
ins.
I. Skapgerð fullorðinna: Yfir-
leitt er ekki auðvelt að skilja
foreldra. Það er ekki auðvelt að
skilja foreldra. Það er erfitt að
segja fyrir, hvað þeir muni
taka sér fyrir hendur næstu
minúturnar, og stundum ó-
mögulegt. En ef við viljum
varðveita heilbrigða skynsemi,
er blátt áfram nauðsynlegt að
reyna að skilja þá og fylgjast
með þroska þeirra.
Það er ákaflega nauðsynlegt
að gera sér Ijóst, að skapsveifl-
ur þeirra orsakast oft af hlut-
um, sem eru utan vébanda
heimilisins — rexi í skrifstof-
unni eða óheppni við bridge-
borðið. Ef pabbi kemur heim
og fjargviðfast út af „rexi í
skrifstofunni“, er hyggilegast
að halda sig eins langt frá hon-
um og mögulegt er. Þegar
þannig stendur á, er blátt á-
fram ómögulegt að tala af viti
við fullorðna, einkum þá eldri
— 30 og þar yfir.
Foreldrar geta verið mjög
þreytandi, en það stoðar ekki
að stökkva upp á nef sér við
þau. Hins vegar getur það haft
mikil óþægindi í för með sér.
II. Ég-get-það-sjálfur-maður-
inn. Einhvers staðar kringum
35 ára byrja margir feður að
leika sér að verkfærum. Þeir
gangnst
draga gamla afdankaða hluti
upp úr kjállaranum og eru tím-
unum saman að hamra og mála
— í þeirri trú að þetta gamla
skran verði „svo gott sem
nýtt“. Það verður það næstum
aldrei, en það borgar sig samt
að hvetja pabbana við þetta
lijástund, þar sem það veitir
þeim verkefni. Annars hættir
þeim til að lenda á villigötum.
Sama er að segja um mæður
og ,,garðyrkju“. Þær hafa yndi
af að graía upp blóm og tré og
flytja þau til. Því næst grafa
þær upp önnur blóm og önn-
ur tré og gróðursetja þau þar
sem hin fyrri voru. Þegar þær
hafa haldið þessum leik áfram
nokkrar klukkustundir, lítur
garðurinn nákvæmlega eins út
og áður en mamman hefur aldrei
litið eins út áður. Skömrnu síð-
ar tekur hún sig til og flytur
allt aftur á sinn gamla stað.
Það þýðir þó ekkert að segja
neitt við hana um þetta. Slíkt
er beinlínis óráðlegt.
III. „Fyrst þá á amrað borð
ert á stjái.“ Þegar. fjölskyldan
situr öll í sama herbergi, borg-
ar sig bezt fyrir barnið að sitja
kyrrt á sínum stað eins lengi
og mögulegt er. Standi maður
upp, heyrir maður í níu af
hverjum tíu: „Fyrst þú á ann-
að borð ert á stjái, getur þú þá
ekki hlaupið inn og sótt gler-
augun mín?“ Oft þurfa hinir
fullorðnu alls ekki gleraugun
sín — eða prjónana eða hvað
það nú er og myndu yfirleitt
ekki láta sér detta í hug að ná
í þau, af maður bara sæti kyrr
og læsi eða hlustaði. Fullorðnir
tala ákaflega mikið, og ef mað-
ur vill losna við að vera send-
ur í allar áttir, á maður bara
að láta sem maður liafi mikinn
áhuga á því sem þeir segja,
því að þeim þykir gott að hafa
marga hlustendur.
IV. Rifritdi: Til eru þeir for-
eldrar, sem rífast næstum
aldrei, en langflestir foreldrar
rífast þó, þegar þeir eru að
fara út í boð að kvöldinu. Þeg-
ar þeir eru loksins búnir að
klæða sig, eru orðnir of sein-
ir og hverju um sig virðist það
sök hins — þá skeilur óveðrið
á. í einu af tveimur er sökin
jafnt beggja, en ráðlegast er þó
að segja þeim það ekki.
Ef maður er í stofunni, með-
an slíkt rifrildi fer fram, er
skynsamiegast að vera alveg
hlutlaus og láta foreldrana
rífast eins niikið og þeir vilja.
Slíkt rifrildi getur staðið enda-
laust og verður þegar á líður
fremur leiðinlegt, svo að mælt
er með að hafa góða bók við
höndina. Á þessu sviði sem
mörgum öðrum verða foreldr-
arnir því miður ekki betri með
aldrinum.
V. Tóbakið kvaft: Ef maður
einn góðan veðurdag rekst á
bók heima um „Þannig hætfir
maður að reykja", er um að
gera að fara varlega, því að
þá er hætta á ferðum.
Þegar faðir eða móðir tekur
þá ákvörðun að hætta að
reykja, verður hann eða hún
stirfin og viðskotaill og rýkur
upp af engu tilefni. En að sjálf-
sögðu sýnír þetta, að fullorðn-
ir eru viljasterkir. Þeir eru
staoráðnir í að kveðja tóbakið
fyrir fullt og allt, þangað til
þeir eru að því komnir að
veslast upp — en venjulega
byrja þeir þá aftur að reykja.
Þegar líður að- kvöldi fjTrsta
dags eftir að. faðir pða .móðir
hætti að reykja, eru þau . ætíð.
mjög ‘glöð. Þau halda, að í,
þetta sinn muni þeim þó takast
það — það er eftir að þau hafa
neitað sér um þrjár sígarettur,
þar sem þau hófu tóbaksbind-
indið siðdegis.
Eftir um það bil fjóra daga
er veslingurinn að því kominn
að gefa upp andann, en er enn-
þá staðráðinn i að kveðja tó-
bakið. Við lok fyrstu vikunn-
ar er hinn „viljasterki11 svo fúll
og vansæll, að öll fjölskyldan
r r
bokstaflega kry-pur a kne og
grátbiður hann eða hana að
byrja aftur að reykja. Pabbi
eða mamma mótmælir linlega
og lætur svo með ánægju und-
an.
VI. Útvarpið: í flestum fjöl-
skyldum er sífellt þref um,
hvað hlusta eigi á í útvarpinu.
Nauðsynlegt er að gera sér Ijóst,
að þetta er ekki óvenjulegt.
Þetta er reglan nema á þeim
heimilum, þar sem aðeins er
hægt að hlusta á eina dag-
skrá — það er hamingjusamt
fólk.
Faðirinn vill venjulega hlusta
á erindi um fjármál, en móðirin
vill helzt hlusta á gamaldags
dansmúsík, og börnin vilja
helzt hlusta á eitthvað skvn-
samlegt t. d. djassmúsik. Það
mun þó vera hyggilegast að
láta hina fullorðnu fá vilja sin-
um framgengt, þar sem þeir
geta annars tekið upp á því
að fá skyndilega áhuga á eir,-
kunnabók okkar, brotnu kjall-
ararúðunni eða skónum, sem er
gjörsamlega týndur.
VII. Ný hárlagning: Mæður
láta ekki svp sjaldan leggja hár
sitt Fiestar mæður . myndu
. . iiff-
vera miklu þægilegri p um-
gengni, ef börn þeirra og eigin-
menn veittu þessu athygli og
færu um það viðurkenningar-
orðúm, án tillíts til þess, hve
oít þetta gerist og hve árang
urion er kostulegur. Það getur
verið mikil reynsla að eiga að
dást að nýrri hárlagningu
mömmu sinnar, ,en maður
skyldi samt sem áður gera það.
Á þessu sviði er pabbinn all-
hirðulaus, og enda þótt kona
hans reyna þráfaldlega að vekja
athygli hans, tekur hann ekki
eftir neinni breytingu. Þegar
mamma hefur látið breyta hár-
liðun sinni, getur þess vegna
borgað sig að gefa pabba sín-
um bendingu um atburðinn og
minna hann á að segja eitt-
hvað fallegt við hana. Á þehnan
hátt verður miklu betra sam-
komulag við móSurina. Það
verour meiri friður á heimilinu
— og maturinn verður betri.
VIII. Eftirmáli: Það borgar
sig venjulega ekki að reyna að
breyta foreldrum. Margai', at-
huganir haía leitt i ljós, að það
heppnast- mjög sjaldan. Hins
vegar munu allir á heimilinu
verða miklu hamingjusamari,
ef við gerum okkur ljóst, að
hversu undarleg sem okkur
kann að virðast framkoma for-
eldVanna, er hún þó „eðlileg“
á því aldursstigi sem þeir eru
— og að þeir, hvemig sem á
stendur, munu halda áfram að
hegða sér þannig.
Bidstrup teiknaði.
3