Þjóðviljinn - 24.12.1963, Blaðsíða 4

„LJÓTI AND
1
Einvígishanzkanum var
kastað að smáborgaralegri til-
veru þessa bæjar. Kjörin vist
útilegumannsins tekur við á
götum borgarinnar með næt-
urskjóli í lítilli herbergis-
kytru i austurbænum. Svona
er að eignast draum. Ljós
púnktur í tilverunni er að
hefja sli'ka göngu i sæmilega
góðu veðri. Fjárskorur er á
næsta götuhorni og erfiðleikar
hrannast upp við að greiða
kaffihúsum borgarinnar sinn
dagiega toll. Rauðar tikalla-
skuldir hrekja svona útilegu-
menn inn i jómfrúrsund borg-
arinnar.
Þetta harðbala líferni kynn-
ir þó manneskjulega glampa
í þessari köldu vist, sem hitar
í sálinni og verða sjaldséðari
eftir því sem gangan lengist.
Lítið bros frá afgreiðslu-
stúlku á kaffibar þiðir stund-
um klakann með vaxandi fyr-
irlitningu umhverfisins á iðju-
leysi unga mannsins.
Áiekstrunum fjölgar við
hugmyndaheim smáborgarans.
Hann á leið niður Bankastræti
á hallandi degi og mætir sín-
um gamla forstjóra í brekk-
unni. Rauðir dílar hlaupa
fram í kinnar forstjórans og
blimskökk tillit hlaupa ein-
hvernveginn utan og ofan við
gamlan undirsáta og skilning-
ur rikir ekki í hásæti á slikum
stundum.
Hringurinn þrengist smátt
og smátt og skörð myndast í
stórum kunningjahópi, sem
hefur valið sér hina farsælu
leið smáborgarans í reykvísku
viðskiptalífi og stefnir á ævin-
týrið með konu og fallegum
börnum og kannski nýjan bil
til þess að heimsækja foreldr-
ana í á sunnudögum.
Gamlar leiksystur afskrifa
hann sem mannsefni og kalla
hann beibidoll mink.
Svona týna fjaðrir orðstirs-
ins tölunni og ljóli andarung-
inn tekur á sig lögun og mynd
i hugarheimi reykvískra sam-
ferðamanna.
Tuttugu og sex mánuðir
hverfa svona út í buskann og
hann prédikar fyrir þunnum
eyrum samferðaimanna um
undur kvikmyndalislar. Hann
neitar að eiga annað lifibrauð.
2
Rofaði þá aldrei til sólar á
þessari löngu asfaltgöngu um
stræti borgarinnar? Tilraunir
eru oft dæmdar til þess að
misheppnast meðan draum-
4 — JÓLABLAÐ
ARUNGINN"
arnir færast í jarðnánd og
þróast til aðlögunarhæfni í
köldum heimi raunveruleik-
ans.
Það er hinsvegar aðalsmerki
hins prúða drengs að viðhalda
spennunni til hins langþráða
takmarks, þó að spennuföll
séu mörg og tíð á þröngum og
grýttum vegi.
Hann komst yfir gamla rit-
vél og skráði á hana löngum
slundum hugmyndir sínar og
staflinn hækkaði jafnt og
þétt.
Hann leigði sér pósthólf
með lágu númeri og lét prenta
bréfsefji með virðulegu nafni
tekið úr fei-skum hugarheimi.
Þannig varð til fyrirtækið
Borgfilm.
Bréf tóku að berast út um
víða veröld og skrifuð af þeim
myndarskap, sem einkennir
stórhuga menn.
Fjármálaheimur kvikmynd-
anna er fullur af svimháum
upphæðum og sveiflast oft
milli miljónatuga eftir þeim
verkefnum, sem krefjast úr-
lausnar á líðandi stund.
Með tímanum verður það að
vana að hugsa í slíkum upp-
hæðum og óþarfi að láta slíkt
þvælast fyrir, þegar góðar
hugmyndir spretta fram í
svona vorleysingum.
Rauðar tíkallaskuldir hverfa
út í buskann í gleði vinnunn-
ar og falla á smæð sinni til
heimkynna sinna.
Eitt kvöldið fékk hann
símskeyti frá ítölskum kvik-
myndajöfri er kvað sín vera
von næsta dag til s'krafs og
ráðagerða.
Kannski féll spennan það
kvöldið.
ískaldur raunveruleikinn
blasti við sjónum.
Það var líka skammur lími
til stefnu að slá upp Pótem-
kintjöldum í svona litilli borg
norður á hjara veraldar.
Flugvélin átti að koma
klukkan hálf fjögur næsta
dag. Gat hann fengið SfS lán-
að einn dag til þess að leiða
þennan andlega bróður um
viðeigandi skrifstofubakn
Að vísu viðsjál ganga með
glerhurðum og fallegum vél-
ritunarstúlkum i hverri skrif-
stofu.
Aðkallandi verkefni i öðru
heimshorni töfðu þó þennan
heiðursmann og hann varð að
fresta för um sinn.
Hann mákkaði um skeið við
Jack Clayton. Hann var einn
af forstjórum enska kvik-
myndafélagsins Romulus Film
og vann þá að kvikmynd
I Indlandshafi.
sinni ,,Room at the top“.
Jack Clayton fékk áhuga á
„Sjötíu og níu af stöðinni"
og snaraði vinur vor þessari
sögu á ensku á nokkrum
kvöldum.
Þessi ráðagerð fór út run
þúfur, þegar svimháum tilboð-
um rigndi yfir Englendinginn
eftir að siðasta mynd hans
náði heimsfrægð á skömmum
táma.
Svona sáði hann fyrstu fræ-
kornum að geið þessarar
myndar, þó að aðrir skituðu
þessu verkefni í höfn.
3
Einn dag i öndverðum des-
ember árið 1960 þræddi hann
krapaelginn eftir götum borg-
arinnar með tóma pyugju.
Krókloppinn útilegumaður
kominn á stjá í skammdegi
borgarinnar og blautur í lapp-
irnar.
Hann brá sér niður í bæ
og gekk inn á Hressingarskál-
ann með gamalt spakmæli í
huga.
Borgar ekki guð fyrir
hrafninn?
Hittir þar fyrir viðkunnan-
legan mann og tóku þeir brátt
upp tal um möguleika kvik-
myndalistar í heiminum.
Með hugarstyrk þræddi
hann krákustigu hins alþjóð-
lega fjármagns í kvikmynda-
heiminum og þessi viðkunnan,-
legi maður gerði sér sam-
stundis grein fyrir þeim gull-
fugli, sem hafði rekið svo ó-
vænt á fjörur hans.
Útsjónarsamur fjármála-
maður þurfti aðeins að smíða
rammann fyrir svona dýra
hæfileika á vergangi.
Svona kynntist hann auð-
hringnum Bíbábí hér í bæ.
íslenzkir fjármálamenn
hafa tamið sér hraða í öllum
viðbrögðum með gullgæsir í
sjónarmáli út um heim.
Þrjátíu og sex klukkustund-
um síðar ók Reynir Oddsson
um götur Miinchenborgar með
tvö B sitt til hvorrar handar
sér til fulltingis.
Baráttan var hafin í hinum
alþjóðlega fjármálaheimi.
Þeir leigðu svítu fyrir gull-
fuglinn á einu dýrasta hóteli
meginlandsins og fyrsta
kvöldið sat hann þegar uppi á
hárri sjónarhæð Viere Jahres
Zeiten og horfði yfir marglit
neonskilti borgarinnar.
Islenzkir meðreiðarsveinar
höfðu hinsvegar holað sér
niður á hótelherbergi í út-
hverfinu.
Svona sat hann fyrsta
kvöldið með sitt stóra kónga-
nef í setustofu sinni við sal-
arglugga og arineld.
Honum var ætlað að horfa
fránum augum næstu daga
eftir fengsælum viðskiptasam-
böndum álfunnar og smokra
þeim félögum á hentugan
veiðistað.
1 næstu svítu á sömu hæð
sat þýzki kvikmyndaleikarinn
Kurt Jiirgens og afganginn af
hæðinni hafði egypzk sendi-
nefnd í viðræðum við þýzkar
fjármálastofnanir út af As-
wanstiflunni.
Á aðalgangi hótelsins hafði
mikið verið um djúpar höfuð-
hneigingar frá alþjóðlegum
bræðrum í fjánnálakúnst, og
höfðu ný andlit ekki farið
varhluta af kurteisi heimsins
fyrr um daginn.
Þýzkir sjónvarpsmenn höfðu
verið á hverju strái á hælun-
um á hinni egypzku sendi-
nefnd og hann opnaði fyrir
sjónvarpstækið í svítu sinni
um kvöldið.
Egypzka sendinefndin þótti
stór viðburður í Þýzkalandi
og fylgdu þýzkar sjónvarps-
stöðvar henni skref fyrir
skref.
Allt i einu birtust þó á sjón-
varpsskerminum þrír brúna.
þungir menn á fumlausri
göngu eftir hótelgangi og
voru þar komnir íslenzkii