Þjóðviljinn - 10.10.1976, Blaðsíða 20

20 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 10. október 1976
Barbara Streisand
Stjarna
er fædd
Barbara Streisand, bandariska
grinleikkonan sem allir kannast
við, fetar nú I fótspor þeirra Janet
Gaynor og Judy Garland. Hún
leikur aðalhlutverkiö i þriðju út-
gáfunni af Stjarna er fædd — A
Star is born, sem nú er verið að
kvikmynda undir stjórn Frank R
Pierson. Kris Kristofferson leikur
karlhlutverkið, en i fyrri mynd-
unum léku það þeir Frederic
March og James Mason. Þessi
vinsæla mynd segir frá lifi
skemmtikrafta, samkeppninni,
baráttunni við að „slá i gegn” óg
þó sérstaklega baráttunni við eit-
urlyf og annan ófögnuð sem þeim
tilheyrir.
INGIBJÖRG HARALDSDÓTTIR SKRIFAR UM KVIKMYNDIR:
Fyrsta myndin sem
Fjalakötturinn,
kvikmyndaklúbbur
framhaldsskólanna, sýn-
ir í nóvember er Ævintýr-
ið (L'Avventura) eftir
Michelangelo Antionioni.
Mynd þessi er frá árinu
1959. Hún vakti mikla
athygli og jafnvel deilur á
sínum tíma, og verður
óneitanlega forvitnilegt
að sjá hana aftur nú,
athuga hvernig hún hefur
staðist tímans tönn.
Antonioni og Monica Vitti
Gabriele Frezetti (Sandro) og Lea Massari (Anna) I Ævintýri Antonionis
Ævintýriö í
Fjalakettinum
A yfirborðinu fjallar ,,Ævin-
týrið” um þríhyrninginn eilifa
en Antonioni notar frábært
bragð til að koma áhorfendum á
óvart: hann lætur eina persón-
una hverfa sporlaust i upphafi
myndar. Þetta er bragð sem
hann hefur slðan iðkað með
ýmsum tilbrigðum í seinni
myndum sinum, enda hefur
hann verið nefndur meistari
hins óútskýrða leyndardóms.
Antonioni er nærgöngull lista-
maður, gjarn á að snerta innstu
strengi tilfinningalifs áhorfenda
sinna, en höfðar þó um leið
sterklega til vitsmunalifs
þeirra, hefur m.a.s. stundum
verið kallaður „intellektúell” i
list sinni.
Viðfangsefni hans gegnum ár-
in hefur verið firring nútima-
mannsins, tengsl hans og þó oft-
ar sambandsleysi við annað
fólk, öryggisleysi hans i köld-
um, vitfirrtum heimi. Fólkið
sem Antonioni fjallar um er
undantekningalitið af borgara-
stétt og öll veröur heimspeki
hans að kallast borgaraleg. En
einsog allir góðir listamenn fer
hann útfyrir sin eigin takmörk.
Þessvegna má margt af mynd-
um hans læra.
Hvaö formið snertir er
Antonioni óumdeilanlega einn
af snillingum kvikmyndalistar-
innar. Hann kann betur en flest-
ir aðrir þá list að láta kvik-
myndavélina segja sögu. Sem
dæmi koma mér fyrst i hug tvö
atriði úr myndum hans: annað
er lokaatriðið i Ævintýrinu,
uppgjör elskenda sem eiga ekki
annað sameiginlegt en gagn-
kvæma meðaumkvun, og hitt er
lokaatriðið i Farþeganum, nýj-
ustu mynd Antonionis, sem sýnd
var i Gamlabió s.l. vor: atriðið
þar sem kvikmyndavélin segir
okkur frá moröi án þess að sýna
okkur það, nema óbeint.
Antonioni verður tiðrætt um
svik og sektartilfinningu, og
raunar fjallar Ævintýrið aðal-
lega um þessi fyrirbæri. Við
getum afgreitt þetta að nokkru
leyti með þjóðerni Antonionis og
þeirri kaþólsku menningu sem
hann drakk i sig með móður-
mjólkinni. Sú afgreiðsla nægir
þó ekki til að firra okkur sjálf
allri innlifun I myndina og
vandamálin sem hún tekur til
meðferöar. Einnig að þessu
leyti fer Antonioni út fyrir sin
eigin takmörk.
„Ævintýrið” verður sýnt i
Fjalakettinum dagana 4., 6. og
7. nóvember.
Nýkvikmynd
um djöfulinn
í Bandarikjunum er til heill
hópur kvikmyndastjóra sem hafa
af þvi dágóðar tekjur að hræða
fólk. Einn þeirra, sá sem geröi
myndina Særingamaðurinn (The
Exorcist), lét einhverntima hafa
eftir sér i viðtali að kvikmyndir
væru geröar i þrennskonar til-
gangi: til að láta fólk hlæja, til að
láta það gráta eða til að hræöa
það. „Ég geri myndir til að hræöa
fólk” sagði hann. Honum hefur
tekist það bærilega, og ekki
verður annað séð en gamla
lumman um aö „fólkiö vill þetta”
eigi hér betur við en nokkru sinni
fyrr. Hver djöflamyndin á fætur
annarri skellur yfir bandarisk
kvikmyndahús einsog holskefla
og gerir allt vitlaust og aðstand-
endur myndanna moka inn pen-
ingunum.
Myndir þessar eru yfirleitt
lævislega gerðar og séð fyrir þvi
að viðkvæmustu taugar
áhorfandans séu teygðar og
strengdar á alla vegu. Einkum er
vinsælt að láta eitthvað hroðalegt
koma fyrir falleg og sakleysisleg
börn, t.d. láta djöfulinn taka sér
bólfestu i þeim. Þetta var gert
með góðum árangri i Særinga-
manninum sællar minningar, og
nú er komin ný mynd sem fer
einsog eldur i sinu um bandarisk
bióhús: The Omen heitir hún eöa
Fyrirboðinn.
Þessi mynd fjallar um banda-
riska sendiherrann i London og
hans fögru frú. Einn góðan veöur-
dag komast þau að þvi að litli
fallegi fimm ára drengurinn
þeirra er i rauninni sjálfur
Antikristurog hefur mörgum orð-
ið hverft við af minna tilefni. Hin-
ir vofeiflegustu atburðir gerast,
barnfóstran hengir sig, eldur
kemur upp i sjúkrahúsi i Róm og
eyðileggur m.a. fæðingarvottorð
litla djöfsa. Dýr i dýragarði
ráðast á bil sendiherrafrúarinn-
ar, hundur ræöst á sendiherrann
sendiherrafrúin dettur niður af
svölum osfrv. osfrv.
öll nýjustu undur kvikmynda-
tækninnar eru notuð til hins
ýtrasta til þess að fólk fari nú ekki
að halda að það sé verið að gabba
það. I einu atriðinu er sýnt hvern-
ig glerplata dettur af palli vöru-
bils og sniöur höfuð af manni áður
en hún fellur i götuna og brotnar.
Andlitsfarði er óspart og listilega
notaður til að afskræma andlit
leikara sem eiga að hafa lent i
eldsvoða. Svo mætti lengi telja.
Þessar myndir eru náttúrlega
ekki annað en talandi tákn um að
eitthvaö mikið er að i guðseigin-
landi. Þær segja okkur ekki ann-
að en það sem við vissum fyrir:
aö eitthvað hlýtur að fara að
gerast þar vestra, brjálæðinu
hljóta að vera einhver takmörk
sett. Eöa hvað?
Gregory Peck leikur bandariskan sendiherra i Bretlandi sem kemst
að þvi að fimm ára sonur hans er i raun og veru enginn annar en
Antikristur.