Þjóðviljinn - 10.11.1979, Blaðsíða 5

Laugardagur 10. nóvember 1979 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 5
Vestur-Þjóðverjar:
Vilja hefja
brottflutning
hermanna frá
Mið-Evrópu
Bonn (Reuter)
Vestur-þýsku ráöherrarnir
munu leggja til aö fækkaö veröi I
herafla Bandarikjanna og Sovét-
rikjanna i Miö-Evrópu, á ráö-
herrafundiNATO f næsta mánuöi.
Schmit-rikisstjórnin mun
leggja til aö Sovétrikin flytji
30.000 hermenn burt af svæöinu,
en Bandarikin 12.500 hermenn.
Yröi þetta byrjunin á meiriháttar
fækkun i herafla Varsjárbanda-
lagsins og NATO.
Vestur-þýski stjórnarandstööu-
flokkurinn kristilegir demókratar
hefur tekiö þessum hugmyndum
vel, og álltur þær gott svar viö
þeirri fækkun hermanna sem
Sovétrlkin hófu einhliöa I siöasta
mánuöi.
Taliö er, aö ef NATO-ráö-
herrarnir fallast á vestur-þýsku
tillöguna, gæti hún oröiö til aö
viöræöurnar i Vin, um gagn-
kvæmafækkun herafla hernaöar-
bandalaganna tveggja, kæmust
aftur á rekspöl. Litt hefur oröiö
ágengt i viöræöunum aö undan-
förnu vegna deilna um raunveru-
legan herstyrk á báöa bóga.
Öryggisráðið
biður gíslunum
griða
Sameinuöu þjóöunum (Reuter)
öryggisráö Sameinuöu þjóö-
anna samþykkti einróma i gær aö
skora á irönsk yfirvöld aö leysa
þegar ár haldi gislana I banda-
riska sendiráöinu I Teheran,
skýröi fulltrúi Kúwait frá f gær.
Fundurinn var haldinn aö til-
hlutan fulltrúa Bandaríkjanna i
öryggisráöinu, Donald McHenry,
ogfór fram fyrir luktum dyrum.
Samþykkt var aö „skora mjög
eindregiö” á irönsk yfirvöld aö
bregöast þegar i staö viö.
Kurt Waldheim aöalfram-
kvæmdastjóri Sameinuöu þjóö-
anna var faliö aö halda áfram
viöleitni sinni til aö tala um fyrir
Irönskum valdhöfum, en þó ekki
lagt aö honum aö fara til
Teheran.
ísraelar geta
smíðað
kjarnorku-
sprengjur
Jóhannesarborg (Reuter)
israei getur framleitt kjarn-
orkusprcngjur, en mun ekki nota
þærgegn neinum aö fyrra bragöi,
er haft eftir israelska hers-
höföingjanum Amos Horev i
Suöur-Afriku.
Suöur-afriska fréttastofan
sagöi aö hershöföinginn heföi lát-
iöþessiummæli falla, þegar hann
kom til Suöur-Afriku á miöviku-
dag. „Ég starfa enn viö kjarn-
orkurannsóknir og get sagt aö viö
ráöum yfir tækninni — en munum
aldrei eiga frumkvæöi aö þvi aö
beita kjarnorkuvopnum gegn öör-
um rikjum”, sagöi þessi fyrrum
yfirmaöur kjarnorkurannsókna
hjá israelska varnarmálaráöu-
neytinu.
Horev hershöföingi mun ræöa
viö visindamenn I Suöur-Afriku,
eneinsogkunnugter, bar banda-
riska rikisstjórnin S-Afriku
nýlega á brýn, aö hafa fyrir rúm-
um mánuöi sprengt kjarnorku-
sprengju i tilraunaskyni einhvers
staöar I landinu.
Hollenska rikísstjórnin:
Tvístígur gagnvart
kjamavopnum en
vill sparka Luns
Haat (Reuter)
Haat (Reuter)
Hollenska þingiö hafnaöi i gær
tillögu hollenska Verkamanna-
flokksins um aö binda hendur
utanrikis- og varnarmálaráö-
herranna á NATO-fundinum 12.
desember n.k. Þá veröur tekin
ákvöröun um smiöi nýrra kjarn-
orkuflauga og um staösetningu
þeirra i Vestur-Evrópu. Jafn-
framtsamþykktihollenska þingiö
tillögu Verkamannaflokksins sem
beint var gegn Jósep Lúns aöal-
framkvæmdastjóra NATO.
I umræöunum kom i ljós megn
andstaöa gegn staösetningu
kjarnorkuflauga I Hollandi, en
einnig haföi Verkamannaflokkur-
inn lagt til aö öllum þessum vlg-
búnaöaráformum NATO veröi
slegiö á frest á meðan freistaö sé
samninga viö Sovétrikin.
Þingflokkur stærri rikis-
stjórnarflokksins Kristilegra
demókrata, féllst á aö greiöa ekki
atkvæöi gegn rikisstjórninni i
þessu máli, gegn þvi aö hollensku
utanrikis- óg varnarmála-
ráöherrarnir geri grein fyrir af-
stööu flokksins á MATO-fundin-
um I desember.
Þótt hollenska rikisstjórnin haf i
meö þessu móti ekki fengiö skýra
linu um afstööu á ráöherrafund.
NATO, hefur hún um tvennt aö
velja á fundinum: Aö standa fast
á afstööu kristilegra demókrata
og krefjast frestundar á flutningi
vopianna til Hollands, eöa gefa
eftir á fundinum og standa
frammi fyrir aukinni andstööu
þegar heim kemur.
Alyktunartillagan gegn Lúns,
felur I sér aö framvegis veröi
aöalframkvæmdastjóri NATO
aöeins ráöinn til fimm ára og
sami maöur ekki ráöinn aftur.
Bram Stemerdink sem flutti til-
lögu Verkamannaflokksins, sagöi
aö viö þaö tækifæri aö LUns og
ýmsir NATO-hershöföingjar ættu
ekkert meö umfangsmikil
afskipti sin af stjórnmálum
NATO-rfkja.
Brown vill
líka verða
forseti
Washington (Reuter)
Jerry Brown fylkisstjóri Kali-
fornfufylkis i Bandarikjunum
lýsti þvi yfir I fyrrdag, aö hann
muni berjast fyrir Utnefningu
Demókrataflokksins sem forseta-
efni á næsta ári.
Fylkisstjórinn, sem er pipar-
sveinn og hefur veriö oröaöur viö
poppsixigkonuna Lindu Ronstadt
aö undanfömu, sagöist hafa ein-
falda stefnu: „Vernda jöröina,
þjóna fólkinu og rannsaka himin-
geim inn.”
Hann viöurkenndi aö liklega
mundi hann eiga erfitt uppdrátt-
ar, þaö eö honum hefur einungis
tekist aö safna 300.000 dollurum
(jafngildi 117 miljóna isl. króna) i
kosningasjóö sinn. Einnig sýna
skoöanakannanir mjög litiö fylgi
viö Brown sem forsetaefni Demó-
krata.
Utanríkismálanefnd öldungadeildar
USA samþykkir SALT 2
Washingtwi (Reuter)
Utanrlkismálanef nd banda
risku öldungadeildarinnar sam
þykkti i gær samninginn um tal
mörkun vigbúnaöar (SALT II
meö9 atkvæöum gegn 6. Mun öld
Heimsókn Húa Gúó-
feng til V-Evrópu
Mörgum hefur sýnst
Vestur-Evrópuferð Húa Gúó-
feng formanns kinverska
kommúnistaflokksins heldur
ófriöleg. Hann hélt uppi óvæg-
um árásum á sovéska „heims-
valdastefnu” á mismunandi
hátt bó, eftir bvi hvar hann var
staddur hverju sinni. Leiötogar
Vestur-Evrópurikjanna létu sér
nægja aö hlusta bara kurteis-
lega, fyrir utan breska forsætis-
ráðherrann Margréti Thatcher,
sem notaði tækifærið til aö bá-
súna sina útgáfu af andstööu viö
Sovétrikin.
Húa lagði mikla áherslu á aö
Efnahagsbandalagiö og NATO
veröi efld. Einnig leggja Kin-
verjar áherslu á aö þeir eru
boönir og búnir til hverskonar
samstarfs við vestræn riki.
Stjórnmál,
viðskipti,
vígbúnaður
Heimsókn Húa formanns i
Frakklandi telja ýmsir frétta-
skýrendur hafa einkennst meir
af viðhöfn en viöskiptum.
Frakkar vildu endilega auka
viöskiptin viö Kina, en áriö 1975
voru þeir þriöja mikilvægasta
viöskiptaland Kina og hafa
hrapaö niöur I ellefta sæti. Kin-
verska sendinefndin svaraöi þvi
hinsvegar til, aö heimsóknin
heföi ekki veriö undirbúin meö
beina samninga i huga. Jafn-
framt kom i ljós i einkaviðtöl-
um, aö Kinverjar telja Frakka
ekki samkeppnisfæra viö önnur
Vestur-Evrópuriki hvaö verölag
snertir.
Annaö var uppi á teningunum
i Vestur-Þýskalandi. Þar mild-
aöi Húa árasirnar á Sovétrikin,
og talsmenn vestur-þýsku rikis-
stjórnarinnar sögöu aö Húa
heföi sýnt „furðulega mikinn
skilning” á sambúöarstefnu
kanslarans, Helmut Schmidt,
gagnvart rikjunum I austri. Hú.
a sló sér einnig upp meö þvi að
mæla meö sameiningu þýsku
rikjanna tveggja.
1 Vestur-Þýskalandi haföi
kinverska sendinefndin mikinn
áhuga á aö ræöa viöskiptamál,
enda er landiö nú þriöji mikil-
vægasti viðskiptavinur Kina.
Einkum veröur skiptst á vest-
Lur-þýskri tækni og kinverskum
hráefnum.
Þrátt fyrir stór orö Húa for-
manns og Margrétar forsætis-
ráöherra Breta, kom aðeins eitt
útúr þeirriheimsókn: samning-
ur um menningarsamskipti.
Samningar um kaup Kinver ja á
nær 90 breskum orrustuþotum
hafa ekkert gengiö frá þvi’Kin-
verjar geröu innrás I Vietnam i
febrúar s.l.
Vildarvinir á ítaliu
Á I taliu voru rædd stjórnmál
og viöskipti. Cossiga forsætis-
ráöherra Italiu og Húa Gúófeng
kom saman um aö slökun
spennufelistekki einvöröungu I
jafnvægisástandi milli stórveld-
anna, heldur veröi aö byggja á
„nýju stjórnmálaástandi i
heiminum”. Vilja þeir gefa
Evrópu og Kina sterkari stööu i
heimsstjórnarmálum og reyna
aö koma sem fyrst á friösam-
legri sambúö þjóöa heims viö
þriöja heiminn, þ.e.a.s.
þróunarlöndin. Cossiga sagöi aö
Vestur-Evrópa, Klna og þriöji
heimurinnséu „gagnkvæmt háð
hvert ööru”.
Cossiga sagöist ánægöur meö
greiningu Húa á átakasvæöun-
um I Suö-Austurasiu, Afriku og
Miö-Austurlöndum. Hann sagöi
einnig aö Italir séu fúsir til aö
hækka þróunarlániö til Kina, en
italska rikisstjórnin samþykkti I
mai' s.l. aö lána Kinverjum einn
miljarö dollara.
Kinverska sendinefnin var
ötulust viö gerö viöskipta- og
efnahagssamninga á Italiu,
m.a. fá Kinverjar frá Itölum
tækni- og fjárhagsaöstoö viö
oliu- og kolavinnslu.
Kinverjar lita meö velþóknun
á Italiu, ekki einungis vegna
viöskipta, heldur einnig vegna
staösetningar NATO-rikisins
syöst á NATO-svæöinu, og I ná-
grenni viö Júgóslavíu og
Rúmeníu, sem Kina á góö sam-
skipti viö. Þá hyggst italska
rikisstjórnin gangast fyrir út-
vikkun Efnahagsbandalagsviö-
skipta suöur á bóginn bæöi til
Miö-Austurlanda og til Norö-
ur-Afriku.
Sovét og Kina
Ekki kom svo sem neitt nýtt
fram I árásum Húa Gúófeng á
Sovétrikin. Hann minnti t.d. á
samning Sovétrikjanna og
Hitlers-Þýskalands, en hefur
gert þaö áöur. Allka fáránleg
samliking kom sem svar frá
TASS-fréttastofunni, sem likti
Húa Gúófeng viö Hitler. Ekki
ber á dialektiskri greiningu i
þeim myndum sem þessir ólýö-
ræöislegu og sjálftitluðu
kommúnistariki draga upp
hvort af ööru.
Þessi stórveldi bera hvort
öðru á brýn, að stunda striösæs-
ingar, en hafa bæöi mun meiri
hag af þvi aö vinna aö slökun
spennu, meö þaö fyrir augum aö
efla friðsamleg samskipti viö
Vesturlönd, bæöi á stjórnmála-
iegu og efnahagslegu sviöi.
Þessvega er ástæöa til aö efast
um aö Kina og Sovét leggi virki-
lega trúnaö á þeirra eigin stóru
orö. Visbending um sllkt eru
þær viðræöur sem hafnar eru i
Moskvu milli Kina og Sovétrikj-
anna um friösamlega sambúö
þessara stórvelda.
Ef menn vilja draga úr þeirri
spennu sem rikir á stjórnmála-
sviöinu i Evróöu, þá er rétt aö
visa algjörlega á bug yfirlýsing-
um Kina um Sovétrikin, og
einnig yfirlýsingum Sovét um
Kina. Og viö skulum ekki
gleyma aö hvorugt þessara
rikja hefur nokkru sinni skoraö
á Evrópurikin aö reyna ekki aö
draga úr spennuástandinu, né
heldur skoraö á þau aö ef la ekki
stjórnmálaleg og efnahagsleg
samskipti viö hitt stórveldiö.
(Information/jás)
ungadeildin taka samninginn til
endanlegrar afgreiðslu i næsta
mánuöi.
Samningurinn var undirritaður
af Carter Bandarikjaforseta og
Brésnéf forseta Sovétrikjanna i
Vin 18. júni s.l. og er báöum rikj-
um settartakmarkanir um fjölda
eldflaugastæöa, stæröar eld-
flauga og fjölda kjarnasprengna i
eldflaugunum.
Ýmsar tillögur höföu komiö
fram i utanrikisnefndinni, sem
heföi krafist nýrra samningaviö-
ræöna, ef þær heföu hlotiö sam-
þykki. Þær voru allar felldar.
Nefnin samþykkti hinsvegar aö
Bandarikjaforseti yröi aö fá full-
vissu um aö engar sovéskar
árásasveitir séu á Kúbu áöur en
samningurinn tekur gildi.
Oldungadeildin þarf aö sam-
þykkja SALTII meö tveim þriöju
greiddra atkvæöa.
•J
Deilt um
matvœla-
dreifingu
London (Reuter)
Kampútseu-stjórn Heng
Samrin hefur sett alþjóölegum
hjáiparstofnunum skilyröi um aö-
stoö, sem þessar stofnanir geta
ekki sættsigvið, sagöi talsmaöur
Barnahjálpar Sameinuöu þjóö-
anna á fimmtudag s.l.
Flutningur matvæla og lyfja
mun þó ekki stöövast, sagði Don
Allan, talsmaöur Barnahjálpar-
innar. Hann sagöi aö Heng Sam-
rin-stjórnin vildi aöeins heimila
dreifingu á matvælum og lyfjum
til þeirra svæöa sem eru á hennar
valdi.
„Viðræöum um þetta atriöi
veröur haldiö áfram”, sagði Don
Allan. Hann sagöi aö fýrsta bila-
lestin færi frá höfuöbog
Kampútseu, Phnom Penh, fyrir
næstkomandi helgi, og færi dreif-
ingin fram 1 samráöi viö rikis-
stjórn Heng Samrin.