Þjóðviljinn - 28.11.1979, Page 4

4 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Miövikudagur 28. nóvember 1979
DIOBVIUINN
Málgagn sósialisma, verkalýðs-
hreyfíngar og þjóðfrelsis
Otgefandi: Otgáfufélag’ Þjóöviljans
Framkvcmdastjóri: Eiöur Bergmann
Ritatjórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson.
Fréttastjóri: Vilborg HarBardóttir
Umsjónarmaður Sunnudagsblaós: Ingólfur Margeirsson.
Kekstrarstjóri: (Jlfar Þormóösson
Auglýsingastjóri: Rúnar Skarphéðinsson
Afgreióslustjóri: Valþór HlöÖversson
Blaöamenn: Alfheiöur Ingadóttir, Einar Orn Stefánsson, Guöjón Friöriks-
son, Ingibjörg Haraldsdóttir, Magnús H. Glslason, Sigurdór Sigurdórsson.
Erlendar fréttir: Jón Asgeir SigurÖsson
iþróttafréttamaöur: Ingólfur Hannesson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Jón Ólafsson
Otlit og hönnun: Guöjón Sveinbjörnsson, Sævar Guöbjörnsson.
Handiita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elias Mar.
Safnvöröur: Eyjólfur Arnason
Auglýsingar: Sigriöur Hanna Sigurbjörnsdóttir, Þorgeir ólafsson
Skrifstofa: GuÖrún Guövaröardóttir.
Afgreiösla: Einar Guöjónsson, GuÖmundur Steinsson, Kristín Péturs-
dóttir.
Simavarsla: ólöf Halldórsdóttir, Sigriöur Kristjánsdóttir.
Bflstjóri: Sigrún Báröardóttir
Húsmóöir: Jóna Siguröardóttir
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
Otkeyrsla: Sölvi Magnússon, Rafn GuÖmundsson.
Ritstjórn, afgreiösla og auglýsingar: Slöumúla 6, Reykjavfk.slml 8 13 33.
Prentun: Blaöaprent hf.
Kaupránslögin qfhumin
# Baráttan f yrir kosningarnar í f yrra stóð um kaupráns-
lög Geirs Hallgrímssonar og Ólafs Jóhannessonar.
Verkalýðshreyfingin beitti sér af alefli gegn þessari
lagasetningu og Alþýðubandalagið krafðist afnáms
kaupránslaganna í kosningabaráttunni. Orslit kosn-
inganna urðu þau að Alþýðubandalagið vann sigur,
en niðurstaða stjórnarmyndunarviðræðnanna varð
vinstristjórn sem mynduð var undir forystu Lúðvíks
Jósepssonar þó að Ólaf ur Jóhannesson fengi að setjast í
stól forsætisráðherra. Fyrsta verk þeirrar stjórnar var
að gefa út bráðabirgðalög um afnám kaupránslaganna.
í þessum lögum sem f jalla um kjaramál er fyrsta grein-
in um afnám þessara laga. Þannig voru samningarnir
settir í gildi fyrir pólitískan atbeina Alþýðubandalagsins
að öllu öðru leyti en þvúað laun sem í dag eru um 380.000
kr. á mánuði og hærri fengu sömu krónutölu í vísitölu-
bætur.
# Hvað hefðu kaupránslögin haft í för með sér hefði
þessi kosningasigur Alþýðubandalagsins ekki komið til?
I Þjóðviljanum í dag kemur þetta fram: Eftirvinnuálag
væri nú 6,6%, en á að vera og er 40%. Næturvinnuálag
væri 37% en er 80%. Allar aðrar álagsgreiðslur svo sem
vaktavinnuálög, bónus og annað skertust einnig
samkvæmt kaupránslögunum. Vegna þess að þúsundir
og aftur þúsundir verkafólks eru enn með
200.000—250.000 kr. á mánuði verður fólk að leggja á sig
mikla yfirvinnu. Kjaraskerðing kaupránslaganna fyrir
láglaunafólk væri því sérstaklega tilfinnanleg. Það var
því sigur láglaunafólks sem birtist í því er Alþýðubanda-
lagið knúði fram afnám kaupránslaganna. Þannig er
kjörseðillinn vopn í kjarabaráttunni.Svo er enn nú: Allir
flokkar aðrir en Alþýðubandalagið halda því fram að
kaupið sé of hátt, einnig hjá láglaunafólkinu. Alþýðu-
bandalagið vill berjast gegn verðbólgunni með því að
skattleggja þá sem hafa hagnast á henni á undanförnum
árum. Alþýðubandalagið er andvígt því að verðbólgu-
vandinn verði leystur á kostnað launafólks. Um það
sneriststjórnmálabaráttan í fyrra, um það snýst hún nú.
Launamenn verða að gera sér Ijóst að vinni íhaldið jafn-
stórfelldan kosningasigur og skoðanakannanir síðdegis-
blaðanna gefa til kynna verður róðurinn fyrir hagsmun-
ur launafólks þungur eftir kosningar. Það er tækifæri til
þess ennþá uns kjörstöðum verður lokað á mánudags-
kvöld að létta kjarabaráttuna sem á eftir kemur með þvi
að beita kjörseðlinum. Reynslan sýnir að það skilar
árangri hvort sem Alþýðubandalagið er sterkt í stjórn
eða stjórnarandstöðu. Sigur Alþýðubandalagsins í kosn-
ingunum um næstu helgi væri sigur launamanna og
þeirra afla sem vilja berjast fyrir íslensku þjóðfrelsi.
— s
Vopn til varnar
sjálfstæöi og þjóðfrelsi
# AAiIjónir manna um allan heim berjast fyrir þvi að fá
almennan kosningarétt til þess að geta haft áhrif á
mikilvægustu ákvarðanir. Þessi réttur hefur hvarvetna
verið baráttumál verkalýðshreyf ingarinnar;einnig hér á
Islandi. Þeir sem vilja hindra valdatöku afturhalds-
aflanna mega ekki eyða atkvæðum sínum á íhaldið eða
millif lokkana og enginn má sitja heima. Með hjásetu eru
kjósendur að afsala sér mannréttindum og að neita sér
um þá skyldu hvers einasta manns að taka ákvörðun um
líf sitt og umhverf i. I kosningunum á sunnudaginn kem-
ur er nef nilega ekki aðeins kosið um nánustu f ramtíð, td.
næsta kjörtímabil. Það er verið að kjósa um lengri
framtið, um ákvarðanir sem eiga að gilda til áratuga ef
svo fer fram sem horfir. Sjálfstæðisflokkurinn boðar
áratugasamninga við erlend fyrirtæki um orkusölu frá
íslenskum auðlindum. Vill nokkur Islendingur horfa á
slíkt aðgerðarlaus? Vill nokkur Islendingur með stuðn-
ingi við þá stefnu eða aðgerðarleysi stuðla þannig aö þvi
að framtíðin verði afhent útlendingum, að sjálfstæði
þjóðarinnar verði skert með íhlutun erlendra auðfélaga?
Atkvæðisrétturinn er vopn gegn erlendum auðfélögum.
Hann er lika vopn til varnar sjálfstæði Islands og
þjóðfrelsi.
— s.
P<lipp4-
Hungursneyö
Sjónvarpsþátturinn um
harmleik Kampútseu sem sjón-
varpið flutti i fyrrakvöld var
átakanlegur og áhrifamikill. Sú
spurning sem hann bar fram
var mjög einföld: Miljónir
manna eru aö farast úr hungri
og þá ekki slst ung börn — i
landi sem hefur orðiö fyrir
mikill fjöldi flóttafólks. En
kemst ekki annað.
Falsáróöur
í vestrænum blöðum hefur
verið haldið uppi miklum áróðri
i þá veru, að það sé ekki hægt að
senda hjálp til svæðanna sem
núverandi stjórn ræður, vegna
þess að maturinn fari i herinn
eða vietnamska herinn.
Morgunblaðið var með uppslátt
um þetta efni i gær — og heim-
ildirnar eru flóttamenn I Thai-
Þessi bandariska ihlutun með
valdaráni Lon Nons, banda-
manns Nixons og Kissingers,
leiddi til borgarastyrjaldar sem
kostaði miljón manns lifiö.
Þegar svo Pol Pot og hans menn
komu til valda tók ekki betra
við: sú tilraun til að endurskipu-
leggja allt mannlif i landinu
með herskálaaga og fjölda-
morðum hefur kostað ótalin
mannslif og skapað stjórn Pol
Pots orðsti einhverrar verstu
stjórnar sem um getur.
Beðið eftir hjálp sem ekki kemur....
meiri hörmungum á örfáum
árum en dæmi eru til. Hvað mun
gert til að bjarga þessu fólki?
Að öðru jöfnu ættu svörin að
vera einföld: beina straumi
alþjóölegrar aöstoðar til þeirra
sem eru að bana komnir. En
eins og hinir bresku höfundar
myndanna tóku fram þá er
málið ekki svo einfalt. „Það er
pólitik i spilinu” er haft eftir
einum talsmanni alþjóölegrar
hjálparstofnunar.
landi sem, eins og fram hefur
komið i sama blaði, lúta i reynd
harðstjórn erindreka Pol Pots i
flóttamannabúðunum.
Höfundar sjónvarpskvik-
myndarinnar bera mjög ein-
dregið á móti þessum fregnum,
sem i raun gera ekki annaö en
að auka á hörmungar fólksins.
Þeir skýrðu frá þvi að meðan
Vietnamar, sem sjálfir lifa við
mikinn skort i striöshrjáðu
landi, hafa sent um 20 þúsundir
Hverjir hjálpa
í raun?
Fréttaritari New Statesman,
John Pilger, hefur sömu sögu að
segja. Eins og sjónvarpsfrétta-
mennirnir segir hann, að þeir
örfáu hvftu læknar sem eru i
Kampútseu sjálfri, hafi- fullyrt
að stjórnin i Phnomp Penh setti
engin skilyrði fyrir hjálp. Hann
Mismunun
Eins og fram kom i myndinni
hefur það undarlega gerst, að
stuðningur Vesturveldanna við
stjórn Pol Pots á alþjóðlegum
vettvangi, stjórn sem þau höföu
þó áöur lýst hina verstu i heimi,
er drjúgur þáttur i þeim harm-
leik hungurdauða sem er að
gerat i Kampútseu. Vietnamar
tóku þátt i að steypa stjórn Pol
Pots. (Rétt eins og Tansaniu-
menn tóku þátt i aö steypa Idi
Amin i Uganda). En meðan
enginn álasar Tansaniu-
mönnum fyrir ótviræða ihlutun I
mál grannrikis, þá skal Viet-
nömum refsað fyrir hiö sama —
og um leiö gerður greiöi hinum
nýju viðskiptavinum Vestur-
veldanna i Kina.
Astandið i Kampútseu er svo
skelfilegt, að það er i raun
blygðunarefni að rekja hluti
sem þessa. En það er þvi miður
óumflýjanlegt meðan að viður-
kenningin á Pol Pot, sem full-
trúar íslands hjá Sameinuðu
þjóðunum standa að meöal
annara, kemur I veg fyrir að
matar- og lyfjahjálp berist til
yfirgnæfandi meirihluta ibúa
Kampútseu sem búa að þeim
svæðum sem stjórn núverandi
stjórn i Phnomp Penh ræður.
Eins og i myndinni segir: hjálp
Rauða krossins, hjálp frá
Barnahjálp, SÞ fer til landa-
mæra Thaiíands þar sem er
waaiHiiHiHBa ■■ b mm
Svona er
Setberg hefur nýlega sent á
markaö bókina „Svona er tækn-
in”. Þetta er bók um bila, skip,
flugvélar, heimilistæki, verkfæri,
hljóðfæri, útvarp, sjónvarp,
myndavélar, og margt fleira.
Hvers vegna flýtur þungt járn-
skip? Hvernig kemst billinn úr
stað?, Hvernig flýgur stór flug-
vél?, Hvað lætur þvottavélina
þvo og ryksugu sjúga?, Hvernig
verka útvarp, sjónvarp og simi og
önnur furðutæki sem við notum
daglega?
Bókin „Svona er tæknin”, veitir
með skemmtilegum og skýrum
Víetnamar svipta
Kambódíumenn mat
Nontc Samet. Thailandi. 26. nóvrmber. AP.
FLÓTTAMENN írá Kambódiu halda þvi fram að vietnamskir handa einum í 10 til 15 daga.
hermenn hrifsi skipuiagsbundið tii sín matvælaaðstoð írá alþjóð- Flóttamennirnir segja að mat-
legum hjálparstofnunum, komi fyrir jarðsprcngjum ó hrísgrjóna- arskammtarnir séu aðeins við-
ekrum og skeri við nögl þá matarskammta sem þeir geíi unandi í Phnom Penh og þeir eru
Kambódiumönnum á iandsbyggðinni. handa starfsmönnum ríkis-
Flóttamennirnir sem eru nýkomnir frá Kambódiu segja að þeir stjórnar Heng Samrin forseta.
hafi bvo til enga erlenda aðstoð fengið þótt erlend aðstoð haíi verið „Víetnamarnir vilja drepa
veitt landinu í tvo mánuöi. Næstum þvi allir sögðu að þeir teldu að okkur með því að taka burtu
Víetnamar ætluðu að útrýma kambódisku þjóðinni. hrfsgrjónin okkar," sagði Suon
Saroen, fyrrverandi bóndi frá
smálesta af matvælum tii
Kampútseu, höfðu þangað
borist um 200 smálestir frá
alþjóðlegum hjálparstofnunum
— og þá aðallega óháöri breskri
stofnun, sem spurði ekki um það
hverjir teldust formlega stjórna
landinu.
Sögubrot
Þessi mynd — og ýmisleg
skrif i ritum sem ástæða er til að
taka mark á, vill skipta ábyrgð-
inni á þeirri hungursneyð sem
nú geisar i Kampútseu milli
tveggja afla. Annarsvegar eru
forystumenn Banarikjanna,
Nixon, Kissinger og fleiri, sem
létu kasta á þetta litla og þá
hlutlausa land ótrúlega miklu
magni af sprengjum og lögðu
þar meö atvinnuvegi þess i rúst.
______________Og
tæknin
teikningum og skipulega fram
settu máli svör við þessum spurn-
ingum og fjölmörgum öðrum sem
varða heim tækninnar. Börn og
unglingar hafa mikinn áhuga á
öllu er varðar tæknina i kringum
þau, og þekking þeirra sem eldri
eru dugir ekki alltaf til aö veita
viðunandi svör við spurningum
þeírra. Og þá kemur þessi bók að
góðu haldi, bæði fyrir unga og
aldna, ekki siður en „Svona erum
viö”, bók sama höfundar um
furður mannslikamans.
Bókin „Svona er tæknin” er
tæpar eitt hundrað blaðsiður i
staðhæfir, að Alþjóða Rauði
krossinn sem telst vera hlut-
laus, hafi i raun orðið fyrir
þrýstingi frá Washington um að
fara sér hægt i aö hafa samband
við stjórn Heng Sarins iPhnomp
Penh. Jim Howard, fulltrúi
bresku hjálparstofnunarinnar
Oxfan, segir við Pilger, að Viet-
namar hafi boðið honum fulla
aðstoð — m.a. flutningstæki og
flugmenn. Og Pilger hefur einn-
ig þá sögu að segja af ástandinu
eins og það var fyrir nokkrum
vikum, að þeir einu sem hefðu
til þessa sent umtalsverða hjálp
tii þeirra svæða þar sem niu ti-
undu hlutar Kampútseumanna
búa séu Vietnamar, sem sjálfir
burfa að berjast við skort.
-áb
skoríð
s . 1 i | . f 4 W

P# . |§p
P ®g||| / *
stóru broti, en til skýringar efninu
eru yfir 300 litmyndir. Þýðandi er
örnólfur Thorlacius.