Þjóðviljinn - 02.06.1985, Blaðsíða 7
<SíCeÍFH£ 'FQÁ 'p’A'Ri s
orðið spennandi, en of mikil
áhætta. En það er einmitt ein-
kenni sýningarinnar í ár að hún
tekur engar áhættur. Stefnan
hinna öruggu gilda ræður ríkjum
og þar af leiðandi var ákveðið að
setja upp 4 kílómetra af sýningar-
veggjum fyrir hið „mannlæga,
nýja málverk“. Og þar er fátt sem
kemur á óvart. ítölsku, þýsku og
frönsku framvarðasveitirnar eru
vissulega á staðnum, ítölsku C-in
þrjú, Cucchi, Chia og Clemente,
Þjóðverjarnir Baselitz, Immend-
orff og Penck og Frakkarnir
Combas og diRosa, ásamt utan-
sveitarmönnum eins og Blais,
quist, Golub, Polke, Kiefer,
Fischl, Erró o.s.frv. hreinlega
drekki í sig hvern annan.
Rétt hjá Baselitz er Guðmund-
ur Erró með fimm sléttlökkuð
málverk, þverpólitísk frekar en
þverframúrstefnuleg, hvert um
sig 200x300 sm að stærð. Erró
komst nokkuð í sviðsljósið eftir
opnun sýningarinnar vegna mót-
mæla Gyðinga og ísraelska send-
iráðsins út af einni mynda hans,
„Beyrouth‘% sem sýndi m.a.
innrás Tsahal í höfuðborg Líban-
on, Begin, sitjandi á hnjám Hitl-
ers, sjúgandi brjóst hans og
hjúkrunarfólk dragandi Sharon, í
Áður hefur verið minnst á Base-
litz, sömu sögu er að segja um
marga ítalina, Paladino og Clem-
ente t.d. eru á hvolfi og eini Jap-
aninn sem tekur þátt í sýning-
unni, Tadanori Yokoo (já, hann
málar líka) sýnir okkur nakinn
mann á hvolfi með sverð í magan-
um, og allt í kringum fígúruna er
verkið sett spegilbrotum, svo
áhorfandinn horfir á sjálfan sig
um leið og hann dáist að verkinu
og verður þannig hluti af því.
En það eru ekki aðeins fígúrur
sem eru á hvolfi á sýningunni. í
miðjum aðalsalnum er risastór
pýramídi úr bleikröndóttu efni
Ameríka eftir Erró sem var sett upp í staðinn fyrir Beyrouth.
Garouste og Spánverjanum
Barceló. Af 119 listamönnum eru
hins vegar INNAN VIÐ 10
KONUR. Við getum talið þær
snöggvast upp. Anne úr dúett-
num Anne og Patrick Poirier er
ena franska konan sem tekur þátt
í sýningunni, en aðrar eru Susan
Rothenberg og Jenny Holzer,
USA, tveir ungir málarar frá ítal-
íu, þær Sabina Mirri og Patrizia
Cantalupo, sem málar þríhöfða
gíraffa, Suruchi Chand frá Ind-
landi, Ana Eckell frá Argentínu
og Maria de la Paz Jaramillo frá
Kólombíu, en Rómönsku Amer-
íku var boðið sértaklega á sýning-
una.
Lítum nánar á strákasýning-
una. í aðalsalnum, langskipinu er
að finna stærstu verkin. Pjóðverj-
inn Baselitz heldur áfram að sýna
okkur heiminn á hvolfi og menn-
ina með höfuðin niður, í 18 mál-
verkum af fólki úti í glugga sem
hvert um sig er 200x162 sm. Sam-
an þekja þau 60 fermetra veggf-
löt, en engu að síður er eins og hin
mikla lofthæð (20 m) og ljós-
streymið í gegnum þak hússins,
sem er úr gleri, fletji hin risastóru
málverk út, svo þau nái ekki þeim
slagkrafti, sem þau stærðar sinn-
ar vegna ættu að gera. Pá má það
líka vera að öll þessi stóru, litríku
verk, samankomin hvert á móti
öðru, Gilbert & George, Rosen-
líki gríss, í áttina að geðsjúkra-
húsi. Skrípamyndir myndu litlu
krakkarnir kalla myndirnar.
Verkið um Beyrouth var síðan
tekið niður af sýningunni og ann-
að um Ameríku í sama dúr sett
upp í staðinn, með grimmum dýr-
um í grænum hermannagöllum,
hauskúpum með dollurum í
augntóftum og Reagan-brosinu á
við og dreif. Rússar fá síðan eina
skrípamyndasögu um sig, Thatc-
her aðra, Pólland heitir ein
myndin og „Olían" er nafnið á
þeirri síðustu, sem sýnir m.a.
Rómúlus og Remus sem litla bfla
að sjúga olíu úr glottandi varúlfi.
Annars er miklu minna um tennt
dýr á þessum bíennali, en þeim
sem næst á undan hafa farið, flest
eru þau hjá Suður-Amerísku
listamönnunum. Sömuleiðis held
ég megi fullyrða að það sé minna
um dekadansfíling og apókalyps-
ur í málverkunum en oft áður.
Undantekning er verkið „DiRos-
apocalypse“, eftir Frakkann Hér-
vé diRosa, 32 fermetra teikni-
myndasaga um ragnarrökin
(400x800 sm).
Sýning á hvolfi
Aftur á móti er ótrúlega mikið
af fígúrum í málverkunum á
hvolfi, þ.e. með höfuðin fyrir
neðan fæturna eða til hliðar við.
(sem fest er á trégrind) eftir
franska listamanninn Daniel
Buren. Pýramídinn er líka á
hvolfi og með þrem dyrum á, svo
hægt er að ganga inn og út í hring
að vild, líkt og í húsi. Naut hann
mikilla vinsælda hjá yngstu kyn-
slóðinni og myndaðist um tíma á
sunnudagseftirmiðdegi eins kon-
ar Brákaborgarstemning innan-
dyra. (Það er mikið stundað af
ungu fólki sem býr í 30 fermetr-
um í París að leyfa afleggjurum
sínum að hlaupa um í sýningars-
ölum borgarinnar um helgar).
Rangan á réttunni
og Zydeco
Fyrir utan fígúratífu línuna, þá
er nokkrum listamönnum, aðal-
lega frönskum, em mikið voru í
sviðsljósinu á 7. áratugnum, gerð
sérstök skil á sýningunni. Daniel
Buren hefur búið til langröndótta
list í 20 ár (hann greinir sig frá
Parmentier sem jafnlengi hefur
skapað þverröndótta list). Félagi
þeirra, Torini heldur áfram að
mála með pensli númer 50, og
sýnir nokkur pensilför skammt
frá pýramída Buren. Aðeins
lengra eru grátviðsgreinar Vieille
og beint þar á móti hanga tvær
svartmálaðar Renault bíla-
grindur uppi á vegg eftir breska
listamanninn, Voodrow.
Svæðinu beggja vegna við
stóra langskipið - hefur verið
hlutað niður og búnir þar til fjöldi
sýningarsala og smærri bása.
Þannig snúa sum verkanna inn í
langskipið eða aðalsalinn, en
önnur, em eru hinum megin á
sama veggnum tilheyra hins veg-
ar hliðarfylkingunni. En það eru
ekki allir sem sætta sig við að vera
á röngunni. Þannig er t.d. um
franska listamanninn, Le Gac,
sem stóð í veseni fram á síðustu
stund við að reyna að fá annan
bas (a réttunni) en þann sem hon-
um hafði verið ætlaður. Er það
tókst ekki, þá ákvað listamaður-
inn að hengja ekki verk sín upp á
vegg, heldur láta þau standa í
þögulli mótmælastöðu á gólfinu
og gefa þeim þannig „ófrágengið
gildi“.
Við skulum ljúka yfirreiðinni á
strákasýningunni hjá verkinu
„Zydeco“, eftir svertingjastrák-
inn Basquiat, yngsta þátttakand-
ann á sýningunni. „Zydeco", sem
er blanda af olíu og akrýlík á
striga, sýnir okkur gamlan, svart-
an harmóníkuleikara sem er hár-
laus og fótalaus og líklega blindur
líka. Þetta er fátækur náungi.
Verkið er alsett áletrunum og
ýmsum nytsömum verkfærum,
svo sem stiga og haka. „Zydeco“
nafnið er ritað á víð og dreif. Við
hliðina á höfði mannsins er
eitthvað sem líkist hljóðnema, og
til að taka af öll tvímæli er orðið
„microphone“ ritað yfir. Sá
blindi syngur sem sagt líka. Hann
syngur auðvitað Zydeco. „Not-
hing to do but to cry“. Allt er
álíka dapurlegt og hversdagslegt
og morgunn á gangstéttinni.
Eflaust sakna margir ung-
dómsbíennalsins en á þeim arf-
taka hans sem nú stendur yfir, (til
20. maí) gefst fólki að minnsta
kosti kostur á að átta sig á ýmsu
því sem er að gerast í listheimin-
um í dag, og sjá atkvæðamikla
listamenn samankona á einum
stað. Hitt er annað mál hvort sýn-
ingin hjálpi mönnum til að skilja
„meginlínurnar og helstu áhrifa-
valda" í listsköpun samtímans,
samkvæmt línulógískum sögu-
skilningi, eins og aðstandendur
hennar vilja gjarnan.
Bíennalinn opnar ekki nein ný
sjónarhorn á samtímalistina, né
heldur er hann tilraun til per-
sónulegrar (Parísarlegrar) túlk-
unar á henni.
Það getur vel verið að sýningin
endurspegli ágætlega sinn tíma,
þótt listin geri það hins vegar
aldrei.
Japani á hvolfi með spegilbrotum.
Sunnudagur 2. júni 1985 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 7